Η Τουρκία επιχειρεί να ενεργοποιήσει ένα μνημόνιο που είναι ουσιαστικά ανενεργό και νεκρό, τόνισε ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Γιάννης Οικονόμου σχολιάζοντας το τουρκο-λιβυκό μνημόνιο.

«Δεν είναι πρώτη φορά που η Τουρκία φαίνεται να αγνοεί τον διεθνή περίγυρο και να δημιουργεί τετελεσμένα. Η Τουρκία προσπαθεί να χτίσει μια πραγματικότητα γύρω από κάτι που είναι παράνομο», σχολίασε στην ΕΡΤ, τονίζοντας ότι θίγει κυριαρχικά δικαιώματα και άλλων χωρών.

Ερωτηθείς για το ενδεχόμενο να υπάρξει συνάντηση Μητσοτάκη – Ερντογάν στην Πράγα, τόνισε ότι αν η τουρκική πλευρά επιδιώξει κάποια συνάντηση, θα το αξιολογήσει η ελληνική πλευρά. «Πιστεύω ότι θα απαντήσει θετικά. Ο Ερντογάν ήταν που είπε “Μητσοτάκης γιοκ”. Προσωρινά πάντως δεν υπάρχει κάποιο αίτημα» είπε ο Γιάννης Οικονόμου.

Όπως είπε, υπάρχει επικοινωνία μεταξύ των δύο πλευρών και ότι καλό θα είναι να υπάρχουν δίαυλοι επικοινωνίας ακόμα και στις πιο δύσκολες στιγμές. «Η τουρκική πλευρά εδώ και πολύ καιρό έχει επιλέξει τον παροξυσμό σε βάρος της χώρας μας με επιθέσεις, ανιστόρητους ισχυρισμούς. Η ελληνική πλευρά απαντά με ψυχραιμία και αποτελεσματικότητα».

Στον χάρτη με κόκκινο χρώμα εντοπίζεται η χάραξη της ελληνοαιγυπτιακής ΑΟΖ η οποία ακυρώνει στην πράξη το τουρκολιβυκό μνημόνιο

Ο πρωθυπουργός στις 16.00 θα συναντηθεί στο Μέγαρο Μαξίμου με αντιπροσωπεία της Βουλής των Αντιπροσώπων των Ηνωμένων Πολιτειών, όπου θα τους ενημερώσει για τις κινήσεις της Τουρκίας. 

Τα σενάρια αντίδρασης

Επί του πρακτέου, πάντως, και παρά το γεγονός ότι το Τουρκολιβυκό δεν έχει κυρωθεί ούτε από την ίδια τη λιβυκό εθνοσυνέλευση, η Τουρκία έχει αποδείξει ότι λίγο ενδιαφέρεται για τις νομικές διαδικασίες. Υπό αυτό το πρίσμα, στην ελληνική κυβέρνηση επεξεργάζονται τα σενάρια από εδώ και πέρα.

Ένα πρώτο σενάριο θέλει την Τουρκία να επιχειρεί να διεμβολίσει την ΑΟΖ Ελλδας-Αιγύπτου με παράνομες έρευνες εντός αυτής. Κάτι τέτοιο θεωρείται μάλλον απίθανο, ακόμα και για την Τουρκία, με δεδομένο ότι οι Τούρκοι δεν θέλουν να εκτραχύνουν έτι περαιτέρω τις σχέσεις τους με το Καιρό, το οποίο, ούτως ή άλλως, δεν βλέπει με καθόλου καλό μάτι τη χθεσινή συμφωνία. Το δεύτερο σενάριο αφορά έρευνες νοτίως της Κρήτης, εκτός της ως τώρα οριοθετημένης ΑΟΖ, αλλά εντός της δυνάμει ελληνικής υφαλοκρηπίδας, οπότε τα πράγματα μεταβάλλονται, αλλά και πάλι θα υπάρξει ελληνική αντίδραση, όπως με το Ορούτς Ρεις. Το τρίτο και πιο βολικό για την Ελλάδα σενάριο είναι η Τουρκία να επιδιώξει έρευνες κοντά στις ακτές της Λιβύης, οπότε αυτό δεν είναι κάτι που θα μας απασχολήσει.

