…Αυτό όμως δεν σημαίνει απαραίτητα ότι διακόπτεται και η προσπάθεια επίλυσης του κυπριακού. Τουναντίον ενδεχομένως να αρχίσει να συζητείται μια λύση ναι μεν Ομοσπονδιακή αλλά με πιο ευέλικτα στοιχεία και εννοείται με διατάξεις και πρόνοιες που συνάδουν με τις Ευρωπαϊκές Αρχές, κάτι που ίσως να είναι πιο εύκολο να επιτευχθεί μέσα από μια «χαλαρή Ομοσπονδία», όπου δηλαδή η Κεντρική Κυβέρνηση δεν καθορίζει τα πάντα στα κρατίδια της αλλά τους παρέχει πλήρη ευελιξία στα θέματα καθημερινότητας, μερική ευελιξία στις εκπαιδευτικές και εμπορικές τους σχέσεις και μηδέν ευελιξία σε θέματα Κυριαρχίας, Εκπροσώπησης σε Διεθνείς Οργανισμούς Κρατών και σε θέματα Άμυνας… Η συνέχεια της επόμενης μέρας (της Πενταμερούς) θα είναι ενδιαφέρουσα έως και τολμηρή…

ΓΡΑΦΕΙ Ο                                                                                                                                    ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΤΣΑΓΓΑΡΗΣ                                                                                                Twitter: @tsangarisp

Τη Δευτέρα (26/4) αναχωρεί η αποστολή για την Γενεύη, όπου ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας θα συμμετάσχει στην πενταμερή διάσκεψη για το Κυπριακό. Η Διάσκεψη αναμένεται να αρχίσει την Τρίτη (27/4) με δείπνο προς τιμήν των Αντιπροσωπειών και την Τετάρτη αναμένεται να διεξαχθεί η πενταμερής διάσκεψη. Αυτά ωστόσο ίσως διαφοροποιηθούν και δεν έχει και ιδιαίτερη σημασία το πρόγραμμα. Αυτό που έχει σημασία είναι η ουσία και το τι τελικά θα συζητηθεί στην Πενταμερή. 

Οι θέσεις της Ελληνοκυπριακής πλευράς είναι ξεκάθαρες σε αντίθεση με τις θέσεις της Τουρκοκυπριακής πλευράς, η οποία «παίζει» με την θέση για δυο κράτη, την οποία μπορεί τεχνηέντως να συγκαλύψει κάτω από την «κυριαρχική ισότητα» και άλλες σοφιστείες που κατά διαστήματα δηλώνουν είτε η ίδια η Τουρκοκυπριακή ηγεσία είτε η Τουρκική ηγεσία. 

Το πρώτο λοιπόν ερώτημα είναι το εξής: Θα καταθέσει η Τουρκική και τουρκοκυπριακή πλευρά επισήμως την θέση για δυο κράτη; Οι επιλογές τους δεν είναι πολλές. Είναι ουσιαστικά τρεις: 

Ένα. Καταθέτει πρόταση για ΔΔΟ και συνέχιση των συνομιλιών απ’ εκεί που έμειναν στο Κ. Μοντανά. Για κάτι τέτοιο δεν έχει επιδείξει μέχρι στιγμής διάθεση να το πράξει. 

Δυο. Καταθέτει πρόταση για Δύο Κράτη. Αυτό υποστηρίζει ότι θα πράξει αλλά απομένει να δούμε αν όντως καταθέσει μια τέτοια πρόταση και επίσημα στην Πενταμερή Διάσκεψη και ενώπιον του ΓΓ του ΟΗΕ. 

Τρία. Καταθέτει πρόταση δήθεν για συνέχιση των συνομιλιών, δήθεν στην βάση της ΔΔΟ αλλά με «κυριαρχική ισότητα», δηλαδή συγκεκαλυμένη συνομοσπονδία. 

Αν κάποιος έπρεπε να δώσει πιθανότητες στις τρεις πιο πάνω προτάσεις η «πρόταση ένα», η οποία ουσιαστικά είναι και η πρόταση της Ελληνοκυπριακής πλευράς και η οποία είναι η μόνη πρόταση που ανοίγει οριστικά τον διάλογο για λύση ΔΔΟ, συγκεντρώνει τις λιγότερες πιθανότητες με μάλιστα μονοψήφιο αριθμό επί τοις εκατό. Ωστόσο κανένας δεν μπορεί να της δώσει μηδενικές πιθανότητες, αφού η Άγκυρα επανέλαβε την ίδια τακτική και στο παρελθόν (το 2004 στην Νέα Υόρκη με την επιδιαιτησία). 

