Εξωσωματική: Οι αριθμοί στην Κύπρο, οι λόγοι και η επιχορήγηση

Αρκετά είναι τα ζευγάρια που καταφεύγουν στη μέθοδο της εξωσωματικής γονιμοποίησης στην Κύπρο, καθώς σύμφωνα με το Υπουργείο Υγείας υπάρχει μεγάλος αριθμός αιτήσεων για επιχορήγηση χρημάτων για αυτό τον σκοπό. 

Σύμφωνα με τα στοιχεία του Υπουργείου Υγείας, λοιπόν, από την 1η Ιανουαρίου 2019 μέχρι και σήμερα οι νέες αιτήσεις για επιχορήγηση εξωσωματικής ανέρχονται στις γύρω στις 359, αριθμός που περιλαμβάνει μόνο τις καινούργιες αιτήσεις, αφού στη διαδικασία βρίσκονται άλλες τόσες περιπτώσεις από προηγούμενες χρονιές που διανύουν τη δεύτερη ή τρίτη τους προσπάθεια. Όπως ανέφερε στην offsite λειτουργός του Υπουργείου Υγείας για το θέμα: “Δεν μπορεί να απαντηθεί ο ακριβής αριθμός των εξωσωματικών, καθώς υπάρχουν κάθε χρόνο νέες αιτήσεις, αλλά και αιτήσεις που βρίσκονται σε διαδικασία από προηγούμενα χρόνια. Αυτό που μπορούμε να πούμε είναι ότι γενικότερα κάθε χρόνο υπάρχουν αρκετές αιτήσεις”. Σημειώνουμε φυσικά ότι υπάρχουν και ζευγάρια που προχωρούν σε εξωσωματική αλλά πιθανόν να μην προχωρούν σε αίτηση για τα την επιχορήγηση του Υπ. Υγείας.

Τα ποσά της επιχορήγησης, τα κριτήρια και οι προϋποθέσεις

Σύμφωνα με το Υπουργείο Υγείας η επιχορήγηση για την εξωσωματική γονιμοποίηση ανέρχεται στα 2.500 Ευρώ για τους κατόχους κάρτας νοσηλείας και στα 1 000 Ευρώ σε αυτούς που δεν είναι δικαιούχοι της κάρτας. Όπως μας αναφέρουν οι υπεύθυνοι μέχρι στιγμής το καθεστώς της κάρτας νοσηλείας δεν υπέστη κάποια τροποποίηση με την εφαρμογή του ΓεΣΥ.

Οι προϋποθέσεις για την επιχορήγηση εξωσωματικής είναι:

  • Τα ζευγάρια πρέπει να είναι παντρεμένα με θρησκευτικό ή πολιτικό γάμο, ή να έχουν σύμφωνο συμβίωσης. 
  • Τα ζευγάρια δικαιούνται την επιδότηση για την χορηγία μέχρι και τρεις φορές. Αν όμως μέσα σε αυτό το διάστημα αποκτηθεί ένα παιδί την τρίτη δεν την επιδοτούνται, ενώ σε περίπτωση που υπάρχει ήδη ένα παιδί τότε δικαιούνται μέχρι και δύο.
  • Η ηλικία της γυναίκας πρέπει να είναι μέχρι τα 50.
  • Πρέπει να είναι Κύπριοι ή Ευρωπαίοι μόνιμοι κάτοικοι Κύπρου.
  • Η επιδότηση γίνεται μόνο όταν γίνει η εμβρυομεταφορά. Υπάρχουν περιπτώσεις όπου στο τελικό στάδιο για κάποιους λόγους μπορεί να μην γίνεται να μεταφερθεί το έμβρυο ή τα έμβρυα και έτσι δεν γίνεται η επιδότηση. Επομένως μόνο όταν μεταφερθεί το έμβρυο και μετά γίνεται η επιδότηση. 

Όπως αναφέρουν τα τελευταία στοιχεία  που κατέχει το Υπουργείο Υγείας κατά το 2017, 308 γυναίκες κατάφεραν να γεννήσουν με τη μέθοδο της εξωσωματικής γονιμοποίησης από τις οποίες 29 ήταν ηλικίας 25-29, 113 ηλικίας 30-34, 104 ηλικίας 35-39, 43 ηλικίας 40-44 και 19 άνω των 45 ετών.   

