Μηνύματα αισιοδοξίας για έξοδο από την κρίση που προκάλεσε η πανδημία του κορωνοϊού έστειλαν από το βήμα του 10ου Nicosia Economic Congress τόσο ο Έλληνας Υπουργός Οικονομικών Χρήστος Σταϊκούρας όσο και ο Κύπριος ομόλογος του Κωνσταντίνος Πετρίδης, περιγράφοντας ένα παράλληλο μονοπάτι για τις δύο οικονομίες, που εμπεριέχει τη μείωση των ευπαθειών του παρελθόντος, τη συνετή δημοσιονομική πολιτική και την προώθηση διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων που θα ενισχύσουν την αναπτυξιακή τους προοπτική στην μετά του κορωνοϊού εποχή.

Παράλληλα, ο Διοικητής της Κεντρικής Τράπεζας της Κύπρου Κωνσταντίνος Ηροδότου εξέφρασε αισιοδοξία ότι η Κύπρος μπορεί να εξέλθει ισχυρότερη από την κρίση, αλλά ανέδειξε την ανάγκη προσεχτικών βημάτων έτσι ώστε να αξιοποιηθεί η δυναμική που δίνει η ενίσχυση των εισοδημάτων εν μέσω σταδιακής επιστροφής των εισοδημάτων λόγω της επαναφοράς οικονομικής δραστηριότητας την ώρα που βρίσκεται σε ισχύ το μορατόριουμ καταβολής δόσεων.

Εξάλλου, ο Υπουργός Υγείας Κωνσταντίνος Ιωάννου αναφέρθηκε στην πίεση που αντιμετώπισαν τα συστήματα υγείας ανά το παγκόσμιο ως αποτέλεσμα της πανδημίας, ενώ τόνισε πως η Κύπρος κατάφερε να κάνει πιο γρήγορα βήματα προς την επανεκκίνηση της οικονομίας, ως αποτέλεσμα της πολύ καλής διαχείρισης και των πολύ καλών επιδημολιογικών δεδομένων.

Σταϊκούρας: Ελλάδα και Κύπρος μπορούν να πετύχουν τους στόχους τους

Στην ομιλία του, ο Έλληνας ΥΠΟΙΚ τόνισε πως η κρίση του κορωνοϊού «ανέκοψε απότομα» την αναπτυξιακή πορεία που ακολουθούσε η ελληνική οικονομία το 2019 και στις αρχές του τρέχοντος έτους.              

«Η υγειονομική κρίση οδηγεί την Ελλάδα σε βαθιά ύφεση με υψηλά ποσοστά ανεργίας και την κυβέρνηση  σε παροδική αλλαγή των επιλογών πολιτικής της. Αυτή η αλλαγή πολιτικής κατεύθυνσης κατέστη αναγκαία προκειμένου να ελαχιστοποιηθούν οι οικονομικές και κοινωνικές συνέπειες της πανδημίας», τόνισε ο Χρήστος Σταϊκούρας.  

Όπως είπε, η ελληνική κυβέρνηση σχεδίασε και υλοποιεί ένα ρεαλιστικό και συνεκτικό σχέδιο με σειρά εργαλείων και δράσεων που στοχεύουν την ενδυνάμωση του συστήματος υγείας, την στήριξη της απασχόλησης, την ενίσχυση ρευστότητας των επιχειρήσεων και την τόνωση της κοινωνικής συνοχής.  

Όλα τα πιο πάνω, συνέχισε, αποδεικνύουν ότι η κυβέρνηση καταβάλλει έμπρακτα κάθε δυνατή προσπάθεια για να κλείσει αυτή η παρένθεση με τις λιγότερες δυνατές επιπτώσεις είπε, υπενθυμίζοντας ότι στο προηγούμενο Eurgroup Ελλάδα και Κύπρος εκθειάστηκαν για την ταχεία και αποφασιστική αντιμετώπιση της υγειονομικής κρίσης.  

Αναφέρθηκε και στις δύο εξόδους της Ελλάδας στις αγορές κατά την περίοδο της κρίσης, με χαμηλότερες αποδόσεις από προηγούμενες εκδόσεις χρέους, αλλά και στις αυξημένες εκδόσεις εντόκων γραμματίων με επιτόκιο αντίστοιχο με τα προ κορωνοϊού επίπεδα.  

«Όπως αναγνωρίζεται  από τα στοιχεία για το ΑΕΠ, η οικονομία σύμφωνα με τα προσωρινά στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ, παρουσιάζει χαμηλότερο ρυθμό ύφεσης σε σχέση με τον ευρωπαϊκό μέσο όρο», είπε.  

