Ενώπιον της Επιτροπής Εξωτερικών του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου τίθεται σε λίγη ώρα προς ψήφιση η έκθεση για την Τουρκία.

Η έκθεση περιλαμβάνει αρκετά ζητήματα που αφορούν τόσο το εσωτερικό της Τουρκίας, όσο και το εξωτερικό, ενώ τονίζει πως παρόλο που υπήρχε ισχυρό κίνητρο για μεταρρυθμίσεις στην Τουρκία όταν είχε ξεκινήσει η διαδικασία προσχώρησης της στην ΕΕ, εντούτοις σημειώθηκε έντονη οπισθοδρόμηση στους τομείς του κράτους δικαίου και των ανθρωπίνων δικαιωμάτων κατά τη διάρκεια των τελευταίων ετών.

Ταυτόχρονα, η έκθεση δίνει ιδιαίτερη έμφαση στο κράτους δικαίου αλλά και στην ελευθερία της έκφρασης που καταπατείται συνεχώς από την Κυβέρνηση Ρεζέπ Ταγίπ Ερντογάν.

Τουρκία – Κύπρος

Αναφορικά με την Κύπρο, η έκθεση επικροτεί τις προσπάθειες των Ηνωμένων Εθνών για επανέναρξη των διαπραγματεύσεων σχετικά με την επανένωση της Κύπρου και υποστηρίζει μια δίκαιη, συνολική και βιώσιμη διευθέτηση, σύμφωνα με τα σχετικά ψηφίσματα του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ και με το κεκτημένο της ΕΕ.

Την ίδια ώρα το ΕΚ επαναλαμβάνει την έκκλησή του προς την Τουρκία να αναλάβει δεσμεύσεις και να συμβάλει σε μία συνολική διευθέτηση, να αρχίσει να αποσύρει τα στρατεύματά της από την Κύπρο, να μεταβιβάσει την περίκλειστη περιοχή της Αμμοχώστου στη διοίκηση των Ηνωμένων Εθνών και να απόσχει από ενέργειες που αλλοιώνουν τη δημογραφική ισορροπία του νησιού.

Ταυτόχρονα, αναγνωρίζει το δικαίωμα της Κυπριακής Δημοκρατίας να συνάψει διμερείς συμφωνίες με αντικείμενο την αποκλειστική οικονομική της ζώνη και παροτρύνει την Τουρκία να συμπράξει στην ειρηνική επίλυση των διαφορών και να απέχει από κάθε απειλή ή ενέργεια που θα μπορούσε να επηρεάσει δυσμενώς τις σχέσεις καλής γειτονίας.

Τελωνειακή Ένωση

Σημαντικό επίσης το γεγονός ότι καλεί την Επιτροπή και τα Κράτη Μέλη να αναστείλουν επισήμως τις ενταξιακές διαπραγματεύσεις με την Τουρκία, χωρίς ωστόσο να διακόψουν τον διάλογο με την Τουρκία.

Την ίδια ώρα, προτρέπει να συνεχιστεί η στήριξη των πολιτών της Τουρκίας μέσα από συκγεκριμένα κονδύλια και να αυξήσει τις ευκαιρίες για διαπροσωπικές επαφές, ακαδημαϊκό διάλογο, εξασφάλιση της πρόσβασης των Τούρκων φοιτητών σε ευρωπαϊκά πανεπιστήμια και για τη δημιουργία πλατφορμών μέσων ενημέρωσης για δημοσιογράφους.

Αναφορικά με την Τελωνειακή σχέση Τουρκίας και ΕΕ, η έκθεση επισημαίνει πως πρέπει να παραμείνει μια πόρτα ανοικτή για τον εκσυγχρονισμό και την αναβάθμιση της Τελωνειακής Ένωσης του 1995 μεταξύ της ΕΕ και της Τουρκίας, ώστε να συμπεριληφθούν οι σχετικοί τομείς όπως η γεωργία, οι υπηρεσίες και οι δημόσιες συμβάσεις, που επί του παρόντος δεν καλύπτονται.

Πραξικόπημα και Φυλακίσεις

Μεταξύ άλλων, στην έκθεση γίνεται ειδική αναφορά για την κατάσταση έκτακτης ανάγκης η οποία επιβλήθηκε στην Τουρκία μετά την απόπειρα πραξικοπήματος του 2016 και παρατάθηκε 7 φορές.

 Σύμφωνα με την έκθεση η παρατεταμένη κατάσταση έκτακτης ανάγκης έχει οδηγήσει σε διάβρωση του κράτους δικαίου και σε υποβάθμιση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στην Τουρκία.

Την ίδια ώρα, το ΕΚ εκφράζει τη λύπη του για το γεγονός ότι η έγκριση νέων νομοθετικών προτάσεων διατηρεί πολλές από τις καταχρηστικές εξουσίες που εκχωρήθηκαν στον Πρόεδρο και στην εκτελεστική εξουσία στο πλαίσιο της κατάστασης έκτακτης ανάγκης και ότι, κατά συνέπεια, μειώνει ενδεχόμενα θετικά αποτελέσματα του τερματισμού της.

Υπενθυμίζεται επίσης πως από την απόπειρά του πραξικοπήματος έχουν φυλακιστεί χιλιάδες άτομα μεταξύ των οποίων νόμιμοι αντιφρονούντες ή μέλη της αντιπολίτευσης, δικαστές, εισαγγελείς και δημοσιογράφοι, χωρίς ωστόσο να τους έχουν απαγγελθεί κατηγορίες, καθώς επίσης και των 152.000 δημόσιων υπαλλήλων που έχουν απολυθεί.

Παράλληλα, εκφράζει την έντονη ανησυχία του για τις καταγγελίες για κακομεταχείριση και βασανισμό των ανθρώπων που βρίσκονται στη φυλακή, όπως αναφέρουν διάφορες οργανώσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων.

Εκτελεστική εξουσία και ελευθερία του λόγου

Καταδικάζει επίσης τον αυξημένο έλεγχο της εκτελεστικής εξουσίας επί των δικαστικών και εισαγγελικών αρχών και την πολιτική ανάμειξη στο έργο τους, ενώ τονίζει ότι απαιτείται σοβαρή μεταρρύθμιση του νομοθετικού και δικαστικού σκέλους της εξουσίας προκειμένου η Τουρκία να συμμορφωθεί με τις υποχρεώσεις της που απορρέουν από το διεθνές δίκαιο για τα ανθρώπινα δικαιώματα.

Εκφράζει σοβαρές ανησυχίες για τα δυσανάλογα και αυθαίρετα μέτρα που περιορίζουν την ελευθερία της έκφρασης, την ελευθερία των μέσων ενημέρωσης και την πρόσβαση στην ενημέρωση, και καταδικάζει το κλείσιμο περισσότερων από 160 μέσων ενημέρωσης και τον μεγάλο αριθμό συλλήψεων δημοσιογράφων μετά την απόπειρα πραξικοπήματος.

Ζητά επίσης την άμεση και άνευ όρων απελευθέρωσής των Osman Kavala, και του Selahattin Demirtas.

Η έκθεση, η οποία αναμένεται να υιοθετηθεί σήμερα από την Επιτροπή Εξωτερικών θα προσλάβει το τελικό της περιεχόμενο τον ερχόμενο μήνα, όταν θα τεθεί προς έγκριση από την ολομέλεια της Ευρωβουλής.