Ο Ναβάλνι ήταν ναι, για τα δικά μας πολιτικά δεδομένα, ένας λαϊκιστής ο οποίος διαχρονικά έκανε διάφορες ακροβασίες. Δεν ζούσε όμως εδώ, στη Ρωσία ζούσε.
Η εποχή μας θρέφει αναπόφευκτα ακόμα περισσότερο ένα από τα χειρότερα γνωρίσματα που έχουμε ως λαός: την αδυναμία μας να κατανοήσουμε ότι πέρα από το άσπρο και το μαύρο, υπάρχουν κι άλλα χρώματα όπως και άλλες αποχρώσεις.
Δεν αποτελεί μόνο δικό μας χαρακτηριστικό βέβαια αλλά, σε εμάς, η κατάρα αυτή η οποία γιγαντώθηκε την εποχή του Μακαρίου και έκτοτε μας κατατρύχει και μας οδηγεί με τρόπο φροϋδικό ενίοτε να αναζητούμε την επόμενη διάνοια με την οποία θα πορωθούμε για ένα διάστημα έχοντας πιστέψει και πάλι ότι βρήκαμε το μεσσία στη γη, είναι ένα κακό το οποίο έχει πολλαπλασιαστεί με ταχύτητα μύκητα στο συλλογικό μας DNA.
Αντιστοίχως και αναλόγως του σημείου από το οποίο ξεκινά ο καθένας, αναζητώντας αδιακόπως και με αμέτρητες αφορμές το δικό του άσπρο, ό,τι βρίσκεται απέναντι από αυτό ή και συχνότατα απλώς κάπου αλλού δεν μπορεί παρά να είναι μαύρο.
Αυτό το πρόβλημα, διότι τέτοιο είναι, περιορίζει στο ελάχιστο την όποια συλλογική μας ικανότητα να σκεφτούμε πιο σύνθετα ή έστω να σταματήσουμε να ψάχνουμε συνήθως σε σημεία της πολιτικής γεωγραφίας τα οποία κατακλύζονται από απατεώνες κιόλας, τον επόμενο που θα αναδείξουμε ως άγιο μας μέχρι να τον καταβαραθρώσουμε και εκείνον δια διαδικασιών συνοπτικών, με ή άνευ αφορμής.
Μια κοινωνία άλλωστε, η οποία έφτασε στο σημείο να δοξάζει ακόμα και ανώνυμα accounts σε ΜΚΔ ένεκα των «αποκαλύψεών» τους οι οποίες δεν συνοδεύονται από αποδείξεις, ούτε καν από ενδείξεις αλλά από εικασίες οι οποίες αναγάγονται σε θέσφατο καθώς βοηθούν πολύ στην οποία επόμενη αποκαθήλωση και το θέαμα για το οποίο διψά ο κόσμος, δεν μπορεί να ισχυριστεί εύκολα ότι η αδυναμία παραγωγής σύνθετης συλλογικής σκέψης με τις όποιες αξιώσεις είναι φαινόμενο ανεξήγητο ή έστω τυχαίο.
Το τελευταίο, τρανταχτό και αρκούντως κωμικοτραγικό παράδειγμα είναι η υπόθεση με το θάνατο, όπως όλα δείχνουν τη δολοφονία, του Αλεξέι Ναβάλνι από το καθεστώς Πούτιν. Καλά καλά δεν είχε ακουστεί η είδηση και πολλοί έσπευσαν να στήσουν το καθιερωμένο εικονοστάσι -για διεθνή θέματα η αποκαθήλωση βέβαια δεν είναι πάντα δεδομένη…- αλλάζοντας ακόμα και τις φωτογραφίες στο προφίλ τους για να βάλουν το Ρώσο αντιφρονούντα. Τέτοια ταύτιση. Κάποιοι, λιγότεροι, έσπευσαν από την άλλη να τον στείλουν στο πυρ το εξώτερον, λέγοντας ότι δεν ήταν αυτός που ο κόσμος νομίζει.
Τι ήταν λοιπόν ο Ναβάλνι; Ήταν ένας πολιτικός. Ας αρχίσουμε από το βασικό. Ένας πολιτικός ο οποίος όπως και οι πλείστοι είχε θέσεις που άρεσαν και θέσεις που δεν άρεσαν ή έστω δεν συμβάδιζαν με την εικόνα που εκείνος ήθελε να προωθήσει.
