Δύο προτεραιότητες έχει η Κυβέρνηση για το 2022 όσον αφορά το μεταναστευτικό, η εποπτεία της πράσινης γραμμής, απ’ όπου και η μεγαλύτερη ροή παράτυπων μεταναστών και η επιτάχυνση των διαδικασιών εξέτασης των αιτήσεων πολιτικού ασύλου, δήλωσε ο Υπουργός Εσωτερικών, Νίκος Νουρής προσθέτοντας ότι τέσσερις είναι οι δίοδοι ροής.

Όπως είπε, περίπου 4.000 με 5.000 είναι οι αιτητές πολιτικού ασύλου μέσω εικονικών γάμων και εικονικών φοιτητών και οι ροές από την θάλασσα και την πράσινη γραμμή. Ο κ. Νουρής ανέφερε ότι το 85% των μεταναστών που φτάνουν στην Κύπρο είναι μέσω της πράσινης γραμμής.

Στην συζήτηση στην Επιτροπή Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων της Βουλής με αφορμή την πρόσφατη επίσκεψη στο κέντρο υποδοχής Πουρνάρα, έγινε αναφορά όχι μόνο στο κέντρο αυτό, αλλά και στα υποστατικά όπου διαμένουν μετανάστες στην Χλώρακα, στην κατάσταση με τα ασυνόδευτα παιδιά, στην προστασία και διαχωρισμό οικογενειών από μονήρεις, τα προγράμματα ενσωμάτωσης και τις διαδικασίες καταχώρησης αίτησης ασύλου, ακόμα και στην καθυστέρηση στην παραχώρηση της άδειας οδήγησης σε όσους εξ αυτών εργάζονται στις υπηρεσίες μεταφοράς φαγητού (delivery).

Ο ΥΠΕΣ αναφέρθηκε στο ιστορικό του κέντρου στο Πουρνάρα, σημειώνοντας ότι αυτή τη στιγμή φιλοξενεί 2.000 – 2.500 άτομα και εκεί γίνονται οι εξετάσεις και η διαδικασία που χρειάζεται για την εξακρίβωση στοιχείων και την υποβολή της αίτησης ασύλου. Κάποιες οικογένειες έχουν μεταφερθεί στο κέντρο της Κοφίνου όπου βρίσκονται κυρίως οικογένειες με παιδιά, 350 άτομα στον αριθμό, είπε. Επίσης από το Πουρνάρα, πρόσθεσε ο Υπουργός, έχουν μεταφερθεί 600 άτομα στο κέντρο διαμονής που έχει γίνει στις Λίμνες στην Μενόγεια. Όμως, συνέχισε, υπάρχει μια ροή 60 – 85 μεταναστών καθημερινά από την πράσινη γραμμή που καταλήγουν στο Πουρνάρα, σημειώνοντας ότι ο υπερπληθυσμός και οι αυξημένες ροές δημιουργούν πρόβλημα και στη διαχείριση της πανδημίας εντός του κέντρου.  

Ο Νίκος Νουρής ανέφερε ότι τα τελευταία δύο χρόνια έχουν αυξηθεί οι ροές μεταναστών αλλά και αιτητών πολιτικού ασύλου από τις υποοσαχάριες χώρες της Αφρικής, καθώς και από την Ινδία και το Πακιστάν. Βρίσκονται, είπε, σε επαφή με τις αρχές των δύο τελευταίων χωρών για την επιστροφή μεταναστών που προέρχονται από εκεί. Περίπου 3.000-4.000 οικονομικοί μετανάστες από ασφαλείς χώρες θα επιστρέψουν τις πατρίδες τους εντός του χρόνου, πρόσθεσε. Ο ΥΠΕΣ ανέφερε ότι πολλοί από την Υποσαχάρια Αφρική δηλώνουν ότι έρχονται αεροπορικώς μέσω Κωνσταντινούπολης στα κατεχόμενα και περνούν από την πράσινη γραμμή.  

Όσον αφορά τον χρόνο εξέτασης των αιτήσεων ασύλου, ο κ. Νουρής είπε ότι το 2021, που εφαρμόστηκε για πρώτη φορά η μεταναστευτική πολιτική, ολοκληρώθηκαν 16.548 αιτήσεις και πέραν των 10.500 απορρίφθηκαν. Παρά ταυτά, σημείωσε, την 1^η Ιανουαρίου 2022, οι αιτήσεις πολιτικού ασύλου που εκκρεμούσαν ήταν γύρω στις 18.800.  

