Βρισκόμαστε ενώπιον ενός οικονομικού πολέμου, συνεπεία της παγκοσμιοποίησης, δήλωσε στο ΚΥΠΕ ο Γιώργος Ρωμαίος, ο οποίος εκτίμησε ότι η ΕΕ χρειάζεται οικονομικές αλλαγές για να επιβιώσει. Δεν είναι αισιόδοξος για το μέλλον της Ένωσης, όμως δεν πιστεύει ότι αυτή θα διαλυθεί. Εξήγησε στη συνέντευξή του ποιες θεωρεί ότι είναι οι αλλαγές που πρέπει να γίνουν για να βελτιωθεί η ΕΕ και γιατί δεν ανησυχεί για την άνοδο της ακροδεξιάς και των εθνικιστικών κομμάτων.

Ο δημοσιογράφος, συγγραφέας και πρώην πολιτικός, Γιώργος Ρωμαίος αναφέρθηκε και στην επιστολή πέντε σελίδων που είχε λάβει ο ίδιος με αποστολέα τον Γεώργιο Γρίβα Διγενή για τα γραφόμενά του τότε στην εφημερίδα «Το Βήμα».

ΕΕ και παγκοσμιοποίηση

Στο ερώτημα πού πάει η Ευρώπη, ο Γιώργος Ρωμαίος απάντησε με αναφορά σε εσφαλμένο όνειρο ότι η Ευρώπη μπορούσε να γίνει ΗΠΑ, οι οποίες κατοικούνται από ανθρώπους που δεν έχουν εθνική προέλευση, σε αντίθεση με την Ευρωπαϊκή Ένωση που αποτελείται από κράτη και κατοίκους με εθνική προέλευση. Είναι πολύ δύσκολο να δημιουργηθεί μια ένωση κρατών με το καθένα να έχει την δική του εθνικότητα, πρόσθεσε. «Αυτό που θα μπορούσε η ΕΕ να κάνει είναι να μην είναι ένωση κρατών και σύγκρουση συμφερόντων».  

Η ΕΕ έχει αναπτύξει πολλά οικονομικά προγράμματα για διάφορους τομείς, πρόσθεσε ο κ. Ρωμαίος, λέγοντας ότι το πρόβλημα ήρθε πριν μερικά χρόνια και είναι η παγκοσμιοποίηση και ο πρώτος οικονομικός παγκόσμιος πόλεμος, στον οποίο – όπως είπε – μας έχει οδηγήσει ο Αμερικανός Πρόεδρο, Ντόναλντ Τραμπ. Παγκοσμιοποίηση, εξήγησε, σημαίνει ελεύθερο εμπόριο χωρίς δασμούς, προσθέτοντας ότι ΗΠΑ και Ευρώπη έλεγχαν τα 4/5 του παγκόσμιου ΑΕΠ, μέχρι που άρχισε η Κίνα να παράγει προϊόντα πιο φτηνά και να έρχονται στην Ευρώπη, «αρχίζει πλέον η κρίση που δεν είναι εύκολο να ανατραπεί. Και δεν είναι μόνο η Κίνα, αλλά και οι χώρες του λεγόμενου Τρίτου Κόσμου».  

Στην ελεύθερη αγορά την κυριαρχία έχουν οι επενδυτές και από τη δημοκρατία της αγοράς έχουμε φτάσει σήμερα στην κυριαρχία των αγορών, συνέχισε ο κ. Ρωμαίος αναφέροντας ότι πλέον οι ικανοί δεν ασχολούνται πια με την πολιτική, όπου η εξουσία σήμερα είναι περιορισμένη εκεί, αλλά στην οικονομία και αυτό που λέμε αγορά. Σημείωσε ότι γνωστοί πολιτικοί, όπως ο πρώην Πρόεδρος της Κομισιόν, Ζοζέ Μανουέλ Μπαρόζο είναι σήμερα πρόεδρος του τμήματος Ευρώπης της Γκόλντμαν Σαξ, από την οποία ξεκίνησε η κρίση. Ο δε πρώην Πρωθυπουργός της Βρετανίας, Τόνι Μπλέρ, συνέχισε ο κ. Ρωμαίος, ήταν σύμβουλος της Αλβανίας για την ένταξή της στην ΕΕ.  

Βλέπουμε μια μεγάλη αλλαγή και ανατροπή, με αποτέλεσμα να πέφτει συνεχώς το επίπεδο των ηγετών, δήλωσε ο κ. Ρωμαίος. Χαρακτήρισε τρέλα αυτό που συμβαίνει με το Brexit, λέγοντας ότι οι Βρετανοί είχαν την «ηλίθια ιδέα» ότι θα μπορούσαν να τεθούν εκτός ΕΕ, να παύουν να πληρώνουν τα δικαιώματά τους, αλλά να καρπώνονται το μεγαλύτερο τομέα που έχει η Ευρώπη και είναι η εσωτερική αγορά, που αφορά την ελεύθερη διακίνηση προϊόντων, αγαθών και υπηρεσιών, χωρίς δασμούς.  

Η κρίση που διέρχεται η Ευρώπη, είναι πολιτική και τη λύση πρέπει να δώσουν οι πολιτικοί, ανέφερε ο Γιώργος Ρωμαίος δηλώνοντας ότι δεν είναι αισιόδοξος γι’ αυτό λόγω του χαμηλού επιπέδου πολιτικής που υπάρχει. «Μόνο μεγάλοι ηγέτες μπορούν να αλλάξουν μια δύσκολη πορεία όπως είναι σήμερα αυτή της Ευρώπης κι εγώ δεν είμαι αισιόδοξος». Διάλυση δεν μπορεί να υπάρξει, πρόσθεσε, αλλά στην οικονομία μπορούν να γίνουν κάποιες αλλαγές, όπως η χαλάρωση των διατάξεων της συνθήκης του Μάαστριχτ που αφορούν το έλλειμμα και το χρέος των κρατών μελών. Είναι ψηλό το έλλειμμα που ζητεί αυτή η Συνθήκη και υπάρχουν χώρες που δεν μπορούν να το τηρήσουν, εξήγησε.  

