Το θέατρο είναι πρωταθλητισμός, δηλώνει στο ΚΥΠΕ η καταξιωμένη ηθοποιός Δέσποινα Μπεμπεδέλη, επ’ ευκαιρία της παράστασης «Ταξίδι στο Μπάουντιφουλ», στην οποία πρωταγωνιστεί και έχει αναλάβει τη σκηνοθεσία.

Ερωτώμενη τι την ώθησε να ανεβάσει το «Ταξίδι στο Μπάουντιφουλ», η κ. Μπεμπεδέλη απαντά ότι, όταν το διάβασε, αυτόματα το μυαλό της πήγε στον κυπριακό λαό. «Θυμήθηκα λόγια που μου είχαν πει παλιές μου φίλες και συνεργάτιδες, όπως η Ρήνα Κατσελλή και η Κλαίρη Αγγελίδου, οι οποίες με δάκρυα στα μάτια εξέφραζαν τον πόθο τους να γυρίσουν πίσω στα σπίτια τους ή τουλάχιστον να προσκυνήσουν τα χώματα της χαμένης πατρίδας», προσθέτει.

Η κ. Μπεμπεδέλη αναφέρει ότι η ιστορία του έργου του Αμερικανού συγγραφέα Όρτον Φουτ αναφέρεται σε μια ηλικιωμένη γυναίκα και εκτυλίσσεται στο Χιούστον του Τέξας. Η Κάρι Γουάτς μεγάλωσε στη μικρή πόλη Μπάουντιφουλ και όλα της τα χρόνια δούλευε στις φυτείες. Πουλάει τη γη της, την οποία αγοράζουν μεγάλες εταιρείες όσο-όσο, και πηγαίνει στο Χιούστον. Εκεί ο γιος της παντρεύεται μια γυναίκα που είναι τυχοδιώκτρια και συμφεροντολόγα, «ένα πραγματικό παράσιτο της κοινωνίας», όπως λέει χαρακτηριστικά η κ. Μπεμπεδέλη. Η γριούλα έχει περάσει μαρτύρια για 20 χρόνια στο Χιούστον, φυλακισμένη μέσα σε ένα διαμέρισμα, και έχει κάνει τάμα στη ζωή της να γυρίσει πίσω στο Μπάουντιφουλ. Μετά από αρκετές αποτυχημένες προσπάθειες, καταφέρνει να το σκάσει από το διαμέρισμα και να φτάσει στο Μπάουντιφουλ. Όμως, μέχρι να πάει εκεί, το ταξίδι της είναι μια Οδύσσεια. Υπομένει πολλά, της έρχονται τρομερές αναποδιές, αλλά θα φτάσει στον προορισμό της. 

Το έργο, εξηγεί η ηθοποιός, θυμίζει το δράμα και την περιπέτεια του κυπριακού λαού αλλά αγγίζει και πανανθρώπινα θέματα, γιατί όλος ο κόσμος τώρα ξεριζώνεται από την πατρίδα του για πολιτικούς, κοινωνικούς, οικονομικούς και θρησκευτικούς λόγους. «Η υδρόγειος είναι μια εστία πυρός», επισημαίνει, προσθέτοντας ότι το «Ταξίδι στο Μπάουντιφουλ» είναι μια συγκινητική ιστορία που αγγίζει όλους τους ανθρώπους που αποχωρίζονται τα πατρογονικά τους εδάφη.

Στην ερώτηση του ΚΥΠΕ αν έχει κοινά στοιχεία με την Κάρι Γουάτς, η κ. Μπεμπεδέλη αναφέρει την υπομονή. «Είμαι άνθρωπος που αντιμετωπίζω τα θέματα με υπομονή και καρτερία, χωρίς αυτό να ισοδυναμεί με παθητικότητα. Αυτό νομίζω ότι με έχει προστατέψει από κακές συμπεριφορές και συνήθειες, μου επιτρέπει να συνδιαλέγομαι ψύχραιμα με τους ανθρώπους», τονίζει. Επιπρόσθετα, λέει, η Κάρι Γουάτς είναι μια βαθιά θρησκευόμενη γυναίκα. Η βαθιά πίστη της την έκανε να φτάσει στον στόχο της, γιατί πιστεύει πως όποιο βάσανο και να περάσει ο άνθρωπος, όταν έχει βαθιά πίστη, θα πετύχει τον στόχο του. «Υπό αυτή την έννοια», δηλώνει η κ. Μπεμπεδέλη, «είμαι κοντά στην Κάρι, αφού κι εγώ -χωρίς να είμαι βαθιά θρησκευόμενη- έχω μεγαλώσει κι έχω ανατραφεί μέσα στην εκκλησία, γιατί ο πατέρας μου ήταν ψάλτης και είχε σπουδάσει βυζαντινή μουσική στη γενέτειρά του, την Κωνσταντινούπολη. Από πολύ μικρή έψαλλα, έμαθα απέξω πάρα πολλούς ύμνους, το Τυπικό, τις λειτουργίες της Κυριακής και των μεγάλων γιορτών». Μάλιστα, όπως λέει χαρακτηριστικά, «όλα αυτά τα παίζω στα δάχτυλα και μου αρέσει. Επειδή μάθαινα αυτά τα κείμενα ακούγοντάς τα από μικρή ηλικία, έμαθα πολύ νωρίς σωστά Ελληνικά».     