Αναφερόμενος στην επόμενη μέρα, ο κ. Σταϊκούρας τόνισε πως «η κυβέρνηση θέτει ως βασικό στόχο η ελληνική οικονομία να αναπτύξει τη δυναμική που είχε αναπτύξει πριν την υγειονομική κρίση και να ενδυναμωθεί περαιτέρω» με δρομολόγηση πολιτικών πιο μόνιμου χαρακτήρα.  

Ο Έλληνας ΥΠΟΙΚ αναφέρθηκε κυρίως στην προώθηση μεταρρυθμίσεων ως εφαλτήριο παραγωγικής ανασυγκρότησης, την εφαρμογή συνετούς δημοσιονομικής πολιτικής με σταδιακή μείωση του φορολογικού βάρος και πρωτίστως των ασφαλιστικών εισφορών, τη μείωση του υψηλού ιδιωτικού χρέους και την περαιτέρω ενίσχυση της ευστάθειας του τραπεζικού συστήματος, την προώθηση ιδιωτικοποιήσεων και ένα βελτιωμένο πλαίσιο εταιρικής διακυβέρνησης.  

«Πρόκειται για ένα ιδιαίτερα απαιτητικό στοίχημα, το οποίο η Ελλάδα θα κερδίσει. Το ίδιο πιστεύω και για την Κύπρο η οικονομία της οποίας έχει όλες τις δυνατότητες να πετύχει τους στόχους που έχει θέσει η κυπριακή κυβέρνηση. Ελλάδα και Κύπρος, Κύπρος και Ελλάδα, έχουν αποδείξει ότι ξέρουν πώς θα ξεπερνούν τις δυσκολίες και να αντιμετωπίζουν τις προσκλήσεις της οικονομικές και γεωπολιτικές προς όφελος των πολιτών τους», κατέληξε.  

Πετρίδης: Δεν υπάρχουν μαγικές λύσεις

Στις δικές του αναφορές ο Κύπριος ΥΠΟΙΚ χαρακτήρισε την κρίση που επέφερε η πανδημία του κορωνοϊού ως την μεγαλύτερη από το οικονομικό κραχ του 1929, τονίζοντας ότι το χαρακτηριστικό της γνώρισμα είναι η αβεβαιότητα.  

Τόνισε πως η Κύπρος επέλεξε από την αρχή μια αυστηρή περιοριστική πολιτική όσον αφορά τις μετακινήσεις και την οικονομική δραστηριότητα, πιστεύοντας πως αυτό θα οδηγούσε σε μια πιο ήπια επίπτωση των οικονομικών επιπτώσεων τουλάχιστον στο μεσοπρόθεσμο ορίζοντα.  

Όπως είπε, η κυβέρνηση εφάρμοσε μια «άνευ προηγουμένου για τα κυπριακά δεδομένα κρατική παρέμβαση με ένα συνεκτικό πρόγραμμα κρατικής στήριξη», που ανέρχεται σε €1,2 δισεκατομμύρια ή 7% με 8% του ΑΕΠ και εννιά με δέκα ποσοστιαίες μονάδες του ΑΕΠ σε μέτρα ρευστότητας.

«Αυτό που καταφέραμε να κάνουμε», είπε, είναι ότι προσφέραμε ένα ολοκληρωμένο ισχυρό δίχτυ κοινωνικής προστασίας, αλλά και την προοπτική στις επιχειρήσεις ώστε να έχουν το οξυγόνο ούτως ώστε να μπορούν να αναπνεύσουν. Από την αρχή επιλέξαμε ότι το δημόσιο θα έπρεπε να απορροφήσει ένα μεγάλο μέρος ή το μεγαλύτερο μέρος των κραδασμών της περιόδου του lockdown και αυτό έχουμε πράξει», είπε.  

Ο κ. Πετρίδης ανάδειξε ότι η ακολουθητέα πολιτική των προηγούμενων ετών έδωσε τα περιθώρια για την άμεση αντίδραση κατά τη διάρκεια της πανδημίας. «Αν καταφέραμε να αντιδράσουμε έγκαιρα και άμεσα, αυτό οφειλόταν σε μια πολύ συνετή πολιτική τη οποία ακολουθήσαμε μετά το 2013, την πολιτική δημιουργίας αποθεμάτων και του δημοσιονομικού περιθωρίου που μας επέτρεπε να δράσουμε», συμπλήρωσε ο Κωνσταντίνος Πετρίδης.  

