ΓΡΑΦΕΙ Η ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΑ ΧΑΤΖΗΑΝΔΡΕΑ

Μπορεί ο καρκίνος να είναι ένα δύσκολο νόσημα στην αντιμετώπισή του, αλλά τα τελευταία χρόνια καταγράφονται ραγδαίες εξελίξεις σε όλους τους τομείς και κυρίως στον τομέα της θεραπείας.

Ο Ειδικός Παθολόγος-Ογκολόγος δρ Γιώργος Ιωαννίδης φιλοξενήθηκε στην εκπομπή Offsite on Air και μεταξύ άλλων αναφέρθηκε και στα νέα όπλα που έχουν στην φαρέτρα τους οι γιατροί για καταπολέμηση του καρκίνου.

Όπως σημείωσε, ο περισσότερος κόσμος γνωρίζει τη χημειοθεραπεία. «Η χημειοθεραπεία είναι ένα μέσο συστηματικής θεραπείας, δηλαδή φαρμάκων που όταν χορηγούνται στους ασθενείς κυκλοφορεί σε όλο το σώμα και λειτουργεί παντού». Την χαρακτήρισε αποτελεσματική, ωστόσο σκοτώνει τα καρκινικά κύτταρα που αναπαράγονται αλλά αναπόφευκτα επηρεάζει και τα φυσιολογικά κύτταρα, γι’αυτό και υπάρχουν οι διάφορες παρενέργειες.

Ακολούθως δήλωσε πως τα τελευταία χρόνια έχουν ενταχθεί στη φαρέτρα των γιατρών οι λεγόμενες στοχεύουσες θεραπείες. «Είναι ειδικά σχεδιασμένα φάρμακα τα οποία στοχεύουν συγκεκριμένα μόρια του καρκίνου -που είναι σημαντικά για την επιβίωσή του-. Με αυτό τον τρόπο χτυπάμε τον καρκίνο στοχευμένα». Επίσης υπάρχουν και τα κατάλληλα μοριακά τεστ τα οποία βοηθούν ώστε να χαρακτηριστεί καλύτερα ο καρκίνος. «Κάθε καρκίνος έχει διάφορες κατηγορίες. Σε επίπεδο DNA μπορούμε να δούμε το πραγματικό του προφίλ και ανάλογα να δοθεί και η κατάλληλη θεραπεία».

Ταυτόχρονα, «τελευταία υπάρχει και η ανοσοθεραπεία. Είναι ένα νέο είδος θεραπείας το οποίο βοηθά το ανοσοποιητικό σύστημα των καρκινοπαθών να αναγνωρίσει τον καρκίνο και να τον αντιμετωπίσει».

Αναφερόμενος στον καρκίνο του πνεύμονα -σε μεταστατικό στάδιο- ο οποίος παγκοσμίως είναι ο πιο θανατηφόρος, ο δρ Ιωαννίδης επεσήμανε πως πριν χρόνια χρησιμοποιώντας μόνο την χημειοθεραπεία, γνωρίζαμε πως το 50% θα επιβιώσει 9-12 μήνες. «Τώρα με τα νέα φάρμακα -με την ανοσοθεραπεία-, μπορεί το 20-30% των ασθενών να φθάσει την 5ετία. 

«Τα τελευταία χρόνια η επίπτωση του καρκίνου και η θνησιμότητα αυξάνονται στους καρκινοπαθείς, η συνολική επιβίωση βελτιώνεται». 

Πολλά από τα καινοτόμα ογκολογικά φάρμακα, ακόμη δεν έχουν ενταχθεί στο ΓεΣΥ. «Γίνεται μια προσπάθεια ώστε να επικαιροποιηθούν τα πρωτόκολλα όμως οι ασθενείς στην Κύπρο έχουν πρόσβαση σε όλα τα καινοτόμα φάρμακα», σύμφωνα με τον δρ Ιωαννίδη.  

Η πρόληψη το πιο σημαντικό κομμάτι…

Για πολλούς η πρόληψη θεωρείται και η καλύτερη θεραπεία, τόνισε ο δρ Ιωαννίδης και πρόσθεσε πως ο καρκίνος είναι το δεύτερο συχνότερο αίτιο θανάτου στον δυτικό κόσμο. 

«Ο καρκίνος είναι μια ομάδα νοσημάτων με κοινά χαρακτηριστικά και υπάρχουν περίπου 200 είδη καρκίνων. Δεν γνωρίζουμε τα αίτια για όλους τους καρκίνους. Σε σχέση με τον καρκίνο του πνεύμονα, για το 90% των περιπτώσεων ευθύνεται το κάπνισμα. Σε άλλους γνωστούς καρκίνους, όπως ο καρκίνος του μαστού ή του παχέος εντέρου, για το 50% των περιπτώσεων διαπιστώνουμε από το ιστορικό ότι υπάρχει κάποιος παράγοντας».

