Ξέρετε πώς θα είναι η κατάσταση σε πέντε χρόνια από σήμερα; Τα πράγματα αλλάζουν. Ραγδαία. Εταιρείες, Κράτος, Εργαζόμενοι πρέπει να αρχίσουν να προετοιμάζονται για να εισέλθουμε στην νέα τάξη πραγμάτων χωρίς απώλειες…
ΓΡΑΦΕΙ Ο ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΤΣΑΓΓΑΡΗΣ Twitter: @tsangarisp
Τις προάλλες η Τράπεζα Κύπρου εξέδωσε μια εγκύκλιο, η οποία έχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον. Ενδιαφέρον για δυο λόγους, τους οποίους θα δούμε πιο κάτω. Στο θέμα αναφέρθηκε και η ιστοσελίδα Brief μέσα από ρεπορτάζ της την περασμένη Παρασκευή (7/8).
Τι λέει όμως η εγκύκλιος της BoC; Εν συντομία η εγκύκλιος που στάλθηκε στο προσωπικό της τράπεζας, ανοίγει το κεφάλαιο της «ευέλικτης εργασίας». Δηλαδή δίδει στον εργαζόμενο το δικαίωμα άδειας άνευ απολαβών αλλά το σημαντικότερο είναι πως δίδει στους υπαλλήλους της την ευχέρεια να επιλέξουν την εργασία με μειωμένο ωράριο.
Γράφει συγκεκριμένα «Για την μερική απασχόληση προσφέρεται η δυνατότητα στον ενδιαφερόμενο να αιτηθεί για λιγότερες ώρες εργασίας σε εβδομαδιαία βάση που είναι 37 ώρες. Ειδικότερα όσον αφορά την πολιτική της δυνατότητας του προσωπικού θα μπορούν να επιλέξουν το συνολικό αριθμό ωρών, ημερών ανά εβδομάδα, με τις ώρες να μπορούν να κατανεμηθούν εξίσου μεταξύ Δευτέρας και Παρασκευής.
Προσφέρονται τρεις επιλογές:
20, ώρες την εβδομάδα
25 ώρες την εβδομάδα ή
30 ώρες τη εβδομάδα.
Εναλλακτικά, οι υπάλληλοι μπορούν να εργάζονται πλήρως τέσσερις μέρες και να επιλέξουν μία να απουσιάζουν.
Γιατί όμως έχει ενδιαφέρον η εγκύκλιος της BoC;
Πρώτον, διότι η Τράπεζα Κύπρου, ανοίγει το θέμα της ευέλικτης εργασίας και δεύτερον, διότι όταν μια εταιρεία όπως την BoC, η οποία είναι από τους μεγαλύτερους εργοδότες του τόπου, ανοίγει τέτοιο θέμα, μπορεί κάποιος να αντιληφθεί που οδηγούνται τα πράγματα ευρύτερα στον χώρο της εργασίας.
Αυτό, το θέμα της ευέλικτης εργασίας, μαζί με την παράμετρο της τηλεργασίας, η οποία προ Κορωνοϊού αποτελούσε την εξαίρεση αλλά σήμερα πλέον τείνει να καθιερωθεί, αλλάζουν άρδην τα δεδομένα στον τομέα της εργασίας. Μάλιστα εταιρείες κολοσσοί στο παγκόσμιο, (όπως έγραφε τις προάλλες το CNNBusiness) ήδη ανακοίνωσαν πως για το 2021 δεν θέλουν τους υπαλλήλους τους να επιστρέψουν στο γραφείο (τέτοιες εταιρείες είναι οι Google, Universal Music Group, Warner Music Group, Sony Music, Amazon corporate, Viacom, Scotiabank, RBS (Βασιλική Τράπεζα της Σκωτίας), Group Nine Media, Indeed) ενώ κάποιες άλλες ενημέρωσαν τους υπαλλήλους τους πως πλέον δεν χρειάζεται να επιστρέψουν στο γραφείο ποτέ (!) (μεταξύ άλλων είναι οι εταιρείες Facebook, Twitter, Square, Slack, Shopify, Zillow).
Είναι λοιπόν προφανές ότι βρισκόμαστε σε μια μεταβατική περίοδο αναφορικά με τον τομέα εργασίας και τα όσα ξέραμε μέχρι σήμερα, σε πέντε χρόνια δεν θα ισχύουν και τα πράγματα θα είναι εντελώς διαφορετικά.
Για να σκιαγραφηθεί η πλήρης εικόνα, όσο μπορεί να σκιαγραφηθεί, στην εξίσωσή μας θα πρέπει να ληφθεί υπόψη και η παράμετρος του 5G, το οποίο ούτως ή άλλως αναμενόταν (και χωρίς τον Κορωνοϊό) να αλλάξει τα δεδομένα, οπόταν πόσο μάλλον τώρα μετά και από την παγκόσμια κρίση…
Τι θα αλλάξει όμως;
Ευέλικτο ωράριο εργασίας. Δηλαδή, η εργασία θα σταματήσει πλέον να γίνεται με το καθεστώς του «απόλυτου 8ώρου» όπως το γνωρίζουμε σήμερα. Ο Εργαζόμενος μαζί με τον Εργοδότη του θα μπορούν να εφαρμόσουν μια συμφωνία βάσει των αναγκών των δυο.
