Την ακύρωση του Brexit βάζει -εκ νέου- στο τραπέζι των συζητήσεων ο πρόεδρος του ευρωπαϊκού συμβουλίου Ντόναλντ Τουσκ σημειώνοντας πως όλα είναι πιθανά, «ακόμα και η ανάκληση του άρθρου 50».

Οι «27» έβγαλαν από το μανίκι τον άσο των… ευρωεκλογών στήνοντας «παγίδα» στην Τερέζα Μέι, η οποία μετά το αυστηρό τελεσίγραφο είναι αναγκασμένη να τα παίξει όλα για όλα, αφού δεν κατάφερε να τους πείσει ότι είναι ικανή να αποφύγει ένα άτακτο Brexit.

Η Bρετανίδα πρωθυπουργός καλείται πλέον να υπηρετήσει ένα χρονοδιάγραμμα το οποίο τις έθεσαν οι Ευρωπαίοι ηγέτες. Πρώτη ημερομηνία σταθμός είναι η 12η Απριλίου και δεύτερη, εφόσον κερδίσει την ψηφοφορία στη βρετανική βουλή, η 22α Μαΐου.

Ο Ντόναλντ Τουσκ είπε πως το Ηνωμένο Βασίλειο έχει επαρκή χρόνο πλέον για να αλλάξει στρατηγική ή ακόμα και να ακυρώσει το Brexit, «κάτι που είναι δικαίωμα της κυβέρνησης».

«Αυτό σημαίνει πως μέχρι την 12η Απριλίου όλα είναι πιθανά: μια συμφωνία, μια μακρά παράταση εάν το Ηνωμένο Βασίλειο αποφασίσει να ξανασκεφθεί τη στρατηγική του ή να την ανατρέψει ή ακόμα και να ανακαλέσει την ενεργοποίηση του Άρθρου 50» είπε σε δημοσιογράφους μετά το τέλος της συνόδου στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο.

«Η τύχη του Brexit είναι στα χέρια των Βρετανών φίλων μας. Εμείς στην Ευρωπαϊκή Ένωση είναι προετοιμασμένοι για το χειρότερο αλλά ελπίζουμε για το καλύτερο. Γιατί όπως γνωρίζεται η ελπίδα πεθαίνει τελευταία» είπε χαρακτηριστικά.

Πίσω στο Ηνωμένο Βασίλειο, η πρωτοβουλία για ακύρωση του Brexit και η παραμονή της χώρας στην ΕΕ συγκέντρωσε 3.000.000 υπογραφές σε δύο μέρες. Η πρωτοβουλία που φιλοξενείται στον ιστότοπο του εθνικού κοινοβουλίου αναφέρει πως «η κυβέρνηση επανειλημμένως υποστηρίζει πως η έξοδος από την ΕΕ είναι η επιθυμία του λαού. Πρέπει να βάλουμε ένα τέλος σε αυτό τον ισχυρισμό δείχνοντας την δυνατή μας επιθυμία για να παραμείνουμε στην ΕΕ. Δεν θα γίνει δημοψήφισμα οπότε ψήφισε τώρα».

Κάθε λεπτό προστίθενται περίπου 2.000 υπογραφές σύμφωνα με την επιτροπή που το διαχειρίζεται, σημειώνοντας πως πρόκειται για τον υψηλότερο ρυθμό καταχώρησης υπογραφών που έχει κληθεί να διαχειριστεί το σύστημα. Τις πρώτες ώρες ο ιστότοπος «έπεσε» και έπρεπε να ληφθούν μέτρα για να εξασφαλιστεί πως αυτό δεν θα ξανασυμβεί.

Χωρίς plan B

Η Τερέζα Μέι στη συνάντηση με τους Ευρωπαίους ηγέτες δεν κατάφερε να απαντήσει σε καμία από τις ερωτήσεις που της τέθηκαν με σαφήνεια, σύμφωνα με τα όσα γράφει ο Guardian.

«Καμία δεκαριά ηγέτες της ΕΕ βομβάρδιζαν τη Βρετανίδα πρωθυπουργό με ερωτήσεις. Εάν έχει plan Β; Πώς θα εξασφαλίσει πλειοψηφία; Πότε θα κάνει την ψηφοφορία; Απέφυγε τελείως αυτές τις ερωτήσεις», σύμφωνα με δεύτερη ευρωπαϊκή πηγή, ενώ τρίτη ευρωπαϊκή πηγή δήλωσε: «Δεν ήταν πειστική. Δεν ήταν σαφές αν έχει plan Β. Δεν ήταν σαφές αν έχει οποιοδήποτε σχέδιο»...

