Κατεβάστε τώρα το application της Offsitenews για Android & για iOS
Group google play
Group app store
mobile app

Από τι πεθαίνουν οι Κύπριοι-Οι κυριότερες αιτίες θανάτου στο νησί

Offsite Team
- 29.11.2019

Από τι πεθαίνουν οι Κύπριοι-Οι κυριότερες αιτίες θανάτου στο νησί

Thumbnail
"Όσο πιο πλούσιος τόσο πιο υγιής στην Κύπρο"-Άλλα στατιστικά στοιχεία σε σχέση με 30 χώρες της Ευρώπης - Αρνητική πρωτιά

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δημοσίευσε την Πέμπτη τις εκθέσεις στις οποίες αποτυπώνεται το προφίλ των συστημάτων υγείας 30 χωρών. Τα προφίλ υγείας ανά χώρα δημοσιεύονται μαζί με μια συνοδευτική έκθεση, η οποία παρουσιάζει ορισμένες από τις μεγαλύτερες τάσεις στον μετασχηματισμό των συστημάτων υγείας και αντλεί βασικά συμπεράσματα από τα προφίλ.

Οι κυριότερες αιτίες θανάτου στην Κύπρο

Οι κύριες αιτίες θανάτου στην Κύπρο είναι η ισχαιμική καρδιοπάθεια, το εγκεφαλικό επεισόδιο και ο διαβήτης, με το ποσοστό θνησιμότητας από διαβήτη να είναι το υψηλότερο στην ΕΕ (53 ανά 100 000 κατοίκους το 2016 έναντι 22 στην ΕΕ κατά μέσο όρο (σχήμα 3). Παρ’ όλα αυτά, από το 2004 έχει μειωθεί το ποσοστό θανάτων από ισχαιμική καρδιοπάθεια (κατά 31 %), εγκεφαλικό επεισόδιο (κατά 31 %) και διαβήτη (κατά 36 %). Η αύξηση των θανάτων από καρκίνο του πνεύμονα αντικατοπτρίζει τις επιπτώσεις των υψηλών ποσοστών καπνίσματος, ενώ τα ποσοστά θνησιμότητας από άνοια έχουν αυξηθεί εν μέρει λόγω αλλαγών στις πρακτικές διάγνωσης και κωδικοποίησης, καθώς και λόγω της γήρανσης του πληθυσμού.

Το κάπνισμα παραμένει σημαντικό πρόβλημα για τη δημόσια υγεία, ιδίως για τους άνδρες 

Η κατανάλωση καπνού παραμένει σημαντική πηγή ανησυχίας για τη δημόσια υγεία στην Κύπρο. Το ποσοστό των ενηλίκων που ανέφεραν ότι κάπνιζαν σε καθημερινή βάση ήταν 26 % το 2014, από τα υψηλότερα μεταξύ των χωρών της ΕΕ και πολύ υψηλότερο από τον μέσο όρο της ΕΕ (19 %). Αυτό το μεγάλο ποσοστό οφείλεται κυρίως στα υψηλά ποσοστά καπνίσματος των ανδρών, εκ των οποίων το 38 % ανέφεραν ότι κάπνιζαν καθημερινά, έναντι μόλις 14 % των γυναικών. Το ποσοστό έχει παραμείνει αρκετά σταθερό τουλάχιστον από το 2008 τόσο για τους άνδρες όσο και για τις γυναίκες. Παρότι εφαρμόζονται κάποιες πολιτικές ελέγχου του καπνίσματος, οι πολιτικές αυτές είναι σχετικά αδύναμες και η εφαρμογή τους είναι πλημμελής. 

Η παχυσαρκία σε παιδιά και εφήβους αποτελεί ολοένα μεγαλύτερη πηγή ανησυχίας 

Ένας στους επτά ενηλίκους (περίπου 14 %) ήταν παχύσαρκος το 2017 — ποσοστό παρόμοιο με τον μέσο όρο στην ΕΕ. Στην πλειονότητά τους οι ενήλικοι αναφέρουν ότι τρώνε φρούτα και λαχανικά σε καθημερινή βάση στην Κύπρο, ενώ αντίθετα άνω του 30 % επισημαίνουν ότι δεν ακολουθούν αυτή την υγιεινή συνήθεια. Όσον αφορά τη σωματική δραστηριότητα, λιγότεροι από τους μισούς Κύπριους ενηλίκους (47 %) αναφέρουν ότι ασχολούνται με κάποια σωματική δραστηριότητα για 60 λεπτά ή περισσότερο την εβδομάδα, ποσοστό χαμηλότερο από εκείνο των περισσότερων χωρών της ΕΕ και από τον μέσο όρο της ΕΕ (62 %). Τα πολύ υψηλά επίπεδα υπέρβαρων και παχύσαρκων παιδιών στην Κύπρο είναι πολύ περισσότερο ανησυχητικά, με τα στοιχεία να δείχνουν ότι περίπου το 20 % των παιδιών ηλικίας έξι έως εννέα ετών ήταν παχύσαρκα κατά την περίοδο 2015–2017 και το 43 % ήταν παχύσαρκα ή υπέρβαρα (τα συγκεκριμένα αριθμητικά στοιχεία αφορούν και αγόρια και κορίτσια) (ΠΟΥ, Περιφερειακό γραφείο για την Ευρώπη, 2018). Η αντιμετώπιση της κυβέρνησης περιλαμβάνει σχέδιο εισαγωγής μαθημάτων υγιεινής διατροφής για τα παιδιά σχολικής ηλικίας (ενότητα 5.1). Συνολικά, το επίπεδο κατανάλωσης αλκοόλ από τους ενηλίκους στην Κύπρο (9,6 λίτρα ανά άτομο) είναι παρόμοιο με τον μέσο όρο της ΕΕ (9,8 λίτρα), ενώ μόνο ένα 5,2 % των ατόμων αναφέρει ότι επιδίδεται σε ευκαιριακή άμετρη κατανάλωση αλκοόλ2 τουλάχιστον μία φορά τον μήνα, το χαμηλότερο ποσοστό από όλες τις χώρες της ΕΕ (μέσος όρος: 19,9 %)

