Στη βάσανο εξήντα και πλέον τροπολογιών, που κατέθεσαν τα κόμματα, θα υποβληθεί η μεταρρύθμιση της τοπικής αυτοδιοίκησης την Πέμπτη στην Ολομέλεια της Βουλής.

Ύστερα από χρόνια συζήτησης στη Βουλή τα τρία νομοσχέδια που αφορούν τη μεταρρύθμιση της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, δηλαδή ο ο περί Δήμων Νόμος του 2020, ο περί Κοινοτήτων (Τροποποιητικός) Νόμος του 2020 και ο περί Επαρχιακών Συμπλεγμάτων Νόμος του 2015, οδηγούνται προς ψήφιση.

Παράλληλα, στην Ολομέλεια θα τεθούν σε ψηφοφορία 60 τροπολογίες που κατατέθηκαν από κόμματα στα συγκεκριμένα νομοσχέδια. Πολλές από αυτές αφορούν τη σύνθεση των νέων δήμων και συμπλεγμάτων μετά τις συνενώσεις, με το τοπίο να παραμένει μέχρι την τελευταία στιγμή ρευστό

Σκοπός των νομοσχεδίων είναι η αναθεώρηση του ισχύοντος νομοθετικού πλαισίου, που διέπει την τοπική αυτοδιοίκηση, με απώτερο στόχο τη βελτίωση του ρυθμιστικού, εποπτικού και συντονιστικού πλαισίου του συστήματος τοπικής διακυβέρνησης.

Σκοπός του περί Δήμων Νόμου του 2020 είναι μεταξύ άλλων ο εκσυγχρονισμός του ισχύοντος νομοθετικού πλαισίου ώστε οι δήμοι να αποκτήσουν διοικητική και οικονομική αυτοτέλεια, για να καταστούν οικονομικά και λειτουργικά βιώσιμοι ως τοπικές αρχές. 

Αντίστοιχα ο περί Κοινοτήτων Νόμος του 2020 έχει ως σκοπό τροποποίηση του περί Κοινοτήτων Νόμου, ώστε να εκσυγχρονιστούν ορισμένες διατάξεις του και να εισαχθούν ρυθμίσεις για την παροχή κοινών υπηρεσιών από ορισμένες κοινότητες, μέσω της σύστασης και λειτουργίας τοπικών συμπλεγμάτων παροχής υπηρεσιών, όπως είναι μεταξύ άλλων η συλλογή οικιακών αποβλήτων, η παροχή υγειονομικών υπηρεσιών και υπηρεσιών καθαριότητας και η ρύθμιση της τροχαίας κινήσεως.

Σκοπός του περί Επαρχιακών Συμπλεγμάτων Νόμου του 2015, είναι η θέσπιση νομοθεσίας για την ίδρυση και τη λειτουργία επαρχιακών συμπλεγμάτων, δηλαδή ενός επαρχιακού οργανισμού αυτοδιοίκησης σε κάθε επαρχία, με αρμοδιότητες οι οποίες θα ασκούνται σε επαρχιακό επίπεδο και θα αφορούν στην υδατοπρομήθεια, στη λειτουργία αποχετευτικών συστημάτων και στη διαχείριση στερεών αποβλήτων. Το νομοσχέδιο αρχικά προέβλεπε την έκδοση πολεοδομικών και οικοδομικών αδειών από τους επαρχιακούς οργανισμούς αυτοδιοίκησης, ωστόσο κατά τη συζήτησή του απαλείφθηκαν οι σχετικές με το όλο ζήτημα πρόνοιές του, έτσι που η εν λόγω αρμοδιότητα να ασκείται από τις τοπικές αρχές αντί από τους εν λόγω οργανισμούς. Παράλληλα, το τρίτο νομοσχέδιο τροποποιήθηκε περαιτέρω, ώστε τα συμβούλια των επαρχιακών οργανισμών αυτοδιοίκησης να συγκροτούνται με έμμεση εκλογή που θα πραγματοποιείται μεταξύ των ήδη εκλελεγμένων δημοτικών και κοινοτικών συμβουλίων.  

Οι κυριότερες τροπολογίες

Περίπου εξήντα τροπολογίες που κατατέθηκαν από τα κόμματα θα οδηγηθούν αύριο στην Ολομέλεια για ψήφιση. Οι περισσότερες από τις τροπολογίες που κατέθεσαν τα κόμματα αφορούν συνενώσεις δήμων και κοινοτήτων και αναμένεται να φανεί ποιες θα επικρατήσουν και ποιος θα είναι ο τελικός αριθμός τους.

