Η διαδικασία της διαβούλευσης επί του Περί Σκύλων Τροποποιητικού Νόμου του 2019, πυροδότησε σωρεία αντιδράσεων από οργανωμένους φορείς, εθελοντές και φιλόζωους πολίτες. Μάλιστα, οι διαστάσεις που έλαβαν οι αντιδράσεις ήταν τέτοιες που εξανάγκασαν το Υπουργείο Γεωργίας, Αγροτικής Ανάπτυξης και Περιβάλλοντος στην έκδοση ανακοίνωσης, μέσω της οποίας διευκρινίζεται ότι «το νομοσχέδιο το οποίο έχει τεθεί προς δημόσια διαβούλευση αποτελεί ένα προσχέδιο κειμένου που καταρτίστηκε με τη συνδρομή των εμπλεκόμενων υπηρεσιών του Δημόσιου και ευρύτερου Δημόσιου Τομέα, συμπεριλαμβανομένων των Αρχών Τοπικής Αυτοδιοίκησης, τις οποίες αφορά άμεσα». Περαιτέρω, στην ανακοίνωσή του το Υπουργείο ενημερώνει τους πολίτες, τα οργανωμένα σύνολα και φορείς ότι «παρακολουθεί με σοβαρότητα, αφουγκράζεται και λαμβάνει υπόψη όλες τις ανησυχίες οι οποίες δημοσιεύονται στα ΜΜΕ και αναρτώνται στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης σχετικά με το νομοσχέδιο». Επιπλέον, επιχειρώντας να καθησυχάσει τον σάλο που ξέσπασε για τις σχετικές αλλαγές, διαβεβαιώνει ότι «το κείμενο αυτό μπορεί να αναδιαμορφωθεί, με βάση τεκμηριωμένες εισηγήσεις και απόψεις που θα κατατεθούν στο πλαίσιο της δημόσιας διαβούλευσης». Οδεύοντας, όμως, προς την ημερομηνία λήξης του διαλόγου, οι διαμαρτυρίες εντείνονται.

Ισχυρές ενστάσεις επί τριών σημείων

Εκ προοιμίου απορρίπτουν οι διαμαρτυρόμενοι συγκεκριμένες τροποποιήσεις, για τις οποίες ουκ ολίγα έχουν λεχθεί και γραφτεί το τελευταίο διάστημα. Κύρια ανησυχία, παραμένει η περιοριστική πρόνοια που εισηγείται το Υπουργείο Γεωργίας ως προς τον αριθμό σκύλων που νόμιμα δύναται να κατέχονται (δηλαδή ένας σε διαμέρισμα και δύο σε ισόγειο υποστατικό), ενώ σφοδρή κριτική δέχονται οι εμπνευστές των αλλαγών για την συμπερίληψη «γραπτής συγκατάθεσης από οικεία διαχειριστική επιτροπή» στις προϋποθέσεις για εξασφάλιση άδειας κατοχής. Κατά το προσχέδιο (άρθρο 6), οι αρμόδιοι θα αρνούνται να εκδώσουν άδεια κατοχής σκύλου «όταν ο σκύλος διατηρείται σε διαμέρισμα πολυκατοικίας χωρίς τη γραπτή συγκατάθεση της οικείας διαχειριστικής επιτροπής σύμφωνα με τον περί Ακίνητης Ιδιοκτησίας (Διακατοχή, Εγγραφή και Εκτίμηση) Νόμο (ΚΕΦ.224)».

Σε συνάντηση του συνδέσμου «Φωνή για τα ζώα» την Παρασκευή (07.06) αποφασίστηκε σειρά ενεργειών προς αποτροπή αυτών των αλλαγών και ως πρώτο βήμα συμφωνήθηκε η αποστολή επιστολών (ομαδικών ή ατομικών) στις Κτηνιατρικές Υπηρεσίες, οι οποίες συνέταξαν και το προσχέδιο. Με σαφή και ξεκάθαρο τρόπο θα απορρίπτονται οι πιο πάνω τροποποιήσεις, ως επίσης και πρόνοια του άρθρου 10 για τους αδέσποτους σκύλους, όπου αναφέρεται ότι «σε περίπτωση που δεν ανευρίσκεται ο ιδιοκτήτης αδέσποτου σκύλου εντός δεκαπέντε ημερών από τη σύλληψή του από την αρμόδια αρχή, τότε ο σκύλος παραχωρείται σε άλλον ενδιαφερόμενο ή υποβάλλεται σε ευθανασία από εγγεγραμμένο ιδιώτη κτηνίατρο τηρουμένων των διατάξεων του περί Προστασίας και Ευημερίας των Ζώων Νόμου».