Όσο πιο πλούσιος τόσο πιο υγιής

Οι περισσότεροι Κύπριοι αναφέρουν ότι η υγεία τους είναι καλή, ωστόσο παρατηρούνται διαφορές ανάλογα με το εισόδημα και την ηλικιακή ομάδα.

Πέραν του μεγάλου προσδόκιμου ζωής, η υγεία της συντριπτικής πλειονότητας των Κυπρίων είναι καλή. Συνολικά, 78 % του κυπριακού πληθυσμού αναφέρει ότι η υγεία του είναι καλή, έναντι περίπου 70 % στην ΕΕ. Ωστόσο, όπως και σε άλλες χώρες, τα άτομα με χαμηλότερα εισοδήματα είναι λιγότερο πιθανό να αναφέρουν ότι η υγεία τους είναι καλή: μόνο το 65 % των ατόμων από ομάδες με χαμηλό εισόδημα ανέφεραν ότι η υγεία τους ήταν καλή το 2017, έναντι 86 % των ατόμων από ομάδες με υψηλό εισόδημα.

Κατάσταση της υγείας στην Κύπρο

Το προσδόκιμο ζωής κατά τη γέννηση στην Κύπρο, στα 82,2 έτη, είναι από τα υψηλότερα στην ΕΕ. Η μείωση των ποσοστών θνησιμότητας από ισχαιμική καρδιοπάθεια, εγκεφαλικό επεισόδιο και διαβήτη κατά περισσότερο από 20 % από το 2004 και μετά έχει συμβάλει στη σημαντική αύξηση του προσδόκιμου ζωής. Ωστόσο, η κυριότερη αιτία προλαμβανόμενης θνησιμότητας είναι οι θάνατοι από καρκίνο του πνεύμονα και η θνησιμότητα από διαβήτη, που είναι η υψηλότερη στην ΕΕ. Γενικά, περισσότερα από τα τρία τέταρτα του κυπριακού πληθυσμού δηλώνουν ότι η κατάσταση της υγείας τους είναι καλή, ωστόσο, όπως και σε άλλες χώρες της ΕΕ, τα ποσοστά είναι μικρότερα στα άτομα με χαμηλότερο εισόδημα.

Παράγοντες κινδύνου 

Περισσότεροι από ένας στους τέσσερις ενηλίκους στην Κύπρο καπνίζουν σε καθημερινή βάση και η αναλογία αυτή είναι από τις υψηλότερες στην ΕΕ. Ενώ η παχυσαρκία μεταξύ των ενηλίκων συμβαδίζει με τα επίπεδα της ΕΕ, το ποσοστό υπέρβαρων και παχύσαρκων παιδιών ηλικίας έξι έως εννέα ετών είναι εξαιρετικά υψηλό και διαμορφώνεται περίπου στο 43 %. Οι ενήλικοι καταναλώνουν περίπου την ίδια ποσότητα αλκοόλ με τον μέσο όρο της ΕΕ, αλλά η ευκαιριακή άμετρη κατανάλωση αλκοόλ στην Κύπρο είναι η χαμηλότερη στην ΕΕ. Ο επιπολασμός των συμπεριφορικών παραγόντων κινδύνου είναι υψηλότερος στα άτομα με χαμηλό εισόδημα και μορφωτικό επίπεδο και, συνεπώς, τα αποτελέσματα της συγκεκριμένης πληθυσμιακής ομάδας στον τομέα της υγείας είναι χειρότερα.