Άλλες βασικές τροπολογίες αφορούν μεταξύ άλλων τη διεξαγωγή ή μη δημοψηφισμάτων για τις προτεινόμενες συνενώσεις.

Τροπολογία ΑΚΕΛ -ΕΔΕΚ – Οικολόγων έχει ως σκοπό να καθορισθεί ότι τα δημοψηφίσματα τα οποία θα διενεργηθούν θα είναι τοπικής σημασίας, έτσι που οι εκλογείς εκάστης τοπικής αρχής που θα συνενωθεί σε νέο δήμο να ερωτηθούν για την αλλαγή που αφορά στην οικεία τοπική αρχή, αντί για το σύνολο των προτεινόμενων συνενώσεων.

Άλλη τροπολογία των τριών κομμάτων έχει ως σκοπό να καθορισθεί ότι ουδεμία υφιστάμενη τοπική αρχή δεν δύναται να συνενωθεί με άλλη τοπική αρχή και να αποτελεί δημοτικό διαμέρισμα, χωρίς να έχει προηγηθεί η διενέργεια τοπικών δημοψηφισμάτων. Επιπροσθέτως, σκοπείται όπως δήμοι, οι οποίοι δεν συνενώνονται με άλλες τοπικές αρχές εξακολουθούν να λειτουργούν ως δήμοι με τη μορφή που συστάθηκαν δυνάμει του υπό κατάργηση νόμου, νοουμένου ότι έχουν διενεργηθεί τοπικά δημοψηφίσματα.

Με τροπολογία που κατέθεσε ο ΔΗΣΥ γίνεται εισήγηση για κατάργηση των προνοιών του νομοσχεδίου που προβλέπουν τη διεξαγωγή δημοψηφισμάτων για τους σκοπούς των προτεινόμενων συνενώσεων τοπικών αρχών. Στο ίδιο μήκος κύματος και  τροπολογία της ΔΗΠΑ με σκοπό κατάργηση των προνοιών του νομοσχεδίου που προβλέπουν τη διεξαγωγή δημοψηφισμάτων.

Με άλλη τροπολογία του ΔΗΣΥ γίνεται εισήγηση η αναθεώρηση ορισμένων προνοιών αναφορικά με την ίδρυση των νέων δήμων, ώστε να διαλαμβάνουν όσα προέβλεπε το αρχικό νομοσχέδιο, πριν από την ένταξη σε αυτό προνοιών για τη διεξαγωγή δημοψηφισμάτων.

Το ΑΚΕΛ κατέθεσε τροπολογία ώστε να καθορισθεί ότι το Υπουργικό Συμβούλιο θα προκηρύξει τη διεξαγωγή δημοψηφισμάτων μέχρι την 31η Μαΐου 2023.

Το ΔΗΚΟ κατέθεσε τροπολογία με σκοπό να καθορισθεί ότι για σκοπούς ίδρυσης και σύστασης των νέων δήμων, στο πλαίσιο της προτεινόμενης μεταρρύθμισης, θα προηγηθεί η διενέργεια παγκύπριου δημοψηφίσματος, έτσι που οι εκλογείς των επηρεαζόμενων δήμων και κοινοτήτων, καθώς και των δήμων οι οποίοι δεν προτείνεται να συνενωθούν με άλλες τοπικές αρχές, να ερωτηθούν για το σύνολο των προτεινόμενων συνενώσεων.

Τροπολογία ΔΗΚΟ και ΕΔΕΚ έχει ως σκοπό να απαλειφθούν οι πρόνοιες του νομοσχεδίου αναφορικά με τη μεταφορά στους δήμους των αρμοδιοτήτων που σήμερα ασκούνται από τις σχολικές εφορίες.

Επίσης τα κόμματα ΔΗΚΟ και Οικολόγοι προτείνουν τη σύσταση ανεξάρτητης αρχής με αρμοδιότητες αναφορικά με την πλήρωση κενών θέσεων δημοτικών υπαλλήλων, καθώς και την άσκηση πειθαρχικής εξουσίας.

