Θα μετατρέψουμε την Βουλή σε ένα λόμπι ανεπάγγελτων ή μέτριων επαγγελματιών που θεωρούν την Έδρα ως την απόλυτη επαγγελματική (αντί πολιτική!) τους επιτυχία και την απόλυτη επαγγελματική (αντί πολιτική!) καταξίωση της ζωής τους;
ΓΡΑΦΕΙ Ο ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΤΣΑΓΓΑΡΗΣ Twitter: @tsangarisp
Διάβαζα τις προάλλες
Η ανάρτηση του Ν. Τορναρίτη έχει να κάνει με την πάταξη της Διαφθοράς, δηλαδή την ψήφιση διαφόρων Νομοθετημάτων που ενισχύουν την διαφάνεια, ενισχύουν την πρόληψη και ουσιαστικά συμβάλλουν στον περιορισμό της διαφθοράς. Ως εδώ όλα πολύ σωστά και πολύ καλά. Αυτό όμως που προκαλεί έκπληξη από τα όσα είπε ο Κοινοβουλευτικός Εκπρόσωπος του ΔΗΣΥ είναι η τελευταία γραμμή όπου λέει: «Το συν ένα, είναι το ασυμβίβαστο μεταξύ της άσκησης επαγγέλματος και της βουλευτικής ιδιότητας».
Στην τελευταία γραμμή, ο Κοινοβουλευτικός Εκπρόσωπος του ΔΗΣΥ υποστηρίζει, δηλαδή, ότι ένας Βουλευτής ΔΕΝ θα πρέπει να ασκεί άλλο επάγγελμα πέραν από αυτό του Βουλευτή και το διασυνδέει αυτό με την Διαφθορά; Δεν ξέρω αν ο Νίκος Τορναρίτης εννοούσε αυτό, αλλά αυτό εννοούσαν και είπαν ξεκάθαρα άλλοι Βουλευτές, όπως πχ από πλευράς της ΔΗΠΑ, η οποία κατέθεσε και σχετική Πρόταση Νόμου προ λίγων μηνών μέσω της οποίας υποστηρίζει το Ασυμβίβαστο ως μέτρο κατά της Διαφθοράς και προτείνει την απαγόρευση δεύτερης δουλειάς από Βουλευτές και την μετατροπή τους σε «full time job – Βουλευτής».
Λοιπόν. Εδώ εγείρονται τόσο πελώρια και τόσα πολλά ερωτήματα που κάποιος δεν ξέρει από που να αρχίσει και που να τελειώσει. Για να βγάλουμε όμως άκρη, ας τα πάρουμε ένα, ένα.
Δικαιούνται οι Βουλευτές να κάνουν δεύτερη δουλειά; Εμείς στην Κύπρο έχουμε την τάση «να ανακαλύπτουμε την ταshινόπιττα» μόνο σε κάτι περίεργα θέματα, όπως πχ αυτό. Τι ισχύει όμως αλλού; Για παράδειγμα ακόμη και στο Ευρωκοινοβούλιο, οι Ευρωβουλευτές επιτρέπεται να κάνουν δεύτερη δουλειά (άρα είναι διεφθαρμένοι;). Στη Γερμανία, οι Βουλευτές επιτρέπεται να κάνουν δεύτερη δουλειά με απόφαση μάλιστα του Συνταγματικού Δικαστηρίου της χώρας όταν και εκεί προ ετών εγέρθηκε συγκεκριμένο θέμα. Στην Γαλλία το ίδιο όπως επίσης και στην Βρετανία το ίδιο.
Συνεπώς, το να έρχεται η Κύπρος και να παρουσιάζει «το ασυμβίβαστο» ως πανάκεια κατά της διαφθοράς εκ των πραγμάτων αποκαλύπτει την επιφανειακή μας σκέψη και αντίληψη και το πόσο αδιάβαστοι εμφανιζόμαστε σε ουσιαστικά πολιτικά ζητήματα (εξηγώ ποιο κάτω γιατί είναι ουσιαστικό πολιτικό ζήτημα και γιατί αφορά τον καθένα ενώ αγγίζει και τα όρια του περιορισμού της Δημοκρατίας), όπως το συγκεκριμένο.
