Του Θεόδωρου Μάντη*

Τα τελευταία χρόνια αποτελεί στόχο του κράτους η προώθηση της Κύπρου ως  ελκυστικού επενδυτικού προορισμού αλλά και ως αξιόπιστου επιχειρηματικού κέντρου, μέσω της προσέλκυσης και της εγκατάστασης στο νησί ξένων εταιρειών. Για τις εταιρείες αυτές το σημαντικότερο ίσως στοιχείο, για την ανάπτυξη τους, είναι το προσωπικό, αφού για την ομαλή έναρξη των δραστηριοτήτων τους στη Κύπρο χρειάζονται εξειδικευμένο προσωπικό.

Το προσωπικό αυτό είτε είναι ήδη εργοδοτημένο από τις εταιρείες έχοντας την κατάλληλη εμπειρία, είτε ο τομέας της εξειδίκευσής τους δεν μπορεί να εξευρεθεί στο ντόπιο ανθρώπινο δυναμικό. Σε πολλές περιπτώσεις οι ειδικοί αυτοί προέρχονται από χώρες εκτός της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Δυστυχώς, η εργοδότηση αυτών των ατόμων εξακολουθεί να αποτελεί μια χρονοβόρα διαδικασία, με σωρεία απαιτήσεων από το Τμήμα Αρχείου Πληθυσμού και Μετανάστευσης (Κλάδος Εταιριών Ξένων Συμφερόντων).

Αυτή η γραφειοκρατία γίνεται τροχοπέδη στην απόφαση πολλών επενδυτών στο να μεταφέρουν την έδρα τους στην Κύπρο ή να επεκτείνουν τις εργασίες τους στην Κύπρο, με αποτέλεσμα να επιλέγουν άλλους επενδυτικούς προορισμούς.

Οι περιορισμοί οι οποίοι διέπουν τον αριθμό των υπηκόων τρίτων χωρών που μπορούν να στελεχώσουν τις θέσεις Ανωτέρων Διευθυντών αλλά και Μεσο-διευθυντικών, Ανωτέρων στελεχών, με 5 και 10 άτομα αντίστοιχα, δημιουργούν σημαντικά αρνητικά θέματα, εφόσον δεν μπορούν να προγραμματίσουν καινούρια πλάνα επενδύσεων. Επέκταση των πιο πάνω περιορισμών μπορεί να δοθεί αλλά είναι αποτέλεσμα χρονοβόρων διαδικασιών. Θα ήταν πιο ωφέλιμο εάν ο αριθμός αυτός ήταν ενδεικτικός και προσαρμοζόταν αναλόγως των επιβεβαιωμένων μελλοντικών επεκτάσεων του κύκλου εργασιών των εταιριών ξένων συμφερόντων ή και βάση ενός ποσοστού στον υπάρχον αριθμό Κύπριων και Ευρωπαίων εργοδοτούμενων με δικαίωμα επέκτασης.

Ακόμη, το υποχρεωτικό κριτήριο των €171.000, με βάση το οποίο οι εταιρίες μέσω τραπεζικών ή άλλων εγγράφων πρέπει να μεταφέρουν στην Κύπρο αποδεικνύοντας την πρόθεση ή την άμεση ξένη επένδυση στο νησί, δεν παρέχουν καμιά εξασφάλιση για το ότι τα χρήματα δεν θα εκταμιευτούν από τον λογαριασμό μετά την εγγραφή της εταιρίας. Θα ήταν ίσως πιο ουσιαστικό έναν ζητείτο απόδειξη αγοράς κτηρίου στη χώρα ή ενοικιαστήριο έγγραφο κτηριακών εγκαταστάσεων μακροχρόνιας διάρκειας (π.χ. πέραν των δύο ετών), τα οποία μπορούν να χαρακτηριστούν ως αδιαμφισβήτητα τεκμήρια άμεσης επένδυσης στη χώρα.

Ένα ακόμη σημείο που χρίζει βελτίωσης είναι η υπό-στελέχωση του κλάδου εταιριών ξένων συμφερόντων που δημιουργεί καθυστέρηση στην ολοκλήρωση των απαιτούμενων διαδικασιών, ενώ επείγει η δημιουργία ενός μηχανισμού οριζόντιας επικοινωνίας των σχετιζόμενων κρατικών υπηρεσιών με σκοπό να υπάρχει άμεση ανταλλαγή πληροφοριών μεταξύ τους σχετικά με τα έντυπα τα οποία πρέπει να κατατεθούν από τις  εταιρίες. Αυτό θα βοηθήσει τις εταιρίες να αποφορτιστούν από τις πολύπλοκες και αρκετές φορές, επαναλαμβανόμενες και χρονοβόρες διαδικασίες συλλογής εγγράφων από τα διάφορα εμπλεκόμενα κυβερνητικά τμήματα. Σε αυτό το πλαίσιο θα ήταν χρήσιμη η δημιουργία μίας διοικητικής επιτροπής η οποία να έχει εποπτικό ρόλο με απώτερο σκοπό τη διευκόλυνση των ξένων εταιριών που θέλουν να επενδύσουν στην Κύπρο.

Πέραν όμως, της ζητούμενης γενικότερης απλοποίησης των διαδικασιών,  θα πρέπει να δημιουργηθεί και ένα ειδικό πλάνο, που θα παρέχει περαιτέρω διευκολύνσεις και κίνητρα στις εταιρίες ξένων συμφερόντων οι οποίες μπορούν έμπρακτα να αποδείξουν, μέσω επιχειρηματικών πλάνων, ότι προτίθενται και μπορούν να προβούν σε μεγάλες επενδύσεις υψηλής προστιθέμενης αξίας για την κυπριακή οικονομία. 

Όλα τα σημεία στα οποία έγινε αναφορά αποτελούν τροφή προβληματισμού αφού πολλές ξένες εταιρίες βλέποντας την πολυπλοκότητα των υφιστάμενων διαδικασιών και το  χρόνο που απαιτείται για τη διεκπεραίωσή τους, προβαίνουν σε δεύτερες σκέψεις αναφορικά με την εδραίωση τους στη Κύπρο. Ως εκ τούτου, θα πρέπει παρθούν όλα τα απαραίτητα μέτρα που θα βοηθήσουν στην προσέλκυση επενδυτών διεθνούς εμβέλειας και στη προώθηση της Κύπρου ως ελκυστικό επιχειρηματικό κέντρο.

*Επικεφαλής Συμβουλευτικών Υπηρεσιών Ανθρώπινου Δυναμικού, Μισθοδοσίας και Μετανάστευσης της Ellinas Finance PCL