Συνέντευξη στον Σωτήρη Νικηφόρου 

• Πρόγραμμα Δικαιοσύνη για Όλους - Ποιοι δικαιούνται 
•  Δωρεάν Νομική Αρωγή 
• Ποια τα κριτήρια 
• Σε ποιον να αποτείνονται οι ενδιαφερόμενοι πολίτες

Σε εφαρμογή τίθεται από την 1η Σεμπτεμβρίου το πρόγραμμα «Δικαιοσύνη για Όλους» με το κάθε άτομο να δικαιούται ισότιμη πρόσβαση σε δικηγόρο και κατ’ επέκταση ισότιμη και εύκολη πρόσβαση στη Δικαιοσύνη. 

Με την ευκαιρία της έναρξης του προγράμματος η εκ των εισηγητών του προγράμματος, Νομικός, Αλεξία Κουντουρή μιλά στην Offsite News για τις πτυχές του αλλά και τους λόγους που ήταν αναγκαίο όλοι οι συμπολίτες μας να έχουν το δικαίωμα στη Δικαιοσύνη που κατοχυρώνεται μέσα από το Σύνταγμα μας αλλά και μέσα από διεθνείς συνθήκες.

Η κυρία Κουντουρή η οποία μάλιστα έτρεξε τις διαδικασίες για υλοποίηση του προγράμματος σημειώνει στην ιστοσελίδα μας ότι ο κάθε δικαιούχος σε πρώτο στάδιο θα λαμβάνει στα κέντρα εξυπηρέτησης νομική καθοδήγηση και στη συνέχεια, ανάλογα να διεκδικεί αυτό που δικαιωματικά με βάση το Νόμο του ανήκει μέσω δικηγόρου του δικτύου.

Αυτούσια η συνέντευξη:

Ερ.: Θα θέλαμε να μας πείτε πως ξεκίνησε η ιδέα για την πρωτοβουλία  «Δικαιοσύνη για όλους» και την δημιουργία του φορέα «Κυπριακό Δίκτυο Δικαιοσύνη για όλους» (ΚΔΔΟ).

Απ.: Η ιδέα ξεκίνησε από τη διαπίστωση ότι πάρα πολλοί άνθρωποι στην Κύπρο δεν έχουν την οικονομική δυνατότητα να απευθυνθούν σε δικηγόρο για να αναζητήσουν νομική συμβουλή για ζητήματα που τους αφορούν και επηρεάζουν τη ζωή και την καθημερινότητά τους. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα πολλά άτομα να μην μπορούν να διεκδικήσουν τα αυτονόητα ή να υπερασπιστούν τον εαυτό τους ακόμη και σε απλές υποθέσεις. Συχνά, κάποιοι επιλέγουν να εκπροσωπούν οι ίδιοι τον εαυτό τους ενώπιον του Δικαστηρίου με όλες τις αρνητικές συνέπειες που αυτό συνεπάγεται για την παρουσίαση της υπόθεσής τους.

Βέβαια, πάντοτε υπήρχαν οι συνάδελφοι που αθόρυβα βοηθούσαν και βοηθούν και σήμερα συνανθρώπους μας όταν αυτοί αποτείνονται  κοντά τους αλλά δεν έχουν τα οικονομικά μέσα να πληρώσουν για τις υπηρεσίες δικηγόρου. Η έννοια επομένως της παροχής νομικών συμβουλών και εκπροσώπησης με μειωμένη, ελάχιστη ή ακόμη και καθόλου αμοιβή, υπάρχει. Εναπόκειται στην καλή θέληση, στην ευαισθησία και βεβαίως στη δυνατότητα της/του κάθε συναδέλφου. 

