Τα φαινόμενα βίας και παραβατικότητας αλλά και οι εξαρτήσεις είναι μια σύγχρονη απειλή όχι μόνο για τα σχολεία και τους μαθητές, αλλά και για την κοινωνία ευρύτερα, και πρέπει να τους προστατεύσουμε, δήλωσε ο Υπουργός Παιδείας, Πολιτισμού, Αθλητισμού και Νεολαίας, Πρόδρομος Προδρόμου.

Μιλώντας στη διάσκεψη Τύπου για την παρουσίαση του Πρωτοκόλλου συνεργασίας για την πρόληψη και αντιμετώπιση των παράνομων ουσιών εξάρτησης στα σχολεία μεταξύ των Υπουργείων Παιδείας και Δικαιοσύνης και της Αρχής Αντιμετώπισης Εξαρτήσεων Κύπρου, ο κ. Προδρόμου είπε ότι το Υπουργείο καταβάλλει μεγάλες προσπάθειες στον τομέα της πρόληψης στο πλαίσιο και της νέας Εθνικής Στρατηγικής για την αντιμετώπιση των εξαρτήσεων 2021 – 2028, όπως περιλαμβάνονται και στο Σχέδιο Δράσης της 4ετίας 2021 – 2024.

Τα ζητήματα βίας και παραβατικότητας στα σχολεία και η αντιμετώπισή τους, είναι προτεραιότητα, ανάφερε και σημείωσε ότι το Υπουργείο Παιδείας προχώρησε τον Ιούλιο του 2019 σε αναδόμηση και ανασυγκρότηση των υπηρεσιών που ασχολούνται με τα θέματα αυτά, ώστε να επικεντρωθούν περισσότερο στην πρόληψη και μετά στην αντιμετώπισή τους και ιδιαίτερα σοβαρών φαινομένων αποκλίνουσας συμπεριφοράς από ομάδες ή μεμονωμένα από μαθητές και μαθήτριες.

Διαχώρισαν, εξήγησε, τις υπηρεσίες που αφορούν την πρόληψη με αυτές που αφορούν την αντιμετώπιση, την καταστολή τέτοιων φαινομένων, σημειώνοντας ότι όλες οι δράσεις εποπτεύονται από μια διατμηματική επιτροπή. Επενδύουν, πρόσθεσε, και στη λογική δικτύωσης με άλλες σχετικές υπηρεσίες της πολιτείας π.χ. στα Υπουργεία Εργασίας και Δικαιοσύνης, για να μεγιστοποιήσουν την αποτελεσματικότητα της παρέμβασης του Υπουργείου Παιδείας.  

Η χρήση εξαρτησιογόνων ουσιών στα σχολεία, έχει διαφανεί και από έρευνες, είπε ο κ. Προδρόμου, συνδέεται με την επιτυχία στους μαθησιακούς στόχους που τίθενται από το σχολείο για τους μαθητές, την παροχή ενός ασφαλούς και υποστηρικτικού περιβάλλοντος, τη λειτουργία ενός σχολείου «χωρίς καπνό», τη συστηματική και διαβάθμιση της αγωγής της ζωής και τη συστηματική στήριξη μαθήτριας ή μαθητή, που μπορεί να βιώνει δύσκολες συνθήκες.

Ο κ. Προδρόμου μίλησε για ενέργειες και δράσεις μέσω της Εθνικής Στρατηγικής για την πρόληψη, που εστιάζει στο θετικό κλίμα, την έμπρακτη στήριξη των ευάλωτων ομάδων, στην ενδυνάμωση μαθητών με υποστηρικτικές υπηρεσίες, την ενδυνάμωση των εκπαιδευτικών της συμβουλευτικής επαγγελματικής αγωγής, των εκπαιδευτικών υπευθύνων τμημάτων και των εκπαιδευτικών ψυχολόγων στα σχολεία. Αναφέρθηκε, μεταξύ άλλων, και στην παραπομπή μαθητών ή μαθητριών που κάνουν χρήση ουσιών σε εξειδικευμένα θεραπευτικά κέντρα με εχεμύθεια και σεβασμό στην ιδιωτικότητα και τα προσωπικά δεδομένα.  

Το Πρωτόκολλο, σημείωσε, απευθύνεται κυρίως στις Διευθύνσεις αλλά και στο διδακτικό προσωπικό των σχολείων  Μέσης Γενικής και Τεχνικής Εκπαίδευσης και περιλαμβάνει τις σαφείς ενέργειες που πρέπει να γίνονται για τον έλεγχο των χώρων εντός και γύρω από τις σχολικές μονάδες, που είναι πρωταρχικός παράγοντες για την πρόληψη.  

Σε περίπτωση υποψίας ή υπόνοιας για την ύπαρξη και διακίνηση ναρκωτικών στα σχολεία, ανέφερε ο κ. Προδρόμου, είναι σημαντικό οι όποιες υποψίες να διερευνώνται. Σημαντικό επίσης, είπε, να τυγχάνουν βοήθειες μαθητές που η συμπεριφορά τους παραπέμπει σε χρήση ουσιών.

