Μία ισχυρή στρατηγική συμμαχία φαίνεται να κτίζεται γύρω από την Κύπρο μετά και την επιτυχή «Τετραμερή» Σύνοδο Κορυφής στο Ισραήλ, που μπορεί να έχει οφέλη για όλες τις πλευρές.

Αναμφίβολα η κατάληξη της Συνόδου και το κοινό ανακοινωθέν αφήνει ικανοποιημένα και τα τέσσερα εμπλεκόμενα μέρη, Κύπρο – Ισραήλ – Ελλάδα – ΗΠΑ. Την κάθε πλευρά για τα δικά της συμφέροντα.

Η συμμετοχή του Υπουργού Εξωτερικών των ΗΠΑ, Μάικ Πομπέο, ενδυνάμωσε περισσότερο το μήνυμα που έστειλαν οι ηγέτες της Κύπρου – Ελλάδας – Ισραήλ, για ενεργειακή ασφάλεια και ανεξαρτησία, καθώς και αποτροπή οποιασδήποτε εξωτερικής κακής επιρροής στην Ανατολική Μεσόγειο και την ευρύτερη περιοχή της Μέσης Ανατολής.

Τι κέρδισαν

Από τη μία Κύπρος και Ελλάδα, μέσα από την διπλωματία και τα οικονομικά συμφέροντα με τις ενεργειακές ανακαλύψεις στην Κυπριακή ΑΟΖ, ενίσχυσαν το πλαίσιο συνεργασίας με δύο συμμάχους που ανήκουν στις υπερδυνάμεις του πλανήτη, καθορίζοντας αρκετά γεωπολιτικά συμφέροντα ανά το παγκόσμιο.

Με δεδομένες τις κακές σχέσεις ΗΠΑ – Τουρκίας, οι ΗΠΑ επέλεξαν να προσεγγίσουν την συμμαχία που κτίζουν εδώ και καιρό Κύπρος – Ελλάδα – Ισραήλ - Αίγυπτος και Ιταλία, αποδυναμώνοντας περισσότερο τις επιδιώξεις της Τουρκίας.

Αυτή η νέα τάξη πραγμάτων με την ξεκάθαρη στήριξη των ΗΠΑ στην δημιουργία διαδρόμου στην Ανατολική Μεσόγειο για μεταφορά φυσικού αερίου, μπορεί να φέρει αρκετά οφέλη για την Κύπρο και την Ελλάδα.

Από την πλευρά του ο πρωθυπουργός του Ισραήλ, Βενιαμίν Νετανιάχου, είδε τις ΗΠΑ να τον στηρίζουν λίγες μόλις ημέρες πριν από τις εθνικές εκλογές, τις οποίες κινδυνεύει να χάσει. Εξού και η Τριμερής μεταφέρθηκε από την Κρήτη στην Ιερουσαλήμ.

Παράλληλα, ο κ. Νετανιάχου επανέλαβε για ακόμη μία φορά το έντονο ενδιαφέρον που δείχνει η Κυβέρνησή του για τον αγωγό EastMed.  Απέκλεισε μάλιστα το ενδεχόμενο να δημιουργηθεί οποιοσδήποτε αγωγός που να περνά από την Τουρκία, ακόμη και αν είναι η πιο συμφέρουσα επιλογή, κάτι που βρήκε σύμφωνες όλες τις πλευρές της Συνόδου.

Οι ΗΠΑ από την πλευρά τους, είχαν κάθε λόγο να στηρίξουν το Ισραηλινό πρωθυπουργό και για χρόνια σύμμαχο τους στα γεωπολιτικά παιχνίδια που κατά καιρούς «ενορχηστρώνουν» στην περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου και της Μέσης Ανατολής.

Πέραν τούτου, ο κ. Πομπέο στηρίζει με αυτό τον τρόπο τις ανακαλύψεις της ExxonMobil στην Κυπριακή ΑΟΖ, και βλέπει την ευκαιρία που έχει η χώρα να του να κερδίσει και αυτή από τα ενεργειακά οφέλη της περιοχής.

