ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΣΤΗΝ ΞΕΝΙΑ ΠΡΟΔΡΟΜΟΥ
Για τα νομοσχέδια σχετικά με την αναθεώρηση του πλαισίου πυρκαγιών, τι προνοούν και τι αναμένεται να αλλάξει, το νομοσχέδιο για την ορεινότητα και την πολιτική ορεινών περιοχών, τα δικαιώματα των παιδιών και το ζήτημα σχετικά με την ταυτότητα φύλου μίλησε στην εκπομπή Offsite on Air η Επίτροπος Νομοθεσίας Λουϊζα Ζαννέτου την Παρασκευή (2/6).
Όπως ανέφερε, η Κύπρος κατέθεσε την έκθεση της για τα Δικαιώματα του παιδιού,απαντώτας πολλά θέματα, όπως ασύλου, παιδείας, υπηρεσίας κοινωνικής ευημερίας αλλά και άλλες νομοθεσίες και τώρα αναμένετα η επίσημη απάντηση - εισηγήσεις από τα Ηνωμένα Έθνη.
Επίσης, κατά την συνέντευξη της, η κα Ζαννέτου, αναφέρθηκε στο θέμα της αναθεώρησης του πλαισίου των πυρκαγιών. Έχει συσταθεί μια επιτροπή η οποία κατέγραψε όλα τα διαφορετικά νομοθετήματα που ασχολούνται με τα θέματα των πυρκαγιών και των φωτιών, ώστε να υπάρχει μια συμμόρφωση και αυστηροποίηση των ποινών.
Σε άλλο σημείο, αναφέρθηκε στην η δημιουργία κάποιου μηχανισμού παρακολούθησης γαιτ ην Εθνική Στρατηγική για την Ανάπτυξη των Ορεινών κοινοτήτων (ΕΣΑΟΚ), ώστε να μην μείνει εδώ που είναι σήμερα αλλά υλοποιηθεί ολόκληρη.
Τέλος, έκανε αναφορά στο θέμα φύλου στην ταυτότητα, όπου προωθείται νομοθεσία που είτε ενήλικας είτε ανήλικας, υπό κάποιες ποϋποθέσεις, θα μπορεί να αλλάξει το σημείο αυτό στην ταυτότητα του σύμφωνα με το φύλο που νιώθει πως έιναι.
Τα δικαιώματα του παιδιού στην Κύπρο όπως παρουσιάστηκαν στην συνέλευση των ΗΕ στην Γενεύη
Το Υπουργικό Συμβούλιο με έχει διορίσει Επίτροπο Νομοθεσίας για να ετοιμάζω τις περιοδικές εκθέσεις που υποβάλλει η Δημοκρατία ενόψει του γεγονότος ότι είμαστε συνδεδεμένοι με κάποιες συμβάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων περιλαμβανομένου, την σύμβαση δικαιωμάτων του παιδιού.
Αυτή η διαδικασία είναι πολύ ενδιαφέρουσα, διότι ως Οργανισμός Ηνωμένων Εθνών, η ειδική επιτροπή των παιδιών αποτελείται από 18 εμπειρογνώμονες οι οποίοι είναι έμπειροι στο θέμα των δικαιωμάτων των παιδιών από διάφορες χώρες και το τι έχει υποχρέωση να πράξει η Κυπριακή Δημοκρατία είναι να καταθέτει κάθε περίπου 4 χρόνια την περιοδική της έκθεση στην οποία απαντά σε σειρά ερωτημάτων που υποβάλουν τα μέλη της επιτροπής για το θέμα της συμμόρφωσης με την σύμβαση των δικαιωμάτων των παιδιών.