Όταν της ζητάμε να αξιολογήσει την πορεία του Σατιρικού Θεάτρου, σχεδόν 40 χρόνια μετά την ίδρυσή του, η Δέσποινα Μπεμπεδέλη τη χαρακτηρίζει ανοδική και με πολλές περιπέτειες, επισημαίνοντας ότι το Σατιρικό δεσπόζει στο θέατρο αυτές τις τέσσερεις δεκαετίες. Υπενθυμίζει τη ρήση του Βλαδίμηρου Καυκαρίδη «Θέατρο από τον λαό για τον λαό», προσθέτοντας ότι το Σατιρικό Θέατρο απευθύνεται στο πλατύ κοινό με ένα πολύ ευρύ ρεπερτόριο, τιμά τους Κύπριους και Ελλαδίτες συγγραφείς, αλλά και το παγκόσμιο θέατρο. Ο αριθμός των έργων που έχει ανεβάσει είναι τεράστιος, υπογραμμίζει. «Ακόμα και κάτω από αυτές τις συνθήκες, που δεν είναι οι καλύτερες, πορευόμαστε διαρκώς εν προόδω και με πολύ ωραίους στόχους. Το θέατρό μας είναι απόλυτα οργανωμένο, η δραματική σχολή έγινε πανεπιστημιακή, το κοινό ανταποκρίνεται. Είμαστε πολύ ικανοποιημένοι από αυτή την πορεία και θα πορευόμαστε όσο αντέχει το κορμί, το μυαλό και η ψυχή», δηλώνει. 

Σε ερώτηση του ΚΥΠΕ για το μέλλον του Σατιρικού, η ηθοποιός απαντά ότι ατυτό θα είναι ρόδινο αν αρχίσει να φαίνεται και η ζωή μας ρόδινη ευρύτερα. «Υποστήκαμε για δύο χρόνια αυτή την απερίγραπτη περιπέτεια του κορωνοϊού, άλλαξε η ζωή μας, άλλαξε ο χαρακτήρας μας, η στάση μας απέναντι στη ζωή. Τώρα διανύουμε έναν πόλεμο που γίνεται κάπου πολύ μακριά, αλλά ο αντίκτυπός του είναι πολύ κοντά μας, μας αγγίζει», επισημαίνει. «Ο Νίκος Καζαντζάκης έλεγε “Δεν ελπίζω τίποτα”, αλλά ο άνθρωπος -ταπεινά πιστεύω- πρέπει να ελπίζει και να μάχεται, όχι να κάθεται στην πολυθρόνα του και να ελπίζει», προσθέτει.  

Όταν η συζήτησή φτάνει στην πορεία του κυπριακού θεάτρου τα τελευταία χρόνια, η κ. Μπεμπεδέλη αναφέρει ότι, όταν εγκαταστάθηκε στην Κύπρο το 1968, υπήρχε ο ΟΘΑΚ, δύο πολύ δυναμικά θέατρα επιθεώρησης και το Νέο Θέατρο, που ίδρυσε ο Βλαδίμηρος Καυκαρίδης όταν επέστρεψε από τη Ρωσία. Το 1969 δημιουργήθηκε το Θεατράκι του ΡΙΚ, «ένας πραγματικός καλλιτεχνικός σταθμός για την Κύπρο», όπως αναφέρει χαρακτηριστικά, ενώ το 1971 ιδρύθηκε ο ΘΟΚ. «Πλέον είχαμε να κάνουμε με άλλους κανονισμούς, άλλες οικονομικές προϋποθέσεις, το θέατρο μπήκε σε μια πιο ισχυρή και πιο ουσιαστική πορεία. Τώρα, πέρα από τις σταθερές σκηνές, υπάρχουν και οι περιστασιακές ομάδες που κάνουν πολύ ενδιαφέρουσες δουλειές», σημειώνει. «Όταν παίζαμε στον ΘΟΚ και κάναμε περιοδείες σε όλη την Κύπρο πριν από το 1974, παίζαμε σε καφενεία, γήπεδα, συλλόγους, άθλια κινηματοθέατρα. «Τώρα έχουμε υπέροχα δημοτικά θέατρα και αμφιθέατρα σε όλες τις πόλεις και σε πολλούς δήμους. Υπάρχει ένας πολύ μεγάλος αριθμός των παραστάσεων και των καλλιτεχνών. Η πορεία του κυπριακού θεάτρου μέχρι τώρα είναι πραγματικά αξιοθαύμαστη», τονίζει. «Κάποτε ψάχναμε να βρούμε κορίτσι ηθοποιό και δεν υπήρχε. Τώρα έχουμε πιο πολλά κορίτσια παρά αγόρια στη δραματική σχολή», επισημαίνει, προσθέτοντας ότι οι απόφοιτοι της δραματικής σχολής απορροφούνται αυτοστιγμεί και ότι οι κυπριακές παραστάσεις που παρουσιάζονται στην Ελλάδα κάνουν τεράστια εντύπωση και συζητούνται.

