Το ιστορικό της διαδρομής των 6,7 εκατομμυρίων προς τα κόμματα από το 2016 έως σήμερα – Τι έγινε το 2021 και άλλαξαν τον Νόμο – Κανένα κόμμα δεν είναι υποχρεωμένο να δώσει έστω και ένα σεντ για προεκλογική – Αναθεωρήστε ριζικά το σύστημα χορηγίας – Συνδέστε το ανά ψήφο… αν τολμάτε
ΓΡΑΦΕΙ Ο ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΤΣΑΓΓΑΡΗΣ / Twitter: @tsangarisp
Μεγάλος σαματάς
Ποια είναι η αλήθεια όμως; Πριν καταγράψουμε τα γεγονότα, πρέπει να πούμε πως η Στήλη έχει άποψη για την χορηγία των κομμάτων, και πως αυτή πρέπει να αλλάξει ΕΚ ΒΑΘΡΩΝ. Επί τούτου η Στήλη αναφέρθηκε ουκ ολίγες φορές με το πιο πρόσφατο Άρθρο στις 11 Σεπτεμβρίου 2022, υπό τον τίτλο «Χορηγίες κομμάτων: Συνδέστε την χορηγία ανά ψήφο. Τολμάτε;». Στο άρθρο αναλύεται ποιο θεωρείται το καλύτερο, δικαιότερο και με περισσότερη διαφάνεια σύστημα χρηματοδότησης των κομμάτων, και πρόκειται για το Γερμανικό Σύστημα, το οποίο έχει και την μεγαλύτερη παράδοση σε όλη την Ευρώπη –και άρα πείρα- σε αυτό το θέμα και αναπροσάρμοσε το σύστημα της –μέχρι να φτάσει σε αυτό το μοντέλο- αρκετές φορές ώστε να αποφεύγονται στρεβλώσεις. Για αυτό το σύστημα η Στήλη αναφερόταν από το 2008 αλλά «εις ώτα μη ακούοντος», όχι γιατί οι αρμόδιοι / πολιτικοί δεν το διάβασαν αλλά διότι δεν τους συμφέρει. Το σημαντικότερο σκέλος αυτού του συστήματος χρηματοδότησης είναι πως το μεγαλύτερο μέρος της κρατικής χρηματοδότησης προς τα κόμματα είναι συνδεδεμένο ανά ψήφο που λαμβάνει κάθε κόμμα και ΟΧΙ ανά ποσοστό (όπως ισχύει στην Κύπρο). Η σύνδεση χρηματοδότησης ανά ψήφο έχει το βασικό πλεονέκτημα ότι ‘υποχρεώνεις’ τα κόμματα να νοιάζονται για το μέγεθος της αποχής (αφού όσο μεγαλύτερη, τόσα περισσότερα λεφτά θα χάνουν) και έτσι αντί να λεν μόνο θεωρητικά ότι τους προβληματίζει η αποχή να έχουν και συνέπειες για το μέγεθος της αποχής και να τα ενδιαφέρει να προσελκύσουν, να πείσουν, να ενδιαφερθούν οι πολίτες να πάνε να ψηφίσουν.
Όπως και να έχει, πάμε να δούμε τι έκαναν αυτή τη φορά οι αθεόφοβοι και τώρα φωνάζουν για το θέμα της κρατικής χορηγίας.
Λοιπόν. Αρχίζουμε με τα απλά. Τα κόμματα κάθε χρόνο λαμβάνουν κρατική χορηγία. Η χορηγία κατανέμεται μέσω φόρμουλας βάσει των ποσοστών που λαμβάνουν στις τελευταίες εκάστοτε Βουλευτικές Εκλογές (η ονομαζόμενη ‘τακτική χορηγία’). Παράλληλα τα κόμματα λάμβαναν επιπλέον, έξτρα λεφτά (χορηγία) όποτε είχαμε εκλογές (η επονομαζόμενη ‘έκτακτη χορηγία’). Αυτό συνέβαινε μέχρι το 2016.
Και τα ποσά ήταν τα εξής: 4 εκατομμύρια ευρώ τον χρόνο ως τακτική χορηγία (δεν περιλαμβάνεται σε αυτό το ποσό, οι μισθοί των Κοινοβουλευτικών Συνεργατών) και άλλα 2.6 εκατομμύρια ευρώ ως έκτακτη χορηγία για τη διεξαγωγή των εκλογών (δηλαδή 2,6εκ όποτε είχαμε Βουλευτικές και άλλα 2,6εκ όποτε είχαμε Προεδρικές εκλογές).
Αυτά, είπαμε. Έως το 2016. Τι έγινε το 2017; Το 2017 πήραν προκαταβολικά τα 2,6εκ ευρώ για τις Προεδρικές του 2018 και έκαναν μια πατέντα και συμπεριέλαβαν στον Προϋπολογισμό του 2017 πρόσθετη παράγραφος στη σχετική Σημείωση, η οποία προέβλεπε, ότι ποσό ύψους €2.6 εκ. θα παραχωρείτο για τη διεξαγωγή των προεδρικών εκλογών. Δηλαδή έλαβαν το 2017 συνολικά 6,7 εκατομμύρια ευρώ.
