Της Μικαέλας Μέσσιου

Η ανακύκλωση έχει μπει για τα καλά στη ζωή μας και τα τελευταία χρόνια ολοένα και βελτιώνεται η κατάσταση και αλλάζει η νοοτροπία των πολιτών. Τώρα πάμε και ένα βήμα παρακάτω. Μετά την ανακύκλωση των βασικών υλικών αγαθών (γυαλί – πλαστικό – χαρτί – αλουμίνιο κλπ) θα ανακυκλώνουμε και τα φάρμακα εάν πάνε όλα καλά και ψηφιστεί το σχετικό νομοσχέδιο που προωθείται στη Βουλή.

>>> Ροή Ειδήσεων Offsite <<<

Όπως πληροφορείτε η Offsite, από αρμόδια πηγή του Τμήματος Περιβάλλοντος, οι κανονισμοί που αφορούν στη διαχείριση των αποβλήτων φαρμάκων από τα νοικοκυριά, εγκρίθηκαν από το Υπουργικό Συμβούλιο και έχουν κατατεθεί στη Βουλή των Αντιπροσώπων για ψήφιση. Επόμένως το θέμα της ανακύκλωσης φαρμάκων προχωρά.

Σημειώνεται ότι έγιναν ξανά προσπάθειες και λειτούργησαν πιλοτικά προγράμματα για ανακύκλωση φαρμάκων κυρίως τοπικά από κάποιους δήμους και κοινότητες σε συνεργασία με ιδιωτικές πρωτοβουλίες. Υπήρξε ενδιαφέρον από τους πολίτες και τώρα προωθείται το νομοσχέδιο όπου θα εφαρμόζει καθολικά στην Κύπρο και οργανωμένα την ανακύκλωση φαρμάκων.

Πώς θα γίνεται η ανακύκλωση φαρμάκων - Τι λέει το νομοσχέδιο

Το θέμα της ανακύκλωσης φαρμάκων για τα νοικοκυριά απασχολεί τους αρμοδίους εδώ και καιρό. Συνήθως τα φαρμακευτικά προϊόντα οικιακής προέλευσης ως απόβλητα καταλήγουν στα σκουπίδια ή στις αποχετεύσεις, ρυπαίνοντας τα νερά και το έδαφος.

Όπως αναφέρεται και στην αιτιολογική έκθεση του νομοσχεδίου που προωθείται, κάθε χρόνο χιλιάδες συσκευασίες φαρμάκων, αχρησιμοποίητα ή και ληγμένα καταλήγουν στους κάδους απορριμμάτων και από εκεί στους χώρους υγειονομικής ταφής, μαζί με τα οικιακά απόβλητα. Επιπλέον, πάρα πολλοί πολίτες αδειάζουν το υπόλειμμα των φαρμάκων που μένει αχρησιμοποίητο στις τουαλέτες του σπιτιού τους ή στους νεροχύτες τους και από εκεί καταλήγουν στο αποχετευτικό σύστημα ή και στο έδαφος. Αποτέλεσμα είναι να υπάρχει κίνδυνος να επιστρέψουν οι ουσίες που περιέχουν στον οργανισμό μας μέσω της τροφικής αλυσίδας.

Δεν υπάρχει κατάλληλη υποδομή ώστε οι πολίτες να μπορούν να απορρίπτουν τα απόβλητα τους με τρόπο που να μην επιβαρύνουν το περιβάλλον και την δημόσια υγεία. Μόνο σε μεμονωμένες περιπτώσεις ορισμένοι δήμοι και κοινότητες, σε συνεργασία με ιδιωτικές πρωτοβουλίες, πραγματοποίησαν πιλοτικά προγράμματα συλλογής και διαχείρισης αποβλήτων φαρμάκων οικιακής προέλευσης με πολύ καλά αποτελέσματα και ένθερμη συμμετοχή του κοινού.

Το Τμήμα Περιβάλλοντος, σε συνεργασία με τις Φαρμακευτικές και τις Κτηνιατρικές Υπηρεσίες, αναγνωρίζοντας την αναγκαιότητα για προστασία του περιβάλλοντος και της δημόσιας υγείας από την μη ορθολογική διαχείριση αποβλήτων φαρμακευτικών προϊόντων, προχώρησε στην ετοιμασία νομοσχεδίου για την ορθή διαχείριση τους και την εφαρμογή της διευρυμένης ευθύνης του παραγωγού. 

Ποιος ο στόχος

Στόχος της θέσπισης μέτρων για τη διαχείριση των αποβλήτων φαρμακευτικών προϊόντων οικιακής προέλευσης, μέσω της υιοθέτησης της αρχής της διευρυμένης ευθύνης του παραγωγού, είναι η πρόληψη της δημιουργίας τους, και η μείωση ή εξάλειψη των αρνητικών επιπτώσεων της παραγωγής και της διαχείρισης τους, εξασφαλίζοντας με αυτόν τον τρόπο υψηλό επίπεδο προστασίας του περιβάλλοντος, περιορίζοντας τον συνολικό αντίκτυπο στο περιβάλλον και την υγεία και βελτιώνοντας την αποδοτικότητα της χρήσης των πόρων. 

>>> Όλη η σημερινή επικαιρότητα <<<

Ποιοι θα είναι οι υπόχρεοι να έχουν σημεία για ανακύκλωση

Σύμφωνα με κανονισμούς, οι υπόχρεοι θα πρέπει να δημιουργήσουν τις απαραίτητες διαδικασίες ώστε να υπάρχει η δυνατότητα στους πολίτες να παραδίδουν δωρεάν τα απόβλητά τους στα κατά τόπους σημεία συλλογής, όπως φαρμακεία, κλινικές, κτηνιατρική κλινικές, οδοντιατρεία κλπ. 

Οι διαδικασίες θα προβλέπουν όπως τα απόβλητα που θα συλλέγονται να μεταφέρονται σε αδειοδοτημένη εταιρεία για διαχείριση. Υπόχρεοι παραγωγοί είναι όσοι τοποθετούν τα προϊόντα στην αγορά και στην προκειμένη περίπτωση η ευθύνη της δημιουργίας της κατάλληλης υποδομής βαρύνει τους εισαγωγείς φαρμάκων και τους παραγωγούς φαρμάκων στην Κύπρο, δηλαδή τους κατόχους άδειας κυκλοφορίας φαρμάκων ανθρώπινης και κτηνιατρικής χρήσης.

Τι φάρμακα και πώς θα μπορούν οι πολίτες να ανακυκλώνουν

Οι πολίτες θα μπορούν να επιστρέφουν στα σημεία συλλογής, τα οποία θα είναι κυρίως φαρμακεία, τα υπολείμματα φαρμάκων που έχουν στην κατοχή τους, δηλαδή ληγμένα φάρμακα, φάρμακα ακατάλληλα για χρήση ή φάρμακα τα οποία για οποιοδήποτε λόγο δεν μπορούν πλέον να χρησιμοποιηθούν. Τα φάρμακα θα πρέπει να επιστρέφονται στην πρωτογενή τους συσκευασία χωρίς οποιαδήποτε πρόσθετη συσκευασία ή ενημερωτικό φυλλάδιο περιέχουν. Δηλαδή τα υγρά φάρμακα θα επιστρέφονται στα πλαστικά ή γυάλινα μπουκαλάκια τους και τα στερεά φάρμακα στις ειδικές κυψελίδες (Blisters) ή στα πλαστικά ή γυάλινα δοχεία που τα περιέχουν. Γενικότερα θα πρέπει να αποφεύγεται η απόρριψη τους με επιπρόσθετες αχρείαστες συσκευασίες.  

>>>> DigitalTv – Τώρα και σε app για Android & iOS  <<<<

Με τη νέα νομοθετική ρύθμιση που εγκρίθηκε από το Υπουργικό και πάει τώρα στη Βουλή, αφενός θα απαγορεύεται η απόρριψη φαρμακευτικών προϊόντων οικιακής προέλευσης (ανθρώπινης και κτηνιατρικής φύσης) στα σύμμεικτα απορρίμματα και τις αποχετεύσεις, αφετέρου οι πολίτες που χρειάζεται να πετάξουν τα φάρμακα που έχουν στην κατοχή τους, θα μπορούν να τα παραδίδουν δωρεάν σε προσιτά σημεία συλλογής, όπως π.χ. σε φαρμακεία.  Μέχρι σήμερα, τα φαρμακευτικά προϊόντα οικιακής προέλευσης ως απόβλητα δεν ετύγχαναν οποιασδήποτε ορθολογικής διαχείρισης .

Οι Νέοι Κανονισμοί, μέσω της  υιοθέτησης της «αρχής της διευρυμένης ευθύνης του παραγωγού» επιβάλλουν όπως οι υπόχρεοι παραγωγοί φαρμακευτικών προϊόντων δημιουργήσουν ατομικά ή συλλογικά συστήματα διαχείρισης ώστε να υπάρχει η δυνατότητα στους πολίτες να παραδίδουν δωρεάν τα απόβλητά τους στα κατά τόπους σημεία συλλογής (π.χ. φαρμακεία, Κλινικές, κτηνιατρικές κλινικές, οδοντιατρεία, κλπ.). Οι παραγωγοί στην συνέχεια έχουν την υποχρέωση να δημιουργήσουν εκείνες τις διαδικασίες και υποδομές ώστε τα απόβλητα να συλλέγονται από τα κατά τόπους σημεία συλλογής και να παραδίδονται σε αδειοδοτημένη εταιρεία για διαχείριση. Στη βάση των πιο πάνω, οι «περί Αποβλήτων (Διαχείριση Αποβλήτων Φαρμακευτικών Προϊόντων Οικιακής Προέλευσης) Κανονισμοί του 2020» προβλέπουν:

Τι προβλέπουν οι κανονισμοί: 

• Απαγόρευση απόρριψης φαρμακευτικών προϊόντων οικιακής προέλευσης στα σύμμεικτα απορρίμματα (σκύβαλα) και τις αποχετεύσεις. 
• Υποχρέωση επιστροφής αποβλήτων φαρμακευτικών προϊόντων οικιακής προέλευσης, στη στοιχειώδη τους συσκευασία, σε ενδεδειγμένα σημεία συλλογής. 
• Υποχρέωση δωρεάν παραλαβής αποβλήτων φαρμακευτικών προϊόντων οικιακής προέλευσης από παροχείς φαρμακευτικών προϊόντων.
• Καθιέρωση χωριστής συλλογής φαρμακευτικών προϊόντων οικιακής προέλευσης μέσω καθιέρωσης ατομικών ή συλλογικών συστημάτων διαχείρισης αποβλήτων φαρμακευτικών προϊόντων.
• Υλοποίηση εκστρατειών ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης του κοινού και άλλων δράσεων με στόχο την πρόληψη δημιουργίας αποβλήτων φαρμακευτικών προϊόντων.
• Υποχρέωση ενημέρωσης και επιμόρφωσης παροχέων φαρμακευτικών προϊόντων από τα συστήματα διαχείρισης για τον ρόλο τους, τη λειτουργία συστημάτων, τη χωριστή συλλογή, τα σημεία συλλογής, τις επιπτώσεις στο περιβάλλον και ανθρώπινη υγεία.
• Αδειοδότηση λειτουργίας ατομικών και συλλογικών συστημάτων.
• Δημιουργία Μητρώου παραγωγών φαρμακευτικών προϊόντων.

Χαράλαμπος Θεοπέμπτου: Μάλλον Σεπτέμβριο για ψήφιση

Σε δηλώσεις του στην offsite, ο Πρόεδρος των Οικολόγων Χαράλαμπος Θεοπέμπτου, ανέφερε πως Ανακύκλωση φαρμάκων στην Κύπρο κάνουν μόνο τα Δημόσια νοσηλευτήρια και οι κλινικές που έχουν τα επικίνδυνα απόβλητα .

>>> Τώρα η Offsite και σε app. Κατεβάστε ΕΔΩ για Android και ΕΔΩ για iOS <<<

Επιπλέον ανέφερε πως η κυβέρνηση έκανε νομοθεσία την οποία έστειλε στην Βουλή, αλλά μετά τις εκλογές θα πάει για να ψηφιστεί στην Επιτροπή Περιβάλλοντος. Αναμένεται ότι θα πάει για ψήφιση μάλλον τον Σεπτέμβριο.