Προτού προχωρήσουμε παρακάτω σημειώνω το εξής: Η αλήθεια είναι πως αυτή η συζήτηση (κατά πόσο δηλαδή οι Βουλευτές -οι Αντιπρόσωποι του Λαού- επιτρέπεται να κάνουν ή όχι δεύτερη δουλειά) σε όλο τον δυτικό κόσμο κρατάει χρόνια και υπάρχουν επιχειρήματα τόσο υπέρ όσο και κατά. Δεν είναι μαύρο, άσπρο. Και εννοείται πως δεν μπορεί κάποιος με μια πρόταση να εντάσσει όσους βουλευτές διατηρούν το επάγγελμα τους στην κατηγορία των διεφθαρμένων. Αυτό είναι ξεκάθαρο.
Υπάρχουν επιχειρήματα ένθεν και ένθεν. Ας δούμε το κυριότερο που προβάλλεται και από τις δυο πλευρές.
Η μερίδα που τάσσεται υπέρ του Ασυμβίβαστου ένα επιχείρημα που προβάλλει είναι πως επειδή κάποιος Βουλευτής είναι πχ και δικηγόρος, αυτόματα Νομοθετεί προς ίδιον όφελος. Πρόκειται για ανεδαφικό, επιφανειακό και λαϊκίστικο επιχείρημα. Στο ερώτημα κατά πόσο ένας Βουλευτής Δικηγόρος θα μπορούσε να το πράξει αυτό, η απάντηση είναι καταφατική αλλά την ίδια ώρα αυτό δεν προδικάζει και ότι το πράττει.
Το ίδιο όμως λαϊκίστικο επιχείρημα θα μπορούσε να ήταν και στην αντίστροφη περίπτωση. Οι κατά του Ασυμβίβαστου θα μπορούσαν να επιχειρηματολογήσουν πως ένας full time Βουλευτής με μισθό 5,000ευρώ τον μήνα είναι πιο επιρρεπής και πιο ευάλωτος στην διαφθορά από ένα Βουλευτή που συνάμα είναι και δικηγόρος και έχει εισοδήματα από την Δικηγορία άλλες 10,000ευρώ τον μήνα πέραν δηλαδή του μισθού του ως Βουλευτής. Θα μπορούσε, όντως, να είναι ένας ανεπάγγελτος Βουλευτής πιο ευάλωτος και επιρρεπής αλλά αυτό δεν προδικάζει και το ότι είναι. Ή ότι ένας full-time Βουλευτής έχει έγνοια για να εργοδοτηθεί κάπου με την λήξη της θητείας του και άρα θα Νομοθετεί υπέρ πχ μεγάλων Εταιρειών ώστε να «αφήνει ανοιχτά κανάλια επαφής και σχέσης» έτσι ώστε να έχει «ανοιχτές πόρτες» με τη λήξη της θητείας του να εργοδοτηθεί (είτε ως Σύμβουλος, είτε ως Διευθυντής είτε, είτε) σε αντίθεση με κάποιο Βουλευτή που ήδη ασκεί και δεύτερο επάγγελμα και άρα ανά πάσα στιγμή διαθέτει επάγγελμα και δεν είναι εξαρτώμενος από τρίτους.
Ξανά. Το θέμα του Ασυμβίβαστου δεν είναι άσπρο - μαύρο.
