Επαναλαμβανόμενες βλάβες αγωγού αποχετεύσεων έχει ως αποτέλεσμα διαρροή λυμάτων στην κοίτη του ποταμού Πεδιαίου, σύμφωνα με τα όσα καταγγέλλουν οι Οικολόγοι. 

Για το πιο πάνω ζήτημα μάλιστα οι Υπουργοί Εσωτερικών και Γεωργίας απέστειλαν απαντητικές επιστολές στα ερωτήματα του Προέδρου των Οικολόγων, Γιώργου Περδίκη, αναφέροντας ποιο ήταν το πρόβλημα αλλά και τι κατέδειξαν οι έλεγχοι. 

Η βλάβη αφορούσε διαρροή στο αντλιοστάσιο του Συμβουλίου Αποχετεύσεων Λευκωσίας στην Ανθούπολη.  

Τα ερωτήματα του κ. Περδίκη εστιάζονταν στο ότι διαρροή παρατηρήθηκε και το 2018, και τι αφορούσε αυτή τη φορά, ποιες οι επιπτώσεις της διαρροής αλλά και πως θα αποκατασταθούν οι ζημιές που προκλήθηκαν.  

Ο Υπουργός Εσωτερικών στην απάντησή του, αναφέρει πως το πρόβλημα δημιουργήθηκε λόγω φθοράς/κατάρρευσης περίπου 35 μέτρων των δύο αγωγών πιέσεως με αποτέλεσμα 2000 τόνοι λυμάτων να καταλήξουν στον ποταμό Πεδιαίο.

Από την πλευρά του ο κ. Καδής απαντά πως, μετά από τον εντοπισμό διαρροής λυμάτων το Τμήμα Αναπτύξεως Υδάτων προέβη σε δειγματοληπτικούς ελέγχους για προσδιορισμό της ποιοτικής κατάστασης των υπόγειων υδάτων της περιοχής. Από τα αποτελέσματα, διαφάνηκε ότι η κατάσταση των υπόγειων υδάτων είχε υποβαθμιστεί προσωρινά, κατά μήκος του ποταμού, μέχρι και 2,5 χιλιόμετρα, κατάντη του σημείου απόρριψης.

2.000 τόνοι λύματα κατέληξαν στον Πεδιαίο

Στην απάντηση του Υπουργείου Εσωτερικών αναφέρεται πως το ίδιο δεν είναι αρμόδιο για το όλο ζήτημα, καθώς βρίσκεται στην αρμοδιότητα του Συμβουλίου Αποχετεύσεων Λευκωσίας, ωστόσο, ζήτησε να ενημερωθεί για το όλο ζήτημα. 

Σύμφωνα λοιπόν με την ενημέρωση που ζήτησε και έλαβε από το Συμβούλιο Αποχετεύσεων Λευκωσίας το πρόβλημα παρουσιάστηκε στο αντλιοστάσιο του Συμβουλίου Αποχετεύσεων Λευκωσίας στην Ανθούπολη. 

Πιο συγκεκριμένα, το πρόβλημα δημιουργήθηκε λόγω φθοράς/κατάρρευσης περίπου 35 μέτρων των δύο αγωγών πιέσεως από ελατό χυτοσίδηρο διαμ. 300 χιλ., που συνέδεαν το αντλιοστάσιο SPS-15 με το αντλιοστάσιο SPS-Ανθούπολης. Ως αποτέλεσμα της κατάρρευσης των αγωγών κατέστη αδύνατη η άντληση λυμάτων από το ένα αντλιοστάσιο στο άλλο. Ως εκ τούτου, παρά τα μέτρα που λήφθηκαν, συμπεριλαμβανομένης της χρήσης βυτιοφόρων για μεταφορά λυμάτων, υπήρξε συνολική διοχέτευση των 2000 τόνων λυμάτων στον ποταμό Πεδιαίο.

