Συνέντευξη στην Offsite παραχώρησε ο Γεώργιος Νικολόπουλος, Επίκουρος Καθηγητής Επιδημιολογίας και Δημόσιας Υγείας Ιατρικής Σχολής Πανεπιστημίου Κύπρου και μέλος της Επιδημιολογικής ομάδας με την ευκαιρία χαλάρωσης των μέτρων.

Ο κύριος Νικολόπουλος αναφέρεται στα δεδομένα που υπάρχουν σήμερα στην Κύπρο αναφορικά με το κορωνοϊό, συμβουλεύει τους πολίτες για το τι πρέπει να κάνουν τώρα με την χαλάρωση των μέτρων, ενώ αναφέρεται και στο ενδεχόμενο ενός δεύτερου κύματος του ιού στην χλωρα.

Αυτούσια η συνέντευξη

-Από τις 4 Μαΐου ξεκινά ουσιαστικά η χαλάρωση των μέτρων τι θα συμβουλεύεται εσεις τους πολίτες;

Αυτό που θα έλεγα είναι ότι πρέπει να είναι πολύ προσεκτικοί. Η χαλάρωση σημαίνει ότι πετύχαμε στην πρώτη φάση όπου θέλαμε να μην αφήσουμε τον νέο ιό να εξαπλωθεί ανεξέλεγκτα, διότι αν συνέβαινε αυτό θα είχαμε απώλειες τόσο σε ανθρώπινες ζωές αλλά και πολλές νοσηλίες μέσα στα νοσοκομεία. Φάνηκε ότι όπου δεν μπορούσαν να ελέξουν τον ιό στην αρχή οι συνέπειες ήταν σημαντικές.

Εμείς ως Κύπρος πετύχαμε και μπαίνουμε στην επόμενη φάση αλλά δεν σημαίνει ότι το πρόβλημα τελείωσε. Θα τόνιζα ότι τώρα η τήρηση των μέτρων υγιεινής είναι πιο σημαντική από ποτέ διότι θα είναι μεγάλο χτύπημα στην ψυχολογία μας να διαπιστώσουμε ότι έχουμε εκ νέου πρόβλημα και να χρειαστεί να γυρίσουμε πίσω. Άρα για να διατηρηθεί η ψυχολογία και να κοιτάξουμε μπροστά θα πρέπει να τηρήσουμε τους κανόνες.

Οι κανόνες αυτοί είναι να κρατάμε αποστάσεις τουλάχιστον δύο μέτρα από τους υπόλοιπους,  πλένουμε τα χέρια μας και δεν τα βάζουμε στο πρόσωπο, στην  μύτη και στο στόμα.  Όταν θα φτερνιζόμαστε ή θα βήξουμε να καλύπτουμε  το στόμα μας ενώ όπου προτείνεται η χρήση μάσκας αυτό να γίνεται.

-Πόσο μεγάλο πιστεύετε ότι είναι το ποσοστό ατόμων που νόσησαν και δεν το έχουν αντιληφθεί;

Σίγουρα υπάρχουν περισσότεροι άνθρωποι από ότι αυτοί που έχουμε καταγράψει.  

Αυτό για να μπορέσουμε να το δούμε θα πρέπει σε κάποια φάση να κάνουμε επιδημιολογικές μελέτες παίρνοντας ένα μεγάλο μέρος του πληθυσμού για να δούμε αν έχει φτιάξει αντισώματα. Ωστόσο για να γίνει κάτι τέτοιο χρειαζόμαστε δύο πράγματα, να ξέρουμε ποια είναι η ανοσιακή απάντηση, δηλαδή πότε φτιάχνει αντισώματα ο άνθρωπος και το δεύτερο να φτιάξουμε καλά τεστ. Επομένως θα περιμένουμε κυρίως το δεύτερο δηλαδή τα τεστ να είναι ακριβή για να προχωρήσουμε. 

Υπάρχουν εκτιμήσεις από μοντέλα πολύ αξιόλογα από χώρες που είναι πολύ κοντά σε εμάς και ακολούθησαν την ίδια λογική. Στην Ελλάδα παραδείγματος χάρη η εκτίμηση είναι ότι αυτοί οι οποίοι έχουν μολυνθεί συμπεριλαμβανομένων και αυτών που δεν το γνωρίζουν είναι γύρω στο 0,12% του πληθυσμού. Θεωρώ και στην Κύπρο δεν μπορεί να απέχει πολύ από αυτό δηλαδή από το 0,2 -0,3 %.  

Τιμές 4-5% καταγράφονται σε χώρες όπου τα πράγματα έχουν εξαπλωθεί πολύ περισσότερο, άρα στην Κύπρο σίγουρα έχει μολυνθεί περισσότερο μέρος του πληθυσμού από ότι γνωρίζουμε αλλά θεωρώ ότι αυτός ο αριθμός είναι στα επίπεδα της Ελλάδας δηλαδή γύρω στο 0,2% του πληθυσμού. 