Διότι ναι, δεδομένης της στάσης που τήρησε κατά την Πορτοκαλί Επανάσταση στην Ουκρανία, κάποιος μπορούσε ίσως ή και όχι να του κάνει μια… έκπτωση στο γεγονός ότι είχε αποκαλέσει τους Ουκρανούς χαχόλους, άξεστους δηλαδή, από τη ρωσική λέξη хохол η οποία διεθνοποιήθηκε και είναι μια από τις πιο προσβλητικές εκφράσεις των Ρώσων ειδικά για τους Ουκρανούς. Και μία ακόμη έκπτωση λ.χ. για τη θεωρία του ότι οι Ρώσοι, οι Λευκορώσοι και οι Ουκρανοί «είναι αδέλφια σε διαφορετικά διαμερίσματα, όχι μόνο γείτονες», και πως μαζί αποτελούν «το στρατηγικό πλεονέκτημα της Ρωσίας».
Δύσκολα όμως θα μπορούσε κάποιος να βρει ιδιαίτερα ελαφρυντικά για την ανοιχτή του αρχικά στήριξη στην αρπαγή της Κριμαίας από τον Πούτιν και τις ξεκάθαρές του τοποθετήσεις ότι «η Κριμαία ανήκει στη Ρωσία» και ότι όλες οι αντίθετες φωνές λένε ανοησίες πριν έρθει, αρκετά αργότερα να προστεθεί στις «ανόητες» αυτές φωνές και να καταδικάσει την προσάρτηση.
Δεν πρέπει όμως να ξεχνάει κανείς αυτό που λέγαμε πιο πάνω. Ο Ναβάλνι δεν ήταν η Μητέρα Τερέζα, παρόλο που η υστεροφημία και εκείνης έχει πληγεί πολύ σοβαρά. Ήταν ένας πολιτικός, κόκκινο πανί απέναντι σε ένα καθεστώς απολύτως συμμοριτικό και διεφθαρμένο το οποίο δεν σκότωσε τη δημοκρατία (και τους πλείστους διαφωνούντες) εν μία νυκτί αλλά σε βάθος χρόνου, παίζοντας έξυπνα με τον ρωσικό εθνικισμό και την απόδοση στη Ρωσία αυτών που τάχα της ανήκουν.
Ένα καθεστώς το οποίο όπως πολύ συχνά συμβαίνει, πάντρεψε τον ιμπεριαλισμό με την εθνική υπερηφάνεια, εδώ μάλιστα ως μοναδικό όπλο για να μην αντιδράσει ο εξαθλιωμένος και τότε και σήμερα ρωσικός λαός στους γκάνγκστερς γύρω από τον Πούτιν οι οποίοι κατάκλεψαν και οικειοποιήθηκαν το εθνικό πλούτο της χώρας.
Ο Ναβάλνι ήταν ναι, για τα δικά μας πολιτικά δεδομένα, ένας λαϊκιστής ο οποίος έκανε διάφορες ακροβασίες. Δεν ζούσε όμως εδώ, ζούσε στη Ρωσία. Πρώτα στη Ρωσία όπου ήταν υποχρεωμένος να ελίσσεται, ίσως βέβαια και να πίστευε αυτά που έλεγε αρχικά, και μετά στη Γερμανία. Από την οποία ας μην ξεχνάμε ότι έφυγε με δική του πρωτοβουλία γνωρίζοντας, μετά που το Κρεμλίνο είχε αποπειραθεί να τον δολοφονήσει, τι τον περίμενε όταν θα έφτανε στη Ρωσία.
Αυτό που μπορεί κανείς να πει με βεβαιότητα είναι πως, μετά από το ταξίδι του εκείνο, στις 17 Ιανουαρίου του 2021 όταν συνελήφθη μόλις πάτησε το πόδι του στη Μόσχα ο Ναβάλνι έγινε η ηγετική μορφή του αγώνα των Ρώσων ενάντια στο τυραννικό αυτό καθεστώς και πως αν και δεν μπορεί ούτε και πρέπει κανείς να τον αγιοποιεί, όπως και κανέναν άλλο άνθρωπο, εξίσου άδικο είναι να στέκεται μόνο στις αρνητικές πτυχές της ιστορίας του, όταν μάλιστα επέλεξε έναν δρόμο που ήξερε ότι πιθανότατα θα τον οδηγούσε στο θάνατο.
Όσο για εμάς, εάν αφιερώναμε έστω λίγο περισσότερο χρόνο διαβάζοντας για τα πράγματα για τα οποία επιχειρηματολογούμε, σίγουρα θα καταλήγαμε σε κάποιας μορφής σύνθετη σκέψη ή έστω σίγουρα όχι στο Ομόνοια - ΑΠΟΕΛ, το Μακάριος - Γρίβας και το πίκλα - ταχίνι (ή σκέτα) στα σουβλάκια.
Προς το παρόν, εκεί μένουμε.
