Το Καρναβάλι του Βιαρέτζο είναι ένα από τα σημαντικότερα στην Ιταλία, με τα άρματά του να ξεχωρίζουν πάντοτε όχι μόνον για την καλλιτεχνική τους αρτιότητα, αλλά και για τα επίκαιρα μηνύματά τους με αφορμή πολιτικά και κοινωνικά γεγονότα και προβλήματα.

Το Βιαρέτζο βρίσκεται κοντά στην Καράρα, στον τόπο που φημίζεται για τα λατομεία μαρμάρου και την μεγάλη παράδοση στην παραγωγή γλυπτών.

Και αυτή τη χρονιά, μία πλειάδα από θέματα που απασχολούν την κοινωνία της Ιταλίας, όπως το μπούλινγκ, τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, η μετανάστευση και αρκετή δόση πολιτικού σχολιασμού, αναπαριστώνται με ευφάνταστο και αρκετά ενδεικτικό—ευτράπελο ή δηκτικό τρόπο.

Μια φάλαινα που πνίγεται από πλαστικά

Ιδιαίτερη εντύπωση όμως έχει προκαλέσει το άρμα Alta Marea του Ρομπέρτο Βανούτσι, που έχει ως θέμα του την θαλάσσια ρύπανση κι αναπαριστά μία τεράστια φάλαινα 20 μ. που πνίγεται από ένα συμπαγές κύμα από πλαστικές σακούλες.

Ο τίτλος του άρματος είναι ένα ευφυές λογοπαίγνιο, ανάμεσα στις έννοιες «ανοικτή θάλασσα» και «ψηλή παλίρροια», που υπογραμμίζει πόσο πολύ τα πλαστικά απορρίμματα έχουν μετατρέψει τους ωκεανούς και τις θάλασσες σε «σκουπιδοτενεκέ της ανθρωπότητας».

Από τη σύλληψη στη δημιουργία

Ο Βανούτσι είναι ένας από τους πιο εμβληματικούς καλλιτέχνες στο Καρναβάλι του Βιαρέτζο: κατασκευάζει γιγάντια άρματα από παπιέ-μασέ από το 1999 και ήδη έχει κερδίσει δύο φορές στον διαγωνισμό: η πρώτη το 2003 με το άρμα «Ο έξυπνος εγκέφαλος» και το 2010 με το «Μία μοναδική μητέρα, η Γη μας», που είχε ως κύριους χαρακτήρες έναν λευκό κι έναν μαύρο κύκνο, που το ιδεώδες αγκάλιασμά τους αποτελούσε ένα ηχηρό σχόλιο κατά του ρατσισμού.

«Αφότου παρουσίασα το προσχέδιο του άρματος, το θέμα έχει γίνει ακόμη πιο ανησυχητικά επίκαιρο, είναι ένα πρόβλημα που αφορά όλους μας. Πάντοτε άκουγα να μιλούν για το ‘νησί από πλαστικά’ αλλά αφότου έδειξαν την ύπαρξή του, σε όλη τη σκληρότητα της εικόνας του, έμεινα κατάπληκτος. Και μου ήλθε στο μυαλό η σύνθεση αυτή», τονίζει ο Βανούτσι, εξηγώντας πώς δημιουργήθηκε αυτή η σπαρακτική κραυγή της φάλαινας «ενός από τα μεγαλύτερα θηλαστικά, που όμως είναι ταυτόχρονα και το πιο ευάλωτο».

Αλλά και η Greenpeace Italia έσπευσε να ενώσει τις δυνάμεις της στην παρουσίαση του άρματος του Βανούτσι, συμμετέχοντας στην πρωτοβουλία «Καθαρίζοντας με μάσκες», που αφορά την εθελοντική δράση για τον καθαρισμό της ακτογραμμής της Βερζίλια.

Το πρόγραμμα θα ξεκινήσει το πρωί της 24ης Φεβρουαρίου από την Πλατεία Μπελβεντέρε ντελε Μάσκερε και τελεί υπό την αιγίδα του δήμου του Βιαρέτζο, του Ιδρύματος του Καρναβαλιού και υπό τον ίδιο τον Βανούτσι.