Το πρόγραμμα γεννήθηκε λοιπόν σε μία προσπάθεια να καλύψουμε το κενό που σήμερα υπάρχει αλλά και να εντάξουμε τις όποιες δράσεις των συναδέλφων κάτω από μία ομπρέλα. Έτσι δημιουργήθηκε το Κυπριακό Δίκτυο Δικαιοσύνη για Όλους, ένας φορέας τον οποίο ελέγχει και εποπτεύει ο Παγκύπριος Δικηγορικός Σύλλογος, το θεσμικό όργανο των δικηγόρων. Παρόμοια προγράμματα παροχής pro bono υπηρεσιών να αναφέρω ότι λειτουργούν στο εξωτερικό εδώ και χρόνια.

Ερ.: Ποιος ο στόχος και πώς θα λειτουργεί το πρόγραμμα; Τι ακριβώς θα μπορεί προσφέρει στους πολίτες το Δίκτυο και οι δικηγόροι που θα συμμετέχουν;

Απ.: Στόχος είναι να προσφερθεί στην πράξη αυτό που κάθε άνθρωπος δικαιούται, να αποδοθεί δηλαδή το οφειλόμενο. Ισότιμη πρόσβαση σε δικηγόρο και κατ’ επέκταση ισότιμη και εύκολη πρόσβαση στη Δικαιοσύνη.  

Το δικαίωμα στη Δικαιοσύνη κατοχυρώνεται μέσα από το Σύνταγμα μας αλλά και μέσα από διεθνείς συνθήκες. Σε μία σύγχρονη, δημοκρατική και προοδευτική Κοινωνία, για να έχει νόημα και περιεχόμενο αυτό το δικαίωμα θα πρέπει πρώτα και κύρια όλοι οι άνθρωποι να μπορούν να έχουν πρόσβαση σε δικηγόρο. 

Αυτό είναι που θέλουμε να προσφέρει το πρόγραμμα. Να μπορεί ο κάθε δικαιούχος σε πρώτο στάδιο να λαμβάνει στα κέντρα εξυπηρέτησης νομική καθοδήγηση και στη συνέχεια, ανάλογα να διεκδικεί αυτό που δικαιωματικά με βάση το Νόμο του ανήκει μέσω δικηγόρου του δικτύου. Ή ανάλογα, να προβαίνει σε ενέργειες που θα τον προστατέψουν. 

Ερ.: Ποιοι πολίτες θα μπορούν να απευθυνθούν στο ΚΔΔΟ και για τι είδους υποθέσεις; Θα υπάρχουν κάποιες προϋποθέσεις;

Απ.: Υπάρχουν δύο προϋποθέσεις. Δικαιούχοι του προγράμματος είναι τα άτομα που είναι λήπτες του ελάχιστου εγγυημένου εισοδήματος και αναζητούν νομική βοήθεια σε τομείς δικαίου που δεν καλύπτονται από τον Νόμο για τη νομική αρωγή. Η νομική αρωγή είναι ένας θεσμός που υπάρχει με βάση το Νόμο. Σήμερα προβλέπεται νομική αρωγή για παροχή νομικής συμβουλής και εκπροσώπησης ενώπιον Δικαστηρίου σε πολύ συγκεκριμένες περιπτώσεις. Οι περιπτώσεις αυτές είναι οι ελάχιστες, στη βάση υποχρεώσεων που απορρέουν για τη Δημοκρατία από διεθνείς συμβάσεις και αφορούν σε κυρίως ποινικές διαδικασίες, διαδικασίες εκτέλεσης ευρωπαϊκών ενταλμάτων σύλληψης, διαδικασίες για καθορισμένες παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων, διαδικασίες ενώπιων Οικογενειακού Δικαστηρίου και αιτητές διεθνούς προστασίας. Υπάρχει συγκεκριμένη διαδικασία που ακολουθείται για την νομική αρωγή, η οποία περιλαμβάνει την έκδοση πιστοποιητικού από το Δικαστήριο στη βάση συγκεκριμένων προϋποθέσεων. Παραδείγματα υποθέσεων που θα μπορούσαν να ενταχθούν στο δικό μας πρόγραμμα είναι υποθέσεις εργατικού δικαίου, ενοικιοστασίου, αστικές υποθέσεις κτλ.

