Του Σωτήρη Νικηφόρου

Με την στατική επάρκεια και την πολεοδομική καταλληλότητα των κτιρίων στην Κύπρο καθώς και τον τρόπο ελέγχου τους θα ασχοληθεί σήμερα η Επιτροπή Εσωτερικών της Βουλης. Θα εξεταστεί επίσης η ετοιμότητα των κρατικών υπηρεσιών σε πιθανούς σεισμούς. 

Πιο συγκεκριμένα θα συζητηθεί το νομοσχέδιο που ετοιμάζει το Υπουργείο Εσωτερικών μαζί με το ΕΤΕΚ και θα προβλέπει τακτική επιθεώρηση των οικοδομών στην Κύπρο, με παρόμοιο τρόπο όπως γίνεται ο έλεγχος ΜΟΤ στα αυτοκίνητα. Ουσιαστικά θα τροποποιηθεί ο περί Ρυθμίσεως οδών και οικοδομών νόμος. 

Επιπλέον θα συζητηθούν οι δύο σχετικές προτάσεις νόμου που κατέθεσε ο Βουλευτής της ΔΗΠΑ Μαρίνος Μουσιούττας. 

Η πρώτη αφορά τον υποχρεωτικό έλεγχο των οικοδομών και την έκδοση πιστοποιητικού στατικής καταλληλόλητας έτσι ώστε το κάθε κτήριο να έχει τη στατική επάρκεια που χρειάζεται και να είναι ασφαλή τα κτίρια σε περιπτώσεις σεισμών αλλά και να μην παρουσιάζονται φαινόμενα πτώσης στεγών ή μπαλκονιών.

Η δεύτερη πρόταση αφορά την εξώδικη ρύθμιση των ζητημάτων αυτών έτσι ώστε η διαδικασία που υπάρχει στα δικαστήρια για αυτά τα θέματα να απλοποιηθεί με την εξώδικη ρύθμιση που θα συμβάλει και ως αποτρεπτικός παράγοντας στους ιδιοκτήτες να μην αφήνουν τα κτήρια τους χωρίς έλεγχο.

Από την συζήτηση και την ετοιμότητα του ΥΠΕΣ να καταθέσει το νομοσχέδιο, θα διαφανεί αν θα προχωρήσουν ή όχι τελικά οι προτάσεις του κ. Μουσιούττα ή αν θα συζητηθούν περαιτέρω στα πλαίσια της συζήτησης όταν κατατεθεί το νομοσχέδιο από το ΥΠΕΣ. 

Λεπτομέρειες για το νομοσχέδιο για το ΜΟΤ κτηρίων

Κατ’ αρχάς να αναφέρουμε ότι πριν από λίγες μέρες ολοκληρώθηκε η δημόσια διαβούλευση για το νομοσχέδιο. Εκφράστηκαν κάποιες απόψεις από διάφορους σχετικούς φορείς στο πλαίσιο της διαβούλευσης και αξιολογούνται από το Υπουργείο Εσωτερικών. Σύντομα το τελικό νομοσχέδιο θα κατατεθεί στη Νομική Υπηρεσία για νομοτεχνικό έλεγχο και ακολούθως στην Επιτροπή Εσωτερικών της Βουλής για τελική συζήτηση και ακολούθως στην Ολομέλεια για ψήφιση. 

Έλεγχος και πιστοποιητικό καταλληλότητας

Η νομοθετική ρύθμιση που προωθείται από το Υπουργείο Εσωτερικών σε συνεργασία με το ΕΤΕΚ ΄όπως προαναφέραμε θα προνοεί την τακτική επιθεώρηση συγκεκριμένων οικοδομών στην Κύπρο με παρόμοιο τρόπο όπως γίνεται ο έλεγχος ΜΟΤ στα αυτοκίνητα. Θα εκδίδεται ουσιαστικά σχετικό πιστοποιητικό καταλληλότητας. Σε πρώτη φάση αναμένεται να εφαρμοστεί Τακτική Επιθεώρηση για δημόσιας χρήσης κτήρια τα οποία έχουν να κάνουν και με την πρώτιστη σημασία. Αναμένεται ότι οι επιθεωρήσεις θα γίνονται περίπου κάθε 5-10 χρόνια, αναλόγως με το κτήριο. Δηλαδή αν είναι κτήρια που συγκεντρώνουν πολύ κόσμο όπως κτήρια δημόσιας χρήσης (πχ σινεμά, νοσοκομεία, πυροσβεστικοί σταθμοί κτλ.) θα γίνονται επιθεωρήσεις κάθε πέντε χρόνια, αν είναι κτήρια όπως πολυκατοικίες που μένει πολύς κόσμος αλλά δεν είναι δημόσιας χρήσης, θα γίνονται κάθε 10 χρόνια κτλ. Η εφαρμογή της νομοθεσίας θα αρχίσει με κτήρια που συγκεντρώνουν αρκετό κόσμο. Οι έλεγχοι θα γίνονται από εγγεγραμμένους μηχανικούς στο ΕΤΕΚ που θα έχουν την κατάλληλη εκπαίδευση. 

