Πυρκαγιές εξ αμελείας: Αυξάνονται οι ποινές
Αλλάζει το νομοθετικό πλαίσιο για τις πυρκαγιές ώστε να υπάρξει μια ομοιομορφία στις ποινές για δασικές πυρκαγιές και πυρκαγιές στην ύπαιθρο. Με την προσπάθεια που γίνεται οι ποινές που θα επισύρουν θα είναι ως 10 χρόνια φυλάκιση. Αυτή τη στιγμή υπάρχουν τέσσερις διαφορετικοί νόμοι που αφορούν το νόμο για δασικές πυρκαγιές που επισύρει ποινή φυλάκισης έως 10 έτη. Το νόμο για πυρκαγιές υπαίθρου που επισύρει ποινή φυλάκισης έως 5 έτη. Τον ποινικό κώδικα που επισύρει ποινή εως δυο έτη για αμελή πράξη και πυρκαγιά σε δασική γη και την ύπαιθρο και των Περί Δήμων νόμο που επισύρει εξώδικο 850 ευρώ.
Άλλο ο εμπρησμός
Η σκόπιμη ενέργεια και ο εμπρησμός καλύπτεται από τον ποινικό κώδικα που επισύρει ποινή φυλάκισης ως 14 έτη.
Η ιστορία των ποινών
Στο αγγλικό κείμενο του Ποινικού Κώδικα στο κεφάλαιο 154 ΄Άρθρο 315 ο νομοθέτης προέβλεπε ποινή ποινή ισόβιας φυλάκισης, το 2002 η ποινή μειώθηκε στα 7 χρόνια και το 2018 μετά την πυρκαγιά στη Σολέα έγιναν αυξήσεις στις ποινές. Η γενική ποινή για τις τρεις κατηγορίες είναι 14 χρόνια και τα 20 χρόνια είναι μόνο σε περίπτωση δάσους. Αναφορικά με το νόμο υπάρχει διαφοροποίηση των ποινών αν είναι σε ή κοντά σε κρατικό δάσος ή ιδιωτικό.
Σε πρώτο πλάνο θα προωθηθεί η τροποποίηση του περί Δασών Νόμου για εμπρησμό δασικής γης..Η τροποποίηση θα εισάγει νέο άρθρο στο οποίο θα διαχωρίζει τα αδικήματα διακινδύνευσης και αποτελέσματος με ποινές από 5 -10 χρόνια φυλάκισης
Με πρωτοβουλία του Γενικού Εισαγγελέα της Δημοκρατίας αλλά και εισήγηση της Επιτρόπου Νομοθεσίας Λουίζας Χριστοδουλίδου - Ζαννέτου (με αφορμή πυρκαγιές προηγούμενων χρόνων) και σε συνεργασία με τους Υπουργούς Εσωτερικών, Δικαιοσύνης και Δημοσίας Τάξεως, Γεωργίας, Αγροτικής Ανάπτυξης και Περιβάλλοντος – συστάθηκε ομάδα εργασίας που μελέτησε σε βάθος όλες τις σχετικές νομοθεσίες που είναι αρκετές.
Στην Επιτροπή εκτός των Υπουργείων εκπροσωπείται και το Τμήμα Δασών η Υπηρεσία Θήρας και η Νομική Υπηρεσία. Ο συντονισμός της εργασίας αποφασίστηκε σε σύσκεψη ανώτατου επιπέδου που έγινε με όλους τους εμπλεκόμενους Υπουργούς, διευθυντές Τμημάτων και Υπηρεσιών, τον Αρχηγό Αστυνομίας και τον Αρχιπύραρχο, το 2021 στη Νομική Υπηρεσία.
Στόχος είναι:
- H βελτίωση του πλαισίου.
- Η πιο αυστηρή προσέγγιση των αδικοπραγούντων με στόχο και την αποτροπή.
- Η αυστηροποίηση νόμων που είχαν ελαφρύτερες ποινές.