Περαιτέρω, τα μέλη του Συνδέσμου, που εκπροσωπεί σήμερα 12 καταφύγια, αλλά και άλλοι οργανωμένοι φορείς, διατυπώνουν επιθυμία κατάργησης της ισχύουσας πρόνοιας για θανάτωση υγιών σκύλων, διαμηνύοντας ότι «η ευθανασία δεν αποτελεί λύση για τον μεγάλο αριθμό αδέσποτων και εγκαταλελειμμένων ζώων».

Άτακτη οπισθοχώρηση

Πάντως, η απόπειρα τροποποίησης του Περί Σκύλων Νόμου δεν αποτελεί καινούργιο ζήτημα. Στις 11 Νοεμβρίου 2014, προωθήθηκε στη Βουλή των Αντιπροσώπων νομοσχέδιο, το οποίο είχε εγκριθεί από το Υπουργικό Συμβούλιο τον Σεπτέμβρη του ίδιου χρόνου. Τότε, το κυβερνητικό νομοσχέδιο ετοιμάστηκε και κατατέθηκε από το Υπουργείο Εσωτερικών, ενώ σύμφωνα με την αιτιολογική έκθεση σκόπευε κυρίως σε διευκολυνση του έργου των τοπικών Αρχών, «ενόψει του ότι τα τέλη άδειας κατοχής σκύλου είναι πολύ χαμηλά και οι Δήμοι και Κοινότητες δεν είναι σε θέση να ανταποκριθούν στο ψηλό εργατικό κόστος που απαιτείται στην επιτήρηση και εφαρμογή της νομοθεσίας». Ομοίως με το πολυσυζητημένο προσχέδιο του 2019, η πρόταση που κατέθεσε η κυβέρνηση πριν από πέντε χρόνια σκόπευε στον «περιορισμό του αριθμού ζώων που δύναται ένα άτομο να κατέχει», ενώ ανάλογες ήταν και οι αντιδράσεις εφόσον παραμερίζονταν οι ανησυχίες για τον μεγάλο αριθμό αδέσποτων σκύλων που χρήζουν (και τυγχάνουν) φιλοξενίας, ωσότου εξευρεθεί μόνιμος ιδιοκτήτης. Το νομοσχέδιο αποσύρθηκε το 2017. 

