Το παραλιακό μέτωπο, η Λεωφόρος Δημοκρατίας … Παντού χαλάσματα - Ερειπωμένο τοπίο

Της Κωνσταντίνας Χατζηανδρέα

Οι περιγραφές για την πόλη της Αμμοχώστου, τριγυρνούν στο μυαλό μου από τον καιρό που τα παιδικά μου χρόνια. Μεγαλωμένη στην ελεύθερη επαρχία Αμμοχώστου, στο Παραλίμνι, ήξερα πως δύο βήματα από το σπίτι μου είναι η κατεχόμενη Αμμόχωστος την οποία δεν ξέραμε εάν θα τα επισκεφτούμε ποτέ ξανά.

Αμέτρητες ιστορίες για το Βαρώσι, για το λιμάνι όπου εργαζόταν ο παππούς μου, για την Κάτω Δερύνεια από την οποία κατάγεται ο πατέρας μου. Θυμάμαι τον Νοέμβριο του 2018 όταν άνοιξε το οδόφραγμα της Δερύνειας. Ήμουν εκεί. Είδα στα μάτια των προσφύγων την θλίψη, τον πόνο, την αγανάκτηση. 

Αμέσως μετά το άνοιγμα του οδοφράγματος της Δερύνειας ήθελα να επισκεφτώ το σπίτι του πατέρα μου. Να δω την αυλή που μεγάλωσε και έπαιζε όταν ήταν παιδί. Όμως 3 χρόνια τώρα, δεν μπόρεσα να προετοιμαστώ συναισθηματικά ώστε να πω στον πατέρα μου να πάμε μαζί. Δεν ήξερα εάν μπορούσα κιόλας να τον βάλω σε αυτή την διαδικασία. Ένιωθα πως θα ήμουν υπεύθυνη για την θλίψη που θα του προκαλούσα. 

>>> H offsite τώρα και στο Google News - Ακολουθείστε μας

Η επίσκεψη στην περίκλειστη πόλη

Πάντα είχα επιθυμία να επισκεφτώ την κατεχόμενη Αμμόχωστο. Ήθελα να δω από κοντά αυτό το μαγευτικό, όπως μου το περιέγραφαν, τοπίο με τη χρυσή αμμουδιά. 

Από τις 8 Οκτωβρίου όταν άνοιξε παράνομα η περίκλειστη πόλη της Αμμοχώστου είχα στο πίσω μέρος του μυαλού μου ότι αργά ή γρήγορα θα έκανα την δική μου «επίσκεψη» ... Και να’μαι τώρα εδώ, να σας περιγράφω όλα όσα είδα και ένιωσα εκείνη την ημέρα!

Τελικά η ημέρα της «επίσκεψης» ήταν η 4η Σεπτεμβρίου. Παρέα με δύο συναδέλφους, περάσαμε το οδόφραγμα της Δερύνειας για να μεταβούμε στην περίκλειστη πόλη. Δεν ήξερα τι θα συναντούσα αλλά ούτε και πώς θα αντιδρούσα. 

Περάσαμε οδικώς από την Κάτω Δερύνεια. Κοιτούσα δεξιά-αριστερά μήπως και καταφέρω να αναγνωρίσω το σπίτι του πατέρα μου, αλλά μάταια. 

Εκεί που σταμάτησε ο χρόνος … 

Περπατούσαμε…περπατούσαμε…περπατούσαμε! Δεν είχα συνειδητοποιήσει πού ήμουν. Ακόμα και σήμερα, 20 και πλέον ημέρες μετά, το μυαλό μου κόλλησε εκεί.

Ερείπια παντού. Καταστήματα, σπίτια κατεστραμμένα. Το τοπίο, βομβαρδισμένο. Προχωρώντας στην Λεωφόρο Δημοκρατίας αντικρίσαμε τουρίστες να φωτογραφίζονται μπροστά από τα χαλάσματα. Καθώς προχωρούσαμε, αντικρίσαμε τις ελληνικές επιγραφές στις πινακίδες των καταστημάτων. Ένας αστυνομικός είχε γίνει η σκιά των περαστικών, υποδεικνύοντάς μας να μην πλησιάζουμε τα κτίρια. 

Η πρώτη επίσκεψη του δημάρχου Αμμοχώστου στην περίκλειστη πόλη

Και εκεί που περπατούσαμε στην περίκλειστη πόλη, συναντήσαμε τον δήμαρχο Αμμοχώστου Σίμο Ιωάννου. Αυτή ήταν η πρώτη του επίσκεψη στην περίκλειστη πόλη. 