- Η αντιμετώπιση των αδικημάτων με βάση τη διακινδύνευση και το αποτέλεσμα.
>>>>Διαβάστε επίσης: Δασικές πυρκαγιές: Στο τραπέζι ξανά η αύξηση ποινών<<<<
Επίσης, είναι η δυνατότητα εξώδικης ρύθμισης των αδικημάτων, ο διπλασιασμός του εξώδικου όταν υπάρχει επανάληψη και η ταύτιση ποινών για να μην υπάρχει διαφορετική αντιμετώπιση ίδιων ή παρόμοιων αδικημάτων.
Έγιναν στο γραφείο της Επιτρόπου Νομοθεσίας πολλές συνεδρίες την περίοδο Σεπτεμβρίου 2021-Απριλιου 2023.
Σύμφωνα με την Επίτροπο, «δεν ήταν εύκολο έργο λόγω των πολλών νομοθεσιών που υπάρχουν και της διαφορετικής τους σημασίας. Στην τελευταία συνεδρία συμφωνήθηκε να γίνουν τροποποιήσεις και στον περί Δήμων Νόμο για σκοπούς ευθυγράμμισης των προνοιών των νόμων που είναι σχετικοί».
Στόχος της Επιτροπής «είναι η βελτίωση του υφιστάμενου νομικού πλαισίου και ειδικότερα, η πιο αυστηρή προσέγγιση των αδικοπραγούντων για να υπάρχει και το αποτέλεσμα της αποτροπής, η αυστηροποίηση των νόμων που είχαν ελαφρύτερες ποινές, η αντιμετώπιση των αδικημάτων με βάση τη διακινδύνευση και το αποτέλεσμα που δεν υπήρχε προηγουμένως».
Η Επίτροπος Νομοθεσίας τόνισε ότι «εισάγεται η δυνατότητα εξώδικης ρύθμισης των αδικημάτων εκεί που δεν υπήρχε, ο διπλασιασμός όταν υπάρχει επανάληψη του αδικήματος και η ταύτιση ποινών για να μην υπάρχει διαφορετική αντιμετώπιση ίδιων η παρόμοιων αδικημάτων, μέσα από διαφορετικές νομοθεσίες. Επίσης, εισάγεται το αδίκημα στον περί Κοινοτήτων Νόμο (εφόσον αυτό δεν υπήρχε), αλλά και η τροποποίηση του περί Δήμων Νόμου με αύξηση της ποινής για άναμμα φωτιάς εντός των δημοτικών ή κοινοτικών ορίων.
Παρέμεινε ένα θέμα προς συζήτηση
Η Επιτροπή είναι στα τελικά στάδια. Παρέμεινε ένα θέμα προς συζήτηση που αφορά κυρίως τους δήμους και τις κοινότητες. Μόλις υπάρξει κατάληξη επι των κειμένων θα γίνει η απαραίτητη διαβούλευση και θα σταλούν από τους αρμόδιους Υπουργούς στη Νομική Υπηρεσία, για νομοτεχνικό έλεγχο, προτού αυτά τεθούν ενώπιον του Υπουργικού Συμβουλίου για έγκριση και κατάθεση στη Βουλή των Αντιπροσώπων.
Η Επιτροπή την οποία συντονίζει η Επίτροπος Νομοθεσίας και στην οποία συμμετέχουν τα Υπ. Εσωτερικών ( Υπηρεσία θύρας ), Υπ. Γεωργίας (Τμήμα Δασών ). Υπ. Δικαιοσύνης και Δημοσίας Τάξεως και η Νομική Υπηρεσία, ασχολήθηκε με τα εξής κείμενα νομοσχέδιων :
1. «Ο περί Δασών (Τροποποιητικός) Νόμος του 2022»
(Αρμοδιότητα του Υπ Γεωργίας)
Εισάγεται νέο άρθρο στο οποίο διαχωρίζονται τα αδικήματα διακινδύνευσης και αποτελέσματος με ποινές από 5 -10 χρόνια φυλάκισης.
