Το Υφυπουργείο Κοινωνικής Πρόνοιας, αναγνωρίζοντας τις προκλήσεις που αντιμετωπίζει η Κύπρος σχετικά με τη διαθεσιμότητα προσιτών και προσβάσιμων υπηρεσιών προδημοτικής εκπαίδευσης και φροντίδας, προωθεί μέσω των Υπηρεσιών Κοινωνικής Ευημερίας και σε στενή συνεργασία με το Υπουργείο Παιδείας, Αθλητισμού και Νεολαίας, την υλοποίηση του Έργου που υποστηρίζει τη στρατηγική επέκταση και ανάπτυξη του τομέα αυτού, που για πρώτη φορά υλοποιείται στην Κύπρο, είπε η Υφυπουργός Κοινωνικής Πρόνοιας Αναστασία Ανθούση.

Μιλώντας στην υψηλόβαθμη εναρκτήρια εκδήλωση του Έργου «Υποστήριξη της Επέκτασης και Στρατηγικής Ανάπτυξης της Προδημοτικής Εκπαίδευσης και Φροντίδας στην Κύπρο», η κ. Ανθούση ανέφερε ότι σημαντικοί εταίροι μας στο Έργο αυτό, είναι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, αφού το Έργο χρηματοδοτείται μέσω του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας και η UNICEF που υλοποιεί το Έργο σε συνεργασία με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή μέσω του Προγράμματος «Μέσο Τεχνικής Υποστήριξης».

Μέσα από το Έργο, συνέχισε, προωθείται η εκπόνηση μελέτης, η οποία θα προβεί σε ανάλυση του υφιστάμενου τομέα πολιτικής, θα αναγνωρίσει δυνατά σημεία, καθώς και κενά ή αδυναμίες που υπάρχουν. Πρόσθετα, θα αναλύσει καλές πρακτικές από άλλες ευρωπαϊκές χώρες με εισηγήσεις για δυνατά στοιχεία που μπορούν να μεταφερθούν στο δικό μας εθνικό περιβάλλον. Επίσης, μέσω της μελέτης αυτής θα γίνει, για πρώτη φορά, σημείωσε, μια περιεκτική χαρτογράφηση των προσφερόμενων υπηρεσιών προδημοτικής εκπαίδευσης και φροντίδας στην Κύπρο, καθώς και της ζήτησης και θα συλλεχθούν οι απόψεις τόσο των εμπλεκόμενων φορέων, όσο και των ίδιων των γονιών.

«Η χαρτογράφηση είναι ιδιαίτερα σημαντική, καθώς θα υποδείξει τα πραγματικά κενά και αδυναμίες που υπάρχουν στην παροχή υπηρεσιών, θα κατευθύνει συνεπώς τις επενδύσεις που θα γίνουν μέσα από ένα νέο Σχέδιο Κρατικών Ενισχύσεων που θα αναπτυχθεί και θα καλύπτει, μεταξύ άλλων, τη δημιουργία τουλάχιστον 27 Πολυδύναμων Κέντρων για Παιδιά, ηλικίας 0 μέχρι 4 ετών και 6 μέχρι 13 ετών, και Κέντρων Φροντίδας Παιδιών για παιδιά ηλικίας από 0 μέχρι 4 ετών, με χρονικό ορίζοντα το πρώτο εξάμηνο του 2026. Ενδιάμεσος στόχος είναι η δημιουργία τουλάχιστον 10 τέτοιων δομών μέχρι τον Δεκέμβριο του 2024, με συνολικό προϋπολογισμό ύψους 15 εκατομμυρίων ευρώ», πρόσθεσε.  

Η κ. Ανθούση είπε ότι το νέο Σχέδιο Κρατικών Ενισχύσεων αναμένεται να προκηρυχθεί μέχρι το τέλος του χρόνου και θα απευθύνεται σε Μη Κυβερνητικές Οργανώσεις και Αρχές Τοπικής Αυτοδιοίκησης για τη δημιουργία νέων ή την επέκταση υφιστάμενων δομών παιδικής φροντίδας. Θα καλύπτει αποκλειστικά δαπάνες που θα αφορούν την ανέγερση, την αγορά και την ανακαίνιση, καθώς και τις δαπάνες εξοπλισμού της νέας δομής.

Μια άλλη σημαντική δράση της μελέτης, επισήμανε, είναι η ανάπτυξη ενός πλαισίου ποιότητας για την προσχολική εκπαίδευση και φροντίδα στην Κύπρο, στη βάση του αντίστοιχου ευρωπαϊκού πλαισίου, το οποίο θα αναπτυχθεί σε συνεργασία με τους εμπλεκόμενους φορείς.