Σε άλλη τροπολογία ΑΚΕΛ-ΔΗΚΟ και Οικολόγοι προτείνουν ρυθμίσεις αναφορικά με τη δωρεάν στάθμευση ηλεκτροκίνητων οχημάτων και οχημάτων κινούμενων με ηλεκτροκίνητη μηχανή σε δημοτικό χώρο στάθμευσης στον οποίο η στάθμευση οχημάτων δεν ελέγχεται από μηχανισμό ή άλλο σύστημα ελέγχου εισόδου και εξόδου οχημάτων.

Με τροπολογία του ΑΚΕΛ επιδιώκεται  να απαλειφθεί πρόνοια που αφορά στην έμμεση άσκηση διοικητικής εποπτείας του Υπουργού Εσωτερικών επί των δήμων.

Με τροπολογία στον περί κοινοτήτων νόμων, το ΑΚΕΛ, προτείνει να εισαχθεί πρόνοια, ώστε τα πρόσωπα, τα οποία διεκδικούν εκλογή σε κατεχόμενες κοινότητες να εξαιρούνται από την εφαρμογή της προτεινόμενης ρύθμισης για περιορισμό των θητειών στο αξίωμα του κοινοτάρχη ή του μέλους κοινοτικού συμβουλίου.

Το  ΔΗΚΟ με τροπολογία του εισηγείται αύξηση των δημοτικών συμβούλων των νέων δήμων κατά τέσσερις δημοτικούς συμβούλους.

Άλλη τροπολογία του ΔΗΚΟ επιδιώκει να μην προσμετράται, για σκοπούς εφαρμογής της πρόνοιας που προβλέπει περιορισμό των θητειών στο αξίωμα του δημάρχου ή του δημοτικού συμβούλου, η θητεία προσώπου η οποία λήγει την τελευταία ημέρα του μηνός κατά τον οποίο θα διενεργηθούν οι επόμενες γενικές δημοτικές εκλογές.

Εισηγείται επίσης πρόνοια, ώστε αφενός η δεύτερη κατανομή θέσεων να διενεργείται μεταξύ των υποψηφίων στο οικείο δημοτικό διαμέρισμα και αφετέρου ο δήμος να μη θεωρείται ως μία ενιαία εκλογική περιφέρεια.

Σε άλλη τροπολογία εισηγείται όπως σε κοινότητες με αριθμό εγγεγραμμένων εκλογέων που δεν υπερβαίνει τους διακόσιους (200) εκλογείς εξαιρούνται από την εφαρμογή της προτεινόμενης ρύθμισης για περιορισμό των θητειών στο αξίωμα του κοινοτάρχη ή του μέλους κοινοτικού συμβουλίου.

Τροπολογία της ΕΔΕΚ έχει ως σκοπό την αποτελεσματική εφαρμογή της πρόνοιας βάσει της οποίας θα δύναται να υποβάλει πρόσωπο υποψηφιότητα για δήμαρχος, αντιδήμαρχος ή σύμβουλος στον δήμο εντός των ορίων του οποίου έχει την επαγγελματική του στέγη ή ασκεί κατά κύριο λόγο το επάγγελμα ή το επιτήδευμά του, δεδομένου ότι ο εν λόγω δήμος ουσιαστικά κατέστη το κέντρο των δραστηριοτήτων του.

Το Κίνημα Οικολόγων με τροπολογία προτείνει την η εφαρμογή της απλής αναλογικής στην εκλογική διαδικασία για σκοπούς ανάδειξης των δημοτικών συμβούλων.

Τροπολογία της ΔΗΠΑ έχει ως σκοπό την εισαγωγή προνοιών αναφορικά με τη διενέργεια κατά ορισμένα χρονικά διαστήματα ελέγχου για τη στατική επάρκεια και πολεοδομική καταλληλότητα κάθε οικοδομής, από επαγγελματίες εγγεγραμμένους στο Επιστημονικό Τεχνικό Επιμελητήριο Κύπρου, για σκοπούς εξασφάλισης πιστοποιητικού καταλληλότητας των οικοδομών. Άλλη τροπολογία του κόμματος έχει ως σκοπό την εισαγωγή προνοιών, ώστε να αντιμετωπιστούν αποτελεσματικά τα προβλήματα που προκύπτουν από την οχληρία που προκαλείται εξαιτίας της εκπομπής υπερβολικού ήχου.

ΚΥΠΕ