Του Ορέστη Αναστασιάδη*

Τα Μέσα Κοινωνικής Δικτύωσης δημιούργησαν πολυάριθμους νέους τρόπους επιχειρηματικότητας. Τα brands μπορούν πλέον να γίνουν γνωστά στο κοινό με λίγα μόνο taps αλλά και να πουλήσουν προϊόντα με ελάχιστους γεωγραφικούς περιορισμούς.

Είναι πλέον συνήθης πρακτική των προσωπικοτήτων κοινωνικής δικτύωσης να γίνονται «πρεσβευτές brand» και να πληρώνονται για την προώθηση διάφορων προϊόντων. Οι influencers σπάνια θεωρούνται ως επιχειρηματίες· ωστόσο, οι χορηγούμενες αναρτήσεις τους – ακόμα και αν αυτές δεν είναι «στημένες» – αποτελούν, από κάθε άποψη, οικονομική δραστηριότητα.

Όσο παράξενο και αν ακούγεται, κάθε ανάρτηση από τους influencers πρέπει να συμμορφώνεται με διάφορους κανόνες προστασίας των καταναλωτών, όπως τον νόμο περί Αθέμιτων Εμπορικών Πρακτικών των Επιχειρήσεων προς τους Καταναλωτές (Ν. 103(Ι)/2007 για την εναρμόνιση με την Ευρωπαϊκή Οδηγία 2005/29/ΕΚ) και με κώδικες διαφήμισης που επιβάλλονται από ανεξάρτητους οργανισμούς όπως τον Φορέα Ελέγχου Διαφήμισης. Εάν δεν υπάρχει συμμόρφωση, οι αρμόδιες αρχές προστασίας καταναλωτών, καθώς και οι φορείς ελέγχου της διαφήμισης, μπορούν να εκδώσουν αποφάσεις κατά πρακτικών που παραβιάζουν τέτοιους κανόνες, με αποτέλεσμα κάτι τέτοιο να επιφέρει – πέραν των χρηματικών κυρώσεων – σημαντική βλάβη στη φήμη των influencer.

Καλές πρακτικές για χορηγούμενες αναρτήσεις:

Για να ελαχιστοποιηθεί ο κίνδυνος παραπληροφόρησης, οι influencers και οι brand owners θα πρέπει να φροντίζουν όπως:

• Χρησιμοποιούνται επισημάνσεις χορηγίας που είναι αναγνωρίσιμες από το κοινό ως διακριτικά χορηγίας. Για παράδειγμα, το #sponsored και το #ad μπορεί να είναι ευρέως αναγνωρίσιμα, ενώ το #affiliate ή το #aff μπορεί να είναι λιγότερο αναγνωρίσιμα. Για αυτό τον σκοπό μπορούν να χρησιμοποιηθούν και τα εργαλεία επισήμανσης χορηγιών της κάθε πλατφόρμας κοινωνικής δικτύωσης.  
• Οι επισημάνσεις είναι ορατές. Η χρήση μικρών γραμματοσειρών ή αποχρώσεων που καθιστούν την επισήμανση δυσδιάκριτη σε σχέση με την υπόλοιπη ανάρτηση δεν θα γίνει αποδεκτή ως επαρκής επισήμανση.  
• Επισημαίνονται όλες οι επικοινωνίες. Η συμπερίληψη επισήμανσης χορηγίας πάνω σε μια ανάρτηση αλλά όχι πάνω σε ένα story δεν θα είναι αρκετή. Ομοίως, η επισήμανση μιας επιχειρηματικής σχέσης με ένα brand, ακόμη και αν πρόκειται για brand που ανήκει σε influencer, μόνο στον χώρο του bio, δεν θα ήταν επαρκής.

Οι πλατφόρμες κοινωνικής δικτύωσης δημιουργούν πολλές νέες οικονομικές ευκαιρίες. Αυτές οι ευκαιρίες θα πρέπει να διευκολύνονται – και σίγουρα να μην εμποδίζονται – από το νόμο.

***Σημείωση: Ο Ορέστης Αναστασιάδης είναι δικηγόρος στο  Γραφείο Χρυσοστομίδης Δικηγόροι και Νομικοί Σύμβουλοι (Chrysostomides Advocates and Legal Consultants).