Κατεβάστε τώρα το application της Offsitenews για Android & για iOS
Group google play
Group app store
mobile app

ΕΥ: Συσσώρευση καθυστερημένων εσόδων στο Τμήμα Φορολογίας

Offsite Team
- 09.04.2021

ΕΥ: Συσσώρευση καθυστερημένων εσόδων στο Τμήμα Φορολογίας

Thumbnail
Πέραν του €1 δισεκατομμύριου

Συσσώρευση καθυστερημένων εσόδων ύψους πέραν του ενός δισ. ευρώ, καθώς επίσης και μεγάλου όγκου φορολογιών υπό ένσταση διαπιστώνει η Ελεγκτική Υπηρεσία σε έκθεσή της για το Τμήμα Φορολογίας που δημοσιοποιήθηκε την Παρασκευή και είναι ανηρτημένη στην ιστοσελίδα της.

 

Στα γενικά συμπεράσματα της έκθεσης γίνεται αναφορά σε μη υποβολή δηλώσεων εισοδήματος από φυσικά και νομικά πρόσωπα για αριθμό φορολογικών ετών και μη επιβολή φορολογιών από το Τμήμα, με βάση την κρίση του Εφόρου, ως προβλέπει η σχετική νομοθεσία, με αποτέλεσμα την απώλεια εσόδων του Κράτους. Διαπιστώνονται ακόμη καθυστέρηση στην εξέταση και έκδοση φορολογιών και αδυναμίες στον εντοπισμό αδήλωτων εισοδημάτων από φορολογούμενους ή/και νέων περιπτώσεων προσώπων, τα οποία υπέχουν φορολογική υποχρέωση αλλά είναι άγνωστα στο Τμήμα ή/και στον Κλάδο Φόρου Εισοδήματος.

 

Όσον αφορά στην άμεση φορολογία, το Τμήμα, σύμφωνα με την ΕΥ, δεν φαίνεται να προβαίνει σε πλήρη αξιοποίηση της πληροφόρησης από το σύστημα ΦΠΑ και από άλλα κυβερνητικά Τμήματα/ μηχανογραφημένα συστήματα και πρωτίστως από τον Έφορο Εταιρειών. Επίσης σε περίπτωση μη συμμόρφωσης των φορολογουμένων με τις διατάξεις της νομοθεσίας, το Τμήμα φαίνεται να μην προβαίνει σε όλες τις περιπτώσεις στη λήψη μέτρων, όπως αυτά καθορίζονται στη νομοθεσία.

 

Η ΕΥ διαπιστώνει εξάλλου αδυναμίες που καταδεικνύουν την ανάγκη για επικαιροποίηση και εκσυγχρονισμό των μηχανογραφημένων συστημάτων του Τμήματος, εσωτερικούς συμψηφισμούς μεγάλων ποσών ΦΠΑ, χωρίς τη διενέργεια ελέγχων και καθυστέρηση στην επιστροφή ΦΠΑ από το Κράτος, με αποτέλεσμα την καταβολή σημαντικού ποσού τόκων. Επίσης αναφορά γίνεται σε χαμηλό ποσοστό επισκέψεων ελέγχου στα εγγεγραμμένα στο Μητρώο ΦΠΑ πρόσωπα και αδυναμίες στο σύστημα ανταλλαγής φορολογικών πληροφοριών με άλλα κράτη.  

Σύμφωνα με στοιχεία του Τμήματος Φορολογίας, το σύνολο των εισπράξεων άμεσης και έμμεσης φορολογίας, λαμβανομένων υπ΄ όψιν των επιστροφών φόρων, κατά το 2019 ανέρχεται σε €4.213εκ. (€3.959εκ. το 2018), από το οποίο ποσό ύψους €2.070εκ. (€1.900εκ. το 2018) αφορά σε άμεσους φόρους και ποσό ύψους €2.143εκ. (€2.059εκ. το 2018) αφορά σε έμμεσους φόρους (ΦΠΑ).

