UPD: Σύνοδος Κορυφής: Δεν συμφώνησαν για ΠΔΠ, στήριξη σε Ουκρανία - Επανέρχονται αρχές του 2024

Με το θέμα της διεύρηνσης ξεκίνησε τις εργασίες της η Σύνοδος Κορυφής στις Βρυξέλλες την Πέμπτή. Η πρώτη σημαντική απόφαση είναι η συμφωνία για την έναρξη ενταξιακών διαπραγματεύσεων με την Ουκρανία και τη Μολδαβία στην οποία κατέληξαν το βράδυ της Πέμπτης, οι 27 ηγέτες της ΕΕ, που μετέχουν στη Σύνοδο Κορυφής στις Βρυξέλλες. Η απόφαση πάρθηκε μετά την αποχώρηση του πρωθυπουργού της Ουγγαρίας Βίκτορ Ορμπάν από την αίθουσα την ώρα της ψηφοφορίας. 

The European Council has decided to open accession negotiations with Ukraine & Moldova. #EUCO granted candidate status to Georgia. And the EU will open negotiations with Bosnia and Herzegovina once the necessary degree of compliance with the membership criteria is reached and…

— Charles Michel (@CharlesMichel) December 14, 2023

Μετά από πολύωρες συνομιλίες, ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Σαρλ Μισέλ ανακοίνωσε ότι οι ηγέτες του μπλοκ «αποφάσισαν να ξεκινήσουν ενταξιακές διαπραγματεύσεις με την Ουκρανία και τη Μολδαβία».

Για ιστορική στιγμή μίλησε ο Μισέλ

«Αυτή είναι μια ιστορική στιγμή και δείχνει την αξιοπιστία και την δύναμη της Ευρωπαϊκής Ένωσης» ανέφερε ο Πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Σαρλ Μισέλ σε δηλώσεις του μετά την απόφαση για έναρξη των ενταξιακών διαπραγματεύσεων για την Ουκρανία και την Μολδαβία.

Επίσης, αναφέρθηκε στη χορήγηση του καθεστώτος υποψήφιας χώρας στη Γεωργία και στην έναρξη διαπραγματεύσεων με τη Βοσνία-Ερζεγοβίνη μόλις επιτευχθεί ο απαραίτητος βαθμός συμμόρφωσης με τα κριτήρια ένταξης,

«Θα ξεκινήσουμε διαπραγματεύσεις και η έκθεση θα εκδοθεί τον Μάρτιο» συμπλήρωσε. Παράλληλα, ο κ. Μισέλ μίλησε για «ένα πολύ ισχυρό πολιτικό μήνυμα, πολύ ισχυρή πολιτική απόφαση».

Όπως υπογράμμισε ο Πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, «ήταν σημαντικό ότι κανένα κράτος μέλος δεν θα αντιταχθεί στην απόφαση, και γι' αυτό ήμασταν σε θέση να κάνουμε αυτήν την ανακοίνωση απόψε».

Από την πλευρά του ο Γερμανός Καγκελάριος Όλαφ Σολτς έκρινε απόψε ότι η απόφαση της Ευρωπαϊκής Ένωσης να ξεκινήσει ενταξιακές διαπραγματεύσεις με την Ουκρανία συνιστά «μια ισχυρή ένδειξη υποστήριξης» και παρέχει «προοπτική» στη χώρα αυτήν.

«Μόλις αποφασίσαμε να ξεκινήσουμε ενταξιακές διαπραγματεύσεις με την Ουκρανία και επίσης με τη Μολδαβία. Είναι σαφές ότι αυτές οι χώρες ανήκουν στην ευρωπαϊκή οικογένεια», ανέφερε σε ανάρτησή του στην πλατφόρμα Χ.

Μετσόλα: Γράψαμε ιστορία

Την ίδια ώρα η πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου Ρομπέρτα Μετσόλα δήλωσε ότι «αυτή είναι μια περήφανη στιγμή για την Ευρώπη. Για την Ουκρανία. Για τη Μολδαβία. Για όλους όσους αγωνίζονται για τις αξίες μας. Για όλους όσοι βλέπουν την Ευρώπη ως φάρο ελπίδας».

This is a proud moment for Europe. For Ukraine. For Moldova.

For everyone fighting for our values. For everyone looking to Europe as a beacon of hope.

We kept our promises. We made history. Now we will write the future together. @ZelenskyyUa @sandumaiamd pic.twitter.com/HFVs8c1vb4

— Roberta Metsola (@EP_President) December 14, 2023

«Κρατήσαμε τις υποσχέσεις μας. Γράψαμε ιστορία. Τώρα θα γράψουμε το μέλλον μαζί», καταλήγει η κυρία Μετσόλα.