Βάσει της πιθανότερης εξίσωσης γίνεται αντιληπτό ότι πολύ δύσκολα θα συνεχιστούν οι συνομιλίες απ’ εκεί που έμειναν και ίσως «πολύ δύσκολα» πλέον θα συζητούμε για λύση ΔΔΟ, όπως αυτή παρουσιάστηκε προηγουμένως ή όπως αυτή συζητείτο όλα τα χρόνια συμπεριλαμβανομένης και της τελευταίας φάσης, πριν την διακοπή των συνομιλιών. 

Αυτό όμως δεν σημαίνει απαραίτητα ότι διακόπτεται και η προσπάθεια επίλυσης του κυπριακού. Τουναντίον ενδεχομένως να αρχίσει να συζητείται μια λύση ναι μεν Ομοσπονδιακή αλλά με πιο ευέλικτα στοιχεία και εννοείται με διατάξεις και πρόνοιες που συνάδουν με τις Ευρωπαϊκές Αρχές, κάτι που ίσως να είναι πιο εύκολο να επιτευχθεί μέσα από μια «χαλαρή Ομοσπονδία», όπου δηλαδή η Κεντρική Κυβέρνηση δεν καθορίζει τα πάντα στα κρατίδια της αλλά τους παρέχει πλήρη ευελιξία στα θέματα καθημερινότητας, μερική ευελιξία στις εκπαιδευτικές και εμπορικές τους σχέσεις και μηδέν ευελιξία σε θέματα Κυριαρχίας, Εκπροσώπησης σε Διεθνείς Οργανισμούς Κρατών και Άμυνας.    

Η δυσκολία που αντιμετωπίζει η Ελληνοκυπριακή πλευρά -εκατέρωθεν αλλά και τώρα- είναι η στάση της Άγκυρας, η οποία δεν επιθυμεί με τίποτα να χάσει τον ρόλο και τον λόγο της στα της Κυπριακής Δημοκρατίας, την οποία θεωρεί «τσιφλίκι» της και θέλει να πατρονάρει. 

Την ίδια ώρα καμία χώρα από τα πέντε μέλη του Σ.Α. ΟΗΕ αλλά και καμία χώρα της ΕΕ, τουλάχιστον μέχρι σήμερα, δεν σιγοντάρει ένα μοντέλο των δυο κρατών. Άλλωστε εάν αυτό το μοντέλο προκρινόταν, θα είχε ήδη μετατραπεί η de facto διχοτόμηση σε de jure, αναγνωρίζοντας τα κατεχόμενα άμεσα ή έμμεσα. 

Και ακριβώς είναι εδώ που δημιουργείται η σημασία της Πενταμερούς. Θα αποτελέσει ένα «τεστ» κατά πόσο τα ίδια τα Ηνωμένα Έθνη είναι έτοιμα να αποδεχτούν προτάσεις λύσης (όπως τη λύση των δυο κρατών ή την δήθεν ΔΔΟ με κυριαρχική ισότητα), οι οποίες είναι εκτός των παραμέτρων των ιδίων των Ψηφισμάτων του Σ.Α. του ΟΗΕ. 

Ο ΓΓ του ΟΗΕ δεν έχει και πολλές επιλογές σε μια τέτοια περίπτωση (όπου δηλαδή θα κατατεθεί μια εκ των δυο προτάσεων από πλευράς Άγκυρας). Είτε θα ξεκαθαρίσει ενώπιος ενωπίω ότι τέτοιες προτάσεις είναι εκτός των Παραμέτρων και άρα δεν μπορούν να συζητηθούν, είτε θα αποδεχτεί την πρόταση με την επιφύλαξη να επανέλθει, αφού πρώτα ενημερώσει το Συμβούλιο Ασφαλείας του Οργανισμού του, από το οποίο άλλωστε λαμβάνει και ο ίδιος τους Όρους Εντολής του.    

Ανεξαρτήτως λοιπόν τι θα πράξει τελικά η Άγκυρα και ποια πρόταση θα καταθέσει, ανεξαρτήτως πώς θα αντιδράσει ο ΓΓ του ΟΗΕ, Αντόνιο Γκουτέρες, η ουσία είναι πως αυτή η Πενταμερής θα είναι η απαρχή μιας διαδικασίας στο κυπριακό… 

Η συνέχεια θα είναι ενδιαφέρουσα έως και τολμηρή… 

Υγ. Brief, Offsite, DigitalTv είναι στην δημοσιογραφική αποστολή για Γενεύη και θα σας μεταφέρουμε όλες τις εξελίξεις.