Όσον αφορά το κοινό ανακοινωθέν, όλες οι πλευρές είχαν κάθε λόγο να «φωτογραφίσουν» ως» κακή επιρροή» την Τουρκία, κάτι που αφήνει πλήρως  ικανοποιημένη την Κυπριακή διπλωματία. 

ΗΠΑ και Ισραήλ ωστόσο δεν έχασαν την ευκαιρία να στείλουν ξεκάθαρο μήνυμα προς Ρωσία – Κινά και Ιράν, οι οποίες όπως  υποστηρίζουν οι δύο σύμμαχοι, «προσπαθούν να ελέγξουν τα ενεργειακά από την Δύση μέχρι την Ανατολή».

Πρόσω ολοταχώς για νέες Τριμερείς

Με το Κυπριακό να βρίσκεται σε αδράνεια, η Κυβέρνηση Αναστασιάδη δίνει έμφαση στην ενίσχυση των Τριμερών συνεργασιών με την εμπλοκή ευρωπαϊκών δυνάμεων.

Προς αυτό τον σκοπό αποφασίστηκε συνάντηση μέσα στο επόμενο διάστημα σε επίπεδο Υπουργών Εξωτερικών μεταξύ Κύπρου, Ισραήλ, Ελλάδας και ΗΠΑ, όπου θα συζητηθούν θέματα ασφάλειας στην περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου.

Μεταξύ άλλων τα θέματα που θα συζητηθούν στην Τριμερής των ΥΠΕΞ, θα είναι: κοινές ασκήσεις διάσωσης, αντιμετώπιση της τρομοκρατίας και θεσμοθέτηση της τριμερούς συνεργασίας με  εμπλοκή της μόνιμης γραμματείας με έδρα την Κύπρο.

Επιπλέον, αναμένεται και εμβάθυνση των σχέσεων με άλλες ευρωπαϊκές δυνάμεις, αρχής γενομένης με Τριμερή Σύνοδο Κύπρου – Ελλάδας – Αιγύπτου, με συμμετοχή της Γαλλίας, η οποία θα πραγματοποιηθεί στο Παρίσι εντός Απριλίου.

Εξάλλου, ήδη από χθες ο Υπουργός Εξωτερικών Νίκος Χριστοδουλίδης, βρίσκεται στην Ουάσινγκτον, όπου θα πραγματοποιήσει σημαντικές επαφές και συναντήσεις με αξιωματούχους του αμερικανικού Υπουργείου Εξωτερικών, Γερουσιαστές και Μέλη του Κογκρέσου.

Η απάντηση της Τουρκίας

Από την πρώτη στιγμή η Τουρκία απάντησε στα μηνύματα που έστειλε η Τριμερής, με τον Τούρκο Πρόεδρο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, να υποστηρίζει πως παίζονται παιχνίδια στην Ανατολική Μεσόγειο ενάντια στην Τουρκία.

Από την πλευρά του ο Υπουργός Εξωτερικών της Τουρκίας, Μεβλούτ Τσαβούσογλου, στην συνάντησή του με τον Έλληνα Υπουργό Εξωτερικών, Γιώργο Κατρούγκαλο, ξεκαθάρισε πως κανένα έργο χωρίς τη συμμετοχή της Τουρκίας δεν είναι ρεαλιστικό». Επανέλαβε επίσης, πως η Τουρκία θα υποστηρίξει τα δικαιώματα της «τδβκ» και θα πραγματοποιήσει γεωτρήσεις στα νότια της Κύπρου.

Στην ίδια και ακόμη πιο επιθετική ρητορική κινήθηκε και ο Τούρκος Υπουργός Άμυνας, Χουλουσί Ακάρ, ο οποίος κατά τη διάρκεια ομιλίας του, δήλωσε ότι ανήκουν στην Τουρκία «το Αιγαίο, η Ανατολική Μεσόγειος και μέσα σε αυτήν η Κύπρος».

Στην αντεπίθεση πέρασε επίσης και το «Μπαρμπαρός», όπου το βράδυ της Πέμπτης (21/3), κινήθηκε σε απόσταση 14 ναυτικών μιλίων από τις ακτές της Λεμεσού, ενώ προσπάθησε ανεπιτυχώς να εμποδίσει την μεταφόρτωση ενός πετρελαιοφόρου σε άλλο.