Πιστεύει επίσης ότι θα υπάρξει συζήτηση για την οικονομική και νομισματική πολιτική με την έννοια ότι ένα βασικό στοιχείο της οικονομικής πολιτικής που είναι το νόμισμα, στην ΕΕ δεν μπορεί να διαφοροποιηθεί και να αλλάξει. Με την οικονομική κρίση και στην Ιταλία τώρα, ήρθε η ώρα να λυθούν νομισματικά και φορολογικά θέματα ώστε να αποτρέπεται η χρεοκοπία μιας χώρας, πρόσθεσε.  

Δεν είναι επικίνδυνη η ακροδεξιά

Ο Γιώργος Ρωμαίος δεν θεωρεί επικίνδυνο το φαινόμενο της ακροδεξιάς, πιστεύει ότι είναι απότοκο του οικονομικού προβλήματος που υπάρχει σε αρκετές χώρες της ΕΕ και πρέπει να λυθεί με άμβλυνση των υποχρεώσεων για κάποιο χρονικό διάστημα μέχρι να μπορέσουν να ανταποκριθούν. Η άνοδος των εθνικιστικών κομμάτων είναι φυσιολογική, κατά τον ίδιο, καθώς οι πολίτες δεν είναι ικανοποιημένοι με τις συνθήκες που επικρατούν σήμερα στην Ευρώπη, ενώ σημείωσε στα θετικά την άνοδο των λεγόμενων πράσινων κομμάτων, λόγω της ανησυχίας των πολιτών για τα κλιματικά θέματα.  

Δεν θεωρεί επίσης επικίνδυνη την ακροδεξιά εντός των σωμάτων της ΕΕ, λέγοντας ότι για να γίνουν επικίνδυνοι πρέπει να έχουν την πλειοψηφία στα σώματα, όπως το ΕΚ, την ΕΕ ή το ΕΣ. «Πρέπει να απαντήσουμε στο ερώτημα εάν αυτοί είναι όντως ακροδεξιοί και τι θέλουν να επιβάλουν, μια άλλη Ευρώπη; Δεν φαίνεται να έχουν τέτοιο όραμα. Είναι οι πλέον δυσαρεστημένοι που εκφράζονται με τα πλέον ακραία συνθήματα. Μήπως υπερβάλλουμε ως προς τις δυνατότητες και τις προθέσεις;». διερωτήθηκε.  

Η δημοσιογραφία σήμερα και τότε

Ο κ. Ρωμαίος είπε ότι ο ρόλος του δημοσιογράφου είναι διπλός και σημαντικός, από τη μια ενημερώνει το κοινό, και από την άλλη συμπράττει στην ιστορία. «Ο ιστορικός είναι πιο εύκολο να διακρίνει το γεγονός από το σχόλιο, όταν αρχίσει να γράφει την ιστορία». Ο πρώτος ρεπόρτερ, ανέφερε, ήταν ο πατέρας της ιστορίας, ο Ηρόδοτος αφού έκανε τοπική έρευνα για τη συγγραφή των εννέα βιβλίων του.  

Ο ίδιος, είπε, ξεκίνησε τη δημοσιογραφία το 1958, όταν κυριαρχούσαν οι εφημερίδες και λίγο το ραδιόφωνο, οι δάσκαλοι του επαγγέλματος ήταν σοβαροί, λέγοντας ότι σήμερα στη σύγχρονη δημοσιογραφία υπάρχει ένα «μπέρδεμα», ένας βομβαρδισμός από τα διαδίκτυα, ραδιόφωνα και τηλεοράσεις, που «μόνο πληροφόρηση δεν προσφέρει. Ή με δυσκολία μπορείς να το βρεις».  

Τις επιφυλλίδες στο «Βήμα» έγραφαν ακαδημαϊκοί ή κάποιοι που έγιναν μετά ακαδημαϊκοί, είπε, μιλώντας για το επίπεδο της σοβαρότητας τότε και σήμερα.  

Οι δημοσιογράφοι πρέπει να είναι κριτικοί έναντι των πολιτικών, ανέφερε ο κ. Ρωμαίος, λέγοντας ότι τα δύο είναι συγκοινωνούντα δοχεία και μπορεί κάποιοι δημοσιογράφοι να γίνονται πολιτικοί, όπως ο ίδιος, αλλά αυτό δεν είναι συχνό φαινόμενο.  

Επιστολή Γρίβα προς τον ίδιο

Ως ρεπόρτερ ανέφερε ο Γιώργος Ρωμαίος έχει ζήσει "όλη την περιπέτεια της Κύπρου" από τη δεκαετία του ’60 και στο αρχείο του βρήκε μια προσωπική επιστολή του Γεωργίου Γρίβα Διγενή, που την είχε στείλει στον ίδιο για να διαμαρτυρηθεί για τα γραφόμενά του στην εφημερίδα «Το Βήμα» όπου εργαζόταν για πολλά χρόνια.  

«Ήταν προσωπική η επιστολή και ξεκινούσε με το παράπονο γιατί υπερασπίζομαι περισσότερο τον (Αρχιεπίσκοπο) Μακάριο και όχι αυτόν. Ήταν πέντε σελίδες». Λέει πολλά, πρόσθεσε, για τον εαυτό του και για τον Αρχιεπίσκοπο Μακάριο, πρόκειται για μια επιστολή – ιστορικό ντοκουμέντο.