Το νομοσχέδιο, πέραν από τους ελέγχους και το πιστοποιητικό καταλληλότητας,  γενικά προνοεί αυστηρότερα μέτρα, διαδικασίες και πρόστιμα για οικοδομές που κρίνονται επικίνδυνες.  

Οι κυριότερες ρυθμίσεις που περιλήφθηκαν ήδη στο τροποποιητικό νομοσχέδιο αφορούν μεταξύ άλλων, τα εξής:

• (α) περαιτέρω ενίσχυση των μέτρων που δύναται να λάβει η αρμόδια Αρχή, τόσο για τις επικίνδυνες οικοδομές, όσο και για τις οικοδομές που χρήζουν επισκευής (πχ. κατεδάφιση, λήψη προσωρινών μέτρων, περίφραξης κτλ.),
• (β) παροχή δυνατότητας στην αρμόδια Αρχή για την έκδοση Διατάγματος Δικαστηρίου με την υποβολή μονομερούς αίτησης (ex parte) για την απομάκρυνση προσώπων, στις περιπτώσεις άρνησης εκκένωσης της επικίνδυνης οικοδομής,
• (γ) δυνατότητα για λήψη μέτρων και για τις περιπτώσεις όπου εμφανίζεται κίνδυνος σε τεμάχια γης στα οποία βρίσκεται οικοδομή, ώστε να μπορούν να αντιμετωπιστούν τυχόν φαινόμενα όπως η κατάρρευσης βράχων,
• (δ) ένταξη του μέτρου της επιβολής προστίμου, σε περαιτέρω περιπτώσεις, όπως εκκένωση επικίνδυνων οικοδομών, οικοδομές που χρήζουν επισκευής, κτλ.,
• (ε) εισαγωγή πρόνοιας για εγγραφή εμπράγματου βάρους στο κτηματολογικό Μητρώο του αρμόδιου Επαρχιακού Κτηματολογικού Γραφείου, έναντι επικίνδυνης οικοδομής, για την οποία η αρμόδια Αρχή εκτελεί εργασίες για τη λήψη μέτρων με βάση το άρθρο 15Β του Νόμου, και τα έξοδα δεν καταβάλλονται από τον ιδιοκτήτη εντός της καθορισμένης προθεσμίας. Το εμπράγματο βάρος θα μπορεί σε περιπτώσεις κοινόκτητων οικοδομών, να επιβάλλεται μόνο στις ιδιοκτησίες για τις οποίες οι ιδιοκτήτες δεν κατέβαλαν το αντίστοιχο ποσό στην αρμόδια Αρχή και ως εκ τούτου με αυτό τον τρόπο δυνατό να ξεπεραστεί το πρόβλημα με τις Διαχειριστικές Επιτροπές,
• (στ)εισαγωγή νομοθετικών εργαλείων αντίστοιχων εκείνων που έχουν εισαχθεί στον περί Εισπράξεως Φόρων Νόμο για την καταναγκαστική είσπραξη μέσω λήψης δικαστικών μέτρων (δέσμευση και κατάσχεση ποσών σε τραπεζικούς λογαριασμούς, δέσμευση άλλης κινητής περιουσίας, κ.α.) σε περιπτώσεις παράληψης πληρωμής.

Άλλα σχετικά θέματα συζήτησης στην Επιτροπή

Παράλληλα με τις προτάσεις νόμου θα συζητηθούν πέντε παρεμφερεί θέματα που άπτονται της ασφάλειας κτιρίων και της ετοιμότητας των κρατικών υπηρεσιών στο ενδεχόμενο σεισμών. 

Τα θέματα που θα συζητηθούν πέραν από τις σχετικές προτάσεις νόμου:

•  Τα προβλήματα που προκύπτουν από επικίνδυνες οικοδομές, οι παραλείψεις των αρμόδιων αρχών και τα μέτρα που πρέπει να λαμβάνονται τόσο προληπτικά όσο και κατά τον εντοπισμό τους.
• Το πρόβλημα των εγκαταλελειμμένων οικοδομών και οχημάτων και τα κενά στην κείμενη νομοθεσία.
• Η ανάγκη καθιέρωσης πιστοποιητικού ασφάλειας για τα δημόσια και για τα ιδιωτικά κτίρια.
• Ο βαθμός ετοιμότητας της Κύπρου και των αρμόδιων κρατικών υπηρεσιών στο ενδεχόμενο ισχυρής σεισμικής δραστηριότητας

Επιπρόσθετα θα συζητηθεί και το θέμα της κατεδάφισης διατηρητέων κτιρίων στην παλιά πόλη της Λευκωσίας και τα προβλήματα που δημιουργούνται.