Κάθε 4 χρόνια καλούμαστε στην Γενεύη και με την συνοδεία τεχνοκρατών από τα διάφορα Υπουργεία, καθώς τα δικαιώματα των παιδιών άπτονται διαφόρων υπουργείων στην Δημοκρατία όπου εκεί καλούμασταν να απαντήσουμε σε πάρα πολλά ερωτήματα που τις υποβάλλουν τα μέλη της επιτροπής αφού λάβουν υπόψιν τους διάφορες εκθέσεις που καταχωρούν άλλα σώματα στην Δημοκρατία, NGOs, η Επίτροπος Δικαιωμάτων του Παιδιού κατέθεσε μια πολυσέλιδη έκθεση υποδεικνύοντας κάποια θέματα για συμμόρφωση.
Μπορώ να πω ότι εκεί, ερωτηθήκαμε για πολλά θέματα, όπως ασύλου, παιδείας, υπηρεσίας κοινωνικής ευημερίας και για τις νομοθεσίες που έχουμε και είχαμε παρουσιάσει στην αρχική αγόρευση που έκανα ενώπιον της επιτροπής αυτής όλες τις πρόσφατες εξελίξεις που είχαμε σε σχέση με τα παιδιά. Χαρακτηριστικά παραδείγματα, το σπίτι του παιδιού, το σπίτι της γυναίκας, θέματα για το bullying, θέματα που άπτονται ποινικής δικαιοσύνης – ότι δηλαδή υπάρχει δυνατότητα ένα παιδί να καταθέσει από το σπίτι του παιδιού και όχι ενώπιον του δικαστηρίου.
Παρουσιάστηκε το πολύ σημαντικό νομοθέτημα της σύμβασης της Κωνσταντινούπολης που είναι η βία κατά των γυναικών. Επίσης το άκρως σημαντικό νομοθέτημα της φιλικής δικαιοσύνης προς τα παιδιά που έχει να κάνει με τον τρόπο που αντιμετωπίζει η ΚΔ τα παιδιά παραβάτες.
Δηλαδή ο τρόπος να είναι διαφορετικός από το πώς αντιμετωπίζεται ενήλικας παραβάτης. Στόχος δεν είναι το παιδί να καταδικαστεί και να δικαστεί αλλά να του προσφέρουμε κι άλλες λύσεις με κάποιες επιτροπές ούτως ώστε να έχει κάποια άλλη αντιμετώπισης και αν αυτά δεν δουλέψουν τότε να τον προσάψουμε ενώπιων Δικαστηρίου και αν διαταχθεί φυλάκιση, που είναι το τελευταίο μέτρο, τότε θα υπάρχει ειδική φυλακή ανηλίκων και εξού και βλέπουμε τώρα σε διάφορα Μέσα Ενημέρωσης ότι γίνεται προσπάθεια για εξεύρεση αυτού του χώρου. Η επιτροπή εξέφρασε κάποια αρχικά πορίσματα.
Οι εισηγήσεις που θα κάνει η επιτροπή στην Κύπρο, αν κάτι δεν την ικανοποιεί, θα έρθει σε επίσημο έγγραφο και θα πρέπει να το κυκλοφορήσω σε όλα τα αρμόδια υπουργεία ούτως ώστε κάποια σημεία απασχολούν είτε προβληματίζουν να τεθούν ενώπιον υπουργείων για να εφαρμοστούν κάποιες ενέργειες.
Για παράδειγμα, στην επιτροπή ΗΕ, ακούστηκε ότι απασχολεί το θέμα του bullying, των διακρίσεων στα σχολεία και ένα θέμα που συζητιέται τώρα και ενώπιον της Βουλής και είναι ένα θέμα το οποίο έχει εκφραστεί ότι δεν είναι επιθυμία τους δημιουργούμε αδικήματα που να αφορούν μόνο παιδιά. Από την στιγμή που υπάρχουν άλλοι τρόποι αντιμετώπισης κάποιων συμπεριφορών παρά να της ποινικοποιούμαι.
