Την επανεξέταση σημαντικών προνοιών στο Σχέδιο Προώθησης της Οπτικοακουστικής Βιομηχανίας στην Κύπρο, με σκοπό τη διασφάλιση της υγιούς εφαρμογής του και προστασία του δημοσίου συμφέροντος και όπως πριν τη διενέργεια οποιασδήποτε πληρωμής, γίνουν όλοι οι προβλεπόμενοι έλεγχοι, ώστε να διασφαλιστεί η συμμόρφωση των εταιρειών παραγωγής με όλες τις πρόνοιες του Σχεδίου, συστήνει η Ελεγκτική Υπηρεσία στην ειδική έκθεσή της που δημοσιοποιήθηκε σήμερα και είναι ανηρτημένη στην ιστοσελίδα της. Δείτε ΕΔΩ αυτούσια την έκθεση

Στην έκθεση αναφέρεται ότι το Σχέδιο εγκρίθηκε από το Υπουργικό Συμβούλιο στις  27.9.2017 και τροποποιήθηκε μεταγενέστερα με δύο αποφάσεις του Υπουργικού στις  2.1.2019 και 31.1.2019, με τις οποίες, μεταξύ άλλων, εγκρίθηκε η αύξηση του διαθέσιμου ποσού και Προϋπολογισμού για το κίνητρο σε €25 εκ. κατ‘ έτος και καταργήθηκε η ανώτατη οροφή κάλυψης δαπανών ανά παραγωγή ύψους €650.000. Το Σχέδιο τροποποιήθηκε εκ νέου στις. 5.2.2020, 3.6.2020 και 27.8.2020,  αποφάσεις με τις οποίες κατέστη δυνατή η καταβολή της χορηγίας σταδιακά, σύμφωνα με την εξέλιξη της παραγωγής, καθώς και η εκχώρηση του Πιστοποιητικού Προσωρινής Έγκρισης Κάλυψης Δαπανών, ως εγγύηση για εξασφάλιση χρηματοδότησης από κυπριακές τράπεζες.

Η ΕΥ στο πλαίσιο διερεύνησης καταγγελίας στις 14.6.2019, διερεύνησε πρόνοιές του για την κάλυψη δαπανών (cash rebate) για την παραγωγή ταινιών. Επίσης, εξετάσαμε την εφαρμογή των προνοιών του Σχεδίου, σε σχέση με την παραγωγή της οπτικοακουστικής ταινίας JIU JITSU, που κατά την ημερομηνία ελέγχου ήταν η σημαντικότερη παραγωγή που εγκρίθηκε για ένταξη στο Σχέδιο, με Προϋπολογισμό ύψους €25,6 εκ., για την οποία είχαν υποβληθεί δαπάνες για κάλυψη.

Στη συνέχεια, λαμβάνοντας υπόψη τη σοβαρότητα των ευρημάτων που προέκυψαν, η Υπηρεσία αποφάσισε να επεκτείνει τον έλεγχό της και στις άλλες δύο παραγωγές που είχαν εγκριθεί κατά το 2019, με Προϋπολογισμό €0,9 εκ. και €37,2 εκ., αντίστοιχα. Ελεγχος διενεργήθηκε και για το Σχέδιο Ενισχύσεων Ήσσονος Σημασίας για την Οπτικοακουστική Βιομηχανία στην Κύπρο, το οποίο εφαρμοζόταν παράλληλα με το Σχέδιο.

"Από τον έλεγχο διαπιστώσαμε σημαντικές αδυναμίες και ελλείψεις, τόσο όσον αφορά στις πρόνοιες του Σχεδίου όσο και στην εφαρμογή των προνοιών του από τους αρμόδιους φορείς", αναφέρεται στην έκθεση.

Στις διαπιστώσεις αναφέρεται ότι το Σχέδιο που ετύγχανε εφαρμογής, από την ημερομηνία έναρξής του μέχρι και τις 4.2.2020, περιλάμβανε διαφοροποιημένες πρόνοιες σε σχέση με το εγκεκριμένο από το Υπουργικό Συμβούλιο.

Η ΕΥ κάνει λόγο για απάλειψη/διαφοροποίηση προνοιών του Σχεδίου που δεν καλύπτονταν από την απαιτούμενη έγκριση του Υπουργικού Συμβουλίου  και σημειώνει πως η  Επιτροπή Αξιολόγησης ενημέρωσε το Υπουργείο Οικονομικών  για διάφορες αδυναμίες που εντοπίστηκαν  "τις οποίες, ωστόσο, το Υπουργείο δεν έλαβε υπόψη στην Πρότασή του στο ΥΣ,  αγνοώντας τους κινδύνους που προέκυπταν".