Επίσης, σύμφωνα με την έκθεση καθυστερημένων εσόδων του Τμήματος, το σύνολο των καθυστερημένων φόρων άμεσης και έμμεσης φορολογίας στις 31.12.2019, περιλαμβανομένων τόκων και επιβαρύνσεων, ανέρχεται σε €2.216εκ. (€2.063εκ. το 2018), από το οποίο ποσό ύψους €1.622εκ. (€1.524εκ. το 2018)  αφορά σε άμεσους φόρους και ποσό ύψους €594εκ. (€539εκ. το 2018) αφορά σε έμμεσους φόρους (ΦΠΑ), ποσά που δεν έχουν επιβεβαιωθεί από την Υπηρεσία μας.    

   

Σχετικά αναφέρουμε ότι, σύμφωνα με τη Μονάδα Διαχείρισης Χρέους και Δίωξης του Τμήματος Φορολογίας, για την περίοδο Νοεμβρίου 2014-Δεκεμβρίου 2019, το Τμήμα ενέγραψε εμπράγματο βάρος σε ακίνητη ιδιοκτησία για οφειλές συνολικού ποσού ύψους €425εκ. και εισέπραξε το συνολικό ποσό των €241εκ. Επίσης, κατά την περίοδο Απριλίου 2015-Δεκεμβρίου 2019 το Τμήμα δέσμευσε ποσά σε τραπεζικούς λογαριασμούς, για οφειλόμενους φόρους, συνολικού ποσού ύψους €2,8εκ. και εισέπραξε το συνολικό ποσό των €758.564.

Σύμφωνα επίσης με στοιχεία του Τμήματος, το 2019 λήφθηκαν νομικά μέτρα από το Τμήμα σε 1.793 νέες υποθέσεις (1.017 το 2018), από τις οποίες οι 910 (543 το 2018) αφορούσαν σε άμεση φορολογία και 883 (474 το 2018) σε έμμεση φορολογία.  

Ο συνολικός αριθμός των ποινικών υποθέσεων σε εξέλιξη το 2019 ανέρχεται σε 2.238 (1.880 το 2018). Σύμφωνα με το Τμήμα, σε αρκετές περιπτώσεις τα νομικά μέτρα που λήφθηκαν είχαν θετικό αποτέλεσμα στα έσοδα του Κράτους. Συγκεκριμένα, το 2019 305 υποθέσεις άμεσης φορολογίας κατέληξαν σε εξώδικο συμβιβασμό με έσοδα ύψους €164.500, ενώ σε 167 ποινικές υποθέσεις έμμεσης φορολογίας υπήρξε πλήρης συμμόρφωση με έσοδα για το Κράτος πέραν των €5,2εκ.

Η ΕΥ αναφέρει ότι συγκρίνοντας τις εισπράξεις από την εγγραφή εμπράγματου βάρους και τη λήψη νομικών μέτρων, με τα συνολικά καθυστερημένα έσοδα του Τμήματος, η χρήση των μέτρων αυτών φαίνεται να ήταν ανεπαρκής.

Οι πραγματικές δαπάνες του Τμήματος Φορολογίας για το έτος 2019 ανήλθαν σε €50,9εκ., σε σύγκριση με €47,4εκ.  το 2018,  δηλαδή σημειώθηκε αύξηση κατά €3,6εκ. ή ποσοστό 7,5%. Η αύξηση οφείλεται κυρίως σε αύξηση των δαπανών που αφορούν σε τόκους πληρωτέους για επιστροφές φόρων.  

Η ΕΥ προβαίνει σε σειρά εισηγήσεων για περιορισμό των ανείσπρακτων φόρων, για εξέταση χωρίς καθυστέρηση των ενστάσεων, την υποβολή δηλώσεων εισοδήματος για όλα τα έτη και την επιβολή σχετικών φορολογιών και ποινών, σύμφωνα με τη νομοθεσία, την έκδοση εγκαίρως σχετικών φορολογιών εντός της προθεσμίας έξι ετών με βάση το νόμο. Επίσης καλεί το Τμήμα να προχωρήσει σε αντιπαραβολή των στοιχείων που αφορούν σε εταιρείες και περιλαμβάνονται στο μηχανογραφικό σύστημα του ΤΕΕΕΠ και του Τμήματος Φορολογίας (άμεση και έμμεση φορολογία) για εντοπισμό τυχόν αδήλωτων εισοδημάτων. Εισηγείται επίσης προς το Τμήμα να καθορίσει αυστηρές διαδικασίες για τη διενέργεια σχετικών ελέγχων στις περιπτώσεις μεγάλων ποσών συμψηφισμών ή/και επιστροφών ΦΠΑ, με έμφαση στους φορολογούμενους που τυγχάνουν χειρισμού από το Γραφείο Μεγάλων Φορολογουμένων.  

