Το απόγευμα της 14ης Απριλίου 2019, λίγες μέρες πριν τη Μεγάλη Εβδομάδα, κανείς δεν προδίκαζε τη φρίκη που θα ακολουθούσε, όταν βρέθηκε ένα πτώμα «δεμένο χειροπόδαρα» σε ένα φρεάτιο ενός εγκαταλελειμμένου ορυχείου. Κανείς τότε δεν ήξερε. Ούτε η Αστυνομία ήξερε. Είχε βρεθεί το πτώμα της Μαρί Ρόουζ, ετών 38, μητέρας ενός μωρού, της Σιέρα, ετών έξι. Μάνα και κόρη ήταν στη λίστα των «αγνοούμενων προσώπων. Κανείς δεν τις έψαξε. Ούτε η Αστυνομία τις έψαξε.   

Η πρώτη σύλληψη

Η τυχαία ανακάλυψη της πρώτης σορού οδήγησε σε μια… τυχαία σύλληψη, του πρώην συμβίου της Μαρί Ρόουζ, στο σπίτι του οποίου είχε βρεθεί και σχοινί που «ήταν πανομοιότυπο», όπως μας έλεγαν τα σαΐνια της Αστυνομίας, με το σχοινί που ήταν δεμένη η δολοφονημένη κοπέλα. Όπως είχε βρεθεί και το διαβατήριο της 38χρόνης, γεγονός που… αποδείκνυε ότι η κοπέλα δεν είχε φύγει ποτέ από την Κύπρο… 

Είχαμε ακούσει πολλά τις πρώτες ώρες. Λογικό ήταν. Μόλις είχε αρχίσει να ξετυλίγεται το κουβάρι της φρίκης και μέχρι να καταλάβουμε ότι βρισκόμασταν στις πύλες της κολάσεως, μας έλεγαν και καμιά βλακεία να περνά η ώρα. (Όπως, για να μην ξεχνιόμαστε, εκείνες τις αηδίες που μας έλεγαν ένα χρόνο πριν κάποιοι νοσηροί εγκέφαλοι για το διπλό φονικό του Στροβόλου).

Τα γεγονότα που ακολούθησαν ήταν κατακλυσμιαία. Και λίγο-πολύ γνωστά. Ένας -υπεράνω υποψίας- 35χρόνος αξιωματικός και ερασιτέχνης φωτογράφος ήταν ο κατά συρροή δολοφόνος αλλοδαπών γυναικών και παιδιών. Ομολόγησε. Ομολόγησε επτά φόνους, πέντε γυναικών και δύο παιδιών. Οι έρευνες για το έβδομο θύμα, την 6χρόνη Σιέρα, συνεχίζονται για έβδομη εβδομάδα. Στη λίμνη Μεμί. 

Το ανακριτικό έργο

Από τη σύλληψη του «Ορέστη» μέχρι σήμερα, η Αστυνομία έχει εξασφαλίσει, πέραν της ομολογίας του, εκατοντάδες τεκμήρια και συνεχίζει να προσπαθεί να ρίξει και άλλο φως στην πολύκροτη αυτή υπόθεση. Δύο μήνες μετά την τυχαία εύρεση της πρώτου σορού, 50 μέρες από την πρώτη σύλληψη του «Ορέστη», ένα μήνα από την παραίτηση του Υπουργού και την παύση του Αρχηγού, (αλλά και δύο εβδομάδες μετά την ηχορύπανση της προεκλογικής), βρισκόμαστε σε αρκετή απόσταση για να κάνουμε ένα πρώτο απολογισμό πριν-και-μετά τον «Ορέστη».   