Σε σχέση με την πρόληψη ο δρ Ιωαννίδης ανέφερε πως «γενικά στην Ευρώπη αυτό που διαπιστώνεται είναι πως πάσχουμε στον τομέα της πρωτογενούς πρόληψης. Δηλαδή να εντοπίσουμε και να αφαιρέσουμε από τη ζωή μας τους παράγοντες που ξέρουμε ότι είναι καρκινογόνοι δυνητικά». 

Αναφερόμενος στην δευτερογενή πρόληψη ο Ογκολόγος σημείωσε πως στην Κύπρο υπάρχει μεγάλη ευαισθητοποίηση για τον καρκίνο του μαστού ο οποίος είναι ο συχνότερος καρκίνος στις γυναίκες. «Παρόλα αυτά το 2018 ανάμεσα στα κράτη μέλη της ΕΕ, η Κύπρος είχε ένα αρνητικό πρόσημο καθώς το ⅓ των γυναικών που θα έπρεπε να υποβληθούν σε μαστογραφία, δεν υποβλήθηκαν». 

3500 περιστατικά καρκίνου κάθε χρόνο…

Φιλοξενούμενη στην εκπομπή βρέθηκε και η Υπεύθυνη Επικοινωνίας & Δημοσίων Σχέσεων Αντικαρκινικού Συνδέσμου κ. Νικολέτα Αθανασιάδου η οποία δήλωσε πως κάθε χρόνο διαγιγνώσκονται περίπου 3500 νέα περιστατικά καρκίνου. «Η Κύπρος ακολουθεί την διεθνή τάση στα περιστατικά καρκίνου και υπολογίζεται πως 1 στους 3 ότι θα διαγνωστεί με κάποιου είδους καρκίνο».

«Η αποστολή μας ως Αντικαρκινικός Σύνδεσμος είναι να είμαστε δίπλα στον ασθενή καθόλη τη διάρκεια της διαδρομής του με τη νόσο». 

Σημειώνεται ότι το 2018, η Κύπρος είχε την μικρότερη θνησιμότητα από καρκίνους σε σχέση με τις άλλες ευρωπαϊκές χώρες. 

Με την σειρά του ο δρ Ιωαννίδης υποστήριξε ότι η υποστηρικτική φροντίδα «θα πρέπει να μπαίνει στο θεραπευτικό πλάνο από την αρχική διάγνωση».

Τα εμβόλια mRNA για καρκίνο και ο covid που μας πήγε πίσω

Νωρίς χαρακτήρισε το ενδεχόμενο να υπάρχουν εξελίξεις σε σχέση με τα mRNA εμβόλια για τον καρκίνο ο δρ Ιωαννίδης αφού όπως εξήγησε «πρέπει να γίνουν μελέτες και να δούμε τα αποτελέσματα». Ο Ογκολόγος εκτιμά ότι τα επόμενα χρόνια θα υπάρχουν εξελίξεις. 

Αναφερόμενος στον κορωνοϊό ο δρ Ιωαννίδης επεσήμανε πως η πανδημίας μας πήγε αρκετά πίσω. «Υπολογίζεται ότι χάσαμε την ευκαιρία να διαγνώσουμε έγκαιρα τον καρκίνο σε περίπου 1 εκατομμύριο περιστατικά πανευρωπαϊκά. Ειδικά τα 2 πρώτα χρόνια για παράδειγμα μια γυναίκα η οποία είχε ραντεβού για μαστογραφία, αυτό ακυρώθηκε. Αυτά τα περιστατικά θα έρθουν μπροστά μας αλλά σε πιο προχωρημένα στάδια. Επίσης οι ασθενείς που είχαν καρκίνο και έπρεπε να υποβληθούν σε θεραπεία, είχαν είτε καθυστέρηση στην έναρξή της, είτε καθυστέρηση στην ολοκλήρωση της. Ευτυχώς στην Κύπρο τα μέτρα για τον κορωνοϊό ήταν τέτοια που δεν κατέρρευσε το σύστημα υγείας και ενδεχομένως η επίπτωση να είναι μικρότερη».

