Η Ολομέλεια της Βουλής με 29 ψήφους υπέρ και 16 εναντίον, καταψήφισε την πρόταση της Κυβέρνησης για διεξαγωγή δημοψηφίσματος για την μεταρρύθμιση της τοπικής αυτοδιοίκησης ταυτόχρονα με τις βουλευτικές εκλογές.

«Η ολομέλεια του σώματος με την παρούσα Απόφασή της δηλώνει ότι τάσσεται κατά της προκήρυξης παγκύπριου δημοψηφίσματος αναφορικά με την προωθούμενη μεταρρύθμιση της τοπικής αυτοδιοίκησης δυνάμει των διατάξεων του άρθρου 3(1) του περί Δημοψηφισμάτων Νόμου του 1989 και ως εκ τούτου απορρίπτει την υπ’ αριθμόν 358/2021 πρόταση του Υπουργικού Συμβουλίου, ημερομηνίας 23 Μαρτίου 2021», όπως αναφέρεται στην σχετική απόφαση που υιοθέτησε η Βουλή.

Υπέρ της απόφασης της Βουλής τάχθηκε η πλειοψηφία των Κοινοβουλευτικών κομμάτων, ενώ εναντίον τάχθηκε ο ΔΗΣΥ και η Συνεργασία Δημοκρατικών Δυνάμεων.

Στην απόφαση αναφέρεται μεταξύ άλλων ότι στο συγκεκριμένο νομοσχέδιο, όπως αυτό αναθεωρήθηκε από την Επιτροπή Εσωτερικών με πλειοψηφία έχει περιληφθεί πρόνοια σύμφωνα με την οποία για την ίδρυση των νέων δήμων, στο πλαίσιο της μεταρρύθμισης της τοπικής αυτοδιοίκησης και την ένταξη σε αυτούς ορισμένων τοπικών αρχών ως δημοτικών διαμερισμάτων, αποτελεί προϋπόθεση η διεξαγωγή δημοψηφισμάτων σε επίπεδο τοπικών αρχών, τα οποία προτείνεται να διεξαχθούν μέχρι την 31η Δεκεμβρίου 2023.  

Επίσης αναφέρεται ότι η πλειοψηφία των μελών της Επιτροπής εκτιμά ότι το παρατεθέν στη σχετική πρόταση του Υπουργικού Συμβουλίου ερώτημα, το οποίο διατυπώνεται ως εξής:

«Συμφωνείτε με τη μεταρρύθμιση της τοπικής αυτοδιοίκησης στη βάση της πρότασης της εκτελεστικής εξουσίας για τη δημιουργία δεκαεπτά νέων δήμων με διοικητική και οικονομική αυτοτέλεια;»,είναι ασαφές και επιδέχεται πολλαπλών ερμηνειών.  

Περαιτέρω, η πλειοψηφία των μελών της Κοινοβουλευτικής Επιτροπής Εσωτερικών εκτιμά ότι το χρονικό διάστημα μέχρι την 30ή Μαΐου 2021, ημερομηνία κατά την οποία με την ως άνω πρόταση του Υπουργικού Συμβουλίου προτείνεται να διενεργηθεί το υπό αναφορά παγκύπριο δημοψήφισμα, δεν είναι επαρκές, ώστε να καταστεί δυνατή η ουσιαστική ενημέρωση των πολιτών σχετικά με τις πρόνοιες της σκοπούμενης μεταρρύθμισης της τοπικής αυτοδιοίκησης,

Η πλειοψηφία των μελών της Επιτροπής, αναφέρεται, τάσσεται εναντίον της διεξαγωγής του υπό αναφορά παγκύπριου δημοψηφίσματος.  

Οι θέσεις των κομμάτων

Η Βουλευτής του ΔΗΣΥ Ξένια Κωνσταντίνου ανέφερε ότι η πλειοψηφία των κομμάτων της αντιπολίτευσης επέμενε σε τοπικά δημοψηφίσματα ενώ σύμφωνα με τις γνωματεύσεις δεν ήταν αναγκαίο ή εφικτό. Διερωτήθηκε τι θα γίνει αν ένας δήμος καταψηφίσει συμπλεγματοποίηση με άλλο δήμο και με ποιον θα συνενωθεί τότε. Πρόσθεσε ότι μια καθολική μεταρρύθμιση δεν μπορεί να γίνει αλά καρτ.

Αναφέρθηκε επίσης στη γνωμάτευση του Γενικού Εισαγγελέα ότι δεν μπορεί να γίνουν τοπικά δημοψηφίσματα σε μια νομοθεσία που θα υπερψηφιζόταν από τη Βουλή 2 χρόνια πριν.  

