Η ΑΚΤΗ τον Μάιο – Ιούνιο 2021, έχει υλοποιήσει με επιτυχία, τέσσερα ειδικά σχεδιασμένα εργαστήρια για τη συγκέντρωση των απόψεων των κοινωνικών εταίρων σχετικά με τα πιο κατάλληλα, αποτελεσματικά και εφαρμόσιμα μέτρα για την αντιμετώπιση του προβλήματος των σκουπιδιών της θάλασσας. Τα εργαστήρια πραγματοποιήθηκαν στο πλαίσιο του προγράμματος "Citizen-science, Advocacy and Social Co-Responsibility for Trash Free Seas in Cyprus"που υποστηρίζεται από τον Διεθνή Οργανισμό Ocean Conservancy.

Τα εργαστήρια υλοποιήθηκαν υπό τη μορφή «Blue Cafe», δηλαδή οι συμμετέχοντες, οι οποίοι αποτελούνταν από ένα μείγμα τοπικών υπευθύνων λήψης αποφάσεων, ιδιοκτήτες επιχειρήσεων (π.χ. τομέας φιλοξενίας), εκπρόσωπους ΜΚΟ, ψαράδες, υπαλλήλους της ναυτιλιακής βιομηχανίας και ομάδες πολιτών, συναντήθηκαν σε χαλαρό περιβάλλον, καθάρισαν την ακτή, ήπιαν καφέ και συζητήσαν το θέμα των σκουπιδιών της θάλασσας στην περιοχή τους (πηγές, επιπτώσεις) και εντόπισαν πιθανές λύσεις.

Στα εργαστήρια παρευρέθηκαν συνολικά 164 κοινωνικοί εταίροι. Τα αποτελέσματα από τη συμμετοχική καταγραφή και ιεράρχηση των λύσεων είναι τα πιο κάτω:

Κατά τη γνώμη τους, οι κύριες πηγές των σκουπιδιών της θάλασσας κατά σειρά προτεραιότητας είναι οι εξής:

• Τα αφήνουν στην παραλία οι λουόμενοι/τουρίστες, οι χρήστες των παράκτιων εστιατορίων και μπαρ (30%)
• Απορρίπτονται στη θάλασσα από τη ναυτιλιακή/υπεράκτια/λιμενική βιομηχανία (19%)
• Μεταφέρονται στην ακτή/ θάλασσα από τα ποτάμια (18%)
• Μεταφέρονται στην ακτή/ θάλασσα από τον άνεμο (15%)
• Τα πετάνε στη θάλασσα οι ψαράδες (επαγγελματίες και ερασιτέχνες) (12%)
• Καταλήγουν στη ακτή/ θάλασσας μέσω των εκροών λυμάτων (7%)

Κατά τη γνώμη τους οι πιο σημαντικές επιπτώσεις που προκαλούν τα σκουπίδια της θάλασσας κατά σειρά προτεραιότητας είναι οι εξής:

• Σκοτώνουν τα ψάρια και άλλους θαλάσσιους οργανισμούς (33%)
• Αποτελούν κίνδυνο για τη δημόσια υγεία (25%)
• Επηρεάζουν τον τουρισμό και έτσι την οικονομία της χώρας (16%)
• Είναι ενοχλητικά για τους λουόμενους, συμπεριλαμβανομένου και του εαυτού τους (16%)
• Προκαλούν οικονομικές απώλειες για τον κλάδο της αλιείας (11%)

Οι δράσεις που θεωρούν πιο αποτελεσματικές για τη μείωση των σκουπιδιών της θάλασσας είναι οι εξής:

• Καλλιέργεια περιβαλλοντικής κουλτούρας από νεαρή ηλικία (μέσω του σχολείου) (18%)
• Επιβολή αποτρεπτικών προστίμων σε όσους ρυπαίνουν (15%)
• Καθιέρωση Συστήματος Ανταποδοτικής Ανακύκλωσης (DRS) (12%)
• Απαγόρευση της χρήσης πλαστικών μίας χρήσης στον τουριστικό κλάδο (ως μέρος των αδειών τους) (10%)
• Κίνητρα για εφαρμογή περιβαλλοντικά φιλικών πρακτικών στις επιχειρήσεις (9%)
• Καθαρισμός κοιτών ποταμών (9%)
• Ανάπτυξη ευαισθητοποίησης και ικανοτήτων στη βιομηχανία όσο αφορά τις αειφόρες πρακτικές τους (8%)
• Εθελοντικές συμφωνίες (6%)
• Επιθετικό μάρκετινγκ σχετικά με τα σκουπίδια της θάλασσας (6%)
• Εγκατάσταση εγγυοδοτικών μηχανών στις παραλίες (5%)
• Ευρύτερη εφαρμογή της Αρχής Διευρυμένης Ευθύνης του Παράγωγού (Extended producerresponsibility) (1%)
• Εγκατάσταση περισσότερων κάδων ανακύκλωσης (1%)

Τα αποτελέσματα από τα εργαστήρια θα χρησιμοποιηθούν για να διαμορφωθεί από την ΑΚΤΗ ένα Εργαλείο Πολιτικής που θα παρουσιαστεί στους υπεύθυνους-λήψης-αποφάσεων με την ελπίδα να υιοθετηθούν οι λύσεις που προτείνουν οι ίδιοι οι κοινωνικοί εταίροι. Τα σκουπίδια της θάλασσας είναι μεγάλο πρόβλημα, που απειλεί άμεσα τα θαλάσσια οικοσυστήματα.