«Κρίνω ότι έχουμε πετύχει τους στόχους μας», είπε, προσθέτοντας ωστόσο ότι ένα μεγάλο στοίχημα τόσο για την ελληνική όσο και την κυπριακή οικονομία είναι η πορεία του τουρισμού, η οποία όμως δεν εξαρτάται μόνο από τις εθνικές πολιτικές. Σημείωσε ακόμη ότι παρά το κλίμα αβεβαιότητας, οι πρώτες ενδείξεις στην Κύπρο όσον αφορά την εγχώρια κατανάλωση είναι ενθαρρυντικές, κάτι που, όπως είπε, είναι αποτέλεσμα της επιτυχούς διαχείρισης της κρίσης από την κυβέρνηση.  

Τόνισε ωστόσο ότι οι επεκτατικές πολιτικές δεν μπορεί να συνεχιστούν για πάντα, αλλά είναι βραχείας προθεσμίες.  

Για το μέλλον, ο κ. Πετρίδης είπε πως ο ίδιος είναι οπαδός της «οικονομικής ορθοδοξίας» και όχι των μαγικών λύσεων. «Δεν υπάρχουν μαγικές λύσεις, εκεί που προσπάθησαν να τις εφαρμόσουν μπήκαν σε επικίνδυνα μονοπάτια», τόνισε.  

Επανέφερε το τρίπτυχο της υλοποίησης υγιών δημοσίων οικονομικών με μη ελλειμματικούς ή και πλεονασματικούς προϋπολογισμούς και δημιουργία αποθεμάτων, την προώθηση διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων που θα αυξήσουν την ανταγωνιστικότητα και δημιουργήσουν νέες θέσεις εργασίας και της συνέχισης της πορείας διόρθωσης «της βαριάς  κληρονομιάς και των αμαρτιών του παρελθόντος» ήτοι τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια.  

Τα ΜΕΔ, είπε, είχαν μια πτωτική πορεία αρκετά σημαντική στην προ της κρίσης εποχή, το 2020 θα ήταν ένας καθοριστικός χρόνος για να γυρίσουμε σελίδα και με την επαναφορά στην ομαλότητα θα πρέπει να δώσουμε μια ιδιαίτερη σημασία.

Διοικητής ΚΤΚ: Αισιοδοξία αλλά και προσοχή στην επόμενη μέρα

Στη δική του παρέμβαση, ο κ. Ηροδότου παρουσίασε τα σενάρια της ΚΤΚ για την πορεία της κυπριακής οικονομίας, τονίζοντας πως δεν αποτελούν προβλέψεις λόγω της μεγάλης αβεβαιότητας που επικρατεί.  

Η ΚΤΚ επέλεξε να παρουσιάσει ένα ήπιο, ένα βασικό και ένα ακραίο σενάριο, τα οποία θα δημοσιοποιηθούν τις επόμενες μέρες στο οικονομικό δελτίο της ΚΤΚ.  

Όπως ανέφερε το βασικό σενάριο διαλαμβάνει συρρίκνωση του ΑΕΠ σε ποσοστό 7,3% το 2020, ανάπτυξη 5,5% το 2021 και ανάπτυξη 4,1% το 2022.  

Αντίθετα, το ακραίο σενάριο περιλαμβάνει δεύτερο κύμα πανδημίας με την ύφεση να φτάνει το 9,9% το 2020, ενώ το ήπιο σενάριο περιορίζει την συρρίκνωση της οικονομίας στο 5,6% το 2020.  

Σημείωσε δε πως στο βασικό σενάριο η ανεργία θα αυξηθεί στο 8,2% το 2020, με τον ρυθμό αύξησής της να είναι σημαντικά χαμηλότερος από τη συρρίκνωση του ΑΕΠ λόγω των μέτρων στήριξης που έχουν ληφθεί. Όπως ανέφερε η ανεργία θα επιστρέψει σε πτωτική τροχιά το 2021 και το 2022 υποχωρώντας στο 7,2% και στο 6,5% αντίστοιχα.  

Για τα κόκκινα δάνεια, ο κ. Ηροδότου ανέφερε ότι δεν αναμένεται αύξησή τους το τρέχον έτος, καθώς βρίσκεται σε ισχύ η αναστολή καταβολής δόσεων.  

«Αναμένεται βεβαίως αύξηση των ΜΕΔ για το 2021», είπε, για να προσθέσει ωστόσο ότι λόγω της καλής κατάστασης της χώρας στον υγειονομικό τομέα ξεκίνησαν οι μεγάλες χαλαρώσεις στα περιοριστικά μέτρα, ενώ υφίσταται η αναστολή των δόσεων.  

