Της Κωνσταντίνας Χατζηανδρέα

10 χρόνια στα συρτάρια … 10 χρόνια αναμονής … και μια χώρα χωρίς Κέντρο Τραύματος. Ένα κέντρο το οποίο είναι άκρως απαραίτητο, αφού μπορεί να μειώσει τους θανάτους μέχρι και 30%. 

Η OffsiteNews περί τα μέσα Οκτωβρίου αποκάλυψε με ρεπορτάζ της ότι το Κέντρο Τραύματος παίρνει σάρκα και οστά. Την Παρασκευή 13 Ιανουαρίου επισκεφθήκαμε το Κέντρο Τραύματος και το γραφείο του Διευθυντή που είναι ο χειρουργός δρ Χρύσανθος Γεωργίου. Ο δρ Γεωργίου, αφού μας περιέγραψε τον τρόπο λειτουργίας του Κέντρου μας ξενάγησε στους χώρους όπου τυγχάνουν περίθαλψης οι τραυματίες.

(Ο χειρούργος και Διευθυντής του Κέντρου Τραύματος δρ Χρύσανθος Γεωργίου)

Το Κέντρο Τραύματος ξεκίνησε πιλοτικά την λειτουργία του από τις 19/9/22. Με το πέρασμα του χρόνου τυχόν λάθη και αδυναμίες που εντοπίστηκαν, έχουν διορθωθεί. Με την έλευση του 2023 και συγκεκριμένα την 1η Ιανουαρίου, το Κέντρο Τραύματος ξεκίνησε και επίσημα την λειτουργία του. Ένα Κέντρο το οποίο ήταν και στόχος του ίδιου του υπουργού Υγείας Μιχάλη Χατζηπαντέλα. Ένας στόχος έχει επιτευχθεί αλλά πρέπει να εξελιχθεί. Πάντως το σημαντικότερο βήμα έχει γίνει. Και γίνονται ενέργειες να ληφθεί και πιστοποίηση από το Αμερικανικό κολλέγιο χειρουργών. Ταυτόχρονα τονίζεται πως για πρώτη φορά στην Κύπρο έχει δημιουργηθεί Εθνική Επιτροπή Τραύματος η οποία θα ετοιμάσει εισήγηση προς το Υπουργείο για αλλαγή του συστήματος τραύματος της χώρας. 

Το Τμήμα Χειρουργικής Τραύματος 

Το Κέντρο Τραύματος επιπέδου 1 του Γενικού Νοσοκομείου Λευκωσίας, αποτελεί τμήμα της Κλινικής Γενικής Χειρουργικής, στεγάζεται προς το παρόν στον χειρουργικό θάλαμο Β και περιθάλπει ασθενείς ανά το παγκύπριο σε εξοπλισμένους χώρους τραύματος ενώ έχει και χειρουργείο. Για αρχή χρησιμοποιούνται 4 κλίνες, ωστόσο εάν παραστεί ανάγκη, αξιοποιούνται περαιτέρω κλίνες από τον χειρουργικό θάλαμο. 

(Η είσοδος του χειρουργικού θαλάμου Β όπου βρίσκεται το Κέντρο Τραύματος)

Ο δρ Γεωργίου επεσήμανε πως είναι απαραίτητο να δημιουργηθεί Μονάδα Αυξημένης Φροντίδας για τους τραυματίες και σε μεταγενέστερο στάδιο στους σχεδιασμούς υπάρχει η δημιουργία συγκεκριμένης υποδομής εντός του Γενικού Νοσοκομείου Λευκωσίας όπου θα στεγάζεται μόνο το Κέντρο Τραύματος. 

Η υπηρεσία του Κέντρου Τραύματος ανταποκρίνεται σε κάθε κλήση έκτακτης ανάγκης 24 ώρες το 24ωρο, 7 φορές την εβδομάδα. Μάλιστα, έχει εκδοθεί και εγχειρίδιο το οποίο θα καταστεί οδηγός διαχείρισης τραύματος. Αξιοσημείωτο είναι το γεγονός ότι οι χειρουργοί του Τμήματος Χειρουργικής Τραύματος είναι συνολικά 5 και εφημερεύει ένας κάθε ημέρα. “Πλέον οι χειρουργοί εφημερεύουν για 24 ώρες εντός του νοσοκομείου όπου μειώνεται ο χρόνος παραλαβής και περίθαλψης ενός τραυματία”. 

