Δεν μπορούμε να περιμένουμε τη λύση για τη μετεγκατάσταση, καθώς τα μαρωνίτικα χωρία είναι στο παρά ένα της εξαφάνισης, λέει ο Εκπρόσωπος των Μαρωνιτών στη Βουλή των Αντιπροσώπων, Γιαννάκης Μούσας.

Σε συνέντευξή του στο Κυπριακό Πρακτορείο Ειδήσεων, ο κ. Μούσας επισημαίνει ότι για να είναι εφικτή η επιστροφή των Μαρωνιτών στην Αγία Μαρίνα Σκυλλούρας και τον Ασώματο, τα δύο από τα τέσσερα μαρωνίτικα χωριά που είναι στρατόπεδα, θα πρέπει πρωτίστως να απομακρυνθεί ο τουρκικός στρατός.

Παράλληλα, αναφέρει ότι η επιστροφή στα χωριά αυτά μπορεί να γίνει ακόμη και πριν από τη λύση του Κυπριακού, με το προσωρινό καθεστώς υπό το οποίο λειτουργεί σήμερα ο Κορμακίτης, ενώ με τη λύση του Κυπριακού θα δώσουμε μια συνολική λύση στα προβλήματά της κοινότητας. Μέχρι τη λύση όμως «έχουμε καθήκον και υποχρέωση να κρατήσουμε ζωντανά τα χωριά μας» συμπληρώνει.

Αναφέρει παράλληλα ότι το θέμα δεν είναι πολιτικό, αλλά ανθρωπιστικό «για να κρατηθεί στη ζωή μια ιστορική μειονότητα του τόπου».  

Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας Νίκος Αναστασιάδης, μιλώντας την Πέμπτη στα εγκαίνια του «Σπιτιού του Αγίου Μάρωνα», στη Λευκωσία, ανέφερε ότι υιοθετεί πλήρως τα πάγια αιτήματά των Μαρωνιτών «τα οποία έχουν στόχο την επικράτηση της ειρήνης στον τόπο μας, ως επίσης και το απολύτως δικαιολογημένο αίτημα σας για την επιστροφή και των τεσσάρων μαρωνιτικών χωριών στους νόμιμους κατοίκους τους».  

«Εμείς συμφωνούμε απόλυτα με τη θέση του Προέδρου και για αυτό εργαζόμαστε. Χωρίς τα χωριά μας δεν υπάρχει καμία προοπτική επιβίωσης για την κοινότητα» λέει στο ΚΥΠΕ ο Εκπρόσωπος των Μαρωνιτών.  

Ερωτηθείς για το πως αξιολογεί τις εξαγγελίες από τ/κ πλευράς, ο κ. Μούσας λέει ότι «εμείς παρακολουθούμε τις εξελίξεις συνεχώς και αναμένουμε». «Είμαστε σε συνεννόηση με την Κυβέρνηση και είμαστε εδώ για να διαχειριστούμε την κατάσταση εφόσον προκύψει κάτι πολύ συγκεκριμένο» προσθέτει.  

Σημειώνει ότι για να έχει νόημα αυτή η πρωτοβουλία, πρέπει να υπάρξει πρώτα απομάκρυνση του τουρκικού στρατού από τα δύο χωριά. Παράλληλα, εκτιμά ότι η διαδικασία της επανεγκατάστασης δεν θα είναι μια σύντομη διαδικασία. «Αν υλοποιηθεί, θα πάρει καιρό. Αλλά θα υπάρξει εξελικτική και σταδιακή αλλαγή των συνθηκών, οι οποίες σήμερα είναι άθλιες» στον Ασώματο και Αγία Μαρίνα, λέει.  

Αναφέρει παράλληλα ότι κατά καιρούς υπήρξαν κάποιες εξελίξεις, που επέτρεπαν περιορισμένο βαθμό ανακαινίσεων στον Ασώματο και στην Αγία Μαρίνα, κυρίως σε εκκλησίες, κοιμητήρια και μνημεία. Όμως δεν υπάρχουν συνθήκες καλής διαβίωσης ενός ανθρώπου που θέλει να επιστρέψει. Για αυτό επεξεργάζονται από τ/κ πλευράς ένα σχέδιο ώστε, εφόσον απομακρυνθεί ο στρατός, να ξεκινήσουν να επιδιορθώνουν τις υποδομές, συμπληρώνει.  

«Μιλάμε για δρόμους, ηλεκτροδότηση, τηλεπικοινωνίες. Θα στηθεί σχεδόν από το μηδέν μια κοινωνία. Αυτό θα πάρει χρόνο, όμως δεν μιλάμε για μεγαλουπόλεις. Μιλάμε για μικρά χωριά, στα οποία δεν είναι δύσκολο, εφόσον ξεκινήσει ένας προγραμματισμός, να βρίσκονται σε καλή κατάσταση σε δύο, τρία χρόνια» αναφέρει.  

Ως προς τις προσδοκίες της κοινότητας, ο κ. Μούσας λέει στο ΚΥΠΕ ότι «δεν μπορούμε να περιμένουμε τη λύση, σε καμία περίπτωση».  

«Τα μαρωνίτικα χωρία είναι στο παρά ένα της εξαφάνισης. Τη λύση την περιμένουμε για να δώσουμε οριστική διευθέτηση στα προβλήματά μας, για να δώσουμε συνολική λύση στα προβλήματα της κοινότητας. Αλλά μέχρι τη λύση έχουμε καθήκον και υποχρέωση να κρατήσουμε ζωντανά τα χωριά μας» προσθέτει.  