Εργασία Custom-made. Μειωμένος ή αυξημένος χρόνος εργασίας. Τα δυο μέρη (εργαζόμενος / εργοδότης) θα μπορούν να συμφωνήσουν μειωμένο χρόνο εργασίας δηλαδή λιγότερες ώρες από το «καθορισμένο 38ώρο» (ο χρόνος εργασίας πλήρους απασχόλησης στην Κύπρο κυμαίνεται από 37 έως 43 ώρες αναλόγως τομέα, επιχείρησης κτλ). Την ίδια ώρα ενώ κάποιος εργαζόμενος θα επιθυμεί να εργάζεται 20 ώρες εβδομαδιαίως ενδεχομένως κάποιος άλλος να επιθυμεί να εργάζεται 45 ώρες την βδομάδα. Δηλαδή θα εισέλθουμε σε μια εποχή εργασίας «custom-made».
Τηλεργασία. Οι εργασιακοί χώροι θα μειωθούν και στο τέλος θα εκλείψουν, πλην των αναγκαίων χώρων που θα λειτουργούν ως «βάση». Οι εργαζόμενοι θα εκτελούν τηλεργασία από τον δικό τους χώρο. Αυτό λειτουργεί θετικά και για τα δυο μέρη, αφού οι εργαζόμενοι θα επωφελούνται και οικονομικά λόγω των λιγότερων διακινήσεων που τώρα πρέπει να κάνουν καθημερινώς ενώ οι επιχειρήσεις θα επωφελούνται από τα έξοδα διατήρησης και συντήρησης του χώρου εργασίας. Και αν τώρα η τηλεργασία μπορεί να εφαρμοστεί σε ικανοποιητικό βαθμό, με την είσοδο του 5G, οι δυνατότητες θα είναι απεριόριστες αφού θα μπορούν να εκτελούνται ακόμη και ιατρικές εξετάσεις ή και εγχειρήσεις μέσω του δικτύου και χωρίς την απαραίτητη φυσική παρουσία του ιατρού στο χειρουργείο.
Ανεργία. Μείωση ή αύξηση; Το ερώτημα του ενός εκατομμυρίου. Και ακριβώς σε αυτό το σημείο θα δοκιμαστούν πρώτα και κύρια οι εργοδότες, μετέπειτα το κράτος και τέλος οι εργαζόμενοι. Εργοδότες. Αν οι εταιρείες παραμείνουν ταμπουρωμένες θεωρώντας ότι δεν θα επέλθει κάποια αλλαγή και δεν προετοιμαστούν -έπρεπε ήδη να αρχίσουν να προετοιμάζονται για την νέα τάξη πραγμάτων- τότε αυτές οι εταιρείες θα υποχρεωθούν είτε σε βίαιη αναπροσαρμογή είτε σε κλείσιμο. Και τα δυο όμως θα έχουν ως συνέπεια την απώλεια θέσεων εργασίας. Κράτος. Το Κράτος, αν δεν εκσυγχρονίσει το εργασιακό πλαίσιο και δεν προχωρήσει σε υποδομές που να υποστηρίζουν τις νέες μορφές εργασίας, τότε θα επηρεάζει αρνητικά τόσο την ίδια την κρατική μηχανή όσο και τις ιδιωτικές επιχειρήσεις, οι οποίες βασίζονται στο κρατικό εργασιακό πλαίσιο. Οπόταν και πάλι σε μια τέτοια περίπτωση θα έχουμε απώλεια θέσεων εργασίας. Εργαζόμενοι. Οι εργαζόμενοι, το εργατικό δυναμικό, επίσης πρέπει να αρχίσουν να σκέφτονται την επόμενη μέρα. Να επιμορφώνονται και να αναπτύξουν ευελιξία και τεχνολογική γνώση. Διότι αν όχι, η νέα εργασιακή καταιγίδα των αλλαγών είτε θα τους αφήσει πίσω είτε θα τους πνίξει. Με αποτέλεσμα και πάλι την ενίσχυση της ανεργίας.
Και το κυπριακό ερώτημα, για να κλείσουμε, το θέμα: Είναι οι Κύπριοι επιχειρηματίες έτοιμοι; ΟΕΒ και ΚΕΒΕ; Είναι το Κράτος έτοιμο; Είναι οι Εργαζόμενοι (Συντεχνίες) έτοιμοι; Καλό είναι να αρχίσουμε να προετοιμαζόμαστε, διότι έως το 2025 τίποτα δεν θα είναι το ίδιο στον τομέα που ονομάζεται εργασία. Οι αλλαγές για να εισέλθουμε στην Νέα Τάξη Πραγμάτων θα είναι ραγδαίες…
