Μα όταν έχεις στην Κύπρο γύρω στις 15 ιδιωτικές Εταιρείες/Ομίλους ΜΜΕ και χωρίς καν τις διαδικασίες που σου υπέδειξε η Ελεγκτική Υπηρεσία στηρίζεις ως Προεδρικό ετησίως και επαναλαμβανόμενα τις πέντε ή τις έξι, τότε για ποιο θέμα πρέπει να μιλάμε; Για Ελευθεροτυπία, για Δεοντολογία ή καλύτερα να μην ασχολούμαστε;
ΓΡΑΦΕΙ Ο ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΤΣΑΓΓΑΡΗΣ Twitter: @tsangarisp
Την περασμένη Παρασκευή (8/10)
Στις 20 Ιουλίου 2020, η Ελεγκτική Υπηρεσία της Δημοκρατίας εξέδωσε Ειδική Έκθεση (αρ. ΓΤΠ/01/2020), η οποία αφορούσε τον έλεγχο του Γραφείου Τύπου και Πληροφοριών.
Στην μόλις πρώτη σελίδα της Ειδικής Έκθεσης και το πρώτο σημείο της Σύνοψης, η Ελεγκτική Υπηρεσία σημείωνε το εξής:
«Το Σχέδιο Καταβολής Ενίσχυσης Ήσσονος Σημασίας (De Minimis) για Στήριξη του Τύπου (Εφημερίδων), στα πλαίσια του οποίου καταβλήθηκαν το 2017 και 2018 χορηγίες συνολικού ύψους €544.500, δεν είναι σύμφωνο με τις διεθνώς αποδεκτές πρακτικές για ενίσχυση μέσων μαζικής ενημέρωσης (ΜΜΕ), δεν εξυπηρετεί την ύπαρξη πραγματικής ελευθεροτυπίας, αλλά με τον τρόπο που δίνονται οι χορηγίες, ως κατά χάριν απόφαση της Κυβέρνησης, δημιουργεί συνθήκες υπόσκαψης της ελευθεροτυπίας και εξάρτησης των ΜΜΕ από την εκάστοτε Κυβέρνηση. Σημειώσαμε ότι χορηγία ύψους €80.000 προς συγκεκριμένο πρακτορείο διανομής τύπου δεν φαίνεται να εξυπηρετεί κανένα σκοπό που σχετίζεται με την ελευθεροτυπία».
Και η επόμενη παράγραφος της Έκθεσης αφορούσε την εισήγηση της Ελεγκτικής Υπηρεσίας για το πώς πρέπει να γίνεται το Σχέδιο κρατικής χορηγίας:
«Εισήγησή μας είναι όπως για τη χορηγία στα ΜΜΕ καταρτιστεί Σχέδιο, το οποίο να βασίζεται σε μία εκ των τεσσάρων μεθόδων κρατικής χορηγίας ή συνδυασμό αυτών, σύμφωνα με τον Οδηγό «Official Development Assistance for Media: Figures and Findings», τον οποίο εξέδωσαν ο Οργανισμός για την Οικονομική Συνεργασία και Ανάπτυξη (ΟΟΣΑ) και το Κέντρο CIMA (Center for International Media Assistance) ή εναλλακτικά να δοθούν φορολογικές ελαφρύνσεις στα μέσα ενημέρωσης. Σε κάθε περίπτωση, θεωρούμε σημαντικό όπως η Βουλή των Αντιπροσώπων ασκεί ουσιαστικό έλεγχο, που θα αφορά στην έγκριση, τόσο του Σχεδίου, όσο και του συνολικού ποσού που θα διανέμεται ως χορηγία στα ΜΜΕ.»
Εδώ εγείρονται πελώρια ζητήματα. Αρχίζοντας με το προφανές: Ακολούθησε η Κυβέρνηση του Νίκου Αναστασιάδη τις συστάσεις και εισηγήσεις της Ελεγκτικής Υπηρεσίας; Η απάντηση, βεβαίως και αυτή προφανής, καταφατική.