Πόσα δαπάνησε η Κύπρος το 2017

Η Κύπρος δαπάνησε 1 674 EUR κατ’ άτομο (ή 6,7 % του ΑΕΠ) για την υγεία το 2017 σε σύγκριση με τον μέσο όρο της ΕΕ, που αντιστοιχεί σε 2 884 EUR (9,8 % του ΑΕΠ). Το ποσοστό των δημόσιων δαπανών (43 %) επί του συνόλου των δαπανών για την υγεία είναι το χαμηλότερο στην ΕΕ και έρχεται σε αντίθεση με τον μέσο όρο της ΕΕ, που είναι 79 %. Αντίθετα, οι ιδιωτικές δαπάνες υγείας, οι οποίες συνίστανται πρωτίστως σε άμεσες ιδιωτικές πληρωμές, ανήλθαν σε ποσοστό 56 % των συνολικών δαπανών, το υψηλότερο στην ΕΕ. Τα φάρμακα αποτελούν τη μεγαλύτερη συνιστώσα των άμεσων ιδιωτικών δαπανών, ακολουθούμενα από την εξωνοσοκομειακή περίθαλψη, όπως επισκέψεις σε ειδικούς ιατρούς και διαγνωστικές εξετάσεις.

Πιο συγκεκριμένα, η Κύπρος δαπανά λιγότερους πόρους για την υγεία από τις περισσότερες χώρες της ΕΕ. Το 2017 διατέθηκαν 1 674 EUR κατά κεφαλήν για την υγεία (προσαρμοσμένα ανάλογα με τις διαφορές στην αγοραστική δύναμη), ποσό μικρότερο από τα δύο τρίτα του μέσου όρου της ΕΕ (2 884 EUR). Το ποσό αυτό αντιστοιχεί στο 6,7 % του ΑΕΠ. Οι δαπάνες έχουν αυξηθεί την τελευταία δεκαετία, από 5,3 % του ΑΕΠ το 2007·ωστόσο η Κύπρος εξακολουθεί να απέχει μακράν από τη σύγκλισή της με τις περισσότερες χώρες της ΕΕ — ο μέσος όρος της ΕΕ είναι 9,8 %. Επιπροσθέτως, μόλις 7,6 % του κρατικού προϋπολογισμού δαπανήθηκε για την υγεία, που αποτελεί το χαμηλότερο επίπεδο προτεραιότητας που δόθηκε στην υγεία μεταξύ των χωρών της ΕΕ. Σχεδόν 45 % των δαπανών υγείας προέρχεται από άμεσες ιδιωτικές πληρωμές, το δεύτερο υψηλότερο ποσοστό στην ΕΕ μετά τη Βουλγαρία και πολύ υψηλότερο από τον μέσο όρο της ΕΕ (15,8 %). Σε συνδυασμό με την προαιρετική ασφάλιση υγείας (11,6 % των δαπανών), οι συνολικές ιδιωτικές δαπάνες υγείας ανήλθαν σε ποσοστό 56,2 % των δαπανών υγείας το 2017, το υψηλότερο στην ΕΕ. Αντίθετα, το ποσοστό των δημόσιων δαπανών (43 %) επί του συνόλου των δαπανών για την υγεία είναι χαμηλότερο από κάθε άλλη χώρα της ΕΕ και σημαντικά χαμηλότερο από τον μέσο όρο της ΕΕ (79 %).

Οι δαπάνες για υπηρεσίες εξωνοσοκομειακής περίθαλψης είναι οι τρίτες υψηλότερες στην ΕΕ το 2017

Σύμφωνα με την έκθεση η Κύπρος το 2017 δαπάνησε μικρότερο ποσό ανά άτομο σε ενδονοσοκομειακή και εξωνοσοκομειακή περίθαλψη και μακροχρόνια φροντίδα σε σύγκριση με τους μέσους όρους της ΕΕ. Ωστόσο, ως ποσοστό των τρεχουσών δαπανών υγείας, λίγο περισσότερο από το 40 % διατίθεται για εξωνοσοκομειακή περίθαλψη, που είναι από τα υψηλότερα ποσοστά στην ΕΕ (ο μέσος όρος της ΕΕ είναι 29,7 %). Περίπου το ένα πέμπτο των πόρων δαπανάται σε ιατρικά προϊόντα, κυρίως φάρμακα, αναλογία που υπερβαίνει ελαφρώς τον μέσο όρο στην ΕΕ (18,1 %), όμως σε απόλυτους όρους μεταφράζεται σε κατά τι λιγότερο από 340 EUR ανά άτομο, ποσό πολύ μικρότερο από τον μέσο όρο της ΕΕ. Οι δαπάνες για υπηρεσίες πρόληψης (21 EUR ανά άτομο) είναι πολύ χαμηλότερες από τον μέσο όρο της ΕΕ (89 EUR κατά κεφαλήν), με μόνο δύο άλλες χώρες της ΕΕ (Ρουμανία και Σλοβακία) να καταγράφουν χαμηλότερες δαπάνες. Αυτό αντιστοιχεί σε ποσοστό μόλις 1,2 % των δαπανών υγείας (έναντι 3,1 % στην ΕΕ). Η μακροχρόνια φροντίδα επίσης λαμβάνει χαμηλά επίπεδα χρηματοδότησης, 3,5 % των τρεχουσών δαπανών υγείας σε αντίθεση με τον πολύ υψηλότερο μέσο όρο στην ΕΕ (16,3 %)

Home