Ο Γενικός Ελεγκτής Οδυσσέας Μιχαηλίδης έθεσε θέμα για τη μεθοδολογία της γενικής εκτίμησης των κρατικών ακινήτων, μιλώντας ενώπιον της Κοινοβουλευτικής Επιτροπής Ελέγχου της Βουλής.

Από την πλευρά του, ο Διευθυντής του Τμήματος Κτηματολογίου και Χωρομετρίας​ Ανδρέας Σωκράτους ανέφερε ότι πιθανότατα έγινε λάθος στη γενική εκτίμηση του κρατικού τεμαχίου απέναντι από το πρώην Χίλτον (φιλέτο Κατάρ) ζήτησε πίστωση χρόνου 15 ημερών για το συγκεκριμένο τεμάχιο ώστε να ολοκληρωθεί η  επανεξέταση της εκτίμησης με την απαιτούμενη τεκμηρίωση.

Η Βουλευτής του ΑΚΕΛ Ειρήνη Χαραλαμπίδου δήλωσε ότι την Παρασκευή το κόμμα της με το ΔΗΚΟ, την ΕΔΕΚ και τους Οικολόγους καταθέτουν πρόταση νόμου, προς ταχεία ψήφιση, με στόχο να καταργηθεί το άρθρο 4 στο νόμο για την αποξένωση της κρατικής περιουσίας, με τον οποίο εξαιρείται από τον νόμο το εν λόγω τεμάχιο. Η Ελεγκτική Υπηρεσία ανακοίνωσε ότι θα προχωρήσει σε δειγματοληπτικό έλεγχο των Γενικών Εκτιμήσεων της κρατικής ακίνητης περιουσίας.

Ο Πρόεδρος της Επιτροπής Ελέγχου Ζαχαρίας Κουλίας ζήτησε από τους λειτουργούς του Κτηματολογίου να εξηγηθεί με κατανοητούς λόγους  η κατακόρυφη πτώση της εκτίμησης της κρατικής ακίνητης περιουσίας.  

Ο κ. Σωκράτους είπε πως δεν θα απαντήσει ερωτήσεις για το φιλέτο του Κατάρ, προσθέτοντας ότι δόθηκαν οδηγίες και ερευνάται η εκτίμηση.  

Αφού διευκρίνισε πως η εκτίμηση του 2018 γίνεται με εκτιμητές του ιδιωτικού τομέα, ανέφερε πως η διαδικασία γενικής εκτίμησης ολοκληρώνεται στο τέλος του έτους και ότι στο μεσοδιάστημα ο ιδιοκτήτης ή όποιος έχει έννομο συμφέρον μπορεί να υποβάλει ένσταση.  

Ο κ. Σωκράτους ανέφερε επίσης ότι η περίπτωση της εκτίμησης του συγκεκριμένου τεμαχίου είναι μία περίπτωση μεταξύ εκατομμυρίων και δεν μπορεί από αυτήν να κριθεί η ποιότητα της δουλειάς που έγινε στις γενικές εκτιμήσεις. Στη δήλωση του μετά τη συνεδρία ο κ. Σωκράτους υπεραμύνθηκε της ορθότητας της γενικής εκτίμησης που διενήργησε το Τμήμα του λέγοντας ότι έγινε σύμφωνα με τα διεθνή πρότυπα και προσθέτοντας ότι εκτιμήθηκαν 2 εκ. ακίνητα. Ερωτηθείς σχετικά είπε πως δεν μπορεί να γίνει επανεκτίμηση των κρατικών ακινήτων καθώς το σύστημα με το οποίο έγινε η εκτίμηση δεν διαχωρίζει τα τεμάχια με βάση τον ιδιοκτήτη τους.  

Πρόσθεσε πως πρέπει να ξεκαθαριστεί ότι η γενική εκτίμηση, η αγοραία αξία και η τιμή πώλησης είναι εντελώς διαφορετικοί όροι και δεδομένα.  