Θα καταβάλλει ο δράστης ολόκληρο ή μέρος του ποσού πουνδαπανήθηκε για την καταστολή της πυρκαγιάς.
Θα παρέχεται η δυνατότητα εξώδικης ρύθμισης κάποιων αδικημάτων και μόνο ποινική δίωξη σεβκάποιες ειδικές περιστάσεις π.χ. εάν από την πυρκαγιά προκαλείται ζημιά σε οποιοδήποτε δάσος ή δασώδη έκταση, ή θάνατος κλπ.
Όλα τα εξώδικα πρόστιμα θα μπορούν να τύχουν διακανονισμού, βεφόσον αυτό ζητηθεί γραπτώς από το πρόσωπο στο οποίο εκδόθηκε το εξώδικο πρόστιμο και εγκριθεί από τον Διευθυντή του Τμήματος Δασών, καθώς και ο τρόπος του διακανονισμού.
Το πιστοποιητικό πληρωμής εξωδίκου θα γίνεται ηλεκτρονικά.
Τι αλλάζει στον Περί Δασών Νόμο
Με τα νέα δεδομένα στον Περί Δασών Νόμο θα αλλάξουν τα εξής:
32.-(1) Το άναμμά φωτιάς μέσα σε κρατικό δάσος ή εντός της ζώνης των δύο χιλιομέτρων (2 χλμ.) από την οροθετική γραμμή του, επιτρέπεται μόνο στις κάτωθι περιπτώσεις:
(α) με τη γραπτή άδεια από τον Διευθυντή και τηρουμένων των όρων που αναφέρονται στην εν λόγω άδεια, ή
(β) από εκδρομέα και αποκλειστικά για την παρασκευή φαγητού εντός των προς τούτο ειδικά επιτρεπόμενων και διαρρυθμισμένων χώρων που βρίσκονται σε οργανωμένους εκδρομικούς και κατασκηνωτικούς χώρους, ή
(γ) από κάτοχο οικίας, η οποία βρίσκεται μέσα σε κρατικό δάσος ή εντός της ζώνης των δύο χιλιομέτρων (2 χλμ.) από την οροθετική γραμμή του, και αποκλειστικά για την παρασκευή φαγητού μέσα σε ειδικά διαρρυθμισμένο για το σκοπό αυτό εξωτερικό χώρο που επιθεωρήθηκε και εγκρίθηκε από τον Διευθυντή.
(2)Οποιοδήποτε πρόσωπο μέσα σε κρατικό δάσος ή εντός της ζώνης των δύο χιλιομέτρων (2 χλμ.) από την οροθετική γραμμή του -
(α) ανάβει φωτιά κατά παράβαση του εδαφίου (1), ή
(β) χρησιμοποιεί, την περίοδο από 1ην Μαΐου μέχρι την 31ην Οκτωβρίου σε ανοικτό υπαίθριο χώρο εργαλεία, μηχανήματα, συσκευές ή άλλο εξοπλισμό για κοπή ή συγκόλληση μετάλλων ή άλλων υλικών που κατά τη χρήση τους προκαλούν θερμότητα, φλόγα ή σπινθήρα και δύναται να προκαλέσουν πυρκαγιά χωρίς τη γραπτή άδεια του Διευθυντή και τηρουμένων των όρων που αναφέρονται στην εν λόγω άδεια, ή
(γ) εγκαταλείπει άσβεστη φωτιά που άναψε, ή
(δ) απορρίπτει αναμμένο σπίρτο, τσιγάρο ή άλλο αντικείμενο που δυνατόν να προκαλέσει πυρκαγιά, είναι ένοχο αδικήματος και, σε περίπτωση καταδίκης του, υπόκειται σε ποινή φυλάκισης που δεν υπερβαίνει τα πέντε (5) έτη ή σε χρηματική ποινή που δεν υπερβαίνει τις είκοσι πέντε χιλιάδες ευρώ (€25.000,00) ή και στις δύο (2) αυτές ποινές.