Μαύρο – άσπρο 

Όσο και αν τα πράγματα ποτέ δεν είναι άσπρο – μαύρο, εντούτοις στην προκειμένη περίπτωση υπάρχουν κάποιες καταστάσεις που μοιάζουν να είναι άσπρο-μαύρο. Στη μια πλευρά, βλέπουμε κενά, παραλείψεις και εγκληματική αμέλεια στη διερεύνηση απλών, εκ πρώτης όψεως, υποθέσεων. Αν κάποιος έμπαινε στον κόπο να αναζητήσει τις χαμένες ψυχές των αγνοούμενων γυναικών ή έστω αν άκουγε στα σοβαρά τις καταγγελίες ανθρώπων που τις γνώριζαν, θα έκανε απλά το καθήκον του. Και ίσως, κάνοντας τη δουλειά του, να είχαμε λιγότερα θύματα. Δεν έγινε. Οι… διαδικασίες (για να μην πούμε άλλη λέξη) πρόσφεραν χώρο και κυρίως χρόνο σε ένα κατά συρροή δολοφόνο να σκοτώνει ανενόχλητος. Και η μακάβρια διαπίστωση είναι ότι πολύ πιθανόν να συνέχιζε να σκοτώνει, αν δεν βρισκόταν τυχαία, η πρώτη σορός. Στην απέναντι όχθη, είναι αυτοί που εξιχνίασαν σε σχετικά γρήγορο χρόνο τα αποτρόπαια εγκλήματα, που υπερέβησαν εαυτούς στα υγρά νεκροταφεία και που ακόμα αγωνίζονταν να βρουν μια σορό σε αποσύνθεση για να απαλύνουν (όσο μπορούν) το πόνο ενός γονιού στην άλλη άκρη της γης. 

Και πάλι δεν μπορούμε να τα ισοπεδώνουμε όλα, αλλά εκείνο που με γυμνό μάτι είναι ορατό -και δεν χρειάζονται φρικτά εγκλήματα και πειθαρχικές έρευνες για να ξεστραβωθούμε–  είναι ότι δίπλα στους ικανούς, υπάρχουν και τα σάπια που ανήκουν στην κατηγορία «εν φακκώ πενιά κουμπάρε». 

Αμφότερους πάντως -και τους μεν, και τους «δεν»-  τους πληρώνει ο φορολογούμενος. Ο ίδιος φορολογούμενος που αντί να πάει να ψηφίσει, προτιμά τον καναπέ (αλλά αυτό είναι μια άλλη, παχύδερμη, ιστορία). 

Η κορυφή του παγόβουνου

Κοντολογίς, η υπόθεση «Ορέστη» είναι η κορυφή του παγόβουνου. Το πρόβλημα είναι πιο βαθύ. Η Κόκκινη Λίμνη δεν ρούφηξε μόνο αθώες ζωές και την αξιοπιστία θεσμών, αλλά και το αίσθημα ασφάλειας μιας ολόκληρης κοινωνίας.  Κανείς δεν μπορεί να μπει στο μυαλό ενός κατά συρροή δολοφόνου, αλλά ούτε και να προβλέψει το επόμενο φρικτό έγκλημα.  Δυστυχώς αυτά συμβαίνουν στις σύγχρονες κοινωνίες. Συμβαίνουν ακόμα και σε πολύ καλύτερες κοινωνίες από τη δική μας. Μετά που θα συμβούν γίνονται (επι)διορθώσεις και αν χρειαστεί, γκρέμισμα. Θέλει πολύ χρόνο και πολιτικό κεφάλαιο για να ξεριζωθεί το σάπιο.

Όπως θέλει πολύ χρόνο αυτή η νοσηρή κατάσταση να εξελιχθεί σε ένα κανονικό κράτος. Σε ένα κράτος όπου δεν θα κάνουν κουμάντο στα γήπεδα οι χουλιγκάνοι και δεν θα κάνουν ανενόχλητοι ράλι οι δολοφόνοι με τα δίτροχα στη Γρίβα Διγενή.  Όταν τα καταφέρουμε να λύσουμε τα απλά, ίσως μπορέσουμε να ασχοληθούμε και με πιο σύνθετες καταστάσεις, όπως για παράδειγμα, πως ψάχνεις μια γυναίκα και ένα παιδί που εξαφανίζονται...  

Μέχρι αυτό να συμβεί αυτό, θα συνεχίσουμε στην ίδια ρότα. Όπως πριν τον «Ορέστη». Και ας νιώθουμε μεγαλύτερη ανασφάλεια. Λόγω του «Ορέστη».