Η υποδιευθύντρια του Κτηματολογίου Έφη Σαββίδου είπε στην Επιτροπή Ελέγχου ότι η μεθοδολογία της γενικής εκτίμησης του 2013 αξιολογήθηκε από το ΔΝΤ και κρίθηκε αξιόπιστη. Είπε στην Επιτροπή πως για σκοπούς μνημονίου έγιναν εκτιμήσεις σε 45.000 κρατικά ακίνητα με σκοπό να μπουν σε καταλόγους για πώληση και σε αυτά δινόταν αυξημένη γενική εκτίμηση.  

Είπε επίσης ότι στη γενική εκτίμηση η αξία εκτιμήθηκε με βάση τις πολεοδομικές ζώνες και λαμβανομένου υπόψη ότι το κράτος πληρώνει αποχετευτικά και άλλα τέλη για τα ακίνητα του.  

Η Σώτια Χατζησπύρου η οποία εκπροσωπούσε το Υπουργείο Οικονομικών είπε πως το Υπουργείο θα αναμένει μέχρι το τέλος του χρόνου να ολοκληρωθεί η διαδικασία εκτίμησης και θα αναλυθούν οι επιπτώσεις που θα έχει στην οικονομία.  

Ο Πρόεδρος του Συνδέσμου Επιστημόνων Εκτιμητών Ακινήτων Κύπρου Κυριάκος Ταλατίνης αφού διατύπωσε ευαρέσκεια για το γεγονός ότι μέλη του συνδέσμου συμμετείχαν στη τελευταία διαδικασία της γενικής εκτίμησης (αντικειμενική αξία), είπε πως ο εκτιμητής δεν πάει να δει το ακίνητο, αλλά η εκτίμηση γίνεται από τον χάρτη στο γραφείο για αυτό η εκτίμηση δεν αποτελεί την αγοραία αξία.  

Εξήγησε πως η αξία ενός ακινήτου καθορίζεται από τη ζώνη και τα κρατικά τεμάχια είναι για δημόσια χρήση και έχουν χαμηλότερο συντελεστή για αυτό και η μεγάλη διαφορά στη γενική εκτίμηση. Οι συντελεστές του αστικού κέντρου έχουν βάση 250% και με τα πολεοδομικά μέτρα ένα τεμάχιο μπορεί να φτάσει 450%. Ανέφερε ακόμα ότι στο τεμάχιο παρά το πρώην Χίλτον για γενική εκτίμηση 5 εκ, σίγουρα υπάρχει λάθος.  

Ο Γενικός Ελεγκτής ανέφερε μιλώντας ενώπιον της Επιτροπής Ελέγχου ότι «δεν μπορούμε να θεωρούμε ότι η γενική εκτίμηση είναι μόνο για τον φόρο στα αποχετευτικά, αλλά αυτή θα πρέπει να είναι κοντά στην αξία όπως προβλέπει ο νόμος».  

Ο κ. Μιχαηλίδης επικαλέστηκε τις εκτιμήσεις για την ανταλλαγή γης στη Βάσα Κοιλανίου, λέγοντας ότι «ναι, αμφισβητούμε την αξιοπιστία της διαδικασίας, όσο ελέγχουμε και βρίσκουμε ότι η γενική εκτίμηση είναι οτιδήποτε».  

Ο λειτουργός της Ελεγκτικής Υπηρεσίας Μάριος Πετρίδης σε δήλωση μετά τη συνεδρία της Επιτροπής είπε ότι από αριθμό περιπτώσεων του συζητήθηκαν στην Επιτροπή Ελέγχου της Βουλής και απασχόλησαν την ελεγκτική υπηρεσία προκύπτει ότι οι γενικές εκτιμήσεις ήταν πολύ διαφορετικές από την αξία του ακινήτου που προκύπτει μετά από ειδική εκτίμηση, ενώ ο νόμος επιτάσσει όπως αυτές οι δύο εκτιμήσεις είναι κατά το δυνατόν ταυτόσημες και ως εκ τούτου «θέσαμε θέμα αξιοπιστίας της μεθόδου του τμήματος Κτηματολογίου για τον προσδιορισμό της αξίας με βάση τη γενική εκτίμηση».  