Επομένως, αναμένουμε με ενδιαφέρον τα πορίσματα. Τα αρχικά σχόλια ήταν αρκετά θετικά και τα έχω αναρτήσει στην σελίδα του Γραφείου Επιτρόπου Νομοθεσίας, τις πρώτες παρατηρήσεις, καθώς μόλις φύγαμε έγινε μια λεπτομερείς ανάλυση των όσων λέχθηκαν από την πλευρά μας, όλων των ερωτήσεων που έγιναν από τα μέλη της επιτροπής, των αρχικών συμπερασμάτων και ότι αναγνωρίζεται η προσπάθεια της ΚΔ τα τελευταία χρόνια και η θεσμοθέτηση διαδικασιών πολιτικών που επίδειξε το κράτος για θέματα προστασίας των παιδιών.
Παρά την παρατεταμένη αγωνία που είχα στην Γενεύη καθώς στην Κυπριακή Δημοκρατίας υπήρχαν θέματα τα οποία ακούγονται συνέχεια στα ΜΜΕ κα που συμβαίνουν βέβαια για τους ασυνόδευτους ανήλικους, τα παιδιά που είναι εξαφανισμένα, τα παιδιά που αντιμετωπίζουν κάποια προβλήματα. Εντούτοις η επιτροπή κατάλαβε ότι η Κύπρος βρίσκεται σε μια ειδική κατάσταση με τεράστιους αριθμούς αιτητών ασύλου. Επίσης έχει δοθεί διαβεβαίωση από την αρμόδια λειτουργό του υπουργείου εσωτερικών, πως τα θέματα ασυνόδευτων ανηλίκων αντιμετωπίζεται με εμπειρογνώμονες, ελέγχονται ο ι αιτήσεις τους το συντομότερο.
Είναι θετικές οι αρχικές σκέψεις της επιτροπής και θα αποτυπωθούν τώρα στο concluding observations και θα μας αποσταλεί πρώτα, να την αξιολογήσουμε να την διανέμουμε σε όλα τα υπουργεία και θα αρχίσουν όλες οι διορθωτικές ενέργειες.
Ως επίτροπος νομοθεσίας έχω αρκετά θέματα να εισηγηθώ, όπως για παράδειγμα έχω ερωτηθεί αν η νομοθεσία μας επιτρέπει γάμο ανηλίκων και έδωσα διαβεβαίωση τώρα ότι στα πλαίσια αναθεώρησης του οικογενειακού δικαίου και αυτό μελετάται με την Υπουργό Δικαιοσύνης για να διορθωθεί.
Σε σχέση με τους ανήλικους αιτητές ασύλου, υπήρξε μια διευθέτηση όπου κάποια παιδιά μεταφέρθηκαν σε ξενοδοχεία και σε κάποιες δομές στην Παφό. Γι αυτό το θέμα δεν έχουμε κάποιες παρατηρήσεις κατά πως το αντιμετωπίζει η επιτροπή και γενικά τα Ηνωμένα Έθνη. Αναμένουμε να ακούσουμε τις παρατηρήσεις τους για να ληφθεί υπόψιν και να γίνει η οποιαδήποτε ανάλυση από το αρμόδιο Υπουργείο και για τις επιλογές που υπάρχουν για επίλυση του προβλήματος αυτού. Επίσης και για το θέμα των φυλακών ή χώρων φύλαξης των ανηλίκων που είναι επίσης ένα θέμα που συζητείται για την επίλυση του.
Τι αλλάζει στο πλαίσιο της αναθεώρησης των νομοσχεδίων για αντιμετώπιση των πυρκαγιών
Με αφορμή πυρκαγιές που γίνονται κάθε χρόνο, όπως η μεγάλη που έγινε πέρσι τον Ιούλιο και με τις συζητήσεις που γίνονται κάθε χρόνο με τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας για τον τρόπο αντιμετώπισης των πυρκαγιών, υπήρχε μια πρωτοβουλία από τον Γενικό Εισαγγελέα και το Υπουργείο Εσωτερικών για την δημιουργία μιας ομάδας που θα ασχολείτο με το θέμα της αναθεώρησης του πλαισίου των πυρκαγιών. Εξού και εγώ καθήκοντος, αφού μια από τις εργασίες μου είναι η αναθεώρηση της νομοθεσίας, μου ζητήθηκε και από το Υπουργείο Εσωτερικών και αργότερα από τις άλλες συσκέψεις, από τον ίδιο τον Γενικό Εισαγγελέα, να συμμετέχω σε αυτή την ομάδα εργασίας που είχε συσταθεί.