Ερωτώμενη τι είναι το θέατρο για εκείνη, η Δέσποινα Μπεμπεδέλη απαντά με αφοπλιστική ειλικρίνεια: «Το επάγγελμά μου! Όπως λένε οι Άγγλοι, “it’s my job”, αλλά το διάλεξα». Επιπρόσθετα, αναφέρει στο ΚΥΠΕ ότι μεγάλωσε δύσκολα, όμως οι γονείς της αγαπούσαν πολύ το θέατρο. Από μικρή πήγαινε μαζί τους στο Εθνικό Θέατρο και σε ελεύθερους θιάσους, και έχει δει «μνημειώδεις παραστάσεις με ιερά τέρατα», όπως τους Μάνο Κατράκη, Λάμπρο Κωνσταντάρα, Δημήτρη Χορν, Έλλη Λαμπέτη, Κυρία Κατερίνα, Βασίλη Λογοθετίδη, Μίμη Φωτόπουλο, Ντίνο Ηλιόπουλο, Βασίλη Αυλωνίτη, Νίκο Σταυρίδη και Ρένα Ντορ. «Ήθελα να γίνω ηθοποιός, αλλά δεν ήταν εύκολο να το πω στον μπαμπά μου τότε. Όμως, το είπε ένας καθηγητής μου στον μπαμπά μου, ο οποίος μού το επέτρεψε αλλά μού είπε να τελειώσω τις σπουδές μου στη γαλλική γλώσσα», εξηγεί. 

Η κ. Μπεμπεδέλη, η οποία τον ερχόμενο Σεπτέμβριο κλείνει 60 χρόνια πορείας στο θέατρο, έχοντας ξεκινήσει το 1962 στο Ελληνικό Λαϊκό Θέατρο του Μάνου Κατράκη με το «Τραγούδι του νεκρού αδελφού», τη λαϊκή όπερα του Μίκη Θεοδωράκη, αναφέρει ότι η υποκριτική είναι ένα πολύ ξεχωριστό, μαγικό και συγχρόνως πολύ σκληρό επάγγελμα. «Εάν δεν διαβάσεις, εάν δεν μελετήσεις, εάν δεν ασκηθείς, ό,τι ταλέντο κι αν έχεις, πάει χαμένο. Το ταλέντο δεν σε βοηθάει να κάνεις μεγάλα ανοίγματα. Θέλει σπουδή, σωματική άσκηση, τεχνικό οπλισμό», επισημαίνει. «Πρέπει να είσαι σαν τον πρωταθλητή και να δουλεύεις πολύ σκληρά. Το θέατρο είναι πρωταθλητισμός. Αυτό λέω στους μαθητές μου. Θέλει πολλές ώρες αφιέρωσης, να πονέσεις, να γονατίσεις, να απογοητευτείς, να ξενυχτήσεις, να κλάψεις. Ό,τι κι αν έχεις (πόνο, αρρώστια, πένθος), πρέπει να είσαι επάνω στη σκηνή», υποδεικνύει. 

Παράλληλα, διευκρινίζει ότι θα αποσυρθεί ως ηθοποιός από τη σκηνή, αλλά θα σκηνοθετεί και θα διδάσκει στη δραματική σχολή. «Όσο το μυαλό μου λειτουργεί κανονικά, θα είμαι εν δράσει», τονίζει. Όταν τη ρωτάμε αν το »Ταξίδι στο Μπάουντιφουλ» είναι η τελευταία της παράσταση, μάς αναφέρει ότι κάτι υπάρχει στον ορίζοντα. «Αν ξεκαθαρίσει, τότε το «Ταξίδι στο Μπάουντιφουλ» δεν θα είναι η τελευταία μου παράσταση», καταλήγει. 

Οι τελευταίες παραστάσεις του έργου «Ταξίδι στο Μπάουντιφουλ» θα δοθούν στο Σατιρικό Θέατρο στις 28 και 29 Μαΐου, στις 20:00.           

ΚΥΠΕ