Ο κ. Νουρής χαρακτήρισε προσβλητικό το σχόλιο του Βουλευτή του ΑΚΕΛ, Γιώργου Κουκουμά ότι συντηρούν κακές συνθήκες στα κέντρα υποδοχής για να αποτρέψουν νέες ροές μεταναστών προς την Κύπρο και αναφέρθηκε σε θετικά σχόλια Ευρωπαίων Αξιωματούχων για την διαχείριση του μεταναστευτικού και την κατάσταση στο κέντρο υποδοχής Πουρνάρα.  

Ο ΥΠΕΣ ζήτησε από την Βουλή να είναι «μπροστάρης» για την εφαρμογή της αυστηρής νομοθεσίας περί επιβολής αυστηρών ποινών σε διακινητές, θεωρώντας ότι κάτι τέτοιο μπορεί να είναι και μήνυμα προς τις χώρες που κάνουν διακίνηση λέγοντας πως αυτοί που βάζουν σε σαπιοκάραβα 60 – 70 άτομα, μπορεί να βγάζουν και μισό εκατομμύριο με δύο τέτοια δρομολόγια. «Ζητώ την βοήθειά σας να είμαστε αμείλικτοι στο θέμα των διακινητών».  

Ο κ. Νουρής επικαλέστηκε στοιχεία της Αστυνομίας ότι στο 64% των σοβαρών εγκλημάτων εμπλέκονται αλλοδαποί και πως οι αιτητές ασύλου στην Κύπρο έχουν φτάσει στο 4,6% του συνολικού πληθυσμού.  

Για τις επιστροφές μεταναστών, ο κ. Νουρής είπε ότι η ΚΔ επέστρεψε με εθελούσιο τρόπο 2.200 άτομα τον περασμένο χρόνο σε διάφορες χώρες, ζήτησε στήριξη από την ΕΕ για την επιστροφή λέγοντας ότι το μεγαλύτερο πρόβλημα είναι η Τουρκία, απ’ όπου προέρχεται το 85% των μεταναστών αλλά δεν αναγνωρίζει την ΚΔ. Υπάρχουν συμφωνίες επιστροφής, είπε, με την Γεωργία και τον Λίβανο, είναι σε προχωρημένο στάδιο οι συνομιλίες με το Πακιστάν, στα σκαριά βρίσκεται και συμφωνία με το Νεπάλ. Την ερχόμενη εβδομάδα, ανέφερε, θα συζητήσει το θέμα αυτό με τον Γάλλο ομόλογό του, από τον οποίο θα ζητήσει βοήθεια για τις γαλλόφωνες Αφρικανικές χώρες.  

Σημείωσε δε ότι επειδή η Κύπρος δεν ανήκει στην ζώνη Σένγκεν δεν μπορεί να επαναπροωθήσει μετανάστες στις χώρες προέλευσης ή καταγωγής. Ανέφερε επίσης ότι εδώ και μερικούς μήνες λειτουργεί και πάλι Προξενείο της Κύπρου στη Δαμασκό.  

Η Υφυπουργός Κοινωνικής Πρόνοιας, Αναστασία Ανθούση αναφέρθηκε στην Επιτροπή στις διαδικασίες μετά που θα φύγουν από το Πουρνάρα οι μετανάστες, την υποχρέωση να εγγραφούν στους καταλόγους για εξεύρεση εργασίας ώστε να παίρνουν τα χρήματα για την διαβίωσή τους. Ανέφερε επίσης ότι είναι σε διαδικασία καταγραφής ηλεκτρονικά των περιοχών όπου βρίσκονται μετανάστες, τις χώρες προέλευσης. Τα στοιχεία, ανέφερε, θα αναλυθούν ώστε να αποφύγουν περιστατικά γκετοποίησης.  

Η κ. Ανθούση μίλησε για τις υποχρεώσεις που έχει η ΚΔ έναντι των ασυνόδευτων παιδιών, την φροντίδα των οποίων έχουν οι ΥΚΕ. Το 2015, ανέφερε, είχαν 114 αιτήσεις από ασυνόδευτα ανήλικα, το 2021 έγιναν 213 και σήμερα 300 είναι οι αιτήσεις στο Πουρνάρα. Σημείωσε επίσης ότι η άρνηση κάποιον να υποβληθούν σε ιατρικές εξετάσεις για να διαπιστωθεί εάν όντως είναι ανήλικοι, δυσκολεύει τα πράγματα.  

