Τον προϋπολογισμό της Αρχής Ηλεκτρισμού Κύπρου (ΑΗΚ) για το 2019, ο οποίος προβλέπει αυξημένες δαπάνες ύψους €1.312.624.000, σε σχέση με δαπάνες €937.618.858 το 2018, λόγω επενδύσεων στις οποίες θα προβεί η Αρχή, συζήτησε σήμερα η Κοινοβουλευτική Επιτροπή Οικονομικών.

Μιλώντας ενώπιον των μελών της Επιτροπής αναφορικά με το νομοσχέδιο που κατατέθηκε από την Κυβέρνηση την περασμένη εβδομάδα για την επαναφορά του μερίσματος της ΑΗΚ προς το κράτος, η Πρόεδρος της ΑΗΚ Έμιλυ Γιολίτη εξέφρασε τη διαφωνία της για δύο λόγους για το νομοσχέδιο, πρώτο γιατί δεν προηγήθηκε, όπως είπε, διαβούλευση με τον οργανισμό και δεύτερο γιατί υπάρχει πρόνοια στο νομοσχέδιο σύμφωνα με την οποία το εκταμιευόμενο ποσό θα περιορίζεται σε δύο δραστηριότητες, της μεταφοράς και της διανομής ηλεκτρικού ρεύματος, εξαιρώντας την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας.

Τα έσοδα της ΑΗΚ κατά κύριο λόγο προέρχονται από τις πωλήσεις ηλεκτρικής ενέργειας και υπολογίζονται στα €853,7 εκ. για το 2019.

Σύμφωνα με την Πρόεδρο της ΑΗΚ, οι κεφαλαιουχικές δαπάνες για το 2019 ανέρχονται στα €359,73 εκ. και παρουσιάζονται αυξημένες από το 2018 κατά €163 εκ. καθώς σε αυτές περιλαμβάνονται κυρίως δαπάνες για την αύξηση της δυναμικότητας παραγωγής, την εγκατάσταση αντιρρυπαντικής τεχνολογίας, την ολοκλήρωση των εργασιών για μετατροπή των μονάδων για χρήση φυσικού αερίου και άλλα βελτιωτικά έργα στον ηλεκτροπαραγωγό Σταθμό Βασιλικού, καθώς και δαπάνες για βελτίωση και επέκταση και ενδυνάμωση του δικτύου μεταφοράς και διανομής.  

Ανέφερε επίσης ότι περιλαμβάνονται δαπάνες για αναβάθμιση της Μονάδας Αφαλάτωσης, συμμετοχής της ΑΗΚ στην υλοποίηση των έργων υποδομής για την έλευση του φυσικού αερίου και επενδύσεις σε έργα ΑΠΕ με σκοπό την ενεργό συνεισφορά της ΑΗΚ στην επίτευξη των εθνικών στόχων ΑΠΕ.  

Επιπλέον, ανέφερε ότι περιλαμβάνονται και απρόβλεπτες δαπάνες ύψους €150 εκ. για κατανάλωση καυσίμων και αγορά ηλεκτρικής ενέργειας λόγω των μεταβαλλόμενων εξωγενών παραγόντων (τιμές πετρελαίου, δικαιώματα θερμοκηπιακών αερίων)

Οι κυριότεροι στόχοι της ΑΗΚ, σύμφωνα με την κ. Γιολίτη, είναι η συνέχιση της εφαρμογής του λειτουργικού και λογιστικού διαχωρισμού με βάση τις ρυθμιστικές αποφάσεις της ΡΑΕΚ, η υλοποίηση του αναπτυξιακού προγράμματος παραγωγής, μεταφοράς, διανομής και προμήθειας ηλεκτρικής ενέργειας για τη βέλτιστη εξυπηρέτηση όλων των χρηστών του ηλεκτρικού συστήματος της Κύπρου και των πελατών της Αρχής, η υλοποίηση του αναπτυξιακού έργου των μη ρυθμιζόμενων δραστηριοτήτων της ΑΗΚ, η εφαρμογή του προγράμματος συντήρησης του εξοπλισμού και εγκαταστάσεων, η συμμετοχή της Αρχής στην υλοποίηση των έργων υποδομής για την έλευση του φυσικού αερίου και η υλοποίηση έργων ΑΠΕ.  