Αυτή την στιγμή υπάρχουν αρκετά νομοθετήματα που ασχολούνται με τα θέματα των πυρκαγιών και των φωτιών. Υπάρχει η νομοθεσία για την ύπαιθρο, η νομοθεσία του περί Δασών. Αν γίνει σε αστικό κέντρο πυρκαγιά είναι άλλος νόμος, σε δήμο / κοινότητα ισχύει άλλος νόμος. Υπάρχει ακόμη και ο ποινικώς κώδικας που εμπεριέχει αδικήματα εμπρησμού και οτιδήποτε έχει σχέση με πυρκαγιές.
Η ομάδα ξεκίνησε τις εργασίες της. Έχουμε ήδη κάνει μια καταγραφή όλων των νομοθεσιών σε σχέση και με τα αδικήματα για πυρκαγιές και όντως παρατηρήθηκε ότι για παράδειγμα ο νόμος περί Δασών έχει ποινές μέχρι 10 έτη ενώ περί υπαίθρου είχε ποινή μέχρι 5 χρόνια, περίπου.
Επομένως, ήταν ανάγκη να γίνει καταγραφή όλων των ποινών ούτως ώστε να υπάρχει μια συμμόρφωση. Για παράδειγμα, αν κάψω κάποια αντικείμενα εντός Δήμου το πρόστιμο αντιστοιχεί στα 850 ευρώ, ή αν γίνει απόρριψη τσιγάρου στον αυτοκινητόδρομο είναι ένα πρόστιμο. Ενώ, αν το τσιγάρο το απορρίψεις σε ύπαιθρο ή δάσος είναι πολύ μεγαλύτερη ποινή.
Στόχος δεν είναι να απαγορεύσουμε στον κόσμο να μπορεί να ανάψει και να κάνει το μαγείρεμα του στο Δάσος ή στην ύπαιθρο, ή να απαγορεύσουμε την χρήση εργαλείων που παράγει σπινθήρες. Πρέπει όμως να ακολουθείται μια διαδικασία, όπου θα ενημερώνεται μια υπηρεσία και θα δίνεται σχετική άδεια από την πυροσβεστική υπηρεσία, ώστε σε περιπτώσεις που υπάρχουν ψηλές θερμοκρασίες, να υπάρχει και η δυνατότητα έκδοσης διατάγματος από τον Υπουργό που να απαγορεύει το οποιοδήποτε άναμμα φωτιάς.
Ένας ακόμη στόχος ήταν η αυστηροποίηση κάποιων ποινών, ώστε να θέσουμε κάποια αδικήματα που έχουν σχέση με το αποτέλεσμα. Δηλαδή, αν από το άναμμα φωτιάς χωρίς άδεια προκληθεί πυρκαγιά να έχει διαφορετική ποινή από το άναμμα φωτιάς χωρίς την πρόκληση πυρκαγιάς.
Επίσης, υπάρχει η δυνατότητα εξώδικης ρύθμισης σε αδικήματα που δεν εμπεριεχόταν στην νομοθεσία τους. Για παράδειγμα, ο έπαρχος είναι για τα θέματα της υπαίθρου, ο διευθυντής του τμήματος δασών για θέματα του δάσους και άλλοι αρμόδιοι λειτουργοί θα μπορούν να εκδίδουν τα εξώδικα και μάλιστα ψηλά εξώδικα, ώστε να υπάρχει να αποτρέπεται ο κόσμος από την διενέργεια αδικημάτων.