(3) Οποιοδήποτε πρόσωπο -
(α) προκαλεί πυρκαγιά σε κρατικό δάσος ανεξαρτήτως του σημείου έναρξης της ή εντός της ζώνης των δύο χιλιομέτρων (2 χλμ.) από την οροθετική γραμμή του, συνεπεία αλόγιστης ή αμελούς ενέργειας η παράλειψης του να λάβει όλες τις απαραίτητες προφυλάξεις, ή
(β) που λόγω πλημμελούς ή ελαττωματικής λειτουργίας οποιουδήποτε μηχανοκίνητου οχήματος ή άλλου μηχανήματος το οποίο χρησιμοποιεί, προκαλεί πυρκαγιά σε κρατικό δάσος ή σε απόσταση δυο (2) χιλιομέτρων από την οροθετική γραμμή του είναι ένοχο αδικήματος και, σε περίπτωση καταδίκης του, υπόκειται σε ποινή φυλάκισης που δεν υπερβαίνει τα δέκα (10) έτη ή σε χρηματική ποινή που δεν υπερβαίνει τις πενήντα χιλιάδες ευρώ (€50.000) ή και στις δύο (2) αυτές ποινές.
(4) Για σκοπούς εφαρμογής της παραγράφου (γ) του εδαφίου (1), ο Διευθυντής ή δασικός λειτουργός δεόντως εξουσιοδοτημένος από τον Διευθυντή, δύναται με τη συγκατάθεση και στην παρουσία του νόμιμου κατόχου της ιδιωτικής περιουσίας ή εκπροσώπου του να εισέρχεται σε εύλογο χρόνο σε οποιαδήποτε ιδιωτική περιουσία για επιθεώρηση των διαρρυθμισμένων χώρων.
(5) Για σκοπούς εφαρμογής του παρόντος άρθρου, ο Διευθυντής ή δασικός λειτουργός δεόντως εξουσιοδοτημένος από τον Διευθυντή, δύναται να προβαίνει σε έρευνα για διακρίβωση των αιτίων έκρηξης της πυρκαγιάς.
2. «Ο περί Πρόληψης Πυρκαγιών στην Ύπαιθρο Νόμος του 2022»
(Αρμοδιότητα του Υπουργείου Εσωτερικών)
Θα καταργεί τον περί Προλήψεως Πυρκαγιών στην Ύπαιθρο Νόμο τουβ1988 (Ν. 220/1988)
Δημιουργείται η δυνατότητα επίταξης από τον Έπαρχο, σεβπερίπτωση εκδήλωσης οποιασδήποτε πυρκαγιάς, από οποιοδήποτε πρόσωπο το οποίο είναι ιδιοκτήτης οποιουδήποτεβοχήματος ή μηχανήματος να συνδράμει με το όχημα ή μηχάνημαβτου άμεσα, στο έργο της κατάσβεσης της πυρκαγιάς και καταβολή αγοραίου ενοικίου για τη χρήση του.
Δυνατότητα έκδοση διατάγματος γενικής απαγόρευσης χρήσης σε ανοιχτό χώρο στην ύπαιθρο εργαλείων, μηχανημάτων, συσκευών ή άλλου εξοπλισμού, για κοπή ή συγκόλληση βμετάλλων ή άλλων υλικών που κατά τη χρήση τους προκαλούνβθερμότητα, φλόγα ή σπινθήρα και δύναται να προκαλέσουν πυρκαγιά, στην περίπτωση που οι καιρικές συνθήκες στη Δημοκρατία είναι τέτοιες ωπου ευνοούν την εκδήλωση καιβεπέκταση πυρκαγιών.