Σε δηλώσεις μετά τη συνεδρία της Επιτροπής, ο Πρόεδρος της Άγγελος Βότσης είπε ότι «αν οι κινήσεις της ΑΗΚ είναι για να είναι ισχυρότερη στη νέα τάξη πραγμάτων σίγουρα βρίσκει σύμφωνη την ολότητα των κομμάτων της αντιπολίτευσης», προσθέτοντας ότι θέλουμε να υπάρχει το άνοιγμα της αγοράς και ο ανταγωνισμός αλλά θέλουμε ένα ισχυρό παίκτη την ΑΗΚ σε αυτή τη νέα τάξη πραγμάτων, σε αυτό το νέο ανταγωνιστικό περιβάλλον».  

Αν η νέα μερισματική πολιτική έχει σαν στόχο να αφαιρέσει δυνατότητες από την ΑΗΚ, θέλουμε να μελετήσουμε τι ακριβώς συμβαίνει και θεωρώ ότι η συντριπτική πλειοψηφία των συναδέλφων στην Επιτροπή στηρίζουν την προσπάθεια της ΑΗΚ να μην επιτρέψουν να εξαντληθεί ο οργανισμός προτού μπει στον ανταγωνισμό, πρόσθεσε.  

Θέλουμε τον ανταγωνισμό και θέλουμε μια νοικοκυρεμένη ΑΗΚ και ισχυρή για να μπορέσει να επιβιώσει στη νέα τάξη πραγμάτων, πρόσθεσε.  

Ο βουλευτής του ΔΗΣΥ Μάριος Μαυρίδης είπε ότι «η ΑΗΚ είναι ένας οργανισμός που πρέπει να επιβιώσει σε βάθος χρόνου και πρέπει να προσπαθήσει από τώρα να μειώσει το κόστος λειτουργία της σε επίπεδα ανταγωνιστικά έτσι ώστε όταν έρθει ο επερχόμενος ανταγωνισμός να μπορέσει να επιβιώσει».  

Ανέφερε επίσης ότι η ΑΗΚ θα πρέπει να έχει και την κατάλληλη ευελιξία για να λαμβάνει αποφάσεις και πρόσθεσε ότι η Κυβέρνηση πρέπει να απελευθερώσει την ΑΗΚ έτσι που να μπορεί να λειτουργεί με καλύτερους και πιο ευέλικτους όρους.  

Η ΑΗΚ μπορεί να συνεισφέρει και στην οικονομία του τόπου αλλά χωρίς ανταγωνισμό, δηλαδή με το να είναι μονοπώλιο είναι εις βάρος και της κοινωνίας και της αγοράς, ανέφερε, προσθέτοντας ότι πρέπει να υπάρχει ο ανταγωνισμός, είναι απαραίτητος και είναι αναγκαίος σύμφωνα με τις οδηγίες της ΕΕ.  

Ο βουλευτής του ΑΚΕΛ Στέφανος Στεφάνου είπε ότι «οι πολίτες πληρώνουν μια πολύ ψηλή τιμή στο ηλεκτρικό ρεύμα εξαιτίας λανθασμένων ενεργειών της Κυβέρνησης και ειδικά της ολιγωρίας της σε σχέση με την έλευση φυσικού αερίου για ηλεκτροπαραγωγή», προσθέτοντας ότι «παρότι η Κυβέρνηση είχε εξαγγείλει δια στόματος Υπουργού Ενέργειας ότι το 2015 θα έχουμε φυσικό αέριο, σήμερα έχουμε 2019 και ακόμη δεν έχουμε τίποτε».  

Από ό,τι φαίνεται με τις όλες διαδικασίες που ακολουθούνται δεν θα υλοποιηθεί ο στόχος έλευσης φυσικού αερίου για σκοπούς ηλεκτροπαραγωγής το 2020, πρόσθεσε.  

Ανέφερε ότι «από τη στιγμή που η παραγωγή ηλεκτρικού ρεύματος στηρίζεται πάνω στο πετρέλαιο και το μαζούτ η τιμή του ηλεκτρικού ρεύματος είναι ψηλή» και πρόσθεσε ότι «εξαιτίας των λανθασμένων χειρισμών και αποφάσεων οι πολίτες πληρώνουν παρά πολύ υψηλή την τιμή του ρεύματος».  

Ο κ. Στεφάνου είπε ότι «ενώ βρισκόμαστε σε ένα πολύ κρίσιμο μεταίχμιο σε σχέση με την ηλεκτροπαραγωγή και η ΑΗΚ θα πρέπει να κάνει πολύ σοβαρές επενδύσεις για να μπορεί να είναι βιώσιμη και ανταγωνιστική στον ελεύθερο ανταγωνισμό, η Κυβέρνηση έρχεται να πνίξει την ΑΗΚ παίρνοντας το αποθεματικό με απόφαση του Υπουργικού Συμβουλίου πράγμα που δεν θα επιτρέψει στην ΑΗΚ να κάνει αυτές τις αναγκαίες επενδύσεις στο χώρο της ηλεκτροπαραγωγής και για να μπορέσει να διεισδύσει στο χώρο των ΑΠΕ.  