Αλλά εγείρεται και ένα άλλο ζήτημα. Το κυριότερο και σημαντικότερο ως προς το Ασυμβίβαστο. Το οποίο είναι το εξής και το θέτω υπό μορφή ερωτήματος: Αν ισχύει το Ασυμβίβαστο, δηλαδή όποιος εκλεγεί Βουλευτής να υποχρεούται να παρατάει τη δουλειά του, δεν θα αποκλείονται εμμέσως πλην σαφώς πετυχημένα επαγγελματικά πρόσωπα; Ποιος θα παρατάει μια πετυχημένη επαγγελματική καριέρα για να εκλεγεί Βουλευτής; Επιπλέον, οι Βουλευτές είναι οι Αντιπρόσωποι των πολιτών. Δεν θέλουμε ως πολίτες να έχουμε επιλογή μεταξύ των καλύτερων; Αν αποκλείσουμε -δια της πλαγίας- μια μερίδα ανθρώπων -επειδή είναι πετυχημένοι στη δουλειά τους- ποιοι θα μας μένουν; Δηλαδή, θα επιλέγουμε τους καλύτερους μεταξύ ανεπάγγελτων; Θα μετατρέψουμε την Βουλή σε ένα λόμπι ανεπάγγελτων ή μέτριων επαγγελματιών που θεωρούν την Έδρα ως την απόλυτη επαγγελματική (και όχι πολιτική!) τους επιτυχία και την απόλυτη επαγγελματική (αντί πολιτική!) καταξίωση της ζωής τους;
Το Ασυμβίβαστο δεν αποτελεί πανάκεια. Ούτε από την άλλη πρέπει να είναι χωρίς πλαίσιο και έλεγχο. Την ίδια ώρα δεν νοείται ο μισθός του Βουλευτή να είναι τέτοιος που ουσιαστικά «να υποχρεώνει», «να ωθεί» τον Βουλευτή να διατηρήσει και δεύτερο επάγγελμα. Όλα αυτά είναι παράμετροι που πρέπει να συζητηθούν και πρέπει να εξεταστούν.
Για παράδειγμα, η προσέγγιση της Γερμανίας είναι εντελώς αντίστροφη από την προσέγγιση της Βρετανίας, παρόλο που και στις δυο χώρες δεν υπάρχει ασυμβίβαστο και οι Βουλευτές και στις δυο χώρες έχουν δικαίωμα, αν θέλουν, να διατηρήσουν και δεύτερη δουλειά. Όμως έχουν διαφορετική φιλοσοφία οι δυο: Η Γερμανική προσέγγιση λέει πως οι Βουλευτές πρέπει να αμείβονται όσο πρέπει ώστε να μην είναι υποχρεωμένοι να ασκούν δεύτερο επάγγελμα (αλλά αν θέλουν δικαιούνται), ενώ στη Βρετανία η προσέγγιση λέει πως οι Βουλευτές δεν πρέπει να αμείβονται «βασιλικά» διότι αυτό είναι πρόκληση προς τους πολίτες. Στη Γερμανία οι Βουλευτές αμείβονται γύρω στις 10,000ευρώ καθαρά τον μήνα ενώ στη Βρετανία οι Βουλευτές αμείβονται γύρω στις 8,000ευρώ (6,800στερλίνες) τον μήνα, δηλαδή συγκριτικά και με το κόστος ζωής πολύ χαμηλότερα απ’ ότι οι Γερμανοί. Στην Κύπρο σήμερα οι Βουλευτές αμείβονται με περίπου 4,100ευρώ τον μήνα (καθαρά), ποσό το οποίο δεν θεωρείται «βασιλικό» αλλά ούτε και χαμηλό συγκριτικά με τον διάμεσο μισθό της Κύπρου αλλά την ίδια ώρα είναι πολύ χαμηλότερο συγκριτικά με τους μισθούς των άλλων Αξιωματούχων του κράτους.
Εν κατακλείδι, αυτό που απαιτείται είναι συζήτηση και επιχειρηματολογία και όχι λαϊκισμός. Το κατά πόσο ένας Βουλευτής πρέπει υποχρεωτικά να είναι full-time ή όχι δεν λύνεται ούτε με βαρύγδουπες δηλώσεις ούτε και με συζητήσεις του ποδαριού. Απαιτείται σοβαρή σκέψη και σοβαρή συζήτηση. Στο κάτω, κάτω η Κύπρος θα μπορούσε να ακολουθήσει την γερμανική προσέγγιση που θα σημαίνει ότι θα αμείβει τους Βουλευτές της ικανοποιητικά ώστε να μην είναι υποχρεωμένοι να ασκούν δεύτερο επάγγελμα και την ίδια ώρα να μην το απαγορεύει.