Νέοι όροι, πρόστιμα και... υπερεξουσίες

Βάσει του προσχεδίου και όσα αναφέρονται στις εισαγωγικές διατάξεις, στον τροποποιημένο νόμο θα εισαχθούν και νέοι όροι. Ειδικότερα, ο όρος «θηροφύλακας» (σημαίνει πρόσωπο το οποίο διορίστηκε θηροφύλακας ή λειτουργός του Ταμείου Θήρας, σύμφωνα με το άρθρο 5 των περί Ταμείου Θήρας Νόμων του 1990 έως 1999), ο όρος «σκύλος βοήθειας» (ως τέτοιος ορίζεται ο σκύλος-οδηγός τυφλών) και ο όρος «επικίνδυνος σκύλος» (σημαίνει σκύλο που αποδεδειγμένα εκδηλώνει έντονη επιθετική συμπεριφορά προς τον άνθρωπο ή τα άλλα ζώα). Εισάγονται, επίσης, οι όροι «κριτής μορφολογίας» (σημαίνει τον αναγνωρισμένο από τον Κυνολογικό Όμιλο Κύπρου ή/και τον Διεθνή Κυνολογικό Όμιλο, κριτή μορφολογίας σκύλων) και «συμπεριφεριολόγος σκύλων» (σημαίνει πρόσωπο το οποίο διαθέτει την απαιτούμενη κατάρτιση και προσόντα για την αξιολόγηση της συμπεριφοράς των σκύλων τα οποία τεκμηριώνονται με την κατοχή ανάλογου πιστοποιητικού το οποίο εκδόθηκε από σχετική με το αντικείμενο Σχολή ή Ίδρυμα). Σημειώνεται ότι, προτείνεται επιπλέον αντικατάσταση του όρου «εγκεκριμένη παγίδα», με τον όρο «παγίδα σύλληψης σκύλων», που σημαίνει παγίδα τέτοιας φύσης και κατασκευής που δεν προκαλεί τραυματισμό, φυσικό πόνο ή ταλαιπωρία που μπορεί να αποφευχθεί στους σκύλους που συλλαμβάνονται ή έρχονται σε επαφή με αυτήν. Πέραν της προαναφερόμενης τροποποίησης που θέτει ως προϋπόθεση για εξασφάλιση άδειας κατοχής τη «γραπτή συγκατάθεση οικείας διαχειριστικής επιτροπής», το προσχέδιο περιλαμβάνει και διαφοροποίηση του άρθρου 32(γ) σχετικά με δραστικά μέτρα που θα λαμβάνονται σε εξαιρετικές περιπτώσεις. Συγκεκριμένα, προτείνεται τροποποίηση ώστε «σε εξαιρετικά επείγουσες περιπτώσεις όπου αστυνομικός ή θηροφύλακας είναι παρόν κατά τη διάρκεια επίθεσης σκύλου σε άνθρωπο ή ζώο η οποία προκαλεί θάνατο ή τραυματισμό ή προκαλεί άμεση, ανεξέλεγκτη ζημιά σε είδη άγριας ζωής ή κτηνοτροφικά υποστατικά, ο αστυνομικός ή ο θηροφύλακας δύναται να θανατώσει το σκύλο με το υπηρεσιακό του όπλο». Η υφιστάμενη νομοθεσία εξουσιοδοτεί αστυνομικούς και θηροφύλακες να συλλαμβάνουν «και όταν αυτό είναι αδύνατο», να θανατώνουν. Αμφότερες τροποποιήσεις που προτείνει το Υπουργείο Γεωργίας χαρακτηρίζονται απο νομικούς κύκλους ως «υπερεξουσίες σε διαχειριστικές, αστυνομικούς και θηροφύλακες». 

Στα θετικά, πάντως, εντάσσεται η αύξηση των προστίμων -από €50 – €2000 αναλόγως του αδικήματος. Κληθείς να σχολιάσει το σύνολο των προτεινόμενων αλλαγών, ο βουλευτής των Οικολόγων, Χαράλαμπος Θεοπέμπτου, δήλωσε στην Οffsite ότι «υπάρχουν σίγουρα κάποιες καλές πρόνοιες, σε ό,τι αφορά τις άδειες κατοχής και τις χρηματικές ποινές». Εντούτοις, ο κ. Θεοπέμπτου αναφέρει ότι θα έπρεπε να είχε γίνει μία διαφορετικής μορφής δημόσια διαβούλευση «και να ενημερωθεί πρώτα το κοινό για τις αλλαγές οι οποίες έρχονται» και εκφράζει κάθετη διαφωνία με τις πρόνοιες για θανάτωση των σκύλων.  

Ετοιμάζονται οι κτηνίατροι

Το Κτηνιατρικό Συμβούλιο Κύπρου αναμένεται να τοποθετηθεί επίσημα για το θέμα τις επόμενες ημέρες. Πληροφορίες της Offsite αναφέρουν ότι το Συμβούλιο έχει ζητήσει προ ημερών από τα μέλη του να αξιολογήσουν τις επιμέρους τροποποιήσεις και να προτείνουν επιθυμητές αλλαγές. Κατόπιν συγκέντρωσης του συνόλου των εισηγήσεων, θα ακολουθήσει συζήτηση για να καταλήξουν σε ολοκληρωμένη πρόταση. Υπενθυμίζεται ότι η δημόσια διαβούλευση ολοκληρώνεται την Τετάρτη 12 Ιουνίου.