Τέλος, ανέφερε ότι η μελέτη θα προβεί σε συστάσεις για μεταρρυθμίσεις του τομέα, με βάση τις οποίες θα ετοιμαστεί από κοινού με το Υπουργείο Παιδείας, Αθλητισμού και Νεολαίας, η πρώτη Εθνική Στρατηγική και Σχέδιο Δράσης για την Προσχολική Εκπαίδευση και Φροντίδα στην Κύπρο, που θα πρέπει να υιοθετηθεί από το Υπουργικό Συμβούλιο μέχρι τα τέλη του 2024, ως και το σχετικό ορόσημο του Σχεδίου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας της Κύπρου.

Η κ. Ανθούση είπε ότι η σημαντική πρόκληση που αντιμετωπίζαμε ως χώρα για την οικονομική προσιτότητα των δομών παιδικής φροντίδας, ειδικά για τα παιδιά της πρώιμης παιδικής ηλικίας 0 μέχρι 4 ετών, αντιμετωπίζεται μέσα από την πρόσφατη εισαγωγή του νέου Σχεδίου Επιχορήγησης Διδάκτρων και Σίτισης Παιδιών μέχρι 4ων ετών, το οποίο αγκαλιάστηκε θερμά τόσο από τους παρόχους όσο και από τους γονείς.

«Το εν λόγω Σχέδιο, σε συνδυασμό με τη σταδιακή δημιουργία των 27 Πολυδύναμων Κέντρων για Παιδιά και Κέντρων Φροντίδας Παιδιών, εκτιμάται ότι θα συμβάλει σε μεγάλο βαθμό στη διαθεσιμότητα οικονομικά προσιτής προσχολικής εκπαίδευσης και φροντίδας, ιδιαίτερα για τις ηλικίες μέχρι 2 ετών, όπου η προσφορά θέσεων και το ποσοστό συμμετοχής είναι σε πιο χαμηλό επίπεδο», πρόσθεσε.

Ανέφερε επίσης, ότι το Υφυπουργείο Κοινωνικής Πρόνοιας, μέσω του υφιστάμενου Σχεδίου Κρατικών Ενισχύσεων Ήσσονος Σημασίας, που διαχειρίζονται οι Υπηρεσίες Κοινωνικής Ευημερίας, συνεχίζει την επιδότηση προγραμμάτων που αναπτύσσουν Μη Κυβερνητικές Οργανώσεις και Αρχές Τοπικής Αυτοδιοίκησης για την παροχή ποιοτικών, προσβάσιμων και οικονομικά προσιτών υπηρεσιών φροντίδας και απασχόλησης παιδιών.

Συγκεκριμένα, 130 προγράμματα βρεφοπαιδοκομικών σταθμών και κέντρων προστασίας και απασχόλησης παιδιών εγκρίθηκαν για επιχορήγηση το 2022 με συνολικό ποσό επιχορήγησης πέραν των 2,8 εκατομμυρίων ευρώ.

Διαβάστε τον χαιρετισμό του Υφ. Πρόνοιας:

«Είναι με ιδιαίτερη χαρά που χαιρετίζω τη σημερινή εκδήλωση που σηματοδοτεί την έναρξη ενός σημαντικού Έργου για την υποστήριξη της επέκτασης και της στρατηγικής ανάπτυξης της προδημοτικής εκπαίδευσης και φροντίδας στην Κύπρο. Ενός Έργου που εντάσσεται στην ευρύτερη πολιτική μας για διασφάλιση της υπηρεσιών φροντίδας και εκπαίδευσης για τα παιδιά στα πρώιμα στάδια της ζωής τους. 

Αδιαμφισβήτητα, η ποιοτική, προσβάσιμη και προσιτή εκπαίδευση και φροντίδα κατά την πρώιμη παιδική ηλικία αποτελεί δικαίωμα του παιδιού και θέτει τα θεμέλια για επιτυχία στη μετέπειτα ζωή του ατόμου σε επίπεδο μόρφωσης, ευημερίας, απασχολησιμότητας και κοινωνικής ένταξης, ιδιαίτερα για τις ευάλωτες ομάδες παιδιών. Η διαθεσιμότητα προσιτών και υψηλής ποιότητας υπηρεσιών φροντίδας έχει παράλληλα θετικό αντίκτυπο στην εργασιακή ένταξη των ατόμων που αναλαμβάνουν τη φροντίδα των παιδιών, κυρίως και συνήθως των γυναικών, στην προώθηση της ισότητας των ευκαιριών για όλους και στη συμφιλίωση της οικογενειακής με την εργασιακή ζωή. 

