Ως προς τον ρόλο της Μόσχας για το Αγγλοαμερικανοκαναδικό Σχέδιο θα παραθέσω απαντήσεις του μακαρίτη Ανδρέα Φάντη (ιδρυτικό μέλος ΑΚΕΛ, ΓΓ ΠΣΕ, βοηθός ΓΓ ΑΚΕΛ, Βουλευτής ΑΚΕΛ) σε συνέντευξη που μου παραχώρησε και δημοσιεύτηκε 26 Απριλίου 2009…
ΓΡΑΦΕΙ Ο ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΤΣΑΓΓΑΡΗΣ Twitter: @tsangarisp
Η Μόσχα
Πρώτον, το κυπριακό αποτελεί ένα αγκάθι εντός του ΝΑΤΟ. Αποτελεί μια εστία που δεν επιτρέπει την πλήρη εξομάλυνση των σχέσεων μεταξύ των δυο ανατολικότερων μελών του ΝΑΤΟ, Ελλάδα και Τουρκία.
Δεύτερον, Μια «λύση δυτικών προδιαγραφών» ποτέ δεν ενέκρινε η Ρωσία (και κατ’ επέκταση ούτε και το ΑΚΕΛ) διότι θα οδηγούσε την Κύπρο πιο κοντά στη Δύση με πιθανή ένταξή της στο ΝΑΤΟ.
Αυτά, δεν αποτελούν εκτιμήσεις αλλά γεγονότα. Σε δυο περιπτώσεις που το Κυπριακό έφτασε στο παρά ένα της λύσης, η Μόσχα αντέδρασε κατά της όποιας λύσης. Την πρώτη φορά (1978 με το Αγγλοαμερικανοκαναδικό Σχέδιο) ευθέως και την δεύτερη (2004 με το Σχέδιο Ανάν) εμμέσως στηρίζοντας τις πολιτικές δυνάμεις του ΟΧΙ και ασκώντας Βέτο για υιοθέτηση Ψηφίσματος του Συμβουλίου Ασφαλείας για το Σχέδιο Ανάν (το πρώτο Βέτο της Ρωσίας σε ψήφισμα μετά το 1994 – 14 μέλη υπέρ και κατά με Βέτο η Μόσχα).
Ως προς τον ρόλο της Μόσχας για το Αγγλοαμερικανοκαναδικό Σχέδιο θα παραθέσω απαντήσεις του μακαρίτη Ανδρέα Φάντη (ιδρυτικό μέλος ΑΚΕΛ, ΓΓ ΠΣΕ, βοηθός ΓΓ ΑΚΕΛ, Βουλευτής ΑΚΕΛ) σε συνέντευξη που μου παραχώρησε και δημοσιεύτηκε 26 Απριλίου 2009 στην εφημερίδα ΠΟΛΙΤΗΣ:
Ερ.: Ποιο πιστεύετε ήταν το μεγαλύτερο λάθος του ΑΚΕΛ;
Απ.: Προσωπικά θεωρώ ότι ήταν λάθος η απόφαση που πήραμε να απορρίψουμε το 1978 το σχέδιο που υπέβαλαν οι τρεις κυβερνήσεις ΗΠΑ, Βρετανίας και Καναδά, ως βάση λύσης του Κυπριακού. Η τελική μας απόφαση να το απορρίψουμε ήταν λανθασμένη, κατά τη γνώμη μου. Εξακολουθώ να το πιστεύω αυτό. Αρχικά το ΑΚΕΛ τάχθηκε υπέρ του σχεδίου αυτού, ως βάση για συζήτηση, όχι ως λύση, αλλά ως βάση για συζήτηση. Μάλιστα εμείς είχαμε κάνει προσπάθειες και επαφές με παράγοντες του ΔΗΚΟ, από τους οποίους ζητήσαμε να ασκήσουν την επιρροή τους στον Πρόεδρο Κυπριανού να μην απαντήσει απορριπτικά στο σχέδιο αυτό. Μάλιστα βρήκαμε ανταπόκριση.
Ερ.: Γιατί αλλάξατε θέση;
Απ.: Μετά από μερικές μέρες που δημοσιεύθηκε το σχέδιο, η «Πράβδα» (το όργανο του Κομμουνιστικού Κόμματος της ΕΣΣΔ) δημοσίευσε αρνητικά σχόλια, ότι επρόκειτο για σχέδιο εμπνευσμένο από το ΝΑΤΟ που εξυπηρετούσε τα συμφέροντά του. Ο τότε πρέσβης της ΕΣΣΔ στην Κύπρο, ο Σεργκέι Αστάβιν, μας προσκάλεσε για γεύμα και μας είπε ότι η Σοβιετική Ένωση είναι εναντίον αυτού του σχεδίου. Από τη στιγμή εκείνη, το ΑΚΕΛ, που ακολουθούσε τη σοβιετική πολιτική, έπρεπε να αλλάξει γνώμη και άλλαξε. Έτσι έγινε η αλλαγή.