Ανέφερε ακόμα ότι η υπό συζήτηση μεταρρύθμιση, διασφάλιζε και υπηρεσίες πιο φιλικές για τους πολίτες, να αντλούν οι δήμοι πολύ μεγαλύτερα κονδύλια, είναι διασυνδεδεμένη με τα λεφτά του Ταμείου Ανάκαμψης ύψους 1 δις, οι προϋπολογισμοί θα ήταν ισοσκελισμένοι, θα υπήρχε διοικητικά αυτονομία και αυτάρκεια δήμων, αποκέντρωση και ώθηση για ανάπτυξη μείωση της γραφειοκρατίας, νέοι μηχανισμοί εσωτερικού ελέγχου. Δε έγινε, όπως είπε και είναι κρίμα. Το ΔΗΣΥ πρόσθεσε τάσσεται εναντίον του σχεδίου απόφασης της Βουλής.  

Η Βουλευτής του ΑΚΕΛ Ελένη Μαύρου και Πρόεδρος της Επιτροπής Εσωτερικών είπε ότι το κόμμα στηρίζει αυτή την προσπάθεια για περισσότερο από δέκα χρόνια, σε αντίθεση με κάποιους που κρίνουν και τοποθετούνται ανάλογα με τον ποιος κυβερνά. Πρόσθεσε ότι είναι λάθος και παραποίηση της πραγματικότητας να καταγγέλλει κάποιος το ΑΚΕΛ ότι δεν επιχειρεί τη μεταρρύθμιση της τοπικής αυτοδιοίκησης, την οποία όπως είπε, πονεί και στηρίζει.  

Πρόσθεσε ότι η Βουλή έχει δικαίωμα και να μελετά και να προβληματίζεται για τα νομοσχέδια της μεταρρύθμισης, όπως η Κυβέρνηση τα μελετούσε από το 2013 και τα έφερε μόλις στα μέσα Μαρτίου του 2020 στη Βουλή. Ανέφερε επίσης ότι το ΑΚΕΛ ήταν υπέρ της διενέργειας τοπικών δημοψηφισμάτων και κατέθεσε σχετική πρόταση εδώ και περισσότερο από δύο χρόνια και είναι η κυβέρνηση που αρνήθηκε να συζητήσει τη θέση αυτή.  

Είπε επίσης ότι ο χρόνος που επιλέγεται για το δημοψήφισμα στερεί το δικαίωμα από τους πολίτες για ουσιαστική συζήτηση, ενώ αναφέρθηκε και σε ασάφεια του ερωτήματος. Χαρακτήρισε πυροτέχνημα το παγκύπριο δημοψήφισμα που ήρθε ως αντίβαρο στην άποψη για τοπικά δημοψηφίσματα.

Ο Βουλευτής του ΔΗΚΟ Πανίκος Λεωνίδου, ανέφερε ότι πρότειναν να διεξαχθούν τοπικά δημοψηφίσματα για να διασφαλίσουν τη δημοκρατία, τη λαϊκή βούληση και λαϊκή κυριαρχία και τον τελικό λόγο να τον έχει ο πολίτης. Πρόσθεσε ότι το γενικό παγκύπριο δημοψήφισμα αντίκειται σε αυτή την αρχή, αφού δεν μπορεί για παράδειγμα ο δήμος Πέγειας να αποφασίζει για τον δήμο Λευκωσίας ή αντίστροφα.  

Είπε ότι η Κυβέρνηση ούτε τις στοιχειώδεις επαφές δεν έχει κάνει με επηρεαζόμενες κοινωνίες και δήμους σχετικά με τις συνενώσεις. Πρόσθεσε ότι το ερώτημα του δημοψηφίσματος αποτελείται από τρία επιμέρους ερωτήματα και το ζήτημα περιπλέκεται το ζήτημα. Η Κυβέρνηση, ανέφερε, δεν είχε πρόθεση να προχωρήσει τη μεταρρύθμιση για αυτό περιέπλεξε τα πράγματα. Ζήτησε να γίνουν  κατά τόπους δημοψηφίσματα για να αποδείξουν οι τοπικές κοινωνίες της θέλησή τους.

Ο Πρόεδρος της ΕΔΕΚ Μαρίνος Σιζόπουλος είπε ότι το κόμμα τάσσεται υπέρ της μεταρρύθμισης της τοπικής αυτοδιοίκησης, εξέφρασε ωστόσο σημαντικές διαφωνίες σε σοβαρές πρόνοιες του νομοσχεδίου όσον αφορά τη συμπλεγματοποίηση, τον τρόπο που θα λειτουργήσουν τα δημοτικά διαμερίσματα ως αποσταθεροποιητικός παράγοντας και το εκλογικό σύστημα.

Πρόσθεσε ότι όσον αφορά τα δημοψηφίσματα είπε πως όταν έγινε η ανακήρυξη των δήμων, ρωτήθηκαν οι κάτοικοι της περιοχή και σήμερα θα πρέπει να ρωτηθούν ξανά, χωρίς να καθίσταται δεσμευτική η οποιαδήποτε απόφαση αλλά να μπορεί να ληφθεί σοβαρά υπόψη στη διαμόρφωση τελικού κειμένου. Ανέφερε ακόμα ότι με τον τρόπο που διατυπώνεται το ερώτημα στο δημοψήφισμα, η Κυβέρνηση τον υποχρεώνει να τοποθετηθεί αν είμαι υπέρ της μεταρρύθμισης με βάση την πρόταση της Κυβέρνησης. Τάχθηκε κατά της διαδικασίας και της μορφής του δημοψηφίσματος.

