Γράφει ο Γιώργος Αγαπίου 

Ξεπροβοδίζοντας τον παλιό τον χρόνο και καλωσορίζοντας τον επόμενο, στα γιορτινά τραπέζια οι ευχές και τα ποτήρια πάνε κι έρχονται. Σε βαθμό υπερθετικό. Ο δίσεκτος χρόνος κουβαλά μύριες ελπίδες για τον μικρόκοσμο της καθημερινότητας. Μια ολάκερη ζωή φτάνει για να ζήσεις έναν κομήτη του Χάλεϋ, αλλά μία φορά κάθε χίλια χρόνια ζει κανείς τον μυστικισμό του «20 + 20». Μια χρονιά ορόσημο προτού καν ξεκινήσει.

Όσο σημαντική όμως και αν είναι αυτή η χρονιά για τον καθένα και την καθεμιά ξεχωριστά, είναι ακόμα πιο σημαντική για όλους μαζί. Το 2020 θα κορυφωθούν μια σειρά από διαδικασίες, εξελίξεις και γεγονότα στα εθνικά θέματα που θα καθορίζουν τις ζωές μας για πάρα πολλά χρόνια. Είτε θετικά, είτε αρνητικά. Ο πολιτικός χρόνος (που δεν έχει σχέση με τον ανθρώπινο χρόνο) είναι πιο πυκνός και αυτήν τη φορά δεν θα υπάρχουν καλένδες, ελληνικές ή άλλες. 

Με το «καλημέρα», την επαύριον της Πρωτοχρονιάς, θα πέσουν οι υπογραφές Κύπρου-Ελλάδας-Ισραήλ για το μεγαλεπήβολο έργο του EastMed. Χιλιάδες λέξεις έχουν γραφτεί για τη γεωπολιτική υπεραξία αυτού του έργου και ακόμα περισσότερες για την πολυπλοκότητα του εγχειρήματος. Εάν στα χρόνια που έρχονται θα μνημονεύουμε την 2/1/2020 αυτό είναι κάτι που δεν μπορεί να προβλεφθεί. Η μόνη βεβαιότητα είναι ότι στη θεωρία των (πολιτικών) παιγνίων, η ενέργεια καθίσταται ο δυνατός παράγοντας της εξίσωσης. Η διέλευση φυσικού αερίου προς την Ευρώπη μέσω της τριπλής συμμαχίας (που αναμένεται να γίνει τετραπλή με την είσοδο της Ιταλίας), δεν αποτελεί τόσο οικονομικό, όσο πολιτικό μονόδρομο για την Ευρωπαϊκή Ένωση. Ένα αντίπαλο δέος στη Ρωσία (για τις ΗΠΑ – Γερμανία) και ένα οχυρό απέναντι στην Τουρκία (για Ελλάδα – Κύπρο). Σε αυτό το παιχνίδι, όμως, δεν είμαστε μόνοι. 

Από τις αρχές του χρόνου, η Τουρκία ετοιμάζεται (κατά την πάγια πρακτική της) να κάνει πράξη όσα διακηρύττει, στέλνοντας ερευνητικά ή και πολεμικά σκάφη νοτίως της Κρήτης και στο Καστελόριζο. Οι ελληνοτουρκικές σχέσεις βρίσκονται ήδη επί ξυρού ακμής και το «θερμό επεισόδιο» δεν είναι ένα απομακρυσμένο σενάριο. Όσοι επιμένουν να διαβάζουν την πολιτική της Τουρκίας τμηματικά και αποκομμένα, πολύ γρήγορα θα βρεθούν προ δυσάρεστων εκπλήξεων. Όπως θα βρεθεί και η νέα ελληνική κυβέρνηση που κατ’ επιλογήν δεν αντιμετώπισε τη συνεχιζόμενη εισβολή της Τουρκίας στην κυπριακή ΑΟΖ, προσφέροντας χωροχρόνο στη γείτονα χώρα. Οι ακάλυπτες επιταγές στην πολιτική πάντα πληρώνονται με τόκο και η Αθήνα θα χρειαστεί να εξαντλήσει το πολιτικό – διπλωματικό της οπλοστάσιο σε συνδυασμό με στρατιωτικά μέσα για να αντιμετωπίσει την ανεξέλεγκτη τουρκική επιθετικότητα σε Κρήτη, Αιγαίο, Θράκη και Κύπρο.  