Σε καθεστώς υποψήφιας χώρας η Γεωργία

Παράλληλα, η Γεωργία πλέον μπαίνει σε καθεστώς υποψήφιας χώρας. Η Ευρωπαϊκή Ένωση, πρόσθεσε «θα ξεκινήσει διαπραγματεύσεις με τη Βοσνία - Ερζεγοβίνη, μόλις επιτευχθεί ο απαραίτητος βαθμός συμμόρφωσης στα κριτήρια ένταξης και κάλεσε την Κομισιόν να υποβάλει έκθεση έως τον Μάρτιο με σκοπό τη λήψη μιας τέτοιας απόφασης». Σύμφωνα με τον πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, η απόφαση αποτελεί «ένα σαφές μήνυμα ελπίδας για τους λαούς τους και για την ήπειρό μας». 

A historic moment for #EU says @eucopresident #Ukraine #Moldova pic.twitter.com/DoZQMjBZsi

— Eirini Zarkadoula (@ezarkadoula) December 14, 2023

Κάμφθηκε η σθεναρή αντίδραση του Βίκτορ Ορμπάν

Η ανακοίνωση του Σαρλ Μισέλ σημαίνει ότι η ΕΕ κατάφερε να κάμψει με κάποιο τρόπο τη σθεναρή στάση του πρωθυπουργού της Ουγγαρίας Βίκτορ Ορμπάν, που ήταν αντίθετος στην έναρξη των ενταξιακών διαπραγματεύσεων με την Ουκρανία και απειλούσε με μπλόκο. 

Σύμφωνα με τον Guardian, που επικαλείται τρεις διπλωμάτες των Βρυξελλών, την ώρα που οι Ευρωπαίοι ηγέτες ψήφισαν για το ζήτημα της έναρξης των ενταξιακών διαπραγματεύσεων, ο Ούγγρος πρωθυπουργός Βίκτορ Ορμπάν εγκατέλειψε την αίθουσα της συνεδρίασης. 

Σε αυτό το πλαίσιο εντάσσονται οι πληροφορίες από την Ουγγαρία, ότι ο Βίκτορ Όρμπαν απουσίαζε από την αίθουσα του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου όταν ελήφθη η απόφαση για έναρξη ενταξιακών διαπραγματεύσεων με το Κίεβο. 

Νίκη για την Ουκρανία

Θριαμβευτικά υποδέχθηκε την ανακοίνωση του Σαρλ Μισέλ ο Βολοντίμιρ Ζελένσκι, που έγραψε στο X: «Είναι μία νίκη για την Ουκρανία. Νίκη για όλη την Ευρώπη. Μια νίκη που δίνει κίνητρα, εμπνέει και δυναμώνει». 

This is a victory for Ukraine. A victory for all of Europe. A victory that motivates, inspires, and strengthens. https://t.co/zk44CeL5Ui

— Volodymyr Zelenskyy / Володимир Зеленський (@ZelenskyyUa) December 14, 2023

Νωρίτερα, ο Βολοντίμιρ Ζελένσκι, που πραγματοποίησε το απόγευμα αιφνιδιαστική επίσκεψη στη Φρανκφούρτη, συνομίλησε με Ευρωπαίους ηγέτες. Ο Ουκρανός πρόεδρος επέμεινε ότι το Κίεβο έχει επκπληρώσει όλες τις προϋποθέσεις που έχει θέσει η ΕΕ για την έναρξη των ενταξιακών συνομιλιών. Έχουμε περάσει τους βασικούς νόμους. Όλοι, και το τονίζω, όλοι, γνωρίζετε καλά ότι έχουμε εκπληρώσει κάθε υποχρέωση» τόνισε σε μήνυμά του στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης «δείχνοντας» προς τον Βικτόρ Ορμπάν.

«Δεν έχω ακούσει κανένα αντεπιχείρημα για το γιατί δεν πρέπει να εφαρμόσουμε το σχέδιο που έχει συμφωνηθεί από όλη την Ευρώπη. Όλη η Ευρώπη», πρόσθεσε ο Ζελένσκι.

Ορμπάν: Η Ουγγαρία μένει μακριά από αυτήν την απόφαση

Σε βίντεο που αναρτήθηκε στο Facebook τα τελευταία λεπτά, και παρά την ανακοίνωση της ιστορικής απόφασης για την έναρξη των ενταξιακών διαπραγματεύσεων, ο Βίκτορ Όρμπαν επανέλαβε τη θέση του ότι η Ουκρανία δεν είναι έτοιμη να ξεκινήσει ενταξιακές συνομιλίες με την ΕΕ.