Ο Πρόεδρος της Συμμαχίας Πολιτών Γιώργος Λιλλήκας ανέφερε ότι η  πρόταση της Κυβέρνησης έχει ατέλειες κυρίως όσον αφορά γεωγραφικές ενώσεις. Παρόλα αυτά, ανέφερε, η Βουλή ολοκλήρωσε ένα πολύ μεγάλο έργο «και αδικούμε και τον εαυτό μας και τη δουλειά που κάναμε».  Πρόσθεσε ότι σε προεκλογικές περιόδους δεν είναι το ευνοϊκότερο περιβάλλον Τα για να λαμβάνονται σωστές αποφάσεις και παρεισφρέουν διάφορες σκοπιμότητες.  Σημείωσε ότι οι μεταρρυθμίσεις ωριμάζουν πολύ αργά στον τόπο μας και ευχήθηκε η επόμενη Βουλή και η Κυβέρνηση να επαναφέρουν το θέμα σε πιο ήπιες πολιτικές συνθήκες και περιβάλλον.  

Ο Βουλευτής της Αλληλεγγύης Μιχάλης Γιωργάλλας ανέφερε ότι θα ήταν καλύτερο αν στα πλαίσια αυτής της προσπάθειας γίνονταν τοπικά δημοψηφίσματα, ειδικά σε δήμους και κοινότητες που μπορούν να χαρακτηριστούν ως ειδικές περιπτώσεις, όμως πριν από τη μεταρρύθμιση, ώστε να περιληφθούν οι εισηγήσεις των πολιτών. Παράλληλα ανέφερε ότι ένα δημοψήφισμα σε 45 μέρες  δεν θα δώσει την πραγματική εικόνα και δεν θα βοηθήσει τη μεταρρύθμιση. Ζήτησε να επανεξετάσει ο Υπουργός Εσωτερικών τη διεξαγωγή ενός πιο προσαρμοσμένου δημοψηφίσματος σε κατάλληλο χρόνο όσο και ειδικά δημοψηφίσματα.  

Ο Πρόεδρος των Οικολόγων Χαράλαμπος Θεοπέμπτου ανέφερε ότι το κόμμα είναι υπέρ των δημοψηφισμάτων ως έκφραση της άμεσης δημοκρατίας. Είπε ότι επειδή υπάρχουν μια σειρά ενστάσεων από τις τοπικές αρχές, το σωστό είναι να πάει να λυθεί με τοπικά δημοψηφίσματα. Επίσης εξέφρασε τη διαφωνία του με τον τρόπο που τίθεται το ερώτημα από την απόφαση του Υπουργικού για τους 17 δήμους από τη στιγμή που υπάρχουν όλα αυτά τα προβλήματα με τις συνενώσεις.

Ο Πρόεδρος του ΕΛΑΜ Χρίστος Χρίστου ανέφερε ότι ενώ είναι υπέρ της αναβάθμισης και ισχυροποίησης της τοπικής αυτοδιοίκησης, όσον αφορά τα δημοψηφίσματα τους βρίσκει αντίθετους τόσο η προσέγγισης της Κυβέρνησης όσο και της αντιπολίτευσης. Το μόνο λογικό, όπως είπε, είναι να γίνουν τοπικά δημοψηφίσματα πριν γίνει η μεταρρύθμιση.  

Ο Βουλευτής της Συνεργασίας Δημοκρατικών Δυνάμεων Μαρίνος Μουσιούττας ανέφερε ότι με την απόφαση δυστυχώς για καθαρά εκλογικές σκοπιμότητες κάποιοι αποφάσισαν αυτή η πολύχρονη δουλειά για τη μεταρρύθμιση της τοπικής αυτοδιοίκησης από την Κυβέρνηση και τη Βουλή να πάει στράφι. Παραδέχτηκε ότι το νομοσχέδιο δεν ήταν τέλειο, ωστόσο, όπως είπε θα μπορούσε να καταλήξει κάπου. Δεν ήταν τέλιο αλλά μπορούσαμε να καταλήξει κάπου. Με αυτή την ενέργειά μας, πρόσθεσε, βάλαμε μια ταφόπλακα σε αυτή τη δουλειά που έγινε. Είπε ότι η Συνεργασία ήταν από την αρχή εναντίον στη διεξαγωγή δημοψηφισμάτων και ευχήθηκε η νέα Βουλή να μην καθυστερήσει και να προσφέρει αυτό που θέλει ο λαός.  

ΚΥΠΕ

ΚΥΠΕ