Πέραν από τους χειρουργούς, το Τμήμα πλαισιώνουν:

• Ειδικευόμενος Χειρουργικής
• Ειδικευόμενος Αναισθησιολογίας
• Ιατρός ΤΑΕΠ
• Τράπεζα Αίματος
• Αγγειογράφος
• Ακτινογράφος
• Αίθουσα αξονικού τομογράφου
• Κυρίως Χειρουργεία
• ΜΕΘ

(Ο χώρος όπου νοσηλεύονται οι ασθενείς του Κέντρου Τραύματος)

Η διαδικασία

Όπως εξήγησε ο δρ Γεωργίου κατά την παραλαβή ενός τραυματία από ασθενοφόρο και αφού αξιολογηθούν συγκεκριμένα κλινικά κριτήρια (όπως η συστολική αρτηριακή πίεση, σφύξεις, κακώσεις από πυροβολισμό, ηλικία > 70 χρόνων κλπ) ενεργοποιείται άμεσα η Ομάδα Τραύματος (ΟΤ). Δικαίωμα για ενεργοποίηση της Ομάδας Τραύματος έχει επίσης και ο γιατρός των ΤΑΕΠ. 

Συγκεκριμένα μέσω application στέλνεται ALERT στα κινητά όλων όσων στελεχώνουν το Τμήμα Χειρουργικής Τραύματος και σε λιγότερο από 3 λεπτά, συγκεντρώνονται στο χώρο αναζωογόνησης του ΤΑΕΠ και περιμένουν τον ασθενή για να τον παραλάβουν. “Όταν αφιχθεί ο ασθενής όλα είναι έτοιμα, από την θερμοκρασία του δωματίου μέχρι και υπέρηχο. Και η λογική είναι να κερδίσουμε χρόνο. Χαρακτηριστικό μάλιστα είναι αυτό που λέμε πως στο τραύμα το όνομα του παιχνιδιού είναι ο χρόνος. Κάθε λεπτό που περνά κινδυνεύει ο άρρωστος. Υπήρχαν και περιπτώσεις σοβαρού τραυματισμού που καταφέραμε να σταθεροποιήσουμε την κατάστασή του σε 15 λεπτά. Παλαιότερα είχαμε και περιπτώσεις που μπορεί ένας ασθενής να παρέμενε στο ΤΑΕΠ έως και 4 ώρες.”

Στη συνέχεια ο αρχηγός της ομάδας τραύματος -που είναι ο συντονιστής κατά την παραλαβή του πολυτραυματία- καθορίζει και αντιμετωπίζει τον ασθενή. Σε περίπτωση που ο τραυματίας δεν χρήζει νοσηλείας στην Μονάδα Τραύματος αντιμετωπίζεται και εξέρχεται από τον χώρο των ΤΑΕΠ.

Εάν η κατάσταση του τραυματία χρήζει νοσηλείας στην Μονάδα Τραύματος αλλά είναι αναγκαία η εκτίμηση από άλλες ειδικότητες, αυτή πραγματοποιείται στον χώρο των ΤΑΕΠ ή στην Μονάδα Τραύματος. Πάντως όπως επεσήμανε ο δρ Γεωργίου, εντός 1 ώρας, ο τραυματίας πρέπει να καταλήξει στον τελικό του προορισμό ο οποίος μπορεί να είναι είτε στο χειρουργείο, είτε για νοσηλεία. “Ο δικός μας στόχος είναι να πρέπει να αποφασίσουμε εντός 15 λεπτών για τον τελικό προορισμό του τραυματία”. 

(Το χειρουργείο του Κέντρου Τραύματος το οποίο έχει μέσα τον απαραίτητο εξοπλισμό ωστόσο χρειάζεται περαιτέρω ενίσχυση)

Η συμβολή του δρ Δημητριάδη

Ο Παφίτης γιατρός δρ Δημήτρης Δημητριάδης, ο οποίος είναι καθηγητής Χειρουργικής και Διευθυντής Τραύματος, Επείγουσας Χειρουργικής και Χειρουργικής Μονάδας Εντατικής Θεραπείας στην Κομητεία του Λος Άντζελες και στο Ιατρικό Κέντρο του Πανεπιστημίου της Νότιας Καλιφόρνια, έχει αναλάβει αφιλοκερδώς το ρόλο του επιστημονικού συμβούλου.

Δηλαδή ο δρ Δημητριάδης πριν από κάθε συνεδρία του Τμήματος Χειρουργικής Τραύματος, δίνει τις δικές του συμβουλές και εισηγήσεις ώστε η λειτουργία του Κέντρου Τραύματος να εξελίσσεται προς το καλύτερο. 

Μάλιστα το επόμενο διάστημα αναμένεται να έρθει και στην Κύπρο όπου θα έχει κατ’ ιδίαν συνάντηση με το Τμήμα Χειρουργικής Τραύματος.