Σχεδόν τρία χρόνια μετά το δημοψήφισμα του 2016, η σοβαρότερη πολιτική κρίση στη σύγχρονη βρετανική ιστορία έχει αφήσει να διαγραφούν τρία σενάρια: έξοδος άνευ συμφωνίας, έξοδος μετά συμφωνίας ή απλώς ματαίωση του διαζυγίου, σημειώνει η βρετανική εφημερίδα αποτυπώνοντας το αδιέξοδο.

Οι Ευρωπαίοι ηγέτες συμφώνησαν χθες να δώσουν στην Μέι ανάπαυλα δύο εβδομάδων, μέχρι τις 12 Απριλίου. Μόνο εάν τα μέλη της Βουλής των Κοινοτήτων εγκρίνουν την συμφωνία της, τότε η έξοδος μπορεί να καθυστερήσει μέχρι τις 22 Μαΐου.

Η 12η Απριλίου είναι ημερομηνία κλειδί ως προς το αν το Ηνωμένο Βασίλειο θα αποφασίσει εάν θα συμμετάσχει στις ευρωεκλογές. Εάν έχει αποφασίσει να μην συμμετάσχει, η εναλλακτική της μακροχρόνιας παράτασης αυτομάτως αποκλείεται.

Η μακροχρόνια παράταση είναι ενός έτους, για να δοθεί χρόνος στο Ηνωμένο Βασίλειο να οργανώσει εκλογές, δημοψήφισμα ή και τα δύο.

Στην πράξη, η Ευρωπαϊκή Ένωση έστειλε πάλι την μπάλα πίσω στην Βρετανία, που πρέπει να αποφασίσει μέχρι τις 12 Απριλίου εάν θα συμμετάσχει στις ευρωεκλογές στο πλαίσιο μακροχρόνιας καθυστέρησης ή εάν θα προετοιμασθεί για να αποχωρήσει στις 22 Μαΐου, ή πιθανώς τον Ιούνιο, άνευ συμφωνίας.

Δεν είναι ακόμη σαφές πότε θα γίνει η ψηφοφορία στην Βουλή των Κοινοτήτων, αλλά η Τρίτη είναι η πιθανότερη ημέρα.

Για να εξασφαλίσει έγκριση της συμφωνίας της, η Μέι χρειάζεται να πάρει με το μέρος της τουλάχιστον 75 μέλη της Βουλής των Κοινοτήτων: δεκάδες αντάρτες των Τόρις, μερικούς βουλευτές του Εργατικού Κόμματος και τους βουλευτές του DUP της Βόρειας Ιρλανδίας, από τις ψήφους των οποίων εξαρτάται άλλωστε η εύθραυστη κοινοβουλευτική της πλειοψηφία.

Με τα σημερινά δεδομένα, θεωρείται απίθανη η έγκριση της συμφωνίας της Μέι την επόμενη εβδομάδα, αν και η προοπτική του Brexit άνευ συμφωνίας μπορεί να επηρεάσει ορισμένες ψήφους υπέρ της.

Η Goldman Sachs ανέβασε στο 15% από 5% την πιθανότητα μίας εξόδου χωρίς συμφωνία.

Εάν η συμφωνία της Μέι ατυχήσει για τρίτη φορά, ολόκληρη η διαπραγμάτευσή της θα καταρρεύσει, μαζί με το κύρος της, ενώ ο μηχανισμός αποπομπής της είναι ασαφής.

Μπορεί να προκηρύξει εκλογές, αλλά αυτό απαιτεί επίσης παράταση για την αποφυγή ενός Brexit χωρίς συμφωνία.

Η μέρα μετά την τρίτη αποτυχία

«Χωρίς συμφωνία» σημαίνει ότι δεν θα υπάρξει μεταβατική περίοδος και κατά συνέπεια η έξοδος θα είναι απότομη. Η Βρετανία είναι μέλος του Παγκόσμιου Οργανισμού Εμπορίου και άρα οι δασμοί και άλλες ρυθμίσεις που διέπουν τις εμπορικές της σχέσεις με την ΕΕ θα τεθούν υπό το ρυθμιστικό πλαίσιο του ΠΟΕ.