Θέματα που σχετίζονται με το Κυπριακό Επενδυτικό Πρόγραμμα

 

Σε ό,τι αφορά το ΚΕΠ η ΕΥ καταγράφει εντοπισμό απόδειξης είσπραξης χωρίς αύξοντα αριθμό, που εκδόθηκε εκτός του μηχανογραφικού συστήματος, στο όνομα προσώπου που εκείνη τη στιγμή δεν ήταν εγγεγραμμένο στο φορολογικό μητρώο, γεγονός που προκαλεί ανησυχία ως προς την ολότητα και πληρότητα των εισπράξεων, καταχώριση είσπραξης ως φόρος εισοδήματος παρακρατηθέντος από εργοδότη (PAYE), τη στιγμή που συγκεκριμένα πρόσωπα ουδέποτε εργοδοτήθηκαν από συγκεκριμένη εταιρεία.  

Καταγράφει επίσης χρήση από επενδυτές του Κυπριακού Επενδυτικού Προγράμματος του μειωμένου συντελεστή ΦΠΑ (5%) για την ιδιόκτητη κατοικία που αγοράζουν/ανεγείρουν, για την οποία η Υπηρεσία δεν συμφωνεί, με βάση και τη σχετική Ευρωπαϊκή Οδηγία και εφαρμογή εγκυκλίου Τμήματος Φορολογίας αρ. 21 του 1987 στις συμβάσεις κατασκευής/ παράδοσης ακινήτων στους ξένους επενδυτές, στο πλαίσιο του Κυπριακού Επενδυτικού Προγράμματος, με αποτέλεσμα να επιτραπεί από το Τμήμα η μετάθεση της είσπραξης σημαντικού ποσού φόρου της Δημοκρατίας στο μέλλον, και η διακινδύνευση της είσπραξης.  

Επίσης αναφέρει ότι εντοπίστηκαν κάποιες περιπτώσεις που αιτήθηκαν την απαλλαγή σύμφωνα με το άρθρο 8(23) του περί Φορολογίας του Εισοδήματος Νόμου, οι οποίοι ενδεχομένως να μην πληρούσαν τις προϋποθέσεις του εν λόγω άρθρου και κάνει και αναφορά σε ενδεχόμενη απώλεια φορολογικών εσόδων από αδήλωτα εισοδήματα παρόχων και εταιρειών ανάπτυξης γης, από τη χρέωση δαπανών από συγγενικές/συνδεδεμένες εταιρείες εκτός Κύπρου, από τις επιστροφές και συμψηφισμούς ΦΠΑ μεγάλων ποσών, χωρίς τη διενέργεια επιτόπιου ελέγχου και  λόγω της κατά χάριν πολιτογράφησης προσώπων.  

Σύστημα Διαχείρισης Φόρων (ΣΔΦ)

 

Στην έκθεση της ΕΥ για το Σύστημα Διαχείρισης Φόρων (ΣΔΦ) αναφέρεται ότι οι εισπράξεις της Κεντρικής Κυβέρνησης που αφορούσαν στην άμεση φορολογία ανήλθαν περίπου σε €2,1 δις ή 21% των συνολικών εισπράξεων. Η διαχείριση των εισπράξεων αυτών γίνεται από το Τμήμα Φορολογίας (ΤΦ) μέσω του Συστήματος Διαχείρισης Φόρων (ΣΔΦ).  

Το γενικό συμπέρασμα, με βάση την έκθεση, είναι ότι το Τμήμα παραμένει εκτεθειμένο σε μια σειρά από κινδύνους οι οποίοι ενδέχεται να έχουν σημαντικό αντίκτυπο στην εισπρακτική του ικανότητα, τη συμμόρφωσή του με τη νομοθεσία και την αξιοπιστία των δεδομένων που τηρούνται στο σύστημα.