Το Υφυπουργείο Κοινωνικής Πρόνοιας, αναγνωρίζοντας τις προκλήσεις που αντιμετωπίζει η Κύπρος σχετικά με τη διαθεσιμότητα προσιτών και προσβάσιμων υπηρεσιών προδημοτικής εκπαίδευσης και φροντίδας, όπως αυτές έχουν υποδειχθεί από σχετικές συστάσεις του Συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης του 2019 και του 2020, καθώς και από τις ανά χώρα Εκθέσεις που εκδίδονται ετήσια στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Εξαμήνου, προωθεί μέσω των Υπηρεσιών Κοινωνικής Ευημερίας και σε στενή συνεργασία με το Υπουργείο Παιδείας, Αθλητισμού και Νεολαίας, την υλοποίηση του Έργου που υποστηρίζει τη στρατηγική επέκταση και ανάπτυξη του τομέα αυτού, που για πρώτη φορά υλοποιείται στην Κύπρο. 

Σημαντικοί εταίροι μας στο Έργο αυτό, είναι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, αφού το Έργο χρηματοδοτείται μέσω του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας και η UNICEF που υλοποιεί το Έργο σε συνεργασία με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή μέσω του Προγράμματος «Μέσο Τεχνικής Υποστήριξης». Τόσο η δική μου παρουσία σήμερα εδώ, όσο και του αγαπητού Υπουργού Παιδείας, αλλά και η παρουσία του Γενικού Διευθυντή της αρμόδιας Γενικής Διεύθυνσης Διαρθρωτικών Μεταρρυθμίσεων της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, καθώς και η παρουσία των εμπειρογνωμόνων της UNICEF, αποτελούν απόδειξη της υψηλής προτεραιότητας, δέσμευσης και στενής συνεργασίας που υπάρχει για την υλοποίηση του Έργου. 

Μέσα από το Έργο, προωθείται η εκπόνηση μελέτης, η οποία θα προβεί σε ανάλυση του υφιστάμενου τομέα πολιτικής, θα αναγνωρίσει δυνατά σημεία, καθώς και κενά ή αδυναμίες που υπάρχουν. Πρόσθετα, θα αναλύσει καλές πρακτικές από άλλες ευρωπαϊκές χώρες με εισηγήσεις για δυνατά στοιχεία που μπορούν να μεταφερθούν στο δικό μας εθνικό περιβάλλον. Επίσης, μέσω της μελέτης αυτής θα γίνει, για πρώτη φορά, μια περιεκτική χαρτογράφηση των προσφερόμενων υπηρεσιών προδημοτικής εκπαίδευσης και φροντίδας στην Κύπρο, καθώς και της ζήτησης και θα συλλεχθούν οι απόψεις τόσο των εμπλεκόμενων φορέων, όσο και των ίδιων των γονιών. 

Η χαρτογράφηση είναι ιδιαίτερα σημαντική, καθώς θα υποδείξει τα πραγματικά κενά και αδυναμίες που υπάρχουν στην παροχή υπηρεσιών, θα κατευθύνει συνεπώς τις επενδύσεις που θα γίνουν μέσα από ένα νέο Σχέδιο Κρατικών Ενισχύσεων που θα αναπτυχθεί και θα καλύπτει, μεταξύ άλλων, τη δημιουργία τουλάχιστον 27 Πολυδύναμων Κέντρων για Παιδιά, ηλικίας 0 μέχρι 4 ετών και 6 μέχρι 13 ετών, και Κέντρων Φροντίδας Παιδιών για παιδιά ηλικίας από 0 μέχρι 4 ετών, με χρονικό ορίζοντα το πρώτο εξάμηνο του 2026. Ενδιάμεσος στόχος είναι η δημιουργία τουλάχιστον 10 τέτοιων δομών μέχρι τον Δεκέμβριο του 2024, με συνολικό προϋπολογισμό ύψους 15 εκατομμυρίων ευρώ.  

Το νέο Σχέδιο Κρατικών Ενισχύσεων αναμένεται να προκηρυχθεί μέχρι το τέλος του χρόνου και θα απευθύνεται σε Μη Κυβερνητικές Οργανώσεις και Αρχές Τοπικής Αυτοδιοίκησης για τη δημιουργία νέων ή την επέκταση υφιστάμενων δομών παιδικής φροντίδας. Θα καλύπτει αποκλειστικά δαπάνες που θα αφορούν την ανέγερση, την αγορά και την ανακαίνιση, καθώς και τις δαπάνες εξοπλισμού της νέας δομής. 

Μια άλλη σημαντική δράση της μελέτης είναι η ανάπτυξη ενός πλαισίου ποιότητας για την προσχολική εκπαίδευση και φροντίδα στην Κύπρο, στη βάση του αντίστοιχου ευρωπαϊκού πλαισίου, το οποίο θα αναπτυχθεί σε συνεργασία με τους εμπλεκόμενους φορείς. 