Ο κ. Μούσας αναφέρεται στο προσωρινό καθεστώς με το οποίο λειτουργεί σήμερα ο Κορμακίτης, υπό τουρκοκυπριακή διοίκηση. Με τον ίδιο τρόπο επιδιώκουμε να κρατήσουμε ζωντανά και τα υπόλοιπα χωριά μέχρι τη λύση του Κυπριακού, αναφέρει.  

Επισημαίνει ωστόσο ότι δεν θα είναι μόνιμη η κατάσταση που θα επέλθει σε περίπτωση που η μετεγκατάσταση προηγηθεί της λύσης. «Για εμάς είναι μια δυνατότητα και μια ευκαιρία να κρατήσουμε στη ζωή τα χωριά μας, κάτι που είναι εκ των ων ουκ άνευ για την επιβίωση της μαρωνίτικης κοινότητα στον τόπο τούτο» λέει.  

Ακολούθως, συνεχίζει, στα πλαίσια μιας συνολικής λύσης του Κυπριακού, θα δούμε όλες τις διεκδικήσεις της κοινότητας.  

«Δεν είναι πολιτικό το θέμα και διαφωνώ με τις τοποθετήσεις ότι δημιουργεί νέα τετελεσμένα. Είναι κάτι που απορρίπτω εγώ προσωπικά. Είναι μια τεράστια προσπάθεια με ανθρωπιστικά χαρακτηριστικά για να κρατηθεί στη ζωή μια ιστορική μειονότητα του τόπου» αναφέρει.  

Ο Εκπρόσωπος των Μαρωνιτών στη Βουλή λέει ότι σε περίπτωση απομάκρυνσης του τουρκικού στρατού και εφόσον το επιτρέπουν οι συνθήκες «θα επανεγκατασταθούν αυτοί που το επιθυμούν». Υπάρχει κόσμος που δεν θα το πράξει άμεσα, για πάρα πολλούς λόγους, αλλά «υπάρχουν και οικογένειες που θέλουν να επανεγκατασταθούν ακόμη και σε ένα κοτέτσι. Νιώθουν τόσο πολύ την επιθυμία και τον καημό να πάνε πίσω» σημειώνει.  

Ο κ. Μούσας λέει ότι πέραν από μεγάλους σε ηλικία ανθρώπους, διαπιστώνει πρόθεση και από νεαρές οικογένειες να επιστρέψουν «νοουμένου ότι θα δημιουργηθούν σωστές συνθήκες». Εξηγεί ότι αναφέρεται στις συνθήκες διαβίωσης, καθώς «οι πολιτικές συνθήκες δεν πρόκειται να είναι σωστές μέχρι να εξευρεθεί λύση στο κυπριακό πρόβλημα».  

«Παγοποιήθηκε το πρόγραμμα επανεγκατάστασης της Κυπριακής Δημοκρατίας»

Όσον αφορά το πρόγραμμα επανεγκατάστασης της Κυπριακής Δημοκρατίας για τους Μαρωνίτες, ο κ. Μούσας λέει στο ΚΥΠΕ ότι στην ουσία έχει παγοποιηθεί τον τελευταίο ενάμιση χρόνο, λόγω φαινομένων εκμετάλλευσης, αναμένει ωστόσο ότι σύντομα θα ξεκινήσει εκ νέου η εφαρμογή του.  

Εξηγεί ότι σχέδιο δημιουργήθηκε πριν από περίπου 10 χρόνια για την επανεγκατάσταση στα χωριά και λειτούργησε πολύ θετικά, είχε όμως και αρκετά προβλήματα, κυρίως στους μηχανισμούς εφαρμογής και ελέγχου του σχεδίου.  

Υπήρχαν φαινόμενα εκμετάλλευσης από κάποιους λέει και προσθέτει ότι «η Κυβέρνηση αντί να αντιμετωπίσει το πρόβλημα, επέλεξε την παγοποίηση του σχεδίου». Ως αποτέλεσμα, εδώ και 18 μήνες περίπου δεν εγκρίνεται σχεδόν κανένας, συμπληρώνει.  

Ερωτηθείς τι γίνεται με τις αιτήσεις που εκκρεμούν, αναφέρει ότι «εδώ και 18 μήνες εγκρίθηκαν δύο ή τρεις περιπτώσεις από τις 150».  

Παράλληλα, λέει ότι εδώ και περίπου 6 μήνες βρίσκεται σε συνεχή επικοινωνία, τόσο με τον Προεδρικό Επίτροπο Φώτη Φωτίου, όσο και με την Υπουργό Εργασίας Ζέτα Αιμιλιανίδου. Προσθέτει ότι έχουν συμφωνήσει πως θα διορθωθούν οι μηχανισμοί με τους οποίους γίνονται οι έλεγχοι, ώστε να ξεκινήσει εκ νέου η εφαρμογή του σχεδίου.  

Θα γίνουν δηλαδή πιο αυστηρές οι διαδικασίες διότι δεν θέλουμε να γίνεται εκμετάλλευση του σχεδίου, λέει ο κ. Μούσας.  

Αναμένει εξάλλου ότι τις επόμενες εβδομάδες θα προχωρήσει το θέμα, με την έγκριση των Κανονισμών από το Υπουργικό Συμβούλιο, σύμφωνα με ενημέρωση που έτυχε από την κ. Αιμιλιανίδου.  

Τα σχέδια αυτά θα δώσουν κίνητρα και σε νεαρές οικογένειες, που είναι και το σημαντικότερο για το μέλλον των μαρωνίτικων χωριών, καταλήγει ο κ.