«Η Ουγγαρία δεν αλλάζει τη θέση της», είπε, προσθέτοντας ότι τα άλλα 26 κράτη μέλη επέμειναν να κάνουν το βήμα για την έναρξη διαπραγματεύσεων με το Κίεβο και ως εκ τούτου η Ουγγαρία έλαβε απόφαση ότι οι 26 μπορούν να ακολουθήσουν το δικό τους δρόμο, ενώ η Ουγγαρία μένει μακριά από την απόφαση, αιτιολογώντας γιατί την ώρα της ψηφοφορίας, ο ίδιος αποχώρησε από την αίθουσα. 

Θεσμική «κωλοτούμπα» από Όρμπαν

Πάντως ο Βίκτορ Όρμπαν αποφάσισε να κάνει μία θεσμική «κωλοτούμπα»  δεχόμενος την έναρξη ενταξιακών διαπραγματεύσεων με την Ουκρανία, παρά τις διαφωνίες που εξέφραζε μέχρι πριν από λίγες μόλις ώρες. Προσπαθώντας να ξεπαγώσει περίπου 30 δισ. ευρώ που έχουν δεσμευτεί από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή για τη χώρα του, λόγω της κατάστασης τους κράτους δικαίου, ο Βίκτορ Όρμπαν κατάλαβε ότι δεν μπορεί να συγκρουστεί με ολόκληρη την ΕΕ και έτσι επέλεξε αυτό που, θεσμικά, ονομάζεται «εποικοδομητική αποχή»  κάτι το οποίο προβλέπεται ρητώς από το άρθρο 31 της Συνθήκης για τη λειτουργία της ΕΕ.

Με λίγια λόγια, όταν ένα κράτος - μέλος της ΕΕ δεν συμφωνεί με μια συλλογική δράση, επιλέγει να απέχει αντί να θέσει βέτο. Στη συνέχεια η δράση εγκρίνεται και το κράτος μέλος, ακολουθώντας ένα «πνεύμα αμοιβαίας αλληλεγγύης», δεσμεύεται να μην παρέμβει αρνητικά στην κοινή απόφαση της ΕΕ.

Το... ξεπάγωμα των κονδυλίων

Ήδη από χθες και παρά τις δημόσιες διακηρύξεις, πολλοί έσπευσαν να προβλέψουν την αλλαγή στάσης του Ορμπάν, μετά την απόφαση της Κομισιόν να ξεπαγώσει δεσμευμένα κονδύλια για τη συνοχή ύψους 10,2 δισ. ευρώ που προορίζονταν για την Ουγγαρία.

Τα κονδύλια είχαν μπλοκαριστεί λόγω των ανησυχιών για τα ανθρώπινα δικαιώματα και το κράτος δικαίου στην Ουγγαρία. Ωστόσο χθες η Κομισιόν ανακοίνωσε ότι «μετά από ενδελεχή αξιολόγηση και μεγάλη ανταλλαγή απόψεων με την ουγγρική κυβέρνηση της Ουγγαρίας, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θεωρεί ότι η Ουγγαρία έλαβε τα μέτρα που δεσμεύτηκε να λάβει» με αποτέλεσμα την απελευθέρωση των κονδυλίων.

Συνεχίζεται σήμερα Παρασκευή η Σύνοδος

Η Σύνοδος Κορυφής συνεχίζεται και σήμερα Παρασκευή. Αναμένεται ότι θα συζητηθεί το θέμα της αναθεώρησης του Πολυετούς Δημοσιονομικού Πλαισίου (2021-2027). Οι νέες γεωπολιτικές προκλήσεις, λόγω του ρωσικού πολέμου στην Ουκρανία, η αύξηση των μεταναστευτικών ροών προς την ΕΕ, αλλά και οι νέες απαιτήσεις για πράσινη και ψηφιακή μετάβαση απαιτούν την αναθεώρηση του ΠΔΠ για την επόμενη τετραετία (2024-2027).

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή στην πρόταση που είχε καταθέσει το καλοκαίρι ζητούσε αύξηση των συνολικών κονδυλίων κατά 66 δισ. ευρώ, τα οποία όμως στην τελευταία συμβιβαστική πρόταση που υπέβαλε ο Σαρλ Μισέλ μειώνονται στα 22,5 δισ. ευρώ. Το ποσό αυτό είναι πολύ μικρό για τις χώρες του Νότου και πολύ υψηλό για τις χώρες του Βορρά, κυρίως τη Γερμανία και την Ολλανδία. «Σημείωσα όλες τις ανησυχίες και τις προτεραιότητές σας και υπέβαλα μια πρόταση που επιδιώκει να συμβιβάσει τις διαφορετικές θέσεις γύρω από το τραπέζι», τονίζει ο Σαρλ Μισέλ στην επιστολή πρόσκλησης προς τους ευρωπαίους ηγέτες.