Η σημασία της ανακουφιστικής φροντίδας

Για την ανακουφιστική φροντίδα, ο δρ Ιωαννίδης υπογράμμισε πως αυτή δεν είναι μόνο η αντιμετώπιση των συμπτωμάτων. «Είναι και η ψυχολογική στήριξη και του ασθενούς αλλά και του περιβάλλοντός του, είναι τα κοινωνικά ζητήματα. Ο καρκίνος δεν είναι ανίκητος. Όμως στους ασθενείς που διαγνώστηκαν σε προχωρημένο στάδιο ή υποτροπίασαν και χρειάζονται την ανακουφιστική φροντίδα, ευτυχώς στην Κύπρο ο Αντικαρκινικός Σύνδεσμος είναι από τους πρωτοπόρους».

Καταληκτικά η κ. Αθανασιάδου, δήλωσε ότι «η ουσία της ανακουφιστικής φροντίδας είναι να λειτουργήσει ευεργετικά, παράλληλα με την θεραπεία του ασθενή. Η ανακουφιστική φροντίδα δεν θεραπεύει την ασθένεια, αλλά θεραπεύει τον ασθενή. Είναι αυτή που θα δώσει ποιότητα ζωής καθόλη τη διάρκεια της πορείας του ασθενή με τη νόσο και που θα στηρίξει τον ασθενή σωματικά και ψυχικά μέσω της παρέμβασης ψυχολόγων». 

4ο Ογκολογικό Συνέδριο και Ετήσια Σύναξη European Cancer Leagues 

Η κ. Αθανασιάδου αναφέρθηκε και στο 4ο Ογκολογικό Συνέδριο που πραγματοποιήθηκε 11 – 13 Νοεμβρίου 2022. Συνολικά 56 διακεκριμένοι ομιλητές από την Κύπρο και το εξωτερικό παρουσίασαν μελέτες και έρευνες που αφορούν τις νέες ιατρικές εξελίξεις σε σχέση με τον καρκίνο, προγράμματα πρόληψης, έγκαιρης διάγνωσης και Ανακουφιστική Φροντίδα. Ιδιαίτερη έμφαση δόθηκε στον καρκίνο του πνεύμονα, στους γυναικολογικούς καρκίνους, στον καρκίνο του μαστού, στον ουρολογικό καρκίνο και στους γαστρεντερικούς καρκίνους. Παράλληλα πραγματοποιήθηκε εξειδικευμένο εργαστήρι για την Ανακουφιστική Φροντίδα, και δύο παράλληλες ενότητες που απευθύνονται σε νοσηλευτές και γενικούς ιατρούς.

Παράλληλα, για τον Αντικαρκινικό Σύνδεσμο, ήταν μεγάλη τιμή η φιλοξενία της Ετήσιας Σύναξης του Association of European Cancer Leagues (ECL) στην Κύπρο.

Στο πλαίσιο της όλης διοργάνωσης, πραγματοποιήθηκε συνέδριο με ομιλητές από την Κύπρο και το εξωτερικό με θέμα «Ας μιλήσουμε για ισότητα, ποιότητα και καινοτομία στη φροντίδα του καρκίνου». Κατά τη διάρκεια του συνεδρίου συζητήθηκαν θέματα όπως η ολοκληρωμένη φροντίδα του καρκίνου μέσω της παροχής ογκολογικών υπηρεσιών και ανακουφιστικής φροντίδας, τρόποι καταπολέμησης των ανισοτήτων στην περίθαλψη των καρκινοπαθών σε Ευρωπαϊκό επίπεδο, η ανάγκη για εξατομικευμένες θεραπείες, οι προκλήσεις που δημιουργούνται για τα άτομα που ξεπέρασαν τον καρκίνο και η αξιοποίηση της υποστηρικτικής φροντίδας.

To ECL πρόκειται για ένα πανευρωπαϊκό μη κερδοσκοπικό οργανισμό-ομπρέλα στον οποίο συμμετέχουν σύνδεσμοι ασθενών με εμπειρία καρκίνου. Το ECL ασχολείται κυρίως με θέματα πρόληψης του καρκίνου, ελέγχου του καπνίσματος, πρόσβασης σε φάρμακα και υποστήριξης ασθενών, και αποτελεί μια κινητήρια δύναμη στην ΕΕ για την προαγωγή συζητήσεων και σχεδιασμό πολιτικών σε Ευρωπαϊκό επίπεδο.

Δείτε στο βίντεο όλα όσα δήλωσε ο Ειδικός Παθολόγος-Ογκολόγος δρ Γιώργος Ιωαννίδης και η Υπεύθυνη Επικοινωνίας & Δημοσίων Σχέσεων Αντικαρκινικού Συνδέσμου κ. Νικολέτα Αθανασιάδου