Τα δεδομένα αυτά είναι πολύ διαχειρίσιμα και είναι κάτι που θέλαμε και το βλέπουμε και από τον δείκτη που έχουμε υπολογίσει και είναι κάτω από το 1. Αυτό δεν σημαίνει όμως ότι δεν υπάρχουν, υπάρχουν και αν δεν τα διαχειριστούμε σωστά ίσως έχουμε ξανά εξάπλωση αν όχι μέσα σε μια βδομάδα μέσα σε δύο μήνες μια έκρηξη η οποία μπορεί να μας φέρει πίσω και είναι κάτι που δεν το θέλουμε.

-Πόσο σημαντικό είναι το γεγονός ότι από την τυχαία δειγματοληψία των 800 ατόμων εντοπίστηκε μόλις ένα κρούσμα για την διασπορά του ιού στην Κοινότητα.

Είναι σημαντικό εάν το δούμε με όλες τις άλλες πηγές πληροφορίας. Δηλαδή εμείς πρώτα βλέπουμε πόσοι εντοπίζονται την ημέρα από ένα μεγάλο αριθμό τεστ. 

Το δεύτερο που κοιτάζουμε είναι τις νοσηλείες στα νοσοκομεία, στις μονάδες εντατικής ακόμα και τους θανάτους.  Οι ροές είναι πολύ ελεγχόμενες και βαίνουν μειούμενες.

Η τρίτη πηγή είναι τα τεστ που έχουν γίνει σε διάφορες ομάδες του πληθυσμού. Έχουν ελεγχθεί σχεδόν 20 χιλιάδες εργαζομένων οι οποίοι συνέχισαν να εργάζονταν και είχαν αυξημένο αριθμό επαφών και τα νούμερα σε άτομα που νόσησαν κυμαίνονται στο 0,2 -0,3%. Επίσης ελέγχθηκαν στον ΟΚΥπΥ εκεί το ποσοστό είναι λίγο πιο μεγάλο αλλά όχι αρκετά μεγάλο εάν λάβουμε υπόψη ότι είναι επαγγελματίες υγείας. 

Έχουμε πληροφορίες από διάφορες πηγές αλλά και μέσα από μαθηματικά μοντέλα τα οποία μας δείχνουν ότι έχουμε καταστείλει την εξάπλωση. Το τεστ είναι κυρίαρχος μηχανισμός και στην επόμενη φάση για να μας δείχνει τόσο επιδημιολογικά που βρισκόμαστε αλλά και να βρίσκουμε θετικά κρούσματα να τα απομονώνουμε και να κάνουμε την ιχνηλάτηση όπως μέχρι τώρα. 

-Υπάρχει περίπτωση δεύτερου κύματος επιδημίας στην χώρα το επόμενο διάστημα.

Η πιθανότητα για δεύτερο ή ακόμα περισσότερα κύματα μικρά η μεγάλα υπάρχει για όλες τις χώρες γιατί είμαστε σε πανδημία. Η ιστορία των πανδημιών έχει δείξει ότι μπορεί να εμφανιστούν και νέα κύματα και είναι και λογικό διότι ο πληθυσμός δεν έχει ανοσοποιηθεί, δηλαδή μεγάλο μέρος των πολιτών δεν νόσησαν έτσι ώστε να αποκτήσουν αντισώματα και να μπορούν να χτίσουν τείχος προστασίας γύρω από τον υπόλοιπο πληθυσμό.

Η επιλογή μας ήταν να μην αφήσουμε τα πράγματα να φτάσουν σε αυτό το σημείο γιατί από την μια μπορεί να φτάναμε σε συλλογική ανοσία αλλά με τραγικές συνέπειες σε θανάτους και νοσηλείες. Είμαστε ευάλωτοι σε κάποιο δεύτερο κύμα αλλά είμαστε πιο προετοιμασμένοι. Ετοιμάσαμε νοσοκομεία, έχουμε περισσότερες εντατικές έχουμε κάνει σχέδιο πως θα αντιδράσουμε, παρακολουθούμε τον ιό με πάρα πολλές πηγές πληροφοριών. Είμαστε έτοιμοι να αντιμετωπίσουμε το δεύτερο ή οποιοδήποτε νέο κύμα.

Τέλος, ο κόσμος είναι πιο προετοιμασμένος, κατάλαβε τα μέτρα της ατομικής υγιεινής και της τήρησης των αποστάσεων. Επομένως είμαστε οργανωμένοι ως κοινωνία και πολιτεία για να το αντιμετωπίσουμε.