Όσον αφορά τα μέτρα που ελήφθησαν το Υπουργείο Εσωτερικών αναφέρει πως το Συμβούλιο Αποχετεύσεων Λευκωσίας έχει προχωρήσει στην τοποθέτηση δύο νέων αγωγών πίεσης από υλικό uPVC, ίδιας διαμέτρου με τους αρχικούς, οι οποίοι έχουν συνδεθεί στο υφιστάμενο σύστημα μέσω δύο νέων φρεατίων. Όλες οι εργασίες, συμπεριλαμβανομένης και της αποκατάστασης του χώρου, έχουν συμπληρωθεί και το νέο σύστημα λειτουργεί κανονικά με βαρύτητα. Παράλληλα, το Συμβούλιο Αποχετεύσεων Λευκωσίας προχώρησε σε αποκάλυψη των υφιστάμενων αγωγών πίεσης σε δύο σημεία έναντι του χώρου του προβλήματος χωρίς να διαφανεί οποιαδήποτε φθορά στους αγωγούς, ενώ προγραμματίζει περαιτέρω διερεύνηση της υφιστάμενης κατάστασης των αγωγών πίεσης με σκοπό την αποφυγή παρόμοιων καταστάσεων στο μέλλον. 

Προσωρινά υποβαθμισμένη η κατάσταση των υπογείων υδάτων 

Το Υπουργείο Γεωργίας από την πλευρά του αναφέρει πως στις 18 Φεβρουάριου 2019, μετά από τον εντοπισμό διαρροής λυμάτων από αντλιοστάσιο του Συμβουλίου Αποχετεύσεων Λευκωσίας στην Ανθούπολη, το Τμήμα Αναπτύξεως Υδάτων (ΤΑΥ) του Υπουργείου Γεωργίας, Αγροτικής Ανάπτυξης και Περιβάλλοντος (ΥΓΑΑΠ) προέβη σε δειγματοληπτικούς ελέγχους για προσδιορισμό της ποιοτικής κατάστασης των υπόγειων υδάτων της περιοχής.  Από τα αποτελέσματα, διαφάνηκε ότι η κατάσταση των υπόγειων υδάτων είχε υποβαθμιστεί προσωρινά, κατά μήκος του ποταμού, μέχρι και 2,5 χιλιόμετρα, κατάντη του σημείου απόρριψης.

Στις 24 και 28 Μαΐου 2019, μετά από διαπίστωση νέας διαρροής λυμάτων, Επιθεωρητές του Τμήματος Περιβάλλοντος του ΥΓΑΑΠ πραγματοποίησαν επιθεώρηση των αντλιοστασίων του Συμβουλίου Αποχετεύσεων Λευκωσίας (ΣΑΛ) στις περιοχές Αγίου Μάμα και Αγίου Γεωργίου στη Λακατάμεια.  Κατά την επιθεώρηση, διαπιστώθηκε ότι λόγω αστοχίας των σωληνώσεων του δικτύου, δεν ήταν δυνατή η άντληση των λυμάτων προς τον Σταθμό Επεξεργασίας Λυμάτων Ανθούπολης, με αποτέλεσμα μεγάλες ποσότητες λυμάτων να έχουν απορριφθεί στην κοίτη του Πεδιαίου Ποταμού.  Ως εκ τούτου, το Τμήμα Περιβάλλοντος κάλεσε το ΣΑΛ, με επιστολή του με αρ. φακ. 02.12.011.002.001 και ημερομηνία 29/05/2019, όπως προχωρήσει άμεσα στην άντληση όλων των λιμναζόντων λυμάτων που έχουν δημιουργηθεί στην κοίτη του ποταμού, καθώς και στην αντικατάσταση του υφιστάμενου δικτύου μεταξύ των δύο αντλιοστασίων.  Κάλεσε επίσης, το ΣΑΛ όπως εξετάσει κατά πόσο έχει χρησιμοποιηθεί το ίδιο υλικό αγωγών και σε άλλες περιοχές που καλύπτει το ΣΑΛ και ενημερώσει σχετικά τον Διευθυντή του Τμήματος Περιβάλλοντος.

Στις 5 Αυγούστου 2019, το ΤΑΥ προέβη σε νέους δειγματοληπτικούς ελέγχους σε γεώτρηση κοντά στο σημείο όπου εντοπίστηκε η απόρριψη των λυμάτων, με σκοπό να αξιολογηθεί η κατάσταση των υπόγειων υδάτων, μετά τη δεύτερη διαρροή που παρατηρήθηκε τον Μάιο του 2019.  Από τα αποτελέσματα, διαφάνηκε ότι η κατάσταση των υπόγειων υδάτων παραμένει προσωρινά υποβαθμισμένη, ωστόσο οι συγκεντρώσεις των λυμάτων είναι μειωμένες σε σχέση με τις συγκεντρώσεις που καταμετρήθηκαν τον Φεβρουάριο.  Παράλληλα το ΤΑΥ κάλεσε το ΣΑΛ, με επιστολή του με αρ. φακ. 2.16.001.01, 2.10.013 και ημερομηνία 06/08/2019, όπως ενημερώσει τον Διευθυντή του ΤΑΥ σχετικά με τα μέτρα που προτίθεται να λάβει για να αποτραπεί η επανάληψη αστοχίας των σωλήνων του αγωγού, καθώς και σχετικό χρονοδιάγραμμα εργασιών.