Ο κ. Νουρής ανέφερε απαντώντας σε ερώτηση του Βουλευτή του ΕΛΑΜ, Σωτήρη Ιωάννου ότι τα τελευταία 5 χρόνια η ΕΕ έχει δώσει 114 εκ ευρώ βοήθεια στην Κύπρο για τις ανάγκες του μεταναστευτικού προβλήματος και η ΚΔ δαπάνησε επιπλέον 178 εκ από τα λεφτά των φορολογημένων πολιτών, όπως είπε, ενώ για το 2022, από εθνικούς πόρους, στον προϋπολογισμό του ΥΠΕΣ βρίσκονται 50 εκ ευρώ για το μεταναστευτικό.  

Ο Βοηθός Αρχηγός Αστυνομίας, κ. Μαυρής αναφέρθηκε στην συμβολή της αστυνομίας στο Πουρνάρα, τη διαδικασία καταθέσεων και συλλογής πληροφοριών για τους αιτητές ασύλου και κατόπιν σχετικών ερωτήσεων από Βουλευτές μέλη της Επιτροπής είπε ότι δεν έχει εντοπιστεί αποδεικτικό στοιχείο για κάποιον εκ των μεταναστών ότι είναι τρομοκράτης ώστε να κινηθεί διαδικασία στο δικαστήριο εναντίον του. Όταν υπάρχουν ενδείξεις, είπε, το άτομο παρακολουθείται.  

Ανέφερε επίσης ότι υπήρξαν καταγγελίες για 47 περιπτώσεις διακινητών, κάποιοι εκ των οποίων οδηγήθηκαν ενώπιον δικαστηρίων και καταδικάστηκαν με μάξιμουμ ποινή φυλάκισης 6 χρόνια.  

Στο Πουρνάρα μόνο τον Δεκέμβριο, όπως αναφέρθηκε από την συντονίστρια του κέντρου, πήγαν 449 άτομα. Η υπηρεσία ασύλου εργοδοτεί περίπου 81 μεταφραστές για τις ανάγκες επικοινωνίας, αλλά υπάρχουν ελλείψεις σε γαλλόφωνους και ζητήθηκε η βοήθεια των παρευρισκόμενων για να βρουν τέτοια άτομα. Εντός του κέντρου υπάρχουν 283 ασυνόδευτα παιδιά και έχουν ολοκληρωθεί οι διαδικασίες για όσα έχουν συγγενείς στην Κύπρο και μπορούν, μετά από έγκριση των αρμόδιων υπηρεσιών, να μείνουν μαζί τους.  

Στο κέντρο υπάρχει μεγάλος αριθμός από το Κονγκό, το Καμερούν, την Γουινέα και την Νιγηρία.  

Χλώρακα

Στην συζήτησή για τα υποστατικά όπου διαμένουν οι μετανάστες στην Χλώρακα, ο ΥΠΕΣ είπε ότι η ακαταλληλότητα του κτιρίου καταγγέλθηκε στις αρμόδιες αρχές, όπως και η μεταφορά ακατάλληλου νερού που συνεχίζεται εδώ και δύο περίπου χρόνια. Λέχθηκε επίσης ότι στον ιδιοκτήτη επιβλήθηκε διοικητικό πρόστιμο.  

Αναφερόμενος στους μετανάστες στην Χλώρακα, είπε ότι διαπιστώθηκε πως πολλοί άνδρες εργάζονται παράνομα. Μίλησε ακόμη και για ιδιοκτήτες υποστατικών που εκμεταλλεύονται επιδόματα μεταναστών και άσχημες συνθήκες διαβίωσης.  

Δηλώσεις στα ΜΜΕ

Μιλώντας μετά την αναχώρησή του από την συνεδρία ο ΥΠΕΣ είπε ότι θα εγείρει εκ νέου το θέμα της φύλαξης της πράσινης γραμμής την ερχόμενη Πέμπτη στη Σύνοδο Υπουργών Εσωτερικών στη Λιθουανία, στο Βίλνιους, όταν μαζί με τους ομολόγους μου, όπου θα επισκεφθούν το συνοριακό κομμάτι Λιθουανίας-Λευκορωσίας για να δουν «τον τρόπο με τον οποίο η Λιθουανία, με τη συμπαράσταση της ΕΕ έχει προχωρήσει σε συγκεκριμένα μέτρα αποτροπής παράνομης εισόδου σε ευρωπαϊκό έδαφος μεταναστών από τη Λευκορωσία».

«Και είναι ακριβώς το ίδιο που θα επιδιώξω να υιοθετηθεί και για την περίπτωση της δικής μας χώρας για την πράσινη γραμμή, όπου συνεχίζει για Πέμπτη συνεχή χρονιά να υπάρχει αυτή η διοχέτευση όλων αυτών των ανθρώπων προς τη χώρα μας», πρόσθεσε.  