Η ομάδα αυτή πραγματοποίησε αρκετές συνεδρίες με εκπροσώπους από την ανώτερη δικηγόρο της δημοκρατίας, του υπουργείου εσωτερικών, της υπηρεσίας θήρας, του υπουργείου δικαιοσύνης, του αρχηγείου αστυνομίας κ.α.
Είναι πολύ σημαντικό όταν πρόκειται για νομοθεσίες σοβαρές και ειδικά για αναθεώρηση νομοθεσιών, στις προκατασκευαστικές επιτροπές έρχονται διάφοροι εμπειρογνώμονες από διάφορα υπουργεία και έτσι δεν χρειάζεται ένα νομοσχέδιο να πηγαίνει από τμήμα σε τμήμα για να καταγράφονται όλες οι απόψεις.Αυτά τα νομοσχέδια έχουν σταλεί τώρα στους αρμόδιους υπουργούς οι οποίοi θα πρέπει να προβούν στις ενέργειες για την προώθηση τους και την τελική κατάρτιση τους ενώπιων της Βουλής των αντιπροσώπων.
Η πολιτική ορεινών περιοχών
Προωθείται η Εθνική Στρατηγική για την Ανάπτυξη των Ορεινών κοινοτήτων (ΕΣΑΟΚ) που είχε εξαγγελθεί από τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας και θα ισχύει για πολλά χρόνια, και αφορά την ανάπτυξη των ορεινών περιοχών με διάφορες δράσεις και πολιτικές, οι οποίες γίνονται για να ωθήσουν και τον κόσμο προς αυτές.
Ακόμη για να βοηθηθούν και οι κάτοικοι των ορεινών περιοχών για βελτίωση γενικά του τρόπου ζωής τους και γενικά για να εκτιμηθεί και να εμπεδωθεί στην κοινωνία το θέμα των ορεινών περιοχών.
Όπως και σε άλλα νομοθετήματα, στόχος και αυτού ήταν η δημιουργία κάποιου μηχανισμού παρακολούθησης, καθώς αυτή την στιγμή έχουμε τον Επίτροπο Ανάπτυξης Ορεινών περιοχών, με τον οποίο έχω εξαιρετική συνεργασία και με απόφαση του Υπουργικού Συμβουλίου για την θέσπιση αυτής της νομοθεσίας, είχαμε πολυάριθμες και πολύωρες συναντήσεις όπου δημιουργήθηκε το πλαίσιο να πει τι σημαίνει βουνό.
Δηλαδή, ποιες είναι οι χαμηλότερες και ποιες οι ψηλότερες ορεινές περιοχές σε σχέση με το υψόμετρο, οποίο είχε ορισθεί ως κατώτατο τα 500 μέτρα.
Επομένως υπάρχει ένα πίνακας με ποιες κοινότητες εντάσσονται στις ορεινές περιοχές. Αυτές θα λαμβάνονται υπόψιν για διάφορες πολιτικές του κράτους, αλλά κατά κύριο λόγο αυτή η νομοθεσία, δημιουργεί μια υπουργική επιτροπή η οποία θα λαμβάνει τις αποφάσεις για περεταίρω προώθηση νομοθεσιών, πολιτικών ή επιδομάτων θα δίνονται σε αυτές τις περιοχές.
Επίσης δημιουργείται ένα συμβούλιο του οποίου έγνοια είναι να παρακολουθεί την υλοποίηση της Εθνικής Στρατηγικής. Ανά έτος ή ανά δέσμη δράσεων.
Θεωρώ ότι αυτό θα βοηθήσει να μην μείνει η Στρατηγική εδώ που είναι. Επίσης, οι άνθρωποι και οι επίτροποι αλλάζουν και θα πρέπει να υπάρχει ένα νομοθέτημα που θα ορίζει ποιοι θα εκπροσωπούνται σε αυτές τις αρχές ώστε να συνεχίζει το έργο της κυβέρνησης.