Και όχι μόνο. Η εισβολή στη Συρία αποτέλεσε ένα δείγμα των προθέσεων του Ερντογάν και αρχές του χρόνου θα διαφανεί κατά πόσο θα κάνει το βήμα παραπάνω, στέλνοντας τουρκικό στρατό και στη Λιβύη. Σε ένα τέτοιο πιθανό σενάριο, είναι ένα καλό ερώτημα ποια θα είναι η αντίδραση κυρίως της Ρωσίας και δευτερεύοντως των ΗΠΑ. Πόσο θα τραβήξει το σχοινί ο Ερντογάν και τι θα σημαίνει για την ευρύτερη περιοχή μια τουρκική στρατιωτική εμπλοκή στη λιβυκή σύρραξη; Κυρίως, ποιες θα είναι οι συνέπειες για Ελλάδα – Κύπρο και πώς θα αντιμετωπιστεί η δημιουργία μιας στρατιωτικής βάσης στα νότια παράλια της Μεσογείου;    

Όσο θετικά και αν αντικρύσουμε το γεγονός ότι η Άγκυρα υποχρεώνεται να πραγματοποιήσει υψηλού ρίσκου στρατιωτικές κινήσεις, έχοντας χάσει έδαφος στο πεδίο της διπλωματίας, άλλο τόσο, κανείς δεν μπορεί να προδικάσει το αποτέλεσμα. Ιδίως εάν λάβουμε υπόψη το μεταναστευτικό, τον απρόβλεπτο Τραμπ, τη μετά Brexit ΕΕ, την κλυδωνιζόμενη γερμανική οικονομία και την ρωσική ασύμμετρη στάση έναντι της Τουρκίας. Τα πράγματα γίνονται ακόμα χειρότερα εάν σκεφτούμε ότι  Αθήνα και Λευκωσία θα συνεχίσουν στην πεπατημένη, ακολουθώντας μια φοβική πολιτική που επικεντρώνεται στη διαχείριση της εικόνας και όχι στην ουσία των πραγμάτων. 

Το 2020 είναι κρίσιμο για τα εθνικά θέματα και αυτό είναι πιο σημαντικό από το αν θα έχουμε περισσότερα χρήματα, αν θα αλλάξουμε αυτοκίνητο ή αν θα πάμε διακοπές στην Ταϋλάνδη αντί στην Ελλάδα. Τα χρήματα θα τα ξαναβρούμε, την καλή μας την υγεία όμως όχι. Και όπως λένε οι παλαιότεροι, ο καλός ο χρόνος από τον πρώτο μήνα φαίνεται…    

Υστερόγραφο (1): Η νεοθωμανική πολιτική, όπως εκφράζεται από το δόγμα Ερντογάν, έχει έναν και μοναδικό στόχο. Την εδαφική επέκταση της Τουρκίας μέχρι το 2023, στην επέτειο των 100 χρόνων από την ίδρυση του τουρκικού κράτους. Ενός κράτους που δημιουργήθηκε μετά τη συστηματική φυσική εξόντωση των ελληνικών πληθυσμών της Ανατολικής Θράκης και της Μικράς Ασίας, τη γενοκτονία των Αρμενίων και των Ασυρίων και τη γενοκτονία των Ποντίων. Αυτή ήταν η  Τουρκία πριν 100 χρόνια, αυτή παραμένει μέχρι σήμερα. 

Υστερόγραφο (2): Στα καθ’ ημάς, το 2020 θα είναι καταλυτικό και για μια σειρά άλλων θεμάτων όπως το ΓεΣΥ, τη μεταρρύθμιση της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, την πολυπόθητη μεταρρύθμιση της δημόσιας υπηρεσίας και άλλα πεζά και καθημερινά. Σε κάθε περίπτωση, θα είναι μια σύγκρουση μεταξύ των υγιών δυνάμεων και των μικροπολιτικών και μικροοικονομικών συμφερόντων. Όλα αλλάζουν, αρκεί να υπάρχει θέληση. 

Καλή Χρονιά & Αγία Υπομονή