Ο κ.  Πετρίδης ανακοίνωσε ότι θα γίνει δειγματοληπτικός έλεγχος, καθώς έχουν εντοπιστεί και άλλα λάθη και προς τούτο θα εκδώσει σχετική έκθεση που συζητηθεί στην Επιτροπή Ελέγχου.  

Μιλώντας ενώπιον της Επιτροπής εκ μέρους του Γραφείο Γενικού Ελεγκτή ο Στέφανος Ιωάννου για τον έλεγχο αναφορικά με τις εκτιμήσεις για το φιλέτο του Κατάρ, είπε ότι η ειδική εκτίμηση που έγινε στις 9.7.2010 για το τεμάχιο ήταν 143 εκ. και εισήγηση του Κτηματολογίου για έναρξη διαπραγμάτευσης για την πώληση του στους επενδυτές του Κατάρ στα 160 εκ. Πρόσθεσε ότι το 1.1. 2013 η γενική εκτίμηση του τεμαχίου ήταν 92,5 εκ. και ότι το 2014 έγινε ειδική εκτίμηση με την αξία του τεμαχίου τα 70 εκ. Ανέφερε περαιτέρω ότι την 1.1.2018 η γενική εκτίμηση για το τεμάχιο ήταν 5,3 εκ.  και ότι ανοίχτηκε φάκελος διόρθωσης λάθους.  

Σε δήλωση μετά τη συνεδρία ο Βουλευτής του ΔΗΣΥ Μάριος Μαυρίδης είπε πως με τη συζήτηση των εκτιμήσεων ουσιαστικά συγκρίνουμε μπανάνες με πορτοκάλια. Πρόσθεσε ότι ο βασικός λόγος που υπάρχει διαφορά κρατικών και ιδιωτικών ιδιοκτησιών στη γενική εκτίμηση είναι γιατί τα κρατικά τεμάχια εμπίπτουν σε διαφορετική ζώνη.  

Η κ. Χαραλαμπίδου ανέφερε ενώπιον της Επιτροπής Ελέγχου ότι πλήρωσε η ίδια εκτιμητή, ο οποίος εκτίμησε πως το φιλέτο του Κατάρ, στο ελάχιστο που μπορεί να εκτιμηθεί είναι τα 40 εκ.  

Σε δήλωση μετά τη συνεδρία η Βουλευτής του ΑΚΕΛ είπε ότι ενάμισι μήνα μετά την κοινοβουλευτική ερώτηση της προς τον Υπουργό Εσωτερικών για το θέμα, ο Διευθυντής του Τμήματος Κτηματολογίου εκπροσωπώντας τον Υπουργό δήλωσε άγνοια για την ερώτηση και δεν ήταν σε θέση να δώσει απαντήσεις. Διατύπωσε τη θέση ότι ο Υπουργός Εσωτερικών όφειλε να παρευρεθεί στη συνεδρία και χαρακτήρισε σκάνδαλο τη γενική εκτίμηση των 5 εκ. του Κτηματολογίου για το φιλέτο.  

Είπε ακόμα πως πλανάται το ερώτημα πόσα άλλα τεμάχια κρατικής γης έτυχαν ανάλογης γενικής εκτίμησης και πως επηρεάζεται η δυνατότητα επενδύσεων σε αυτά τα τεμάχια

Ο Βουλευτής των Οικολόγων Γιώργος Περδίκης εξέφρασε την άποψη πως δεν είναι ασήμαντο το γεγονός ότι η γενική εκτίμηση οδηγεί σε καταποντισμό της εκτίμησης της κρατικής ακίνητης περιουσίας. Πρόσθεσε πως με αυτές τις εκτιμήσεις μπορεί να γίνουν πολύ σοβαρά «κοντραμπάντα» στην ανταλλαγή της κρατικής γης.  

Είπε ακόμα πως πρέπει να εξεταστεί το θέμα των 13 κρατικών τεμαχίων με τα οποία προικοδοτήθηκε το ταμείο αλληλεγγύης. Παρατήρησε περαιτέρω ότι οι εκτιμήσεις της κρατικής γης δεν αφορούν μόνο τεμάχια που δεν μπορούν να πωληθούν όπως το Προεδρικό.