Με αίτηση & ένορκο δήλωση θα αλλάζει κάποιος το φύλο στην ταυτοότητα του
Ο νόμος για την ταυτότητα φύλου είναι ένα νομοσχέδιο που άπτεται των ανθρωπίνων δικαιωμάτων αφού το κάθε πρόσωπο έχει το δικαίωμα αυτοπροσδιορισμού να καθορίσει το φύλο που νιώθει άνετα.
Αυτό το οποίο ετοιμάστηκε εδώ και 2 -3 χρόνια από το Υπουργείο Δικαιοσύνης και είχα την ευκαιρία να συνεργαστώ μαζί τους και με τον σύμβουλο της Δημοκρατίας για την πολυπολιτισμικότητα και αποδοχή της διαφορετικότητας, όπου ενδιαφέρει βέβαια την κοινότητα LGBTQ+ ατόμων, αφού θα μπορούν με αυτό τον νόμο να υποβάλλουν μια αίτηση για να αλλάζει το φύλο τους. Δηλαδή από άντρας να γίνω γυναίκα ή από γυναίκα να γίνω άντρας. Αυτό το νομοσχέδιο βασίζεται σε αυτό που έχουν εισάξει οι περισσότερες χώρες του αυτοπροσδιορισμού, ότι δηλαδή εγώ ο ίδιος μπορώ να αυτοπροσδιορίσω το πώς νιώθω.
Θα υπάρχει μια αίτηση, η οποία θα υποβάλλεται ενώπιον του έπαρχου που διατηρεί τα στοιχεία των γεννήσεων και ταυτοτήτων και ότι αφορά το άτομο μας και με μια ένορκη δήλωση που θα αναφέρει για ποιο λόγο προτίθεται σε αυτή την πράξη με την ελεύθερη του συναίνεση, θα εκδίδεται νέα ταυτότητα, διαβατήριο, εκλογικό διαβατήριο και αυτό το έγγραφο θα μπορεί να το διοχετεύει σε αρμόδιες αρχές ή τράπεζες κλπ για να αντικατασταθεί.
Επίσης, υπάρχουν ρυθμίσεις για τα παιδιά, καθώς μπορεί να το κάνει και υπάρχει συγκεκριμένη διαδικασία η οποία προβλέπει μια επιτροπή εμπειρογνωμόνων που θα γνωμοδοτεί προς το δικαστήριο για να εκδώσει το σχετικό διάταγμα.
Είναι ένα καινοτόμο νομοσχέδιο στην ουσία όπως ήταν παλαιότερα το σύμφωνο συμβίωσης και θα συζητηθεί. Η αρμόδιος υπουργός το έχει αντιμετωπίσει με θέρμη και το έχει προωθήσει για νομοτεχνικό έλεγχο και θεωρώ ότι έχουν γίνει απαραίτητες βελτιώσεις –εκεί ήταν η δική μου ανάμιξη – είχα προβεί σε διορθώσεις για την διαδικασία των αιτήσεων των παιδιών και των εγκρίσεων που πρέπει να δοθούν ενώπιων δικαστηρίων.
Δεν επηρεάζονται τα παιδιά, δεν χρειάζεται να προβεί κάποιος σε εγχείρηση για να υποβάλει την αίτηση και το φύλο το οποίο θα δηλώσει ότι νιώθει. Θα δούμε πως θα προχωρήσει και στην Βουλή, αλλά ακούμε κατά καιρούς ότι τίθενται ερωτήματα για το νομοσχέδιο αυτό και αγωνιώ με ενδιαφέρον να συμμετέχω και σε αυτές τις συζητήσεις.
Παρακολουθηστε την παρέμβαση της κας. Λ. Ζαννέτου στην εκπομπή Offsite On Air: