Του Γιώργου Μιχαηλίδη

Η μεταρρύθμιση της Δικαιοσύνης είναι μια  από τις σημαντικότερες τομές στην κοινωνία. Το  δικαιικό σύστημα καρκινοβατούσε και έπρεπε να γίνουν δραστικές αλλαγές. Το εγχείρημα μετά από πολλές συσκέψεις και διαπραγματεύσεις ψηφίστηκε σε νόμο με ορίζοντα εκκίνησης τον  Ιανουάριο  του 2023. Ωστόσο, οι διαδικασίες δεν ολοκληρώθηκαν και η μεταρρύθμιση θα πάρει παράταση μέχρι τον Ιούλιο του 2023.

Η Offsite News μίλησε με τον πρόεδρο του Παγκύπριου Δικηγορικού Συλλόγου Δρα Χρίστο Κληρίδη ο οποίος μας εξήγησε ότι:

Γίνεται επίκληση ουσιαστικά τριών λόγων: για αναβολή της μεταρρύθμισης:

Πρώτο: Θα  διοριστούν στο Εφετείο, το Ανώτατο Συνταγματικό και νέο Ανώτατο Δικαστήριο αριθμός δικαστών, μέγιστος 21, που είναι οι θέσεις, αλλά πολύ πιθανόν μικρότερος αριθμός, δεδομένου ότι η νομοθεσία τονίζει την αναγκαιότητα διορισμού δικηγόρων που τηρούν τα προσόντα. Με αυτό τον τρόπο θα  δημιουργηθούν κενά στα κατώτερα δικαστήρια, που θα πρέπει  να αναπληρωθούν με διορισθέντες Πρόεδροι των Επαρχιακών και ή Διοικητικών Δικαστηρίων  Κατ’ επέκταση εφόσον θα διοριστούν στις θέσεις αυτές ανώτεροι επαρχιακοί και στη θέση τους επαρχιακοί, θα προκύψει θέμα πλήρωσης περίπου μεταξύ 15 και 21 δικαστών. Για να γίνει αυτή η διαδικασία χρειάζεται χρόνος που το Ανώτατο υπολόγισε ότι είναι επτά μήνες».

Σύμφωνα με τον κ. Κληρίδη, το διάστημα των επτά μηνών είναι αναγκαίο, δεδομένου ότι, μέχρι τον Δεκέμβριο αναμένεται να ανακοινωθούν και τα ονόματα των νέων εφετών, νέων δικαστών του Ανωτάτου Συνταγματικού Δικαστηρίου και νέων  δικαστών του Ανωτάτου Δικαστηρίου.

Δεύτερο:Οι δικαστές στα κατώτερα δικαστήρια θα πρέπει να έχουν χρόνο να διεκπεραιώσουν εκκρεμότητές, δηλαδή υποθέσεις οι οποίες βρίσκεται σε εξέλιξη η ακρόασή τους, ιδιαίτερα στα Κακουργιοδικεία.

>>>>Διαβάστε επίσης: Μεταρρύθμιση: Τρέχουν για προσλήψεις και προαγωγές δικαστών<<<<

Tρίτο: Η κυβέρνηση δεν φρόντισε να υπάρχει επαρκές διοικητικό προσωπικό για να στελεχώσει το νέο Eφετείο.

Κανένας δεν ήγειρε θέμα

Ο πρόεδρος του Παγκύπριου Δικηγορικού Συλλόγου υπέδειξε ότι οι πέντε μήνες που δόθηκαν για να συμπληρωθούν οι διαδικασίες αυτές από τον Ιούλιο του 2022 που θεσπίστηκε η νομοθεσία ή έστω από τις  5 Αυγούστου που δημοσιεύθηκαν τα νομοσχέδια ήταν επαρκής χρόνος. Όπως είπε: «Για ποιο λόγο δεν κατέστη δυνατή η υλοποίηση στους πέντε αυτούς μήνες είναι άλλο θέμα το οποίο χρήζει ενδελεχούς εξέτασης. Ανεξάρτητα με το κατά πόσον ήταν εφικτή η υλοποίηση της μεταρρύθμισης στους πέντε μήνες που δόθηκαν από την Βουλή ή όχι (επί τούτου να αναφέρω ότι ουδείς ήγειρε θέμα ότι οι πέντε μήνες δεν ήταν επαρκείς όταν ψηφίζετο η νομοθεσία), η καθυστέρησή των επτά μηνών δημιουργεί προβλήματα τα οποία καλό θα ήταν να καταστούν γνωστά:

Τα 9 προβληματα

Ο  Δρ Κληρίδης υπογράμμισε ότι με την καθυστέρηση εφαρμογής της μεταρρύθμισης θα προκύψουν 9 προβλήματα που είναι:

Πρώτο: Θα υπάρξει περαιτέρω καθυστέρηση στην έναρξη εκδίκασης των μεταξύ 4.000 και 5.000 καθυστερημένων εφέσεων εφόσον η μεταρρύθμιση έχει ημερομηνία έναρξης ένα χρόνο μετά από την ημερομηνία που θεσπίστηκε. Δεύτερο:  Θα συσσωρευθούν και νέες υποθέσεις στο υφιστάμενο backlog (συσσώρευση ημιτελών εργασιών η θεμάτων που πρέπει να αντιμετωπιστούν)  των εφέσεων ενός χρόνου. Ιδιαίτερα σε μία περίοδο όπου το Ανώτατο Δικαστήριο θα είναι απασχολημένο με όλα τα πιο πάνω διοικητικά θέματα με αποτέλεσμα να υπάρχουν περαιτέρω καθυστερήσεις στην εκδίκαση υποθέσεων. Tρίτο: Κατά την διάρκεια του ενός έτους είναι πολύ πιθανό κάποιοι οι οποίοι δεν θα πληρούσαν τα προσόντα για διορισμό στις κατώτερες δικαστικές θέσεις, μέσα από το διάβα του χρόνου των 12 μηνών να τα πληρούν πλέον, κάτι το οποίο δημιουργεί κάποια αδικία βεβαίως σε όσους ανέμεναν και πληρούσαν τα προσόντα διορισμού μέχρι τον Ιανουάριο του 2023.

Tέταρτο:  Θα παραμείνουν σε αδράνεια, και τούτο σε βάρος του δημοσίου, για ακόμα ένα χρόνο τα δικαστήρια στο Συνεδριακό (τα οποία ήδη παραμένουν σε αδράνεια εδώ και αρκετά χρόνια) λόγω των καθυστερήσεων στην θέσπιση της νομοθεσίας.

Πέμπτο: Η καθυστέρηση στην υλοποίηση της μεταρρύθμισης συνεπάγεται πολλές αναβολές στα κατώτερα δικαστήρια καθ’ ότι, δικαστές οι οποίοι θα αναμένουν προαγωγές ή διορισμό πλέον στις κενωθείσες θέσεις δεν θα ξεκινήσουν νέες ακροάσεις με αποτέλεσμα το backlog στα επαρχιακά δικαστήρια να επαυξάνεται. Έκτο:  Δημιουργείται μία αβεβαιότητα γενικότερα στον τομέα της απονομής της δικαιοσύνης και το ανησυχητικό είναι, έχοντας την εμπειρία πολλών άλλων θεμάτων, ότι, ενδεχόμενα τον Ιούλιο να ζητηθεί και νέα παράταση και να πάμε πλέον Σεπτέμβριο για την υλοποίηση της μεταρρύθμισης. Έβδομο: Δημιουργείται μία κακή εικόνα προς τα έξω γενικότερα όλων των παραγόντων που συνέτειναν στη θέσπιση της νομοθεσίας με δεδομένο ότι δόθηκαν οι υποσχέσεις ότι πλέον, από τον Ιανουάριο του 2023 η δικαιοσύνη θα φορούσε το νέο της κουστούμι και θα προχωρούσε τάχιστα πλέον με την διεκπεραίωση των καθυστερημένων εφέσεων.

Όγδοο: Η καθυστέρηση στη μεταρρύθμιση της τριτοβάθμιας διαδικασίας  συνεπάγεται και καθυστέρηση στην μεταρρύθμιση στην πρωτοβάθμια δικαιοδοσία καθ’ ότι η εκκρεμότητα αυτή αντανακλά και στις διαδικασίες που βρίσκονται σε εξέλιξη για την μεταρρύθμιση των Επαρχιακών Δικαστηρίων.

Ένατο: Επιπροσθέτως των πιο πάνω προβλημάτων, που η καθυστέρηση στην έναρξη της μεταρρύθμισης θα επιφέρει, είναι και το πρόβλημα ότι, δικηγόροι υποψήφιοι που τυχόν θα επιλεγούν, είτε για το Εφετείο είτε για το τριτοβάθμιο δικαστήριο, θα παραμείνουν ουσιαστικά άνεργοι και χωρίς εισοδήματα γιατί σαν διορισθέντες δικαστές στην ανωτάτη βαθμίδα δεν θα μπορούν να ασκούν το επάγγελμά τους. Σε μια τέτοια περίπτωση θα υποχρεωθούν να μην αποδεχθούν τον διορισμό με δυσμενέστατες επιπτώσεις στους σχεδιασμούς της μεταρρύθμισης.

>>>>Διαβάστε επίσης: Μεταρρύθμιση Δικαιοσύνης: Οι σημαντικές αλλαγές & επόμενα βήματα<<<<

Ο Δρ Κληρίδης ξεκαθάρισε: «Έχω την εντύπωση ότι , εφόσον εκ των πραγμάτων κατέστη αναγκαία η αναβολή της μεταρρύθμισης, αυτή δεν θα πρέπει να είναι μακρά, δηλαδή επτά μήνες, αλλά πρέπει να είναι μικρότερη. Θα πρέπει να πιεστούν όλοι -Ανώτατο Δικαστήριο, τα Μεταβατικά Συμβούλια, οι δικηγόροι, οι δικαστές για να καταστεί δυνατή η εφαρμογή της μεταρρύθμισης εντός τριών μηνών.Είναι εφικτό φτάνει να υπάρξει απαραίτητη θέληση και σκληρή δουλειά».

Στέφη: «Το Ανώτατο είναι το αρμόδιο»

Μιλώντας στην Offsite News για την καθυστέρηση εφαρμογής της μεταρρύθμισης, η Υπουργός Δικαιοσύνης Στέφη Δράκου ανέφερε ότι «πλέον τα πάντα βρίσκονται στα χέρια του Ανωτάτου. Αυτοί θα αποφασίσουν τι θα πράξουν εν τη σοφία τους». Σύμφωνα με την κα Δράκου, η Κυβέρνηση έπραξε το καθήκον τους ψηφίζοντας τη μεταρρύθμιση. Είτε εφαρμοστεί τον Ιανουάριο, είτε τον Ιούλιο σημασία έχει να υλοποιηθεί σωστά βοηθώντας τους πολίτες».