Πραγματοποιήθηκε την Πέμπτη το βράδυ το ετήσιο Debate του Oxygono με θέμα «Femicide», σε συνεργασία του μη κυβερνητικού μη κερδοσκοπικού οργανισμού Oxygono και του Τμήματος Νομικής του Πανεπιστήμιου Κύπρου.

Τη συζήτηση συντόνιζε ο Αναπληρωτής Καθηγητής Ποινικού Δικαίου και Φιλοσοφίας Δικαίου, επιστημονικός υπεύθυνος του ερευνητικού προγράμματος «Γυναικοκτονία και περιθώρια συγγνώμης υπό την άποψη των σκοπών της ποινής», Δρ. Χάρης Παπαχαραλάμπους.

Στο Debate συμμετείχαν η βουλευτής Ρίτα Θεοδώρου Σούπερμαν και η Εισαγγελέας, Αριστοτέλεια Δόγκα.

Χαιρετισμό στη συζήτηση απηύθυναν η Πρόεδρος της Βουλής των Αντιπροσώπων, Αννίτα Δημητρίου, η Υπουργός Δικαιοσύνης και Δημοσίας Τάξεως, Στέφη Δράκου, καθώς και ο Πρόεδρος του Παγκύπριου Δικηγορικού Συλλόγου, Δρ. Χρίστος Κληρίδης.

Η συζήτηση διεξήχθη στη βάση των κανόνων διεξαγωγής συζητήσεων του Oxygono, που προβλέπουν τη διεξαγωγή της συζήτησης εντός συγκεκριμένου χρονικού πλαισίου. Η συζήτηση στηρίχθηκε πάνω σε συγκεκριμένες θεματικές ενότητες.

Χορηγός Επικοινωνίας του Debate ήταν το Κυπριακό Πρακτορείο Ειδήσεων.

Ιδιώνυμο αδίκημα με ποινή δια βίου φυλάκισης

Η συζήτηση επικεντρώθηκε γύρω από τη θέσπιση του νόμου στην Κύπρο, για τη γυναικοκτονία.

Όπως λέχθηκε η Κύπρος φιλοδοξεί να καταστεί η πρώτη ευρωπαϊκή χώρα, που θα θεσπίσει νόμο για τη γυναικοκτονία, με την πρόταση Νόμου της Προέδρου της Βουλής, Αννίτας Δημητρίου, η οποία εφόσον υπερψηφιστεί, το αδίκημα της γυναικοκτονίας θα θεσπιστεί ως ιδιώνυμο αδίκημα, το οποίο θα επισύρει την ποινή της δια βίου φυλάκισης.

Σύμφωνα με την πρόταση Νόμου, ως γυναικοκτονία θα θεωρείται η θανάτωση γυναίκας ως αποτέλεσμα, άσκησης βίας από ερωτικό σύντροφο, βασανισμού και μισογυνισμού, και άσκησης ενδοοικογενειακής βίας.

Από τη πλευρά της Νομικής Υπηρεσίας εκφράζονται ανησυχίες, για το κατά πόσον το ιδιώνυμο αδίκημα θα διευκολύνει το έργο των ποινικών ανακριτών, οι οποίοι θα αναλάβουν μεγαλύτερο αποδεικτικό βάρος σε υποθέσεις γυναικοκτονιών.  

Επιτακτική η ανάγκη νομικής αναγνώρισης της γυναικοκτονίας

Απευθύνοντας χαιρετισμό, στο ετήσιο Debate του Oxygono με θέμα «Femicide», η  Πρόεδρος Βουλής, Αννίτα Δημητρίου, είπε ότι «σήμερα παρά ποτέ καθίσταται επιτακτική η ανάγκη νομικής αναγνώρισης της γυναικοκτονίας, ως ιδιώνυμο εγκλήματος, το οποίο μάλιστα να επισύρει την ποινή της ισόβιας κάθειρξης ως απάντηση στην έμφυλη βία».

Όπως είπε το φαινόμενο αυτό τάσσεται ολοένα και πιο αυξανόμενο, σημειώνοντας πως  τα συστατικά του στοιχεία βασίζονται στην ανισότητα και στην επίδειξη δύναμης έναντι του φύλου, αποτελώντας τα δομικά στοιχεία ενός εγκλήματος, που ο ποινικός κώδικας στις πλείστες χώρες αντιμετωπίζει μέχρι σήμερα παραδοσιακά ως ουδέτερης φύσεως.

Αναφερόμενη στην τροποποίηση του ποινικού κώδικα σε σχέση με τη διάπραξη γυναικοκτονιών, η κ. Δημητρίου είπε πως η συγκεκριμένη τροποποίηση θα ενισχύσει το νομικό οπλοστάσιο της ποινικής δικαιοσύνης στην Κύπρο κατά το τρόπο που το δίκαιο αυτό να εκσυγχρονιστεί και να συνάδει απόλυτα με τις ανειλημμένες διεθνείς υποχρεώσεις της Δημοκρατίας προς εξάλειψη της βίας και κάθε μορφής διάκρισης προς τις γυναίκες ή ομάδες γυναικών.