«Με άλλα λόγια», πρόσθεσε, «έχει αρχίσει η ανάκτηση των εισοδημάτων και στα νοικοκυριά και στις επιχειρήσεις ενώ υφίσταται η αναστολή των δόσεων».  

Σε αυτό το σημείο, ο κ. Ηροδότου υπογράμμισε ότι πρόκειται για αναστολή δόσεων και όχι ακύρωση δόσεων.  

«Άρα και εδώ χρειάζεται σωστή διαχείριση αυτής της ανάκτησης εισοδημάτων που έχει ήδη ξεκινήσει. Να μην ξεχνάμε την επόμενη μέρα, επειδή αν διαχειριστούμε σωστά και είμαστε προετοιμασμένοι σωστά για το 2021, πραγματικά πιστεύω ότι η οικονομία μας μπορεί να εξέλθει ακόμη και πιο δυνατή και αν τα πάει πολύ καλά το 2021», τόνισε.  

Υπογράμμισε εκ νέου την ανάγκη σωστής διαχείρισης έτσι ώστε να αξιοποιηθεί η ανάκτηση των εισοδημάτων σε συνδυασμό με την περίοδο ισχύος του μορατόριουμ δόσεων, το οποίο όπως είπε είναι από τα ευρύτερα και μεγαλύτερα σε διάρκεια στην Ευρωζώνη.  

Εκφράζοντας συγκρατημένη αισιοδοξία για την πορεία της οικονομίας, ο κ. Ηροδότου είπε πως εξακολουθεί να έχει «την πεποίθηση ότι με τους χειρισμούς που έχουν γίνει από την ΚΤΚ και το ΥΠΟΙΚ και με τις συζητήσεις που γίνονται σε ευρωπαϊκό επίπεδο, και συμμετέχουμε ενεργά, μπορούμε να εξέλθουμε δυνατοί το 2021 αλλά αυτό χρειάζεται σωστή διαχείριση  και σκέψεις από σήμερα, που ήδη ως οικονομία δείχνουμε ότι ως οικονομία κάνουμε μια καλή διαχείριση».  

Κ. Ιωάννου θωρακίσαμε το νεαρό ΓεΣυ

Στη δική του ομιλία,  Υπουργός Υγείας αναφέρθηκε στις προκλήσεις που αντιμετώπισαν τα συστήματα υγείας συνεπεία της πανδημίας, αλλά και στο ΓεΣυ, το οποίο αντιμετώπισε την κρίση με μόλις μερικούς μήνες λειτουργίας.  

«Από τον Μάρτιο που παρουσιάστηκαν τα πρώτα κρούσματα και σε πολύ σύντομο χρονικό διάστημα χρειάστηκε να προφυλάξουμε το δημόσιο σύστημα υγείας που μετρούσε μόλις μερικούς μήνες ζωής», είπε, προσθέτοντας πως οι αποφάσεις που λήφθηκαν συνέβαλαν στη θωράκιση του συστήματος.  

«Ένα καλά οργανωμένο σύστημα υγείας παύει να είναι βαρίδι για τα δημοσιονομικά μιας χώρας και μεταβάλλεται σε πολλαπλασιαστή για την ανάπτυξη της οικονομίας», είπε.  

Ο Κωνσταντίνος Ιωάννου είπε ακόμη ότι ενώ οι οικονομίες και κοινωνίες σε όλο τον κόσμο επιχειρούν δειλά να επανεκκινήσουν, ενώ το σενάριο για ένα δεύτερο κύμα κρουσμάτων να είναι ορατό το Φθινόπωρο,στην Κύπρο «η επανεκκίνηση γίνεται με πολύ πιο γρήγορους ρυθμούς ως αποτέλεσμα της πολύ καλής διαχείρισης που έτυχε η πανδημία μέχρι σήμερα και φυσικά των πολύ καλών επιδημιολογικών δεδομένων».  

Πάντως, ο Υπουργός Υγείας αναφέρθηκε στις προοπτικές της υγείας μετά την υλοποίηση του ΓεΣΥ, τονίζοντας ότι πλέον το νέο περιβάλλον επιτρέπει τη αύξηση των επενδύσεων σε υποδομές, γίνονται κινήσεις και συμφωνίες μεταξύ κλινικών, ενώ το νέο περιβάλλον προσελκύει και ξένους επενδυτές στα κυπριακά νοσηλευτήρια.

ΚΥΠΕ