Εισάγονται απαγορεύσεις για το άναμμα φωτιάς, παρά μόνο με κάποιες εξαιρέσεις. Θα προηγείται ενημέρωση της Αστυνομίας για το άναμμα φωτιάς, θα πρέπει να λαμβάνονται επαρκείςνπροφυλάξεις για την παρεμπόδιση εξάπλωσης της φωτιάς, θα πρέπει να υπάρχουν πάντοτε τα αναγκαία μέσα για την πλήρηβκατάσβεσή της.
Εισάγεται άρθρο με αδικήματα που φέρουν ποινές πέντε χρόνια φυλάκιση χρηματική ποινή €25.000 και αδικήματα εξαιτίας αλόγιστης ή αμελούς ενέργειας, συμπεριφοράς ή παράλειψης ήβπαράλειψήςβπροσώπου να λάβει όλες τις αναγκαίες προφυλάξεις, ή εξαιτίαςπλημμελούς λειτουργίας οποιουδήποτε μηχανοκίνητου οχήματοςβή αμελούς χρήσης σε ανοιχτό χώρο στην ύπαιθρο εργαλείων,βμηχανημάτων, συσκευών ή άλλου εξοπλισμού, που κατά τηωχρήση τους προκαλούν θερμότητα, φλόγα ή σπινθήρα καινδύναται να προκαλέσουν πυρκαγιά ή παραβιάζοντας διάταγμα απαγόρευσης τιμωρούμενα με δέκα χρόνια φυλάκιση ή €50.000.
Το Δικαστήριο, επιπρόσθετα από οποιαδήποτε άλλη ποινή, θα δύναται να επιβάλει χρηματική ποινή ίση με το χρηματικό ποσόβπου έχει χρησιμοποιηθεί για την κατάσβεση ή έχει χρησιμοποιηθεί ή δύναται να χρησιμοποιηθεί για την βπεριβαλλοντική αποκατάσταση της ζημιάς που διενεργήθηκεαπό την πυρκαγιά.
Κάποια αδικήματα δύναται να τύχουν εξώδικης ρύθμισης.
3. «Ο περί Ποινικού Κώδικα (Τροποποιητικός) Νόμος του 2022»
( Αρμοδιότητα Υπ. Δικαιοσύνης και Δημοσίας Τάξεως )
Γίνεται αύξηση ποινών για κάποια αδικήματα.
4. «Ο περί Εξωδίκου Ρυθμίσεως Αδικημάτων (Τροποποιητικός)
Νόμος του 2022»
5. «Ο περί Δήμων (Τροποποιητικός) Νόμος του 2022»
( Αρμοδιότητα Υπ. Εσωτερικών )
Σήμερα στο Νόμο 111/1985 υπάρχει αδίκημα που ποινικοποιεί την καύση εντός οποιονδήποτε δημοτικών ορίων διαφόρων υλικών, με πολύ χαμηλή ποινή, των οκτακοσίων εξήντα ευρώ (€860) ή σε ποινή φυλάκισης που δεν υπερβαίνει τους 3 μήνες, επομένως με το νομοσχέδιο θα προβλέπεται το αδίκημα με αυξημένη ποινή.
6. «Ο περί Κοινοτήτων (Τροποποιητικός) Νόμος του 2022»
(Αρμοδιότητα Υπ. Εσωτερικών)
Εισάγει αδίκημα που δεν υπήρχε προηγουμένως, σε σχέση με την καύση εντός κοινοτήτων/περιοχών, οι οποίες εκπίπτουν των διατάξεων τουβνομοσχεδίου για την ύπαιθρο με αυξημένες ποινές.
7. Ενδεχόμενη τροποποίηση του περί Αποφυγής της Ρύπανσης Δημόσιων Δρόμων και Δημόσιων Χώρων Νόμο του 1992, Ν.ν19(I)/1992 που περιέχει πρόνοια απαγόρευσης ρίψης αναμμένου βσπίρτου ή αναπτήρα ή αναμμένων κάρβουνων αφορά την απόρριψη τσιγάρου στον αυτοκινητόδρομο ή δημόσιο χώρο.
Γιώργος Μιχαηλίδης