Ο κ. Νουρής, ανέφερε επίσης ότι η ηλεκτρονική επιτήρηση της πράσινης γραμμής είναι κάτω από την εποπτεία του Υπουργείου Άμυνας και η αγορά των καμερών επιτήρησης αλλά και η εφαρμογή του θα αρχίσει από το 2^ο εξάμηνο του 2022.  

Η Πρόεδρος της Επιτροπής Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, Ειρήνη Χαραλαμπίδου δήλωσε ότι εστιάζουν ιδιαίτερα στο θέμα των ανήλικων απιδιών που πρέπει να μπουν το συντομότερο σε προγράμματα ενσωμάτωσης και να μάθουν την ελληνική γλώσσα για να μπορούν να αφομοιωθούν στο κοινωνικό σύνολο και να γίνουν υγιείς μονάδες στην κοινωνία. Αντιλαμβάνονται ότι υπάρχει φόβος για συνεχείς και νέες ροές αλλά αυτό δεν πρέπει να μας εμποδίσει να διαχειριζόμαστε τα θέματα με απόλυτο σεβασμό στην ανθρώπινη αξιοπρέπεια, πρόσθεσε.  

Μετά την επίσκεψη της Επιτροπής στο Πουρνάρα, είπε, λήφθηκαν διορθωτικά μέτρα, όπως αυξήθηκαν τα κρεβάτια και μετακινήθηκε κόσμος προς το κέντρο στην Μενόγεια. Έθεσε δε το θέμα της χρησιμοποίησης ανθρώπων με κατάρτιση που θα μπορούν να προσφέρουν στους υπόλοιπους στο κέντρο υποδοχής.  

Η Βουλευτής του ΔΗΣΥ, Ρίτα Σούπερμαν μίλησε για την σημασία του ρόλου της Αστυνομίας όχι μόνο στη διερεύνηση των υποθέσεων λαθρομετανάστευσης αλλά και της σύνδεσης των περιστατικών με την εμπορία προσώπων όπως στις περιπτώσεις της Χλώρακας, του Πέρα Χωρίου, των γυναικών που εκπορνεύονται στην Κοκκινοτριμιθιά αλλά και της αυτεπάγγελτης υποχρέωσης της Αστυνομίας να χειρίζεται τέτοια περιστατικά.   Σημείωσε επίσης ότι το σχέδιο ανάκαμψης προνοεί μεταξύ άλλων τον σχεδιασμό για τη λειτουργία ακόμα δύο δομών ανηλίκων στις Επαρχίες Αμμοχώστου και Πάφου σε συνεργασία με τον Διεθνή Οργανισμό Μετανάστευσης.  

Ο Βουλευτής του ΕΛΑΜ, Σωτήρης Ιωάννου μίλησε για οργανωμένο σχέδιο της Τουρκίας για ισλαμοποίηση των ελεύθερων περιοχών λέγοντας πως ο Κύπριος φορολογούμενος σπατάλησε 178 εκ ευρώ σε συνθήκες ακρίβειας για την συντήρηση των αιτητών πολιτικού ασύλου, που διαμένουν στις γειτονιές μας και τις έχουν γκετοποιήση και διαφημίζουν στα ΜΚΔ την εκπαίδευσή τους σε πολιτικά τυφέκια. Το ΕΛΑΜ, ανέφερε, είναι υπέρ της αυστηρής μεταναστευτικής πολιτικής και έφερε ως παράδειγμα την Δανία με την συμπερίληψη της Δαμασκού και άλλων περιοχών στην Συρία ως ασφαλείς για επιστροφή μεταναστών.  

Η Βουλευτής των Οικολόγων, Αλεξάνδρα Ατταλίδου ζήτησε συντονισμό των πολλών υπηρεσιών,  παρατήρησε ότι μέσα από διεθνείς βάσεις δεδομένων δεν βρέθηκε αιτητής ασύλου με τρομοκρατικό παρελθόν. Αυτό είπε, χρησιμοποιήθηκε από κάποιες πολιτικές δυνάμεις για να τρομοκρατήσουν τον κόσμο και η κυβέρνηση δεν το διέψευσε, πράγμα που θεωρεί επικίνδυνη εργαλειοποίηση. Διερωτήθηκε δε γιατί έχουμε τόσους πολλούς Ινδούς αιτητές πολιτικού ασύλου, πράγμα που δεν συμβαίνει σε άλλη χώρα και είπε ότι αποκαλύφθηκε σήμερα πως υπάρχουν Κύπριοι που συνεργάζονται με ανθρώπους που επιδίδονται σε εργασιακή ή σεξουαλική εμπορία ανθρώπων.

ΚΥΠΕ