Τέλος, η μελέτη θα προβεί σε συστάσεις για μεταρρυθμίσεις του τομέα, με βάση τις οποίες θα ετοιμαστεί από κοινού με το Υπουργείο Παιδείας, Αθλητισμού και Νεολαίας, η πρώτη Εθνική Στρατηγική και Σχέδιο Δράσης για την Προσχολική Εκπαίδευση και Φροντίδα στην Κύπρο, που θα πρέπει να υιοθετηθεί από το Υπουργικό Συμβούλιο μέχρι τα τέλη του 2024, ως και το σχετικό ορόσημο του Σχεδίου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας της Κύπρου. 

Αγαπητοί, 

Η παρούσα Κυβέρνηση έθεσε ψηλά στις προτεραιότητές της τα θέματα της παιδικής φροντίδας, έχοντας ως φάρο των ενεργειών της τη διασφάλιση των δικαιωμάτων όλων των παιδιών και την επένδυση στο μέλλον του τόπου μας. 

Για την αναβάθμιση των προσφερόμενων υπηρεσιών παιδικής φροντίδας, οι  Υπηρεσίες Κοινωνικής Ευημερίας προωθούν την αναβάθμιση της σχετικής νομοθεσίας και των κανονισμών που διέπουν τη λειτουργία των βρεφικών και παιδικών σταθμών, με στόχο την παροχή υψηλής, ποιοτικής φροντίδας σε κάθε παιδί, που να ανταποκρίνεται στις νέες προκλήσεις, όπως είναι η ένταξη και η ενσωμάτωση παιδιών με αναπηρία στον κοινωνικό ιστό, η πολυπολιτισμικότητα και οι νέες τεχνολογίες. 

Η σημαντική πρόκληση που αντιμετωπίζαμε ως χώρα για την οικονομική προσιτότητα των δομών παιδικής φροντίδας, ειδικά για τα παιδιά της πρώιμης παιδικής ηλικίας 0 μέχρι 4 ετών, αντιμετωπίζεται μέσα από την πρόσφατη εισαγωγή του νέου Σχεδίου Επιχορήγησης Διδάκτρων και Σίτισης Παιδιών μέχρι 4ων ετών, το οποίο αγκαλιάστηκε θερμά τόσο από τους παρόχους όσο και από τους γονείς. Το εν λόγω Σχέδιο, σε συνδυασμό με τη σταδιακή δημιουργία των 27 Πολυδύναμων Κέντρων για Παιδιά και Κέντρων Φροντίδας Παιδιών, εκτιμάται ότι θα συμβάλει σε μεγάλο βαθμό στη διαθεσιμότητα οικονομικά προσιτής προσχολικής εκπαίδευσης και φροντίδας, ιδιαίτερα για τις ηλικίες μέχρι 2 ετών, όπου η προσφορά θέσεων και το ποσοστό συμμετοχής είναι σε πιο χαμηλό επίπεδο. 

Θα ήταν παράλειψή μου να μην αναφέρω ότι το Υφυπουργείο Κοινωνικής Πρόνοιας, μέσω του υφιστάμενου Σχεδίου Κρατικών Ενισχύσεων Ήσσονος Σημασίας, που διαχειρίζονται οι Υπηρεσίες Κοινωνικής Ευημερίας, συνεχίζει την επιδότηση προγραμμάτων που αναπτύσσουν Μη Κυβερνητικές Οργανώσεις και Αρχές Τοπικής Αυτοδιοίκησης για την παροχή ποιοτικών, προσβάσιμων και οικονομικά προσιτών υπηρεσιών φροντίδας και απασχόλησης παιδιών. Συγκεκριμένα, 130 προγράμματα βρεφοπαιδοκομικών σταθμών και κέντρων προστασίας και απασχόλησης παιδιών εγκρίθηκαν για επιχορήγηση το 2022 με συνολικό ποσό επιχορήγησης πέραν των 2,8 εκατομμυρίων ευρώ. 

Κλείνοντας, θα ήθελα να σας ευχαριστήσω για την εδώ παρουσία σας, να συγχαρώ τους διοργανωτές της σημερινής μας εκδήλωσης και την κοινή ομάδα εργασίας Λειτουργών των Υπηρεσιών Κοινωνικής Ευημερίας, του Υπουργείου Παιδείας, της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και της UNICEF που δίνουν ζωή σε αυτό το Έργο και να ευχηθώ κάθε καλό στην κοινή προσπάθεια που καταβάλλεται από όλους τους εμπλεκομένους για την επίτευξη των στόχων του Έργου. 

Σας ευχαριστώ για την προσοχή σας».