Με τον κρατικό Προϋπολογισμό του 2018 έγινε ενοποίηση των δύο χορηγιών με την πρόνοια της χορηγίας να ανέρχεται σε €6,7 εκ. ανά έτος. Έκτοτε, η χορηγία προς τα κοινοβουλευτικά κόμματα καθορίστηκε στα €6,7 εκ. ετησίως ανεξαρτήτως εάν διεξάγονταν εκλογές ή όχι.
Όμως –και είναι πολύ σημαντική αυτή η λεπτομέρεια- η ‘ενοποίηση’ ήταν σε πρακτικό επίπεδο και όχι σε νομοτελειακό επίπεδο. Δηλαδή, ο Προϋπολογισμός για τις χορηγίες των κομμάτων συνέχισε να έχει δυο Σκέλη, το ένα με τις ‘Τακτικές Δαπάνες’ και το άλλο με τις ‘Έκτακτες Δαπάνες’. Και ενώ τα κόμματα έως το 2016 έβαζαν τα 4εκ στο Σκέλος με τις Τακτικές Δαπάνες και τα 2,6εκ στο Σκέλος με τις Έκτακτες Δαπάνες, από το 2018 έβαζαν τα 6,7εκατομμύρια ευρώ ΜΟΝΟ ΣΤΟ ΣΚΕΛΟΣ με τις ΤΑΚΤΙΚΕΣ ΔΑΠΑΝΕΣ και στο Σκέλος των ΕΚΤΑΚΤΩΝ ΔΑΠΑΝΩΝ έβαζαν ΜΗΔΕΝ.
Το ίδιο έγινε και στους Προϋπολογισμούς του 2019, και του 2020 καθώς και του 2021 (κάτι που σημαίνει πως η συνολική χορηγία, αυξήθηκε δηλαδή κατά 33% και ανέρχεται πλέον σε €33.5 εκ. σε μια πενταετία, σε σύγκριση με €25.2 εκ. με την προ του 2018 ρύθμιση).
Το 2021 όμως τι έγινε;
Μετά τις Βουλευτικές Εκλογές του 2021, το Κόμμα των Κυνηγών ζήτησε να λάβει το ποσοστό χορηγίας που δικαιούταν (βάσει της τότε Νομοθεσίας όποιος εξασφάλιζε ποσοστό πέραν του 3% δικαιούταν αναλογικά ποσό από την κρατική χορηγία από τις δαπάνες για τις εκλογές, δηλαδή από το ποσό που ήταν στο Σκέλος των Έκτακτων Δαπανών). Αλλά όπως είπαμε πιο πάνω, τα ‘κοπέλια’ (τα κόμματα δηλαδή) στο Σκέλος των Έκτακτων Δαπανών έβαζαν ποσό ΜΗΔΕΝ διότι έβαζαν όλο το ποσό στο Σκέλος των Τακτικών Δαπανών. Συνεπώς, το Κόμμα των Κυνηγών ναι μεν δικαιούταν ποσοστό από το ποσό στο Σκέλος των Έκτακτων Δαπανών αλλά το Σκέλος των Έκτακτων Δαπανών είχε ποσό μηδέν. Άρα το ποσοστό που δικαιούταν ήταν επί του μηδέν, δηλαδή ίσον μηδέν.
Μετά από αυτήν την εξέλιξη, τα Κόμματα αντιλήφθηκαν πως η υφιστάμενη διαδικασία πάσχει και έτσι αποφάσισαν να την ‘ΔΙΟΡΘΩΣΟΥΝ’. Τροποποίησαν λοιπόν τον Νόμο τον ΔΕΚΕΜΒΡΙΟ του 2021 (με ισχύ για τον Προϋπολογισμό του 2022) και ΕΝΟΠΟΙΗΣΑΝ ΤΑ ΔΥΟ ΣΚΕΛΗ σε ένα, μόνο ως ΤΑΚΤΙΚΕΣ ΔΑΠΑΝΕΣ.
Όπερ και εγένετο. Με την τροποποίηση του 2021 (η οποία έτυχε εφαρμογής από το 2022) πλέον το κονδύλι της κρατικής χορηγίας είναι ΕΝΑ και ΑΔΙΑΙΡΕΤΟ. Και σε αυτό είναι το ποσό των 6,7 εκατομμυρίων ευρώ.
Αυτό σε πρακτικούς όρους σημαίνει κάτι το πολύ απλό: Ότι τα κόμματα εισπράττουν κάθε χρόνο από το κράτος 6,7 εκατομμύρια ευρώ, τα μοιράζουν, και δεν υπάρχει ποσό ούτε για την προεκλογική ούτε για άλλη υποχρέωση. Με λίγα λόγια πλέον ένα κόμμα αν θέλει δίνει, αν θέλει δεν δαπανά ούτε και ένα σεντ για την προεκλογική. Τελεία.
Και για να καταλήξουμε, είναι τουλάχιστον τραγικό να παρακολουθούμε όλο αυτό τον θίασο από τους ίδιους τους πρωταγωνιστές των πιο πάνω. Και κατά τα άλλα θέλουν και ζητούν από τους πολίτες να τους παίρνουν στα σοβαρά.
Είστε έτοιμοι κύριοι και κυρίες να διασυνδέσετε την Κρατική Χορηγία ανά ψήφο; Αν ναι, δηλώστε mea culpa και προχωράτε. Αν όχι, καλή διασκέδαση…