Σε αυτή τη θέση του Υπουργικού διαφωνεί ακόμη και το διορισθέν από την Κυβέρνηση ΔΣ όπως είπε η Πρόεδρος της ΑΗΚ, θα πρέπει η Κυβέρνηση να αλλάξει την απόφαση της αλλιώς θα εγκληματήσει σε βάρος της ΑΗΚ, της κοινωνίας και των πολιτών και της Κύπρου, πρόσθεσε.  

Ο κ. Στεφάνου είπε ότι αν θέλαμε να υπάρχει πολύ χαμηλότερη τιμή στο ηλεκτρικό ρεύμα, θα έπρεπε εδώ και καιρό να ερχόταν φυσικό αέριο στην Κύπρο για σκοπούς ηλεκτροπαραγωγής, προσθέτοντας ότι «αν και μια καταρχήν συμφωνία είχε γίνει το 2012, και ο ΔΗΣΥ και το ΔΗΚΟ είχαν αντιστρατευθεί σε αυτή την απόφαση με αποτέλεσμα αυτή να μην υλοποιηθεί με το βασικό σκεπτικό ότι το 2015 θα είχαμε το δικό μας φυσικό αέριο για ηλεκτροπαραγωγή».  

Ανέφερε ότι είναι ανθρωπίνως αδύνατο να επιτευχθεί ο στόχος για το 2020, αλλά θα γίνει με τέτοιους όρους και επενδύσεις, όπως είπε, «που είναι πολύ αμφίβολο ακόμη και με την έλευση του φυσικού αερίου αν θα γίνει κατορθωτή η μείωση του ηλεκτρικού ρεύματος».  

«Έγιναν πολύ λανθασμένοι χειρισμοί και λήφθηκαν πολύ λανθασμένες αποφάσεις από αυτή την Κυβέρνηση και το κόστος το πληρώνουν οι πολίτες», ανέφερε και πρόσθεσε ότι η ΑΗΚ θα πρέπει να βάλει στο μείγμα παραγωγής της τις ΑΠΕ που με κυβερνητικές αποφάσεις δεν επετράπη στην ΑΗΚ να μπει αποφασιστικά στον χώρο των ΑΠΕ.  

Ο κ. Στεφάνου είπε ότι η ΑΗΚ έχει μόνο ένα φωτοβολταϊκό πάρκο όπου παράγει μόνο 3 μεγαβάτ ενώ «οι ιδιώτες παράγουν 300 μεγαβάτ και λόγω του ειδικού καθεστώτος της μεταβατικής περιόδου οι ιδιώτες έχουν υπερκέρδος που το πληρώνουν οι πολίτες».  

Αναφορικά με το αποθεματικό της ΑΗΚ και την απόφαση του Υπουργικού Συμβουλίου να παραχωρηθεί στην Κυβέρνηση ποσό από το αποθεματικό της Αρχής, ο κ. Στεφάνου είπε ότι το ΑΚΕΛ «θα το κυνηγήσει» το θέμα και ζητεί από το ΔΣ «να σταθεί συνεπές στη θέση ότι δεν πρέπει η Κυβέρνηση να πάρει το αποθεματικό γιατί πνίγει την ΑΗΚ στον ανταγωνισμό και θα την οδηγήσει στον μαρασμό με τις προεκτάσεις να είναι καταστροφικές για την οικονομία, τον τόπο και την κοινωνία».  

«Και εδώ η Κυβέρνηση θέλει να ικανοποιήσει μεγάλα συμφέροντα που υπάρχουν στον κρίσιμο και στρατηγικό τομέα της παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας στον τόπο», πρόσθεσε.  

Ανέφερε ότι το αποθεματικό δημιουργήθηκε γιατί δεν έγιναν επενδύσεις τα τελευταία χρόνια εκεί που έπρεπε να γίνουν και όχι γιατί υπάρχει υπερκέρδος από πλευράς της ΑΗΚ και πρόσθεσε ότι «τώρα που είμαστε σε κρίσιμο μεταίχμιο θα γίνουν οι επενδύσεις εξ ου και έρχεται η ΑΗΚ με ελλειμματικό προϋπολογισμό €408 εκ. διότι μέσα είναι οι επενδύσεις που στοχεύει να κάνει».