Υψιστη προτεραιότητα η αντιμετώπιιση, δήλωσε η Υπ. Δικαιοσύνης

Η  αντιμετώπιση των προβλημάτων της ουσιο-εξάρτησης αποτελεί για την κυβέρνηση θέμα ύψιστης προτεραιότητας, ανέφερε η Υπουργός Δικαιοσύνης και Δημόσιας Τάξης, προσθέτοντας ότι τα τελευταία χρόνια ανέπτυξαν σειρά θεσμικών, διοικητικών και νομοθετικών πρωτοβουλιών και μέτρων για πρόληψη και καταπολέμηση της διακίνησης και της εμπορίας ναρκωτικών αλλά και για τη στήριξη και την κοινωνική επανένταξη των ουσιοεξαρτώμενων χρηστών.  

Βασικός στόχος του Πρωτοκόλλου, είπε η Έμιλυ Γιολίτη, είναι η πλήρης και σαφής καταγραφή των ενεργειών, στις οποίες οφείλει να προβαίνει, το προσωπικό των σχολείων Μέσης Γενικής Εκπαίδευσης και Μέσης Τεχνικής και Επαγγελματικής Εκπαίδευσης και Κατάρτισης και τα μέλη της ΥΚΑΝ, για σκοπούς πρόληψης και αντιμετώπισης των συμπεριφορών εξάρτησης από μαθητές ή και μαθήτριες στο σχολείο, έτσι ώστε να καταστεί αποτελεσματική η μεταξύ τους συνεργασία.  

Κατά συνέπεια, πρόσθεσε, όλα τα συνεργαζόμενα μέρη, με βάση σαφείς οδηγίες για κάθε θεματική ξεχωριστά που περιγράφεται στο Πρωτόκολλο, όπως έλεγχος των χώρων εντός και περιμετρικά των Σχολείων, υποψία ύπαρξης/διακίνησης ουσιών στο Σχολείο, υποψία μαθητή/τριας σε χρήση, καταγγελία για κατοχή, διακίνηση, μαθητής/τρια με πρόβλημα χρήσης που ζητά βοήθεια, σύλληψη/ανάκριση/ποινική δίωξη μαθητών/τριών, θα είναι σε θέση από τούδε και στο εξής να γνωρίζουν εκ των προτέρων,  τις ενέργειες στις οποίες οφείλουν να προβούν προκειμένου να αντιμετωπιστεί στον μέγιστο δυνατό βαθμό η διακίνηση εξαρτησιογόνων ουσιών στα σχολεία.  

Στο ίδιο πλαίσιο,  ευελπιστεί – συνέχισε - ότι  σύντομα η Βουλή  θα ψηφίσει το νομοσχέδιο για εγκαθίδρυση ζώνης  ελεύθερης  από ναρκωτικά γύρω από τα σχολεία (drug free zones).  «Στο νομοσχέδιο, το αδίκημα της διακίνησης ναρκωτικών σε ακτίνα 500 μέτρων γύρω από τα σχολεία καθίσταται ιδιαίτερα σοβαρό και αποτελεί επιβαρυντικό παράγοντα κατά την επιμέτρηση της ποινής».  

Σε  κάθε περίπτωση είμαστε πεπεισμένοι ότι η επίτευξη του στόχου της πρόληψης και καταστολής της εμπορίας και διακίνησης  ναρκωτικών απαιτεί συλλογική και συνεχή εγρήγορση εκ μέρους όλων μας, δήλωσε η κ. Γιολίτη.  

«Στόχος και επιδίωξη μας, είναι τα παιδιά μας να είναι δημιουργικά, να έχουν κριτική σκέψη, άποψη, αυτοπεποίθηση και να αντιστέκονται σε αρνητικές συνήθειες, όπως είναι η χρήση ουσιών. Μέλημά μας είναι η δημιουργία κοινωνικών συνθηκών, όπου όλα τα παιδιά και οι νέοι θα έχουν τις ίδιες ευκαιρίες υγιών εναλλακτικών δραστηριοτήτων και θα ζουν και θα δημιουργούν σ ένα σχολικό, κοινωνικό και οικογενειακό περιβάλλον, που θα αποτρέπει τη χρήση εξαρτησιογόνων ουσιών».

Κοινωνικό πρόβλημα η χρήση και κατάχρηση, είπε ο Α. Γεωργίου

Το φαινόμενο της χρήσης και κατάχρησης εξαρτησιογόνων ουσιών, αλλά και των ευρύτερων εξαρτητικών συμπεριφορών αποτελεί ένα κοινωνικό πρόβλημα, έχει άμεση σχέση με το οικονομικό, κοινωνικό και πολιτιστικό πλαίσιο μέσα στο οποίο αναπτύσσεται η προσωπικότητα των νέων ανθρώπων, οι αξίες και τα πρότυπα ζωής τους, η κρίση των αξιών και θεσμών, τα φαινόμενα σήψης και διαφθοράς, αλλά και ο σκληρός και ανελέητος ανταγωνισμός, δήλωσε ο Πρόεδρος της Αρχής Αντιμετώπισης Εξαρτήσεων Κύπρου (ΑΑΕΚ), Άθως Γεωργίου.  