Η έκθεση αναφέρει ότι νέα τροποποίηση του Σχεδίου, από το ΥΣ, στις 27.8.2020, παρέχει το δικαίωμα στους αιτητές να εκχωρήσουν το Πιστοποιητικό Προσωρινής Έγκρισης Κάλυψης Δαπανών που εξασφάλισαν από το κράτος, σε κυπριακή τράπεζα, ως εξασφάλιση χρηματοδότησης για τη συγκεκριμένη παραγωγή. "Τεχνοκράτες του Υπουργείου Οικονομικών επισήμαναν ότι αυτό συνεπάγεται σοβαρούς κινδύνους για το κράτος", αναφέρεται.

Στην έκθεση μεταξύ άλλων αναφέρεται και ότι "ενδέχεται το Σχέδιο, όπως διαμορφώθηκε, να μην είναι συμβατό με το ενωσιακό δίκαιο".

Διαφάνηκε επίσης επικοινωνία συγκεκριμένου παραγωγού απευθείας με τον Υπουργό Οικονομικών, σε σχέση με τις πρόνοιες του Σχεδίου και τις αλλαγές που επήλθαν σε αυτό , το Σχέδιο δεν θέτει περιορισμό στο ποσοστό συμμετοχής ξένης ιδιοκτησίας στις εταιρείες παραγωγής, δεν τίθεται περιορισμός στα οφέλη του Σχεδίου που καταλήγουν εκτός ΚΔ και Ευρωπαϊκής Ένωσης και καλεί η ΕΥ να μελετηθούν τρόποι για μεγιστοποίηση του οφέλους για την Δημοκρατία, σε σύγκριση με το κόστος που θα επωμιστεί, όπως, για παράδειγμα, να ενισχυθούν οι πρόνοιες για εργοδότηση ατόμων ή αγορά υπηρεσιών από τη ντόπια αγορά.

Επίσης σημειώνεται πως στο Σχέδιο δεν δίδεται ορισμός του όρου, ούτε καθορίζεται ανώτατο όριο, εξόδων «πάνω από τη γραμμή» (above the line expenses), και η απουσία ανώτατου ορίου μπορεί να τύχει εκμετάλλευσης από τους παραγωγούς, που μπορούν να αυξήσουν απεριόριστα τα ποσά της αμοιβής τους.

Επιπρόσθετα αναφέρεται ότι στις επιλέξιμες δαπάνες των παραγωγών που εγκρίθηκαν περιλαμβάνονται πολύ σημαντικά έξοδα, προ και μετά-παραγωγής, που είναι σχεδόν αδύνατο να ελεγχθεί εάν διενεργήθηκαν στην Κύπρο.

Επίσης σύμφωνα με την έκθεση, το σημαντικότερο μέρος των δαπανών των δύο παραγωγών που ολοκληρώθηκαν καταβλήθηκαν εκτός Κύπρου και ΕΕ. "Το όφελος που προκύπτει για την ΚΔ από το Σχέδιο να είναι δυσανάλογο της χρηματοδότησης που καταβάλλεται από το κράτος", αναφέρεται.

Η ΕΥ εισηγείται πριν από τη συνέχιση του Σχεδίου, το Υπουργείο Οικονομικών να αναθέσει σε εμπειρογνώμονες την εκπόνηση μελέτης, για να αποτιμηθούν τα τυχόν οφέλη που προέκυψαν, για την ΚΔ, από την εφαρμογή του Σχεδίου μέχρι σήμερα, με βάση τις δύο παραγωγές που έχουν ολοκληρωθεί.

Στην έκθεση γίνεται συγκεκριμένη αναφορά στις παραγωγές S.O.S Survive or Sacrifice και JIU JITSU.

Για την τελευταία προέκυψε θέμα ενδεχόμενης σύγκρουσης συμφερόντων για ένα από τους παραγωγούς της ταινίας, ο οποίος ενεργούσε ως εξωτερικός σύμβουλος του ΚΟΠΕ για την ετοιμασία του Σχεδίου και ζητήθηκε η γνωμάτευση της Νομικής Υπηρεσίας.

Επίσης από τις επιλέξιμες δαπάνες ύψους €21.854.950 που υποβλήθηκαν για εξέταση, τα €17.914.428 αποτελούν συναλλαγές μεταξύ συνδεδεμένων μερών. 

Για την παραγωγή  MAN OF WAR AVC Ltd διαπιστώθηκε μεταξύ άλλων ότι η εταιρεία απέτυχε επανειλημμένα να τηρήσει τα εγκεκριμένα συμβατικά χρονοδιαγράμματα, σε σχέση με την παραγωγή της ταινίας και ζήτησε σειρά παρατάσεων από την Επιτροπή Αξιολόγησης, η οποία τις ενέκρινε, εκτός της τελευταίας.

ΚΥΠΕ