Είναι ξεκάθαρο ότι η Μόσχα διακατέχεται από μια μανία κατά του ΝΑΤΟ. Γεωπολιτικά μπορεί και να δικαιολογείται αφού η ίδια ακόμη κατέχει μια θέση στην διεθνή σκακιέρα με «χώρες δικής της επιρροής» ή με «χώρες ουδέτερες με ισχυρές φιλορωσικές τάσεις – όπως η Κύπρος» και προφανώς δεν θέλει να χάσει αυτή της την επιρροή. Πιο πρόσφατο παράδειγμα βεβαίως ο πόλεμος στην Ουκρανία με κυριότερη αιτία το φλερτ της δεύτερης με το ΝΑΤΟ και την προ πολέμου δεδηλωμένη της πρόθεση να ενταχθεί στην Συμμαχία.
Το πώς και το που θα οδηγηθούν τα πράγματα στο διεθνές σκηνικό, ακόμη δεν έχει ξεκαθαρίσει. Οι κυρώσεις κατά της Ρωσίας από την μια είναι μόνο το ένα. Το άλλο είναι ο αποκλεισμός της Ρωσίας από Σώματα και Φόρουμ που καθορίζουν εν πολλοίς σημαντικές κινήσεις στην διεθνή σκακιέρα, όπως για παράδειγμα οι G20. Από την άλλη, η πλειοψηφία των χωρών ανά το παγκόσμιο δεν επέβαλε καμία κύρωση κατά της Ρωσίας συμπεριλαμβανομένων της Κίνας, Τουρκίας, Ισραήλ και χώρες του κόλπου. Συνεπώς το μείζον ερώτημα είναι το εξής: Η Ρωσία θα εξέλθει από αυτή την κατάσταση αποδυναμωμένη; Θα αρχίσει να χάνει την επιρροή της; Αυτό θα διαφανεί με την λήξη του πολέμου. Είθισται ο νικητής να καθορίζει και τους όρους του και να επανατοποθετείται στην σκακιέρα αναλόγως μεγέθους, εκτοπίσματος και δύναμης.
Κυνικά, την Κύπρο, για τους λόγους που προαναφέραμε, την συμφέρει μέσα από τον πόλεμο στην Ουκρανία να επέλθει και η αποδυνάμωση της Μόσχας και η απώλεια της επιρροής της. Αυτό θα συμβάλει στη δημιουργία και το αναγκαίο υπόβαθρο συνειδητοποίησης άπαντων εντός Κύπρου του δυτικού προσανατολισμού της χώρας, την προσπάθεια επίλυσης του κυπριακού προβλήματος χωρίς το αγκάθι «για το ποια κατεύθυνση θα έχει η Ενωμένη Κύπρος, Ανατολική ή Δυτική» και γιατί όχι και την ένταξη της χώρας στο ΝΑΤΟ, αρχίζοντας μια νέα σελίδα στην πολιτική μας ιστορία…
Υγ. Ενδεχομένως κάποιοι να διερωτηθούν: Μα προχθές έγραφες πως ο Ζελένσκι είναι άπειρος και οδήγησε την χώρα του στην καταστροφή και τώρα μας λες πως συμφέρει της Κύπρου; Ναι. Το ένα δεν αναιρεί το άλλο. Για να βοηθήσω λίγο: το να ασκείς λχ κριτική στον Αρχ Μακάριο ότι τα έκανε σαλάτα και προκλήθηκε η αποχώρηση των Τ/κ από την κυβέρνηση, μετέπειτα δεν απέτρεψε την εσωτερική κρίση που οδήγησε αρχικά σε πραξικόπημα και μετά στην Τουρκική κατοχή δεν συνεπάγεται ότι δίνεις συγχωροχάρτι στην Τουρκία ή ότι υποστηρίζεις την τουρκική κατοχή της μισής Κύπρου.
Υγ2. Δεν γράφουμε αγιογραφίες ούτε για Μακάριους, ούτε για Ζελένσκιδες, ούτε για Πουτινες ούτε για κανένα. Αυτά γράφονται σε ντιρεκτίβες οργάνων, συλλόγων κτλ. Όποιος θέλει αγιογραφίες να πάει, αλλού.
Υγ3. Η Στήλη στηρίζει διαχρονικά την δυτική κατεύθυνση της χώρας, την ΕΕ έως και την ένταξη στο ΝΑΤΟ. Αυτό δεν συνεπάγεται αυτόματα πως δεν αποτυπώνονται και επικριτικές απόψεις είτε κατά των ΗΠΑ είτε κατά της ΕΕ είτε κατά του ΝΑΤΟ. Δογματισμοί έξω απ εδώ.
Υγ4. Αν και αυτονόητα τα πιο πάνω φαίνεται πως κάθε φορά πρέπει να επαναλαμβάνονται διότι τελικά δεν είναι αυτονόητα για κάποιους.