Η πρόληψη αποτελεί διαχρονική προτεραιότητα της Εθνικής Στρατηγικής τόσο σε επίπεδο ατόμου, όσο και σε επίπεδο προστασίας της δημόσιας υγείας, πρόσθεσε.  

Η λειτουργία τέτοιων πρωτοκόλλων είναι πολύ σημαντική και πρέπει να αποτελούν μέρος ολιστικά σχεδιασμένων πολιτικών., πρόσθεσε. Τρανό παράδειγμα, είπε, αποτελεί το πρωτόκολλο συνεργασίας για παραπομπή νεαρών συλληφθέντων από την Υπηρεσία Καταπολέμησης Ναρκωτικών σε θεραπευτικά κέντρα για έφηβους και νέους. Αυτό το πρωτόκολλο εφαρμόζεται από το 2011 υπό τον συντονισμό της ΑΑΕΚ, σε συνεργασία με την Αστυνομία Κύπρου και τον Γεν. Εισαγγελέα, σημείωσε με τη λογική του να επιτυγχάνεται μια έγκαιρη παρέμβαση σε νεαρή ηλικία, δίνοντας εναλλακτική διέξοδο σε νέους αντί της εισόδου τους στο σύστημα ποινικής δικαιοσύνης.  

Αναφερόμενος στα εξειδικευμένα Προληπτικά Προγράμματα και άλλες παρεμβάσεις που θα αφορούν το σχολείο, ο κ. Γεωργίου είπε ότι πρόκειται για 13 προγράμματα και δράσεις μεταξύ αυτών το Προληπτικό Πρόγραμμα για το σύστημα της Προπαρασκευαστικής Μαθητείας, Προληπτικό Πρόγραμμα ψυχολογικής, κοινωνικής και εκπαιδευτικής υποστήριξης για μαθητές στα Εσπερινά λύκεια και τις Τεχνικές Σχολές, Προληπτικό Πρόγραμμα για τη διαχείριση μαθητών που δεν μπορούν να τύχουν χειρισμού από τις υπηρεσίες που παρέχονται στο εκπαιδευτικό σύστημα, Προληπτικό Πρόγραμμα Νοσηλευτικής Ψυχικής Υγείας εντός του Σχολικού Συστήματος, Ετήσια εκστρατεία -smoke free Cyprus- στους μαθητές 5/6ης δημοτικού ενάντια στο κάπνισμα, Σύνδεσμος αστυνομικός για θέματα εξαρτήσεων με όλα τα σχολεία κ.ά.  

Τα ναρκωτικά και οι εξαρτήσεις γενικότερα είναι σαφέστατα τόσο ζήτημα δημόσιας υγείας όσο και κοινωνικό πρόβλημα, ανάφερε ο Πρόεδρος της ΑΑΕΚ λέγοντας ότι οι μονομερείς προσεγγίσεις στην αντιμετώπισή τους δεν μπορούν να έχουν παρά μερικά και περιορισμένα, αποτελέσματα. 

Χωρίς να παραγνωρίζουμε τον μεγάλο βαθμό δυσκολίας που παραμένει δυστυχώς στην αντιμετώπιση της εξάρτησης και ουσιοεξάρτησης παγκοσμίως, οφείλουμε να δεσμευτούμε ότι θα συνεχίσουμε να παρακολουθούμε με την ίδια συνέπεια το φαινόμενο και να αναμορφώνουμε έγκαιρα τις πολιτικές και δράσεις μας, κατέληξε.  

Περισσότερες λεπτομέρειες για το περιεχόμενο του Πρωτοκόλλου παρουσίασε με τη βοήθεια και γραφήματος η λειτουργός της ΑΑΕΚ, Μαρία Ματθαίου.  

Σε ερώτηση δημοσιογράφου για το ποσοστό των μαθητών στα σχολεία που είναι εξαρτημένοι, ο Άθως Γεωργίου αναφέρθηκε σε στοιχεία του 2015 που κατέγραφαν ένα ποσοστό 7% εξάρτηση κυρίως από την κάνναβη. Το ποσοστό παραμένει, είπε, αλλά διαφοροποιούνται οι πειραματισμοί των μαθητών στις ουσίες και αυτό πρέπει να μας απασχολήσει.  

Ολοι εξέφρασαν την ικανοποίησή τους για την συνεργασία με τους αρμόδιους φορείς για την συνομολόγηση αυτού του Πρωτοκόλλου.

ΚΥΠΕ