Στη βάση των πιο πάνω, κρίνεται ότι η κατάσταση των υπόγειων υδάτων στην περιοχή έχει υποβαθμιστεί προσωρινά.

Συγκεκριμένα, μπορεί να αναφερθεί ότι επανήλθε, προσωρινά, στην κατάσταση, προ λειτουργίας του αποχετευτικού συστήματος, όπου στους υπόγειους υδροφορείς διείσδυαν λύματα από τους απορροφητικούς λάκκους των κατοικιών.  Ωστόσο, αναμένεται ότι, με την ανάμειξη των λυμάτων με τον μεγάλο όγκο του υπόγειου νερού, η συγκέντρωση των λυμάτων θα μειωθεί σταδιακά και το σύστημα θα ανακάμψει.  Σε ό,τι αφορά το οικοσύστημα της περιοχής, εκτιμάται ότι και αυτό έχει προσωρινά επηρεαστεί αρνητικά, αλλά αναμένεται ότι σταδιακά θα επανακάμψει στην προ της διαρροής κατάσταση.

Σε ό,τι αφορά τα μέτρα που πρέπει να ληφθούν, το ΤΑΥ και το Τμήμα Περιβάλλοντος θα αξιολογήσουν την αποτελεσματικότητα των μέτρων που λαμβάνει το ΣΑΛ, μόλις ενημερωθούν σχετικά οι Διευθυντές των Τμημάτων [όπως αναφέρεται στα σημεία (β) και (γ) πιο πάνω] και αναλόγως, ενδέχεται να εισηγηθούν την επιβολή επιπρόσθετων μέτρων, για αποκατάσταση των ζημιών και μείωση του κινδύνου επανάληψης του φαινομένου.

Δεν πείστηκαν οι Οικολόγοι

Το Κίνημα Οικολόγων – Συνεργασίας Πολιτών μετά και τις πιο πάνω απαντητικές επιστολές προέβη σε ανακοίνωση στην οποία σχολιάζουν τα όσα απαντήθηκαν από τα Υπουργεία Εσωτερικών και Γεωργίας. 

Όπως αναφέρουν, «παρά την εμφανή προσπάθεια των αρμόδιων για υποβάθμιση των επιπτώσεων στο περιβάλλον από τις επανειλημμένες διαρροές λυμάτων, λόγω βλάβης στον αγωγό του Συμβουλίου Αποχετεύσεων Λευκωσίας μέσα στην κοίτη του ποταμού Πεδιαίου έως την Ανθούπολη, τα δεδομένα δυστυχώς αποδεικνύουν το αντίθετο. Το Κίνημα Οικολόγων - Συνεργασία Πολιτών κρούει τον κώδωνα του κινδύνου και ζητά την εφαρμογή μέτρων απορρύπανσης και πρόληψης.

Σε απάντηση κοινοβουλευτικής ερώτησης του Προέδρου του Κινήματος Οικολόγων – Συνεργασία Πολιτών κ. Γιώργου Περδίκη, ο Υπουργός Γεωργίας κ. Κώστας Καδής ομολογεί ότι σε διερευνητική γεώτρηση που πραγματοποίησε το τμήμα αναπτύξεων υδάτων τον Αύγουστο του 2019 – αρκετούς μήνες μετά την πρώτη διαρροή που σημειώθηκε τον Φεβρουάριο 2019 - διαπιστώθηκε σημαντική ρύπανση του περιβάλλοντος.

Το Κίνημα Οικολόγων - Συνεργασία Πολιτών δεν έχει καμία πληροφόρηση ότι έχουν παρθεί μέτρα για να σταματήσουν τις βλάβες και να αποκλειστεί κάθε ενδεχόμενο νέας διαρροής αποβλήτων στο ευαίσθητο περιβάλλον του ποταμού Πεδιαίου.

Αναμένουμε ότι θα συνεχιστεί η παρακολούθηση της κατάστασης και ότι θα παρθούν επιτέλους αποτελεσματικά μέτρα για να μην υπάρξει ξανά το ενδεχόμενο διαρροής λυμάτων στον ποταμό».