Οι εξελίξεις στη Μέση Ανατολή θα είναι επίσης ένα εξέχον θέμα στην ατζέντα των ευρωπαίων ηγετών. Όπως και την προηγούμενη φορά, θα ζητηθεί η απελευθέρωση όλων των ομήρων και η αντιμετώπιση της «ανησυχητικής ανθρωπιστικής κατάστασης στη Γάζα». «Πρέπει να είμαστε ισχυροί στην υποστήριξη του δικαιώματος του Ισραήλ να υπάρχει και να υπερασπίζεται τον εαυτό του ενάντια στη Χαμάς, καθώς και να υπερασπιζόμαστε απερίφραστα το διεθνές και ανθρωπιστικό δίκαιο», αναφέρει στην επιστολή του ο Σαρλ Μισέλ.

Οι 27 ηγέτες θα συζητήσουν, επίσης, για την ασφάλεια και τη σταθερότητα στην περιοχή και τις προοπτικές για διαρκή ειρήνη με βάση τη λύση των δύο κρατών.

Ο ΠτΔ Νίκος Χριστοδουλίδης, το μεσημέρι της Πέμπτης πριν από την Σύνοδο ανέφερε για το θέμα του Μεσανατολικού:

«Ελπίζω να υπάρξει ουσιαστική συζήτηση και να έχουμε συμπεράσματα για τις εξελίξεις στη Μέση Ανατολή. Υπάρχει ένας πόλεμος στη γειτονιά μας, ένας πόλεμος στη γειτονιά της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Και αν δεν συζητήσουμε ουσιαστικά, διεξοδικά αυτό το θέμα, και αν δεν υπάρξουν συμπεράσματα από το Συμβούλιο, τότε στέλνουμε ένα πολύ λανθασμένο μήνυμα ως Ευρωπαϊκή Ένωση. Και αυτό είναι το θέμα που αναφέρθηκα εν εκτάσει και στη συνάντηση του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος, και αυτό που θα αναφέρω κατά τη διάρκεια του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου.

Σε ερώτηση σχετικά με το θέμα για κατάπαυση του πυρός στη Γάζα, ο Πρόεδρος Χριστοδουλίδης δήλωσε ότι: «Αυτό που ανέφερα προηγουμένως είναι η ανάγκη σήμερα ως Ευρωπαϊκή Ένωση να συζητήσουμε την κατάσταση στη Γάζα, ειδικότερα τη δραματική ανθρωπιστική κατάσταση, και ελπίζω ότι θα προχωρήσουμε σε αποφάσεις. Εάν δεν πρόκειται να συζητήσουμε ουσιαστικά, εάν δεν έχουμε αποφάσεις σήμερα σε σχέση με την κατάσταση στη Γάζα, τότε φοβάμαι ότι ως Ευρωπαϊκή Ένωση έχουμε αποτύχει. Οπότε, αυτό είναι το θέμα που πρόκειται να θέσω στις συζητήσεις μας, την ανάγκη να συζητήσουμε ειδικά την κρίσιμη ανθρωπιστική κατάσταση, και ελπίζω ότι θα συμφωνήσουμε σε αποφάσεις στο συγκεκριμένο θέμα. Η Κύπρος, ως ένα από τα πιο κοντινά κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης στην περιοχή, ως μια χώρα με εξαιρετικές σχέσεις με τις χώρες τις περιοχής, προσπαθούμε να διαδραματίσουμε έναν ουσιαστικό ρόλο, ειδικά στο ανθρωπιστικό κομμάτι. Και για αυτό είναι που εισηγηθήκαμε τη δημιουργία ενός θαλάσσιου ανθρωπιστικού διαδρόμου, με σκοπό την αποστολή ανθρωπιστικής βοήθειας – την οποία ήδη έχουμε στην Κύπρο – στον άμαχο πληθυσμό της Γάζας. Ελπίζω πραγματικά ότι σήμερα ως Ευρωπαϊκή Ένωση θα καταλάβουμε τη σημασία της κατάστασης και την ανάγκη να αντιμετωπίσουμε τις προκλήσεις στη Γάζα, ειδικά στο θέμα της ανθρωπιστικής κρίσης».

Σε ερώτηση δημοσιογράφου σχετικά με το κατά πόσο είναι εφικτό να υπάρξει αποτέλεσμα από τη στιγμή που υπάρχουν πολλές διαφορετικές απόψεις, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας απάντησε: «Προφανώς αντιλαμβάνομαι ότι υπάρχουν διαφορετικές απόψεις, αλλά αν δεν μπορούμε τουλάχιστον να συμφωνήσουμε στη δραματική ανθρωπιστική κατάσταση που υπάρχει, και στην ανάγκη να ανταποκριθούμε ως Ευρωπαϊκή Ένωση, τότε επαναλαμβάνω, λυπάμαι πάρα πολύ, αλλά ως Ευρωπαϊκή Ένωση θα έχουμε αποτύχει».

protothema.gr/ΓΤΠ