Του Γιώργου Μιχαηλίδη

Στο μικροσκόπιο της Επιτροπής Βασανιστηρίων του Συμβουλίου της Ευρώπης μπαίνουν οι χώροι κράτησης και τα κελιά όλων των Αστυνομικών Σταθμών της Κυπριακής Δημοκρατίας. Το διάστημα 09 -17  Μαϊου 2023 θα βρεθεί στην Κύπρο κλιμάκιο της Επιτροπής για να δουν ιδοίς όμμασι την κατάστασή που επικρατεί στους χώρους κράτησης στην Κύπρο.

Ήδη για την επίσκεψη έτυχε ενημέρωσης το  Αρχηγείο Αστυνομίας αφού το βάρος της Επιτροπής θα δοθεί στα αστυνομικά κελιά και κρατητήρια. Όπως πληροφορούμαστε, αναμένεται να εξεταστούν εξονυχιστικά τα Αστυνομικά κρατητήρια:

• Λακατάμιας,
• Αραδίππου,
• Πέρα Χωρίου,
• Αστυνομικής Διεύθυνσης Μόρφου στην Ευρύχου,
• Παραλιμνίου,
• Λεμεσού
• Πάφου.

Παράλληλα, θα εξετάσουν τα 4 κρατητήρια στον Κεντρικό Αστυνομικό Σταθμό Λευκωσίας όπου διαθέτουν συνολικά 4 χώρους κράτησης. Παράλληλα, θα εξεταστούν και τα 20 μεμονωμένα κελιά που βρίσκονται σε κατά τόπους Αστυνομικούς Σταθμούς.

Τι θα εξετάσουν

Τα μέλη της Επιτροπής θα εξετάσουν: Πρώτο: Τις συνθήκες κράτησης των κρατουμένων. Δεύτερο:Την κατασκευή των κελιών και κατά πόσο παρέχουν ασφάλεια. Τρίτο:  Tην ανάγκη νέων χώρων κράτησης. Tέταρτο: Εάν προκύπτουν άλλα ζητήματα που πρέπει να τύχουν διορθώσεων. Πέμπτο: Το ενδεχόμενο απάνθρωπων συμπεριφορών.

Τον περασμένο Φεβρουάριο εστάλη από το Αρχηγείο επιστολή στους Αστυνομικούς Διευθυντές των επαρχιών και της ΥΑΜ αναφορικά με την επίσκεψη της Επιτροπής. Ειδικά τονίστηκε η ανάγκη μηδενικής ανοχής απάνθρωπων συμπεριφορών και επιμέρους θεμάτων όπως είναι το δικαίωμα της επικοινωνίας κρατούμενου με τρίτο πρόσωπο μετά την έναρξη κράτησής του, αλλά και πως οι κρατούμενοι έχουν πρόσβαση σε δικηγόρο και  ιατρό.

>>>>Διαβάστε επίσης: Μετά τις σερί αποδράσεις άρχισαν σεμινάρια στην Αστυνομία<<<<

Ο εκπρόσωπος Τύπου του Αρχηγείου Αστυνομίας Χρίστος Ανδρέου μιλώντας στην Offsite News τόνισε ότι πρόκειται  για το συνήθη έλεγχο που διεξάγει η Επιτροπή Βασανιστηρίων του Συμβουλίου της Ευρώπης στους χώρους κράτησης. Είμαστε ενήμεροι για την επίσκεψη και αναμένουμε τα αποτελέσματά της.

Ίσως πάνε Φυλακές

Ενήμερη για την επίσκεψη της Επιτροπής είναι και η διεύθυνση των Κεντρικών Φυλακών. Σύμφωνα με πληροφορίες μας,  ακόμα δεν υπαρχει επίσημη ενημέρωση εάν η Επιτροπή θα βρεθεί στο σωφρονιστικό ίδρυμα.     Ωστόσο, ο αναπληρωτής διευθυντής των Φυλακών Ιωαννης Καονουλλάς ανέφερε ότι η Επιτροπή θα προβεί σε ενημέρωση για το εάν και πότε θα βρεθεί στις Φυλακές. Όπως είπε, «τα μέλη της Επιτροπής λειτουργούν αυτόνομα, μπορούν να δουν ό,τι θέλουν».

Το 1984 ο ΟΗΕ συνέταξε τη Σύμβαση κατά των Βασανιστηρίων και Άλλων Τρόπων Σκληρής, Απάνθρωπης ή Ταπεινωτικής Μεταχείρισης ή Τιμωρίας, η οποία προέβλεπε μεταξύ άλλων τη σύσταση δεκαμελούς Επιτροπής κατά των Βασανιστηρίων, τα μέλη της οποίας εκλέγονται ανά διετία από τα κράτη που υπογράφουν τη σύμβαση. Η Επιτροπή είναι επιφορτισμένη με την παρακολούθηση της εφαρμογής της Σύμβασης από τα κράτη που την έχουν κυρώσει, καθώς και με την εξέταση των περιοδικών εκθέσεων που τα κράτη υποβάλλουν, επί των οποίων απευθύνει συστάσεις.Στην  δεκαμελή Υποεπιτροπή για την Πρόληψη των Βασανιστηρίων, τα κράτη μέλη οφείλουν να επιτρέπουν τη διενέργεια επισκέψεων σε χώρους στέρησης της ελευθερίας και να παρέχουν κάθε απαραίτητη πληροφορία. Η Υπεπιτροπή έχει το καθήκον να συμβουλεύει και να υποστηρίζει τους εθνικούς μηχανισμούς πρόληψης.

Τι ισχύει στην Κύπρο

Κατά το 2009, οι αρμοδιότητες του Επιτρόπου Διοικήσεως ενδυναμώθηκαν ακόμη περισσότερο, με την επιλογή του ως του Εθνικού Φορέα για την Πρόληψη της Κακομεταχείρισης. Συγκεκριμένα, η Κύπρος, κύρωσε τη Σύμβασης των Ηνωμένων Εθνών για την Καταπολέμηση των Βασανιστηρίων κύρωσε και το Προαιρετικό Πρωτόκολλο με τον Νόμο 2(ΙΙΙ)/2009, της 27ης Μαρτίου 2009. Σκοπός του Προαιρετικού Πρωτοκόλλου ήταν η δημιουργία ενός συστήματος τακτικών επισκέψεων, σε διεθνές και εθνικό επίπεδο, σε χώρους στέρησης ή περιορισμού της προσωπικής ελευθερίας, με κύρια επιδίωξη την πρόληψη των βασανιστηρίων.

Σε εθνικό επίπεδο, συστάθηκε ο Εθνικός Μηχανισμός Πρόληψης των Βασανιστηρίων, ο οποίος ανατέθηκε στο πρόσωπο του Επιτρόπου Διοικήσεως, λόγω της ανεξαρτησίας του Θεσμού.