Τι είναι εξωσωματική - Οι παράγοντες 

Ποιος είναι όμως ο ακριβής ορισμός της εξωσωματικής γονιμοποίησης και ποιοι παράγοντες οδηγούν τα ζευγάρια στη μέθοδο αυτή; Η Γυναικολόγος-Μαιευτήρας, Δρ. Άλκηστις Βίκτωρος, εξηγεί στην Offsite για τι ακριβώς πρόκειται.

“Εξωσωματική γονιμοποίηση είναι η μέθοδος κατά την οποία η γονιμοποίηση του ωαρίου και του σπέρματος γίνεται εκτός του οργανισμού. Το γονιμοποιημένο ωάριο τοποθετείται ή στη μήτρα ή στις σάλπιγγες. Η μέθοδος αυτή γίνεται σε ζευγάρια που για κάποιο λόγο έχουν μια δυσκολία τεκνοποίησης, δηλαδή είναι υπογόνιμα. 

Αν ένα ζευγάρι στην περίοδο 1 -1,5 χρόνου δεν προφυλάσσεται και δεν μπορεί να κάνει παιδί, τότε γίνονται διερευνήσεις. Ελέγχεται η σάλπιγγα, το σπέρμα, οι ορμόνες της κοπέλας, αν υπάρχει ωορρηξία, γίνεται ένας υπέρηχος και κάποιες φορές μπορούμε να βρούμε τον λόγο που δεν μένει έγκυος, αλλά άλλες φορές μπορεί να είναι ανεξήγητο, παθητικό ή ψυχολογικό". 

-Για ποιο λόγο αρκετά ζευγάρια καταφεύγουν στην εξωσωματική; 

''Μπορεί να ευθύνεται ο άντρας, δηλαδή να έχουμε μια ασθενοσπερμία, μια ελαττωμένη κινητικότητα του σπέρματος, οπότε να είναι πιο δύσκολο από μόνοι τους να τεκνοποιήσουν. Έτσι γίνεται επεξεργασία του σπέρματος, γονιμοποιείται το ωάριο από εμβρυολόγο και τοποθετείται. 

Μπορεί να υπάρχει πρόβλημα στη γυναίκα, οι σάλπιγγες της να είναι κλειστές, γιατί μπορεί να είχε μια εξωμητρίωση στο παρελθόν, να πέρασε μια σαλπιγγίτιδα. Όπως προείπαμε μερικές φορές μπορεί να είναι ανεξήγητος ο λόγος και να οφείλεται σε παθητικά αίτια ή και ψυχολογικά. Το σημερινό lifestyle της γυναίκας μπορεί να είναι ένας λόγος που να μην μπορεί η γυναίκα να μείνει έγκυος. Μια γυναίκα που προφυλάσσεται χρόνια με αντισυλληπτικά ή μια κοπέλα που κάνει την καριέρα της και έχει στρες μπορεί να είναι παράγοντες που επηρεάζουν. Ο τρόπος ζωής όπως για παράδειγμα τα ρούχα που φοράει ο καθένας μπορεί να επηρεάζουν στις διάφορες μολύνσεις. 

Επιπλέον, ο παράγοντας της ηλικίας παίζει καθοριστικό ρόλο. Όσο μεγαλώνουμε τα ωάρια μας έρχονται μαζί μας, λιγοστεύουν και αλλοιώνονται τα κύτταρα, έτσι μπορεί να υπάρξει και μια εγκυμοσύνη που μπορεί να μην είναι τόσο καλή ή να γίνονται αποβολές''.

-Υπάρχουν περιπτώσεις εξωσωματικής που δεν πετυχαίνουν;

''Οι περισσότεροι λένε ότι υπάρχουν επιτυχίες στην εξωσωματική, τα ποσοστά κυμαίνονται γύρω στο 25% στην κάθε προσπάθεια, το 100% επιτυχίας δεν μπορεί κανείς να το εγγυηθεί. Τα πρωτόκολλα είναι σταθερά, χρησιμοποιούν όλοι οι γιατροί τα ίδια πάνω κάτω. Είναι σχετικό αν θα πετύχει μια εξωσωματική, μπορεί να σε μια κοπέλα να πετύχει από την πρώτη μπορεί μια άλλη να κάνει και 25 φορές προσπάθεια και να μην πετύχει. Πρέπει να ξέρουμε επίσης ότι τα φάρμακα που χορηγούνται για την εξωσωματική δεν είναι και τα πιο αθώα, είναι ορμονικά. Δε θα ήταν καλό να γίνονται πάρα πολλές προσπάθειες, γιατί κανείς δεν ξέρει στο μέλλον τι μπορεί να γίνει με την υγεία της κοπέλας''.