Το δεύτερο ερώτημα είναι το εξής: Γιατί τα έντυπα ΜΜΕ λαμβάνουν χορηγία από το Προεδρικό; Όταν εφαρμόστηκε αυτή η περίεργη χορηγία (de minimis) η δικαιολογία ήταν πως δίδεται το ποσό για να στηριχθούν τα έντυπα ΜΜΕ λόγω της μετάβασης των αναγνωστών προς την διαδικτυακή ενημέρωση.
Να μην λάμβαναν και να μην λάβουν χορηγία; Απάντηση; Στήριξη των ΜΜΕ ίσον με στήριξη στην Ελευθεροτυπία είναι πελλάρα δικαιολογία. Θα επανέλθω πιο κάτω σε αυτό αφού σημειωθούν πρώτα τα εξής:
Ένα. Η στήριξη προς τα παραδοσιακά έντυπα ΜΜΕ που δόθηκε σε άλλες χώρες (πχ ΗΠΑ και Γερμανία) δεν ήταν εν λευκώ. Τους δόθηκε στήριξη και μάλιστα γενναία, αλλά υπό τον όρο να «μετεξελιχθούν», να εκσυγχρονιστούν, να μπορούν να «παίζουν» digital. Και η στήριξη δεν ήταν ετήσια και επαναλαμβανόμενη. Τουναντίον στην Κύπρο, εδώ και μια πενταετία σχεδόν, θεωρείται και ως «δεδομένο» ότι το Προεδρικό θα έρθει να δώσει μερικές δεκάδες χιλιάδες ευρώ στα έντυπα ΜΜΕ.
Δυο. Να μην διδόταν η χορηγία; Θα διερωτηθεί κάποιος. Η απάντηση είναι απλή: Είτε θα δινόταν υπό τις προϋποθέσεις που γράφτηκαν πιο πάνω είτε αυτή να μην είναι συνεχής και επαναλαμβανόμενη, αφού στο τέλος της ημέρας αυτό αποτελεί και πρόκληση αλλά και εμπλοκή στα του ανταγωνισμού των ΜΜΕ ως εταιρείες (είναι τα ΜΜΕ business ή όχι; Μεγάλο θέμα, αξίζει ξεχωριστό άρθρο).
Βάσει αυτών των δυο δεδομένων επανέρχομαι σε αυτό που σημείωσα πιο πάνω: «Στήριξη των ΜΜΕ ίσον με στήριξη στην Ελευθεροτυπία είναι πελλάρα δικαιολογία». Γιατί; Μα διότι όταν έχεις στην Κύπρο γύρω στις 15 ιδιωτικές Εταιρείες/Ομίλους ΜΜΕ και στηρίζεις τις πέντε ή τις έξι, τότε μπορούμε να μιλάμε για «ελευθεροτυπία»; Ή μήπως για χειραγώγηση ή έστω μερική χειραγώγηση των 5-6 που λαμβάνουν την επαναλαμβανόμενη ετήσια χορηγία;
Για να μην αναφερθώ και σε άλλες στρεβλώσεις, τις οποίες προφανώς η Κοινή Γνώμη αγνοεί, όπως για παράδειγμα το θέμα του ΦΠΑ που για κάποια ΜΜΕ είναι 5% και για άλλα 19% (κουφό ε; Και όμως στην Κύπρο ισχύει!!!)
Καταλήγοντας ας σημειωθεί για 100στή ίσως φορά: Εδώ έχουμε ένα κράτος, το οποίο τα Online ΜΜΕ δεν τα έχει ΚΑΝ θεσμοθετήσει. Και αντί να τρέχει το κράτος να θεσμοθετήσει τα online MME και αυτά να αντιδρούν, γίνεται το αντίστροφο. Τρέχουν τα online MME να θεσμοθετηθούν και το Κράτος αντιδρά…
Καλά μπάνια… (για όσους αντέχουν ακόμη)