Η Βρετανία λέει ότι θα καταργήσει τους δασμούς σε ευρεία γκάμα προϊόντων και ότι θα κρατήσει τα σύνορα ανάμεσα στην Ιρλανδία και την Βόρεια Ιρλανδία ελεύθερα τελωνειακών ελέγχων, εάν αποχωρήσει χωρίς συμφωνία, αλλά η Ευρωπαϊκή Ενωση θα εφαρμόζει τους κανονικούς δασμούς του ΠΟΕ.

Για ένα Brexit με συμφωνία, η Μέι πρέπει να εξασφαλίσει την έγκριση του κοινοβουλίου και το Ηνωμένο Βασίλειο αποχωρεί συντεταγμένα στις 22 Μαΐου. Ή η Μέι χάνει και το κοινοβούλιο παίρνει τον έλεγχο την τελευταία στιγμή και προτείνει κάτι καινούργιο.

Η συμφωνία της Μέι ατύχησε με διαφορά 149 ψήφων στις 12 Μαρτίου και 230 ψήφων στις 15 Ιανουαρίου.

Εάν αποτύχει για τρίτη φορά, ή εάν εμποδισθεί μία τρίτη ψηφοφορία, το κοινοβούλιο θα αναλάβει τον έλεγχο του Brexit πριν από τις 12 Απριλίου, επιδιώκοντας στενότερη σχέση με την ΕΕ μέσω της παραμονής στην τελωνειακή ένωση.

«Σε αυτό το σημείο, είτε θα φύγουμε χωρίς συμφωνία είτε θα παρουσιάσουμε εναλλακτικό σχέδιο», δήλωσε η Μέι μετά την σύνοδο κορυφής.

Οι βουλευτές θα συζητήσουν την Δευτέρα πρόταση της κυβέρνησης στην οποία αναφέρεται ότι το κοινοβούλιο εξέτασε την δήλωση που έγινε στις 15 Μαρτίου από την Μέι και στην οποία παρατίθενται τα επόμενα βήματα της κυβέρνησης για το Brexit, περιλαμβανομένου του σχεδίου για το αίτημα παράτασης.

Είναι πιθανόν ότι θα προτείνουν αλλαγές ή τροποποιήσεις σε αυτήν την πρόταση παραθέτοντας εναλλακτικούς τρόπους για την διαδικασία εξόδου. Σε αυτούς περιλαμβάνεται πρόταση έγκρισης από το κοινοβούλιο της συμφωνίας της Μέι υπό την προϋπόθεση ότι θα τεθεί υπό έγκριση με δημοψήφισμα.

Αν και οι τροπολογίες δεν είναι νομικά δεσμευτικές, ωστόσο ασκούν πολιτική πίεση επί της Μέι για να αλλάξει πορεία, οι βουλευτές μπορεί να χρησιμοποιήσουν μία τροπολογία αποπειρώμενοι να μεταβάλουν τους κανόνες του κοινοβουλίου για να αποσπάσουν τον έλεγχο της διαδικασίας του Brexit από την κυβέρνηση.

Θα μπορούσαν ακόμη και να χρησιμοποιήσουν μία τροπολογία για να επιδιώξουν ψηφοφορία για την ανάκληση του Άρθρου 50 της Συνθήκης της Λισαβόνας, ακυρώνοντας το Brexit.

Ορισμένοι βουλευτές έχουν προτείνει σειρά ενδεικτικών ψηφοφοριών για να βρεθεί ένας δρόμος στην διαδικασία του Brexit. Εάν η συμφωνία της Μέι ατυχήσει την Τρίτη, αυτό μπορεί να συμβεί την Τετάρτη.

Το κοινοβούλιο πρέπει να έχει την ευκαιρία να βρει εναλλακτική λύση και οι βουλευτές θα μπορούσαν να υποστηρίξουν μία σχέση κατά το πρότυπο του νορβηγικού μοντέλου, σύμφωνα με τον συντηρητικό βουλευτή Ολιβερ Λέτουιν.

Μπορεί η Μέι να έχει αποκλείσει κάθε ενδεχόμενο να ανακαλέσει το Άρθρο 50 αλλά αυτό επανέρχεται κάθε φορά όλο και πιο δυνατά. Το πρόβλημα είναι πως η βρετανίδα πρωθυπουργός δεν επιθυμεί νέο δημοψήφισμα καθώς κάτι τέτοιο θα άνοιγε τους ασκούς του αιόλου.