Ερ.: Πότε τίθεται σε εφαρμογή το πρόγραμμα; Υπήρξε ενδιαφέρον από δικηγόρους και δικηγορικά γραφεία; Θα μπορούσαμε να έχουμε κάποιους αριθμούς/στοιχεία;

Απ.: Το πρόγραμμα τίθεται σε εφαρμογή την ερχόμενη Πέμπτη 1/9/2022 με την έναρξη της λειτουργίας του πρώτου κέντρου εξυπηρέτησης στο Συμβουλευτικό Κέντρο του Πολυδύναμου Κέντρου του Δήμου Λευκωσίας. Θα λειτουργήσουμε για έξι μήνες μόνο στη Λευκωσία και ευελπιστούμε ότι από τον Μάρτη του 2023 θα μεταφερθούμε και στις άλλες επαρχίες.

Υπάρχει ενδιαφέρον από δικηγόρους και δικηγορικά γραφεία. Ο αριθμός συμμετοχών είναι ακόμη μικρός αλλά με την έναρξη της νέας δικαστικής χρονιάς είμαι βέβαιη ότι αυτός θα αυξηθεί. 

Ερ.:Τι σημαίνει για εσάς προσωπικά η υλοποίηση του συγκεκριμένου προγράμματος; Ποια τα συναισθήματά σας;

Απ.: Το ζήτημα δεν είναι τι σημαίνει για τον Άλφα ή Βήτα εμπλεκόμενο η υλοποίηση του προγράμματος. Το ζήτημα είναι τι σημαίνει για την Κοινωνία, για τους συναδέλφους και για το επάγγελμά μας. Για την Κοινωνία είναι θεωρώ ένα βήμα προς τα εμπρός, ενώ για τους συναδέλφους είναι μία ευκαιρία να προσφέρουν εθελοντικά τις γνώσεις και τις υπηρεσίες τους σε άτομα που έχουν ανάγκη, μέσω ενός φορέα υπό την αιγίδα του ΠΔΣ.  

Τώρα, για τα συναισθήματα μου… Φυσικά και αισθάνομαι χαρά και συγκίνηση, όπως είμαι σίγουρη αισθάνεται και όλη η ομάδα που δούλεψε για την υλοποίηση του προγράμματος. Περάσαμε από την σύλληψη της ιδέας πριν από ενάμιση περίπου χρόνο από διάφορα στάδια και είμαστε σήμερα εδώ, έτοιμοι να κάνουμε τα πρώτα μας βήματα. Αυτό που επίσης κυριαρχεί είναι η ικανοποίηση για το γεγονός ότι φορείς από τον ιδιωτικό, τον δημόσιο και τον ευρύτερο δημόσιο τομέα συνεργάστηκαν και θα συνεργαστούν για να υλοποιήσουν ένα κοινωνικό έργο που προφανώς θεωρούν όλοι ότι αξίζει. Αυτή η συνέργεια δίνει αισιόδοξα μηνύματα για το πως μπορούμε να πορευτούμε ως Κοινωνία.

Ερ.: Πώς μπορούν να επικοινωνήσουν οι ενδιαφερόμενοι πολίτες με το ΚΔΔΟ;

Απ.: Η επικοινωνία μπορεί να γίνει μέσω email στην ηλεκτρονική διεύθυνση [email protected] ή τηλεφωνικά προς το παρόν στο κεντρικό τηλεφωνικό κέντρο του Πολυδύναμου Κέντρου Λευκωσίας (22797850) και του ΠΔΣ (22 873300). Εντός Σεπτεμβρίου θα έχουμε ευελπιστώ έτοιμη την ιστοσελίδα μας και παρουσία στα ΜΚΔ.