Μιλώντας στην Offsite αποκάλυψε πως είχε τις επιφυλάξεις του εάν θα «επισκεπτόταν» ποτέ την περίκλειστη πόλη υπό αυτές τις περιστάσεις. 

Ο κ. Ιωάννου μας περιέγραψε τα συναισθήματά του όταν αντίκρυσε το σχολείο του.

«Ένιωσα μεγάλη συγκίνηση ιδιαίτερα όταν περπάτησα δρόμους που περπάτησα ξανά στα εφηβικά μου χρόνια και κυρίως το σχολείο από το οποίο αποφοίτησα αλλά και την τάξη μου. Είδα το παράθυρο που ήταν μόλις 20 μέτρα από την τάξη μου. Ένιωσα λες και οι ημέρες ήταν οι ίδιες με αυτές του 1974».

 

Συνεχίζοντας ο δήμαρχος Αμμοχώστου δήλωσε πως «αυτός ο τόπος ανήκει πάντα στους Αμμοχωστιανούς». 

Συγκινημένος μας έδειξε το Λύκειο Ελληνίδων όπου έκρυψαν την ελληνική του επιγραφή με άσπρες πλακέτες. Είδαμε το Ελληνικό Γυμνάσιο Αμμοχώστου όπου μπροστά κρέμασαν δύο σημαίες, μια τουρκική και μια του ψευδοκράτους.

Και εκεί, ο κόμπος στο στομάχι μεγάλωνε. 

Ηρεμία … Ήχος κύματος, καταγάλανα νερά

Ο δρόμος σε κάποια στιγμή μας οδήγησε μπροστά από το ξακουστό ξενοδοχείο King George. Εκεί που διέμεναν γνωστές προσωπικότητες της εποχής.

Και ξαφνικά ακούω θάλασσα. Ακούω κύματα. Μπροστά μου αντίκρισα το παραλιακό μέτωπο το οποίο ομολογώ πως είναι εκατοντάδες φορές πιο όμορφο από κοντά, απ’ότι στις φωτογραφίες. 

Αγναντεύοντας, με πλησίασε ένας κύριος. «Πρώτη σου φορά εδώ;» με ρώτησε. Προσπάθησα να επιστρέψω στην πραγματικότητα καθώς το μυαλό ταξίδευε. «Ναι» του απάντησα και τον ρώτησα εάν είναι Αμμοχωστιανός. Με λάμψη στα μάτια και περηφάνια μου απάντησε «Βαρωσιώτης βέβαια. Γύρνα πίσω σου. Εκεί είναι το σπίτι μου και εδώ που είμαστε τώρα κολυμπούσαμε και παίζαμε με τα αδέλφια και τους φίλους μας». 

Τα λόγια λιγόστεψαν. Δεν μπορούσα να πω κάτι. Και τι να πω άλλωστε; Έβλεπα ένα κύριο περίπου στην ηλικία του πατέρα μου, να βλέπει το σπίτι του από «μακριά» και να μην μπορεί να μπει μέσα. 

«Σαν ανοίγεις ένα φέρετρο και προσπαθείς να μιλήσεις με τον νεκρό»

Κατευθυνθήκαμε στο σημείο όπου έγινε το πικ νικ της ντροπής στις 15 Οκτωβρίου του 2020. Συνάντησα κι άλλους Αμμοχωστιανούς. 

Άλλος ένας κύριος, αφού του μίλησα και τον ρώτησα ποια ήταν τα συναισθήματά του, μου απάντησε χαρακτηριστικά «είναι σαν να ανοίγεις ένα φέρετρο και να προσπαθείς να μιλήσεις με τον νεκρό». 

Και με αυτή την ατάκα, μας αποχαιρέτησε και συνέχισε την πορεία του. 

Το μυαλό έμεινε εκεί … 

Στην επιστροφή ήμουν σκεφτική. Με ρώτησαν τι είχα. Το βλέμμα μου στο κενό. Απάντηση; καμία! 

Η ημέρα αυτή έμεινε χαραγμένη στο μυαλό μου. Πώς μπορείς άλλωστε να σβήσεις από τη μνήμη σου αυτές τις ομορφιές; Πώς μπορείς να τα αφήσεις όλα πίσω; 

Μπορεί να μην μεγάλωσα εκεί, μπορεί να γεννήθηκα στο Παραλίμνι και να έχω καταγωγή και από την Κάτω Δερύνεια, αλλά ένιωσα και θα νιώθω πάντα, πως στις 4 Σεπτεμβρίου επέστρεψα στο σπίτι μου. 

Δείτε βίντεο από το οδοιπορικό στην περίκλειστη πόλη της Αμμοχώστου