Τον Ιούνιο του 2016, 17,4 εκατομμύρια ψηφοφόροι, το 51,9%, υποστήριξαν την έξοδο από την Ευρωπαϊκή Ενωση, ενώ 16,1 εκατομμύρια, το 48,1%, υποστήριξαν την παραμονή.

Αν και πολλές δημοσκοπήσεις πριν από την ψηφοφορία προέβλεπαν εσφαλμένα ότι το Ηνωμένο Βασίλειο θα ψήφιζε Remain, οι δημοσκοπήσεις τώρα δεν δείχνουν και μεγάλη επιθυμία για δεύτερο δημοψήφισμα. Πολλοί ψηφοφόροι, κουρασμένοι από τις πολιτικές παλινωδίες, θα ήταν ευτυχείς με μία έξοδο χωρίς συμφωνία.

Ο Επικεφαλής του Εργατικού Κόμματος Τζέρεμι Κόρμπιν, που ψήφισε κατά της παραμονής στο δημοψήφισμα του 1975 και έδωσε μία χλιαρή υποστήριξη στην καμπάνια υπέρ του Remain το 2016, τηρεί διφορούμενη στάση ως προς ένα νέο δημοψήφισμα λέγοντας ότι θα ζητήσει την διεξαγωγή του παράλληλα με την διεξαγωγή εκλογών.

Στην κυβέρνηση υπάρχουν ανησυχίες ότι ένα δεύτερο δημοψήφισμα θα ενισχύσει τις βαθιές διαιρέσεις που ήρθαν στην επιφάνεια το 2016, θα εξοργίσει εκατομμύρια brexiteer ψηφοφόρων και την υποστήριξη προς την άκρα δεξιά.

Ηδη, πολλοί υποστηρικτές του Brexit, ακόμη και μέλη της Βουλής των Κοινοτήτων, δηλώνουν ότι η ελίτ σαμποτάρισε το διαζύγιο με την ΕΕ και προσπαθεί να ανατρέψει την επιθυμία του λαού.

Είναι απολύτως ασαφές πώς θα ψήφιζε το Ηνωμένο Βασίλειο σε ένα δεύτερο δημοψήφισμα. Και αν ψήφιζε Remain, οι υποστηρικτές του Brexit θα ζητούσαν μία τρίτη αποφασιστική ψηφοφορία...

Προειδοποίηση Ντράγκι

Ο πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας (ΕΚΤ) Μάριο Ντράγκι δήλωσε στους Ευρωπαίους ηγέτες ότι οι επιχειρήσεις πρέπει να εντείνουν την προετοιμασία τους για ένα πιθανό Brexit χωρίς συμφωνία, δήλωσε πηγή της ΕΕ.

«Αρχές και κεντρικές τράπεζες είναι προετοιμασμένες αλλά ο ιδιωτικός τομέας πρέπει να εντείνει τις προετοιμασίες», δήλωσε ο Ντράγκι στη σύνοδο κορυφής της ΕΕ, σύμφωνα με πηγή.

Στην περίπτωση ενός Brexit χωρίς συμφωνία, το εμπόριο μεταξύ της Βρετανίας και της ΕΕ θα βρεθεί άμεσα αντιμέτωπο με φραγμούς στο εμπόριο και περιορισμούς για τις επιχειρήσεις.

Ο Ντράγκι δήλωσε ότι οι αρνητικές συνέπειες για την ευρωζώνη θα είναι περιορισμένες αλλά παραδέχθηκε ότι κάποιες χώρες είναι περισσότερο εκτεθειμένες από άλλες, δήλωσε η πηγή.

Η Γαλλία, η Γερμανία, το Βέλγιο και η Ολλανδία είναι μεταξύ των ευρωπαϊκών χωρών με μεγάλες εμπορικές ροές με τη Βρετανία και πιθανόν να υποστούν μεγαλύτερο πλήγμα από ένα Brexit χωρίς συμφωνία.

Ο Ντράγκι δήλωσε επίσης στους Ευρωπαίους ηγέτες ότι η οικονομία της ευρωζώνης συνεχίζει να αντιμετωπίζει «παρατεταμένη αδυναμία και διάχυτη αβεβαιότητα» αλλά οι κίνδυνοι μιας ύφεσης παραμένουν «αρκετά χαμηλοί», δήλωσε η πηγή.