Με βάση, βεβαίως, τις συμφωνίες που έχουν δει το φως της δημοσιότητας, η τουρκική κρατική πετρελαϊκή εταιρία ΤΡΑΟ θεωρείται μάλλον απίθανο να μπορέσει να επιχειρήσει μόνη της. Συνεπώς, μένει να φανεί, αν θα βρεθεί εταιρία να νομιμοποιήσει το Τουρκολιβυκό Μνημόνιο, το οποίο δεν έχει αναγνωρίσει κανείς πλην της Τουρκίας.

Ι spoke with #Egypt counterpart S.Shoukry regarding the recent developments in #Libya. We both challenged the legitimacy of the Libyan Government of National Unity to sign the said MoU. It was also agreed that Ι will visit #Cairo for consultations on Sunday pic.twitter.com/i0addxf46n

— Nikos Dendias (@NikosDendias) October 3, 2022

Ο Δένδιας στο Κάιρο

Αμέσως μετά την ανακοίνωση του νέου παράνομου μνημονίου Λιβύης-Τουρκίας, πάντως, ο υπουργός Εξωτερικών Νίκος Δένδιας μίλησε τηλεφωνικά με τον Αιγύπτιο ομόλογό του Σάμεχ Σούκρι. Αμφότεροι αμφισβήτησαν τη νομιμότητα της λιβυκής κυβέρνησης εθνικής ενότητας να υπογράψει το συγκεκριμένο μνημόνιο και συμφωνήθηκε ο κ. Δένδιας να μεταβεί στο Κάιρο για διαβουλεύσεις την προσεχή Κυριακή. Επίσης ο υπουργός Εξωτερικών κάλεσε στο ΥΠΕΞ και είχε συνάντηση χθες το βράδυ με τον πρεσβευτή των ΗΠΑ στην Αθήνα, Τζωρτζ Τσούνης. Σημειωτέον, ο σύμβουλος Εθνικής Ασφαλείας των ΗΠΑ Τζέικ Σάλιβαν είχε βρεθεί στην Τουρκία το βράδυ της Κυριακής και είχε συναντηθεί με τον σύμβουλο του κ. Ερντογάν, Ιμπραήμ Καλίν, οπότε εικάζεται ότι οι Αμερικανοί είχαν ιδέα της τουρκικής κίνησης, με δεδομένο ότι ο κ. Καλίν συμμετείχε στην αποστολή για τη Λιβύη.

Σε συνάντηση @GreeceMFA, συζητήσαμε με τον Πρέσβη των ΗΠΑ George J. Tsunis, τις τελευταίες εξελίξεις στη Λιβύη - During a meeting held today @GreeceMFA, Ι discussed with @USAmbassadorGR the latest developments in #Libya. pic.twitter.com/MaFruhnAE4

— Nikos Dendias (@NikosDendias) October 3, 2022

Η ευρωπαϊκή αντίδραση

Η απόπειρα της Άγκυρας να νομιμοποιήσει το Τουρκολιβυκό Μνημόνιο εν τοις πράγμασι, πάντως, έφερε και ευρωπαϊκή αντίδραση. «Το Μνημόνιο Συνεννόησης Τουρκίας-Λιβύης του 2019 παραβιάζει τα κυριαρχικά δικαιώματα τρίτων κρατών, δεν συμμορφώνεται με το Δίκαιο της Θάλασσας και δεν μπορεί να παράγει έννομα αποτελέσματα (legal consequences) για τρίτα κράτη» τονίζει σε γραπτή ανακοίνωσή του, ο εκπρόσωπος της Κομισιόν για θέματα εξωτερικών υποθέσεων Πίτερ Στάνο και υπογραμμίζει ότι πρέπει να «αποφεύγονται ενέργειες που θα μπορούσαν να υπονομεύσουν την περιφερειακή σταθερότητα».

«Η ΕΕ υπενθυμίζει ότι η θέση της σχετικά με αυτό το Μνημόνιο έχει δηλωθεί με σαφήνεια από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο τον Δεκέμβριο του 2019 και παραμένει αμετάβλητη: Το Μνημόνιο Συνεννόησης Τουρκίας-Λιβύης του 2019 παραβιάζει τα κυριαρχικά δικαιώματα τρίτων κρατών, δεν συμμορφώνεται με το Δίκαιο της Θάλασσας και δεν μπορεί να παράγει έννομα αποτελέσματα για τρίτα κράτη» προσθέτει ο κ. Στάνο. 

protothema.gr