«Η θέσπιση ενός τέτοιου εγκλήματος θα συμβάλει στην εξάλειψη των στερεοτύπων και στη καλλιέργεια της απαιτούμενης εν συναίσθησης», πρόσθεσε.

Πέραν των 40 δολοφονιών γυναικών στην Κύπρο την τελευταία 10ετια

Η Υπουργός Δικαιοσύνης και Δημοσίας Τάξεως, Στέφη Δράκου, δήλωσε πως οι αριθμοί «σοκάρουν», για να σημειώσει ότι καθημερινά σε όλο τον κόσμο δολοφονούνται πέραν των 130 γυναικών από πρώην ή νυν συζύγους ή συντρόφους τους ή από κάποιο μέλος της οικογένειας τους, για τον λόγο του ότι ήταν γυναίκες.

Αναφορικά με την Κύπρο, η κ. Δράκου είπε ότι την τελευταία δεκαετία σημειώθηκαν πέραν των 40 δολοφονιών γυναικών, για να προσθέσει πως έχουν καταγραφεί και χιλιάδες καταγγελίες για σοβαρές μορφές έμφυλης βίας και κακοποίησης.

Σύμφωνα με την κ. Δράκου, «θα πρέπει η κοινωνία να αντικρίσει κατάματα τα φαινόμενα έμφυλης βίας, προκειμένου να μπορέσει να τα αντιμετωπίσει με τρόπο αποτελεσματικό», σημειώνοντας πως «καμιά πολιτική, νομοθετική ή διοικητική προσπάθεια για αποτελεσματική αντιμετώπιση της βίας δεν μπορεί να ευοδωθεί, εκτός και αν επιτευχθούν βαθιές και ουσιαστικές τομές, οι οποίες θα εδράζονται στην καλλιέργεια μηδενικής ανοχής απέναντι σε τέτοια φαινόμενα».

Μήνυμα αλληλεγγύης με τη θέσπιση της νομοθεσίας

Ο Πρόεδρος του Παγκύπριου Δικηγορικού Συλλόγου, Χρίστος Κληρίδης, είπε ότι η Κύπρος δεν φτάνει τις στατιστικές άλλων  χωρών, αλλά οπωσδήποτε με τη θέσπιση της νομοθεσίας, στέλνεται ένα μήνυμα αλληλεγγύης, σημειώνοντας πως «πρέπει να αφουγκραζόμαστε την κοινωνία και να προβλέπουμε και συνεπώς είναι θεμιτή η θέσπιση του ιδιώνυμου αδικήματος της γυναικοκτονίας».

Εξέφρασε την άποψη ότι «η γυναικοκτονία ως ιδιώνυμο αδίκημα στέλνει ένα μήνυμα στην κοινωνία μέσα στο πλαίσιο της αλληλεγγύης ότι θα πρέπει να προσέξουμε τις τάσεις που παρατηρούνται και να λάβουμε τα μέτρα μας έγκαιρα».

Αναφέρθηκε στις επιφυλάξεις που εξέφρασε η Νομική Υπηρεσία στη Βουλή των Αντιπροσώπων, λέγοντας ότι δεν ήταν επιφυλάξεις ως προς το κατά πόσον θα πρέπει να υιοθετηθεί το ιδιώνυμο αδίκημα της γυναικοκτονίας, αλλά ως προς τον τρόπο που είναι διατυπωμένη η πρόταση νόμου.

Εξήγησε πως «η πρόταση νόμου καθιστά μεν τη γυναικοκτονία ως κακούργημα τιμωρητέο με τη διά βίου φυλάκιση, πλην όμως, καθορίζει και συγκεκριμένες περιπτώσεις και εξειδικεύει, οι οποίες συνιστούν το αδίκημα της γυναικοκτονίας».

«Ο ενδοιασμός της Νομικής Υπηρεσίας, ενδεχομένως αν μπουν αυτές οι πρόνοιες, είναι πως θα είναι αρκετές φορές πιο δύσκολο να αποδειχθεί το κακούργημα της γυναικοκτονίας. Ίσως θα ήταν καλύτερα στο ποινικό κώδικά το νέο προτεινόμενο άρθρο να καθορίζει ότι όντως η γυναικοκτονία τιμωρείται με την ποινή διά βίου φυλάκιση και εκείνοι οι παράγοντες μέσα στην πρόταση νόμου, που εξειδικεύονται ως μέρος του actus reus, οι οποίοι θα πρέπει να αποδειχθούν για να υπάρξει το κακούργημα της γυναικοκτονίας να κριθούν ότι είναι επιβαρυντικοί παράγοντες, οι οποίοι θα ληφθούν υπόψη από το δικαστήριο κατά την επιβολή της ποινής», είπε.

ΚΥΠΕ