Η έκρηξη που ταρακούνησε οικονομικά, πολιτικά και συναισθηματικά την Κύπρο.

Σήμερα 11 Ιουλίου συμπληρώνονται ακριβώς 8 χρόνια από την τραγωδία στη ναυτική βάση «Ευάγγελος Φλωράκης» στο Μαρί που στοίχισε τη ζωή σε 13 ανθρώπους.

Το χρονικό της τραγωδίας

Όλα άρχισαν τον Φεβρουάριο του 2009, όταν το πλοίο Monchegorsk το οποίο μετέφερε πολεμοφόδια από το Ιράν στην Συρία κατασχέθηκε από την Κυπριακή Δημοκρατία.

Μετά από συσκέψεις από τις Αρχές της Δημοκρατίας λήφθηκε η απόφαση όπως τα εμπορευματοκιβώτια μεταφερθούν και φυλαχθούν στην ναυτική βάση στο Μαρί.

Μεταξύ 6 και 12 Μαρτίου το φορτίο μεταφέρθηκε στην Ναυτική Βάση στο Μαρί. Συνολικά ζύγιζε 1400 έως 1500 τόνους, και έτσι είχε κτιστεί τσιμεντένια βάση για να μην υποχωρήσει το έδαφος. Στις 28 Μαΐου 2009, ο νέος Αρχηγός της Εθνικής Φρουράς, με επιστολή του στον Υπουργό Αμύνης, τον ενημέρωνε για τους προβληματισμούς του σχετικά με την φύλαξη του υλικού και τους κινδύνους από την υπερβολική έκθεση στον ήλιο.

Στις 19 Ιουνίου 2009, το τμήμα τελωνείων της Κυπριακής Δημοκρατίας ενημέρωσε το Υπουργείο Άμυνας, ότι το εκρηκτικό υλικό ανήκει πλέον στην Κύπρο αφού κανένας δεν το είχε διεκδικήσει.

Τα πρώτα προβλήματα

Την νύκτα της 4ης Ιουλίου ένα από τα εμπορευματοκιβώτια είχε παραμορφωθεί, μετά από αυτή την εξέλιξη αποφασίστηκε η σύσταση ομάδας ειδικών. Μετά από συσκέψεις, αποφασίστηκε ότι τα παραμορφωμένα κιβώτια θα καταβρέχονται με θαλασσινό νερό.

Η φονική έκρηξη

Στις 11 Ιουλίου στις 03:40 το πρωί, εργαζόμενοι στον ηλεκτροπαραγωγό εργοστάσιο παρατήρησαν «μερικά φώτα στον ουρανό», τα οποία προέρχονταν από την μεριά της ναυτικής βάσης και σήμαναν συναγερμό.

Μετά από μερικά λεπτά, ο επικεφαλής αξιωματούχος της ναυτικής βάσης είδε λάμψη, και μετά ότι μερικά από τα εμπορευματοκιβώτια είχαν αρπάξει φωτιά. Το προσωπικό της βάσης κινητοποιήθηκε, Αστυνομία και Πυροσβεστική ενημερώθηκαν και έφτασαν στο χώρο.

Στις 5:00, ο Αρχηγός της Εθνικής Φρουράς, ο Διοικητής της πυροσβεστικής και άλλοι αξιωματούχοι ενημερώθηκαν για την φωτιά και τις εκρήξεις. Στις 5:17, ο Διοικητής του Ναυτικού έφτασε στην ναυτική βάση ζητώντας τη συνδρομή ελικοπτέρων για βοήθεια στην κατάσβεση της φωτιάς, ωστόσο ήταν αργά.

Στις 5:50 το πρωί, μια μεγάλη έκρηξη που προκάλεσε ωστικό κύμα με αποτέλεσμα να προκαλέσει τον θάνατο 13 ανθρώπων και τον τραυματισμό άλλων 62.

Επίσης μέρος του ηλεκτροπαραγωγικού σταθμού του Βασιλικού καταστράφηκε, ενώ υπήρχαν ζημίες σε υποδομές στην ναυτική βάση, στα γύρω χωριά και στον αυτοκινητόδρομο Λευκωσίας - Λεμεσού.

Τα 13 παλληκάρια που έφυγαν άδικα

Διοικητής Ναυτικού Πλοίαρχος  Ανδρέας Ιωαννίδης

Διοικητής της Ναυτικής Βάσης, αντιπλοίαρχος Λάμπρος Λάμπρου

Αρχικελευστής Κλεάνθης Κλεάνθους 

ΈΠΥ Κελευστής Μιχάλης Ηρακλέους 

Ναύτες Μίλτος και Χρίστος Χριστοφόρου 

Ναύτης Αντώνης Χαραλάμπους 

Αρχιλοχίας ΕΜΑΚ Ανδρέας Παπαδόπουλος 

Πυροσβέστης Αδάμος Αδάμου

Πυροσβέστης Σπύρος Τταντής 

Πυροσβέστης Παναγιώτης Θεοφίλου

Πυροσβέστης Βασίλης Κρόκος 

Πυροσβέστης Γιώργος Γιακουμή

Η επόμενη μέρα και το κύμα αντιδράσεων

Μετά τη φονική έκρηξη ο Υπουργός Άμυνας Κώστας Παπακώστας, ο Υπουργός Εξωτερικών Μάρκος Κυπριανού και ο Αρχηγός της Εθνικής Φρουράς Πέτρος Τσαλικίδης έδωσαν την παραιτηση τους.

Τόσο οι απλοί πολίτες όσο και τα κόμματα της αντιπολίτευσης ζητούσαν την παραίτηση της κυβέρνησης. Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας Δημήτρης Χριστόφιας ανέθεσε στο Νομικό Πόλυ Πολυβίου όπως παραδώσει πόρισμα για τα τραγικά γεγονότα. 

Το εν λόγω πόρισμα επέρριπτε βαριές ευθηνές στον ΠτΔ, ο οποίος όμως το απέρριψε κατηγορηματικά.

Τον Ιούλιο του 2013, ο Κώστας Παπακώστας βρέθηκε ένοχος για ανθρωποκτονία, με το δικαστήριο να δηλώνει πως «έκλεισε τα μάτια του στον κίνδυνο» σχετικά με την φύλαξη εκρηκτικών. Καταδικάστηκε σε 5 χρόνια φυλάκιση.

Ο αρχηγός της Εθνικής Φρουράς Πέτρος Τσαλικίδης καταδικάστηκε στην Ελλάδα για ανθρωποκτονία από αμέλεια σε εφτά χρόνια φυλάκιση, άσκησε έφεση και αφέθηκε ελεύθερος χωρίς περιοριστικά μέτρα.