Η Αμμόχωστος. Η πόλη που όπως παραπέμπει το όνομά της «η πόλη χωμένη στην άμμο» λόγω της αμμώδους χρυσής παραλίας της υπήρξε επίκεντρο του μαρτυρικού νησιού μας από την ίδρυση της Κυπριακής Δημοκρατίας το 1960 μέχρι εκείνο τον Αύγουστο του 1974 όταν βίαια οι κατακτητές μπήκαν στην πόλη. Τότε, η Αμμόχωστος ήταν η τρίτη πληθυσμιακά πόλη της Κύπρου με 40.000 κατοίκους.

>>> Διαβάστε εδώ: Όλες οι εξελίξεις για Αμμόχωστο <<<

Από τότε εδώ και 46 χρόνια η Αμμόχωστος είναι «βουβή» και μια «πόλη - φάντασμα». Η 8η Οκτωβρίου έμελλε να αποτελέσει μια νέα  δεύτερη μελανή κηλίδα στην ιστορία. Συντελέστηκε η «τρίτη εισβολή» με την υπογραφή του «Σουλτάνου» Ταγίπ Ερντογάν και του εγκάθετου Ερσίν Τατάρ. Για προεκλογικούς σκοπούς και μόνο, Ερντογάν και Τατάρ άνοιξαν κατά παράβαση των ψηφισμάτων του ΟΗΕ άνοιξαν το παραλιακό μέτωπο του Βαρωσιού. 

Η Offsite στο πιο κάτω ρεπορτάζ κάνει μια αναδρομή στο χρόνο και παρουσιάζει τους 15 σταθμούς στην πολιτική σκακιέρα με επίκεντρο τα Βαρώσια. 

1.Αύγουστος 1974: H κατάληψη της Αμμοχώστου από τους κατακτητές στο πλαίσιο της δεύτερης εισβολής. Η πόλη λεηλατήθηκε ερημώθηκε και στην ουσία «έπαψε να υπάρχει».

2.Απρίλιος 1978: Οι πρώτες διαβουλεύσεις με επίκεντρο το Βαρώσι. Οι Τουρκοκύπριοι απαιτούν η πόλη να παραμείνει υπό τουρκοκυπριακό έλεγχο και επιτρέπουν επιστροφή των νόμιμων κατοίκων κυρίως ξενοδόχων και επιχειρηματιών του τουρισμού αλλά θα ήταν υποτελείς στους νόμους του «Ομόσπονδου Τουρκοκυπριακού κράτους».

Το γνωστό  Βρετανικό Καναδικό σχέδιο - Xαμένη ευκαιρία;

3.Oκτώβριος 1978: Η πρώτη και ίσως η μεγαλύτερη χαμένη ευκαιρία:. To σχέδιο που ετοίμασαν Αμερικανοί, Βρετανοί και Καναδοί προέβλεπε ότι υπήρχε πρόνοια για επανεγκατάσταση των  νόμιμων κατοίκων στην Αμμόχωστο υπό την αιγίδα των Ηνωμένων Εθνών. Παράλληλα, το Σχέδιο προέβλεπε ταυτόχρονη έναρξη των συνομιλιών για επίλυση του Κυπριακού.Ωστόσο, το Σχέδιο απορρίφθηκε από την Κυβέρνηση αφού ως «δυτικής προέλευσης» θα εμπόδιζε εμπλοκή των Ηνωμένων Εθνών.

4. Μάϊος 1979: Με τη «σφραγίδα» του Γενικού Γραμματέα του ΟΗΕ Αυστριακού Κουρτ Βάλντχαϊμ υπήρξε συμφωνία Σπύρου Κυπριανού - Ραούφ Ντενκτάς ώστε να δίνεται προτεραιότητα στην επιστροφή της περιοχής ανεξάρτητα από την έκβαση των διαπραγματεύσεων. Η συμφωνία δεν υλοποιήθηκε.

H πρώτη εμπλοκή του Συμβουλίου Ασφαλείας

5. Μάϊος - Ιούνιος 1984: Τον Μάϊό του 1984 η Κυπριακή Δημοκρατία προσέφυγε στο Συμβούλιο Ασφαλείας και κατήγγειλε τις τουρκικές προκλήσεις. Τον Ιούνιο το Συμβούλιο Ασφαλείας υιοθέτησε το ψήφισμα 550. Με βάση αυτό: «Οι απόπειρες εποικισμού  οποιουδήποτε τμήματος των Βαρωσίων είναι απαράδεκτες και ζητείται η μετάβαση της περιοχής στη Διοίκηση των Ηνωμένων Εθνών».

6.Ιανουάριος 1992: Νέο ψήφισμα από το Συμβούλιο Ασφαλείας. Το ψήφισμα 789 ζητεί την επιστροφή της Αμμοχώστου ως «νεκρής ζώνης» για επανεγκατάσταση.

Η «δέσμη ιδεών Γκάλι»

7.Οκτώβριος 1992:Η πλέον γνωστή κίνηση Γενικού Γραμματέα του ΟΗΕ μετά το Σχέδιο Ανάν. O Αιγύπτιος τότε Γενικός Γραμματέας του ΟΗΕ Μπούτρος Γκάλι ετοίμασε τη «δέσμη ιδεών» όπου επισυναπτόταν χάρτης που υιοθετήθηκε από το Συμβούλιο Ασφαλείας και προέβλεπε την επιστροφή της Αμμοχώστου στους Ελληνοκύπριους.

To περιβόητο Σχέδιο Ανάν

8.Απρίλιος 2004: Η δεύτερη χαμένη ευκαιρία για επιστροφή των Βαρωσίων. Οι Ελληνοκύπριοι απέρριψαν το δημοψήφισμα που θα προέβλεπε  ότι θα επιστρέφονταν υπό ελληνοκυπριακή διοίκηση μεγάλο μέρος της Αμμοχώστου, η περιοχή Μόρφου και αρκετά χωριά.

Βάζουν το ΕΒΚΑΦ στο «παιχνίδι»

9.Φεβρουάριος 2005: Το ψευδοκράτος «βάζει στο παιχνίδι» το EΒΚΑΦ. Δηλαδή,  ισχυρίστηκαν ότι το μεγαλύτερο μέρος των Βαρωσίων ανήκει στο μουσουλμανικό ίδρυμα που υπάγεται στην τουρκοκυπριακή Διοίκηση Βακουφίων. Ωστόσο, η ελληνοκυπριακή πλευρά αρνείται κάτι τέτοιο θεωρώντας ότι το θέμα του ΕΒΚΑΦ  είναι κλειστό από το 1960 όταν καταβλήθηκε αποζημίωση, ύψους 1,5 εκ. στερλινών ως αποζημίωση στους Τ/κ..

10. 2006: Ο τότε Πρόεδρος της Δημοκρατίας Τάσσος Παπαδόπουλος πρότεινε το άνοιγμα της Αμμοχώστου και το άνοιγμα του λιμανιού της πόλης με συνδιαχείριση Ελληνοκυπρίων και Τουρκοκυπρίων υπό τον έλεγχο της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

11.2010: Ο τότε Πρόεδρος της Δημοκρατίας Δημήτρης Χριστόφιας πρότεινε να επιστραφεί η περίκλειστη πόλη της Αμμοχώστου και σε αντάλλαγμα η Κυπριακή Δημοκρατία θα έδινε το ok για το «ξεπάγωμα» κάποιων ενταξιακών κεφαλαίων της Τουρκίας. Η διαπραγμάτευση δεν ευοδώθηκε.

12,2010: Νέο ψήφισμα αυτή τη φορά από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο που υιοθετεί την πρόταση Δημήτρη Χριστόφια. Το εν λόγω ψήφισμα όπως και άλλα μεταγενέστερα εγκρίθηκαν στις 10 Φεβρουαρίου 2010 καΙ αφορούσαν τις ευρωτουρκικές σχέσεις.

13. 2014: O Πρόεδρος Νίκος Αναστασιάδης υιοθετεί τις προτάσεις Τάσσου Παπαδόπουλου και Δημήτρη Χριστόφια και ζητεί την επιστροφή της Αμμοχώστου με ταυτόχρονη λειτουργία του λιμανιού της πόλης για απευθείας εμπόριο πάντοτε υπό ευρωπαϊκή εποπτεία. Την ίδια ώρα οι Τουρκοκύπριοι πρότειναν επιστροφή της πόλης, αλλά με ταυτόχρονη αναγνώριση του παράνομου Αεροδρομίου Ερτζάν στην κατεχόμενη Τύμπου.

14. Ιούνιος 2019: Οι πρώτες προκλητικές  κινήσεις των Τουρκοκυπρίων. Ο Κουντρέντ  Οζερσάϊ ανακοίνωσε καταγραφή στην κλειστή πόλη των Βαρωσίων υπογραμμίζοντας ότι η λεγόμενη Κυβέρνηση ήταν έτοιμη για εξελίξεις σε σχέση με το άνοιγμα της Αμμοχώστου.

15. 08 Οκτωβρίου 2020: Προκλητική, ιταμή, φασιστική και έξω από κάθε λογική ενέργεια από το δίδυμο Ερντογάν - Τατάρ. Σε ένα προεκλογικό σόου τρεις μέρες πριν από τις παράνομες εκλογές στα κατεχόμενα ανοίγουν το παραλιακό μέτωπο της Αμμοχώστου κατά παράβαση των ψηφισμάτων 550 και 789 του Συμβουλίου Ασφαλείας.