Tα σημαντικότερα ευρήματα αφορούν στα ακόλουθα: Ελλείψεις σε θέματα διαχείρισης και οργάνωσης του ΤΦ και του ΤΥΠ όπως ανεπαρκής καθορισμός αρμοδιοτήτων για τα συστήματα του ΤΦ, καθυστέρηση στην εφαρμογή των συστάσεων εξωτερικών συμβούλων, μη υιοθέτηση πολιτικής ασφάλειας πληροφοριών και ελλιπής συντονισμός σε θέματα εκτέλεσης συμβάσεων , αδυναμίες σε θέματα διαχείρισης αλλαγών, όπως για παράδειγμα η απουσία καταγραμμένων διαδικασιών, περιορισμένο εύρος της υφιστάμενης διαδικασίας διαχείρισης αλλαγών που ακολουθείται καθώς και περιπτώσεις υλοποίησης αλλαγών χωρίς επαρκή αξιολόγηση και εξουσιοδότηση και αδυναμίες σε θέματα διαχείρισης προσβάσεων στο ΣΔΦ όπως ανεπαρκής καθορισμός αρμοδιοτήτων και ευθυνών και απουσία καταγραμμένων διαδικασιών.  

Καταγράφονται επίσης ελλείψεις στις διαδικασίες δημιουργίας εφεδρικών αντιγράφων και ανάκαμψης του συστήματος, σε σχέση με τον υπολογισμό του σημείου και του χρόνου ανάκαμψης του συστήματος μετά από καταστροφή, απουσία σχεδίου δράσης για τη διαχείριση περιστατικών και προβλημάτων της υποδομής του συστήματος, καθυστέρηση στη μεταφορά φορολογικών δηλώσεων στο ΣΔΦ από το Taxisnet και ελλείψεις σε θέματα ασφάλειας δεδομένων, ανεπαρκής ενσωμάτωση στο ΣΔΦ δικλείδων αποφυγής σύγκρουσης συμφερόντων (π.χ. η δυνατότητα του φοροθέτη να φορολογήσει τον εαυτό του, χωρίς αυτό να μπορεί να εντοπιστεί έγκαιρα), απουσία δικλείδων στο ΣΔΦ, που να διέπουν τη διαδικασία φορολόγησης με λευκή οθόνη και αυξημένος κίνδυνος παράκαμψης των κανόνων μαζικής φορολόγησης, λόγω εξωσυστημικών διαδικασιών και ελλείψεων των διαδικασιών ελέγχου και συμφιλίωσης των προς επιβεβαίωση φορολογιών.

Η ΕΥ σημειώνει εξάλλου ότι οι διαδικασίες διαχείρισης εισπράξεων είναι ως επί το πλείστον χειροκίνητες και υπάρχει μεγάλη εξάρτηση σε συγκεκριμένα άτομα του προσωπικού του Τμήματος. Παρόλο που έχει γίνει καταγραφή των διαδικασιών εισπράξεων σε εγχειρίδιο, αυτό δεν έχει κοινοποιηθεί στο προσωπικό.

Διαπιστώνονται επίσης σημαντικές αδυναμίες σε θέματα διαχείρισης αλλαγών και διαχείρισης προσβάσεων,  ελλείψεις στις δικλείδες ασφαλείας που αφορούν στις διαδικασίες δημιουργίας εφεδρικών αντιγράφων και ανάκαμψης του συστήματος, στη φυσική ασφάλεια, σε θέματα ασφάλειας δικτύου και ρυθμίσεων εξυπηρετητών, ελλείψεις σε σχέση με τη διαδικασία διαχείρισης περιστατικών και προβλημάτων του συστήματος.

Η ΕΥ αναφέρει ότι ο Έφορος Φορολογίας την πληροφόρησε πως αναμένει ότι για τα πλείστα ευρήματα θα μπορεί να δοθεί οριστική λύση με τη μετάβαση σε νέα μηχανογραφικά συστήματα όπου θα τεθούν σε πλήρη εφαρμογή οι πολιτικές και διαδικασίες που ετοιμάστηκαν από εξωτερικούς συμβούλους.

Σε σχέση με τις ειδικότερες παρατηρήσεις και συστάσεις της ΕΥ, ο Έφορος Φορολογίας ανέφερε ότι θα ληφθούν υπόψη και ανάλογα θα ληφθούν μέτρα εκεί που κρίνεται απαραίτητο ή / και είναι εφικτό στα πλαίσια που το επιτρέπουν οι διαθέσιμοι πόροι.

Home