Επιστολή-απάντηση προς τον Πρόεδρο της Ένωσης Κυπριακών Προσφυγικών Σωματείων (ΕΚΕΚΑ) στο Ηνωμένο Βασίλειο, Λεωνίδα Λεωνίδου με αναφορά στις βρετανικές θέσεις επί ζητημάτων που αφορούν την Κύπρο και την Τουρκία, έχει στείλει το αρμόδιο τμήμα του Foreign Office.

Με την αρχική επιστολή του προς τον Υπουργό Εξωτερικών Ντόμινικ Ράαμπ ο κ. Λεωνίδου ζητούσε την επανεξέταση από τη βρετανική κυβέρνηση της σχέσης με την Τουρκία. Η επιστολή είχε συνταχθεί με αφορμή τη 46η μαύρη επέτειο της παράνομης τουρκικής εισβολής και κατοχής της Κύπρου.

Το Foreign Office επισημαίνει ότι τα γεγονότα του 1974 «συνεχίζουν να ρίχνουν μια μακριά σκιά πάνω από την Κύπρο». Προσθέτει ότι ο καλύτερος τρόπος για να αντιμετωπιστούν αυτά τα ζητήματα είναι μέσω μιας δίκαιης και με διάρκεια λύσης του Κυπριακού, με τη βρετανική στήριξη σε αυτή να παραμένει «ακλόνητη».

Τονίζεται ότι το Ηνωμένο Βασίλειο στηρίζει πλήρως όλα τα σχετικά ψηφίσματα του Συμβουλίου Ασφαλείας, περιλαμβανομένων των 550 και 789 για την περίκλειστη πόλη της Αμμοχώστου.

Σε ό,τι αφορά τις παράνομες τουρκικές γεωτρήσεις, επαναλαμβάνεται πως το Λονδίνο ήταν από την αρχή ξεκάθαρο ότι «αποδοκιμάζει τις τουρκικές γεωτρήσεις στα ύδατα γύρω από την Κύπρο».

Χαρακτηρίζεται ως «κρίσιμο» για τη σταθερότητα στη Μεσόγειο και για την ακεραιότητα του βασισμένου σε κανόνες διεθνούς συστήματος, «διαφορές σαν αυτή να επιλύονται όχι μέσω βίας, στρατικοποίησης ή εξαναγκασμού, αλλά μέσω διαλόγου και σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο».

Ως προς τις ελληνοτουρκικές σχέσεις, η επιστολή του Foreign Office αναφέρει πως η βρετανική κυβέρνηση προτρέπει σε αποκλιμάκωση μέσω διμερούς διαλόγου. «Περαιτέρω εντάσεις μεταξύ των δύο συμμάχων και φίλων μας στο ΝΑΤΟ δεν είναι προς το συμφέρον κανενός. Παραμένουμε επίσης δεσμευμένοι στην υποστήριξη των προσπαθειών Ελλάδας και Τουρκίας να διαχειριστούν αποτελεσματικά τη μετανάστευση και εργαζόμαστε τόσο διμερώς όσο και με τους διεθνείς εταίρους μας προς αυτόν το σκοπό», σημειώνεται.

Στο θέμα της μετατροπής της Αγίας Σοφίας σε τέμενος, επαναλαμβάνεται πως αν και έχει σημειωθεί η ανησυχία που έχει προκληθεί από την απόφαση του Προέδρου Ερντογάν, παρόλα αυτά η βρετανική κυβέρνηση θεωρεί το θέμα ως «κυριαρχικό ζήτημα» για την Τουρκία.

Στην επιστολή σημειώνεται ότι το Λονδίνο αναμένει να παραμείνει η Αγία Σοφία προσβάσιμη για όλους ως μέρος της παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς της UNESCO, ως μαρτυρία της παγκόσμιας πολιτιστικής και ιστορικής σημασίας του μνημείου, αλλά και της πλούσιας και ποικιλόμορφης ιστορικής και πολιτιστικής κληρονομιάς της Τουρκίας, καθώς και να συντηρηθούν τα πολύτιμα αριστοτεχνήματα.

Στο πλαίσιο αυτό το Λονδίνο καλωσορίζει τις δημόσιες δηλώσεις Τούρκων ηγετών προς αυτή την κατεύθυνση, κάτι που συνάδει με τις πρόνοιες του τουρκικού συντάγματος περί ελευθερίας συνειδήσεων και ανεξιθρησκίας. 

Ευρύτερα στο ζήτημα των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, το Foreign Office επισημαίνει ότι συνιστούν ένα σημαντικό κομμάτι της βρετανικής πολιτικής έναντι της Τουρκίας. Το Λονδίνο έχει ενθαρρύνει την Άγκυρα να εργαστεί για την πλήρη προστασία θεμελιωδών δικαιωμάτων, ιδίως στον τομέα της ελευθερίας της έκφρασης, υπογραμμίζεται.

Τονίζεται επίσης ότι η Βρετανία «παραμένει ανήσυχη» για τη στρατιωτική εμπλοκή της Τουρκία στη Λιβύη, ζήτημα που έθιγε στην επιστολή του ο κ. Λεωνίδου. Αυτή η στρατιωτική δράση διακινδυνεύει περαιτέρω ένταση της κρίσης και οι βρετανικές ανησυχίες έχουν μεταφερθεί στην τουρκική κυβέρνηση, προσθέτει η επιστολή. Συμπληρώνει ότι το Λονδίνο καλεί όλες τις πλευρές σε αποκλιμάκωση, σε στήριξη μιας εκεχειρίας και σε επιστροφή σε πολιτικό διάλογο υπό τα Ηνωμένα Έθνη.

Διατυπώνεται επίσης στην επιστολή η βρετανική αντίθεση προς την τουρκική στρατιωτική «παρέμβαση» στη ΒΑ Συρία, αν και επισημαίνεται η «τεράστια γενναιοδωρία» της Τουρκίας με τη φιλοξενία 3,6 εκατομμυρίων Σύρων προσφύγων.

Αναφορικά με την τουρκική στρατιωτική δράση στο βόρειο Ιράκ, οι αξιωματούχοι του βρετανικού Υπουργείου Εξωτερικών αναφέρουν ότι το θέμα έχει θίξει ο Βρετανός πρέσβης στην Άγκυρα, διατυπώνοντας ανησυχία για